Tus için Önemli Bilgiler Kitabı pdf indir - Tusdata TUS Kampı Kapanış Hediyesi - Tus Notları e-kitap e-book download

 

Kitabı indirmek için tıkla:
tus-icin-onemli-bilgiler-tusdata.pdf

TUS için önemli bilgiler kitabının içeriği:

BAZI ONEML. B.LG.LER 1 www.tusdata.com 1. Erkek urethras.n.n en geni. yeri, pars prostatica urethrad.r... Erkek urethras.n.n en dar yeri ostium externum, ikinci en dar yeri pars membranecea urethrad.rc. Glandula bulbourethralis pars spongiosa uretrafya ac.l.r. 2. Funiculus spermaticus icinde bulunan anatomik olu.um: Ductus deferens, a. testicularis, plexus pampiniformis (v. testicularis), testikuler sinir pleksusu, lenf damarlar. ve processus vaginalis kal.nt.lar. spermatik kord icindedir. 3. A.renalis aorta abdominalisften L1- L2 vertebra corpuslar. aras.ndan ayr.l.rcA.suprarenalis inferior, a.renalisften ayr.l.rc 4. Aorta abdominalisfin dallar.; - a.phrenica inferior - truncus coeliacus - a.suprarenalis media - a.renalis - a. testicularis/a. ovarica - aa.lumbales - a.mesenterica superior - a.mesenterica inferior - a.sacralis media 5. V.renalis sinistra, a.mesenterica superiorfu arkas.ndan caprazlarc 6. Ganglion trigeminale (impressio trigeminalis), temporal kemik uzerinde oturur. 7. Glandula lacrimalis frontal kemikteki fossa glandulae lacrimalisfte oturur. 8. Articulatio radiocarpalis, ellipsoid tip eklemdir. 9. Labrumu olan 2 eklem . Art. coxae . Art. humeri 10. N. medianus, m. pronator teresfin iki ba.. aras.ndan gecer. 11. M. cremasterfi, m. obliquus internus abdominisfin lifleri olu.turur. 12. Hilum pulmonis d...nda ana bronkustan ayr.lan lobar bronkus: Bronchus lobaris superior dexterfdir. (Bronchus lobaris superior dexter a. pulmonalis dextrafn.n uzerinde yer ald... icin epiarteriyel bronkus ad. verilir) 13. A. gastrica dextra, a. hepatica propriafn.n dal.d.r. 14. A. gastroomentalis dextra., a. gastroduodenalisfin dal.d.r. 15.Omentum minusfu olu.turan ligamentler: Lig. hepatogastricum ve Lig. hepatoduodenalefdir. 16. Ductus parotideus, m. masseterfin yuzeyelinden gecip m. buccinatorfu delerek vestibulum orisfe ac.l.r. 17.Lemniscus lateralis, hangi duyu ile ilgilidir: ...TME. 18.Ayak ba.parma.. ile ikinci parma.. aras.nda kalan derinin duyusunu; n. fi bularis (peroneus) profundus ta..r. 19: Ayak s.rt. duyusu 20.Bir hasta elinin 3. ve 4. parmaklar.n. ars.na konan ka..d. s.k..t.ram.yorsa, bu hastada hangi sinir zedelenmi.tir? Nervus ulnaris 21. Septum nasi osseumfun arka ve ust k.sm.n. olu.turan yap. a.a..dakilerden hangisidir? Etmoid 22. A. epigastrica inf. a. iliaca ext.fn.n dal.d.r. 23.A.a..daki sinir yollar.ndan hangisi medulla oblangatada caprazla..r ve kar.. tarafa gecerek medulla spinaliste devam eder? - Tractus corticospinalis 25. Vena jugularis interna a.a..daki sinuslardan hangisinin devam.d.r? Sinus sigmoideus 26. M. stylopharyngeusfu n. glossopharyngeus (9. CN) uyar.r. 24: Aorta abdominalisten c.kan ve V. Cava inferiorfa dokelen damar yap.lar. (Lutfen kar..la.t.r.n.z) ANATOM.fDE BAZI ONEML. B.LG.LER 2 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 27.Dilin 2/3 on k.sm.n.n a.r.-.s. (genel duyu) duyusunu n. lingualis al.r. 28. Ganglion oticum fossa infratemporalisfte bulunan parotis bezinin parasempatik ganglionudur. (n. glossopharyngeusfun) 29.V. retromandibularisfi yapan iki ven; v. temporalis superfi cialis ve v. maxillarisftir. 30.V. portafy. yapan iki ven v. mesenterica superior ve v. lienalisftir. 31.Cartilago arythenoidea, cartilago cricoideafn.n uzerinde oturur ve sesin olu.umundan sorumlu larynx k.k.rda..d.r. Lig. vestibulare ve lig. vocale arkada arytenoid k.k.rdaklara onde tiroid k.k.rda.a tutunur. 32.Septum membranaceum, trigonum fi brosum dextrum, trigonum fi brosum sinistrum, anulus fi brosus dexter, anulus fi brosus sinister kalbin iskeletini olu.turan yap.lard.r. 33.A. basilaris cisterna pontis icindedir ve dallar.: 1- A. inferior anterior cerebelli (AICA) 2- A. labrynthi (ic kula.. besler) 3- Aa. pontis 4- A. superior cerebelli 5- A. cerebri posteriorfdur. 34.A. thyroidea inf., truncus thyrocervicalisfin dal.d.r. 35.A. subclavia dextra truncus brachiocephalicusfun dal.d.r. 36. M. serratus posterior inferior: Kaburgalar. deprese ederek ekspirasyona destek olur. 37. Mm. levatores costarum: Kaburgalar. kald.rarak inspirasyona destek olur. 38. M. deltoideus (orta lifl eri): Omuz ekleminde kolun en kuvvetli abduktorudur. 39. M. supraspinatus: Kolun ilk 15‹flik abduksiyonu, yani kolun ilk kalkma hareketini ba.lat.r. 40. M. teres minor: Kola omuz ekleminde en kuvvetli d.. rotasyon yapt.ran kastir. 41. M. subscapularis: Rotatar cuff kaslar.ndan tuberculum minore yap..an tek kast.r. (Di.erleri tuberculum major humeride sonlan.r.) 42. M. biceps brachii: On kola, dolay.s.yla ele en kuvvetli supinasyon yapt.r.r. 43. M. brachialis: On kolun en kuvvetli fl eksor kas.d.r. 44. M. coracobrachialis: Koltuk alt.na birsey s.k..t.rmaya yarar. N. musculocutaneus bu kas. deler. On kol uzerinde etkisizdir. 45. M. triceps brachi: On kolun en kuvvetli ekstansor kas.d.r. 46. M. pronator teres: N. medianus on kola girerken bu kas.m iki ba.. aras.ndan gecer. 47. M. pronator quadratus: On kola pronasyon hareketini ba.latan kast.r. 48. M. palmaris longus: Karpal tunelden gecmeyen tek kast.r. Aponeurosis palmarise tutunarak sonlan.r. 49. M. fl exor digitorum profundus: Epicondilus medialisten ba.lamaz. Distal falankslar uzerine sadece bu kas etkilidir. 50. M. brachioradiaiis: On kol arka grup kaslar.ndan olup ve siniri n. radialis olup on kola fl eksiyon yaptiran tek kast.r. Aynca supinasyondaki kola pronasyon, pronasyondaki kola supinasyon yapt.r.r. 51. M. supinator: N. radialis on kola bu kas. delerek girer. On kola supinasyon yapt.r.r. 52. M. adductor pollicis: Ba. parmak kaslar.ndan olup n. ulnaris taraf.ndan innervasyon sa.lanan tek kast.r. 53. M. interossei dorsales: II., III., IV., parmaklara abduksiyon yapt.r.r. 54. M. interossei palmares: II., IV., V. parmaklara adduksiyon ve ekstansiyon yapt.r.r. 55. M. gluteus maximus: Uylu.un en kuvvetli ekstansor kas.d.r. Otururken kalkmada rol oynar. 56. M. gluteus medius: Uylu.un en kuvvetli abduktor kas.d.r. Sinirinin felcinde Trendelen burg araz. gorulur. 57. M. piriformis: Femurun torakanter majorfunun en tepesine yap...r. 58. M. quadratus femoris: Uylu.a d.. rotasyon yapt.r.r. 59. M. iliopsoas: Uylu.un en kuvvetli fl eksor kas.d.r. Farkl. adlarla an.lan iki basa sahiptir. (m. iliacus, m. psoas major) Yatar pozisyondan oturur pozisyona gecmede etkilidir. Nervus femoralis ile lamina musculorum icinden gecer. 60. M. sartorius: Hem uylu.a hemde baca.a fl eksiyon yapt.r.r. Uylu.a d.., baca.a ic rotasyon yapt.r.r. 61.M. quadriceps femoris: Dort ba.l. kast.r. 62..clerinden M. rectus femoris kas. baca.a ekstansiyon ilave olarak uylu.a fl eksiyon yapt.r.r. Baca..n en kuvvetli ve tek ekstensor kas.d.r. 63.M. pectineus: Canalis femoralisin kar.n bo.lu.una bakan anulus femoralisi arkada bu yap. taraf.ndan s.n.rland.r.l.r. 64.M. adductor magnus: Uylu.un en kuvvetli adduktor kas.d.r. Ayn. zamanda d.. rotasyon yapt.ran tek adduktor kast.r. BAZI ONEML. B.LG.LER 3 www.tusdata.com 65.M. tibialis anterior: Aya..n en kuvvetli invertor (supinator) kas.d.r. 66.M. peroneus tertius: M. extansor digitorum longusfun bir parcas.d.r. Bacak on kompartman kaslar. aras.nda yer al.p aya.a dorsifl eksiyon yapt.r.r. 67.M. peroneus longus: Aya..n en kuvvetli evertor (pronator) kas.d.r. Ayak kubbesinin cokmesini onler. 68.M. fl exor hallucis longus: Bacak arka bolgesi derin kaslar.n.n en buyu.udur. 69.M. tibialis posterior: Aya..n medial longitudinal kemerini yukar.dan ask.ya al.r. Ayak kubbesinin cokmesini onler. 70.M. orbicularis oculi: Goz kapaklar.n.n sfi nkter kas.d.r. 71.M. corrugatorsupercilii: Kaslar. birbirine yakla.t.r.r. (ka. catan kas) 72.M. buccinator: Yana..n esas kas.d.r. Ufl eme, .sl.k calma, emme gibi fonksiyonlar gorur. Ductus parotideus tarafi ndan delinir. gUfl etici kash da denir. 73.M. pterygoideus lateralis: Ci.neme kaslar.ndan ceneyi acan tel kast.r. 74.M. obliquus inferior: Zinn halkas.nfdan ba.lamayan (lakrimal kemikten ba.lar) gozu) hareket ettiren tek kast.r. Goze elevasyon, abduksiyon d..a rotasyon (ekstorsiyon) yapt.r.r. 75.M. genioglossus: Dilin gguvenlik kas.h olarak bilinir. Dili one ceker ve a.a..ya bast.r.r. 76. M. bulbospongiosus: Miksiyonun son bolumunde kas.larak uretra icinde kalan idrar. bo.alt.r. Vaginismusftan sorumlu esas kast.r. 77. M. ischiocavernosis: Penisin ereksiyon durumunu devam ettirir. 78. M. levator ani: Pelvis do.emesinin esas kas.d.r. 79. M. cricothyroideus (m. anticus - TENSOR KAS): Plica vocalisi uzatarak daraltan ve plicayi geren tek kast.r. Ayr.ca n. laryngeus superiorfdan innerve olur. 80. M. cricoarytenoideus posterior (m. posticus - ABDUKTOR KAS): Rima glottidisfi (mizmar aral...) geni.leten tek kast.r. 81. M. aryepiglotticus: M. arytenoideus obliquusfun devam. .eklinde uzanan bu kas g.rtlak giri.ini kapat.r. 82.M. epicraniusfun pars frontalisi: Yuzde áhayret ifadesiâ uyand.ran kas 83.M. risorius: Gulmede rol aynayan kas (guldurucu kas) 84.M. trapezius: S.rttaki en yuzeysel kast.r. gBarfi ks kas.h olarak bilinir. 85.M. stapedius: orta kulakta bulunan ve insan vucudundaki en kucuk iskelet kas.d.r. N. facialis taraf.ndan inerve edilir., stapes kemikci.inin a..r. titremesini ve ic kula..n yuksek sesler esnas.nda zedelenmesini onler. Paralizisinde ghiperakuzih gorulur, stapez kemi.i daha labil olur. 86. M. tensor tympani: Orta kulaktad.r; n. trigeminusfun n. mandibularis dal. taraf.ndan inerve edilir, manibrium malleifyi mediale cekerek membran tympaniyi gerer. 87.M. dilatator pupillae: Goze gmidriasish yapt.r.r. Sempatik inervasyona sahiptir. 88.M. sphinchter pupillae: Goze gmyosish yapt.r.r. Parasempatik inervasyona sahiptir. 89. M. ciliaris: Akomodasyon kas.d.r. Kontrakte olunca suspensor ligamentler gev.er, lens kuresel .ekline doner, tersi durumda da lens geni.ler, incelir. Parasempatik inervasyona sahiptir. 90. Muller Kas.: Goz kapa..n. kald.r.r; sempatik inervasyona sahiptir. Goz kapa..n. kald.ran di.er bir kas olan m. levator palpebrae superioris ise 3. kranial sinir taraf.ndan inerve edilir. 91. Brachial pleksusfun radixfinden ayr.lan sinirler; - N.dorsalis scapulae (m.levator scapulae, m.rhomboideus major, m.rhomboideus minor) - N.thoracicus longus (m.serratus anterior) 92. Kolunun ve on kolunun fl eksiyonu ile on kolunun supinasyonu onemli derecede azalm.. bir ki.ide, n. musculocutaneus zedelenmesi oldu.u du.unulmelidir. Cunku, n.musculocutaneus zedelenmesinde m. coracobrachialis, m. brachialis ve m. bicepsbrachii fonksiyon d... kal.r. Ayr.ca on kolun lateral bolgesinin deri duyusu yok olur. 93. Lig.cruciatum anterius ve lig.cruciatum posterius, ayn. zamanda art. genufnun rotasyonuna engel olan ligamentlerdir. Bu nedenle art.genufda rotasyon travmas.nda bu ligamentler kopar. 94.Fossa poplitea icinde n.tibialis, n.peroneus communis, a.poplitea ve v.poplitea bulunur. Fossa poplitea travmalar.nda, tibia k.r.klar.nda veya art genufnun arkaya do.ru luksasyonlar.nda n.tibialis zedelenebilir. Bu durumda baca..n fl eksiyonu ile aya..n plantar fl eksiyonu ve inversion hareketlerinde zay.fl ama gorulur. Hasta ayak parmaklar. uzerinde yukselemez. Aya..n plantar yuzunde duyu kayb. meydana gelir. 95. Collum fi bula k.r.klar.nda n.peroneus communis zedelenmesi olur. Bu durumda ki.i aya..na dorsifl eksiyon (ekstensiyon) yapt.ramaz ve ki.ide gdu.uk ayakh meydana gelir. 96. Baca..n ust lateralinin duyusunu; n.cutaneus surae lateralis (n.peroneus communis) Baca..n alt lateralinin duyusunu; n.peroneus superfi cialis Baca..n arka ust taraf.n.n duyusunu; n.cutaneus surae medialis (n.tibialis) Baca..n arka alt taraf.n.n duyusunu; n.suralis 97. N.obturatorius, uylu.un medial taraf.nda oval bir bolgenin duyusunu al.r. 98.Aya..na dorsifleksiyon (ekstensiyon) yapt.ramayan bir ki.ide n.peroneus profundus (veya n.peroneus communis); plantar fl eksiyon (fl eksiyon) yapt.ramayan bir ki.ide n.tibialis zedelenmesi vard.r. M.tibialis anterior ve m.tibialis posterior aya.a inversiyon; M.peroneus longus, m.peroneus brevis ile m.peroneus tertius aya.a eversiyon yapt.r.r. 99. Canalis opticusftan n.opticus, a.ophtalmica ve a.v.centralis retina gecer. Fissura orbitalis superiorfdan n.oculomotorius (III), n.trochlearis (IV), n.trigeminusfun ophtalmic dal., n.abducens (VI) ve v.ophtalmica superior gecer. Fissura orbitalis inferiorfdan n.zygomaticus (n.maxillarisfin dal.) gecer. For.ovale fossa cranii media ile fossa infratemporalisfi birbirine ba.lar ve icinden n.mandibularis gecer. For.rotundum fossa cranii media ile fossa pterygopalatinafy. birbirine ba.lar ve icinden n.maxillaris gecer. For.spinosumfdan dura materfi besleyen a.meningea media (a.maksillaris) gecer. For.jugularefden; n.glossopharyngeus (IX), n.vagus (X), n.accessorius (XI) gecerek fossa cranii posteriorfu terk eder. Sinus sigmoideus, for.jugularefye girerek v.jugularis interna ad.n. al.r. Sinus petrosus inferior, for.jugularefye girerek v.jugularis internafya ac.l.r. For.magnumfdan medulla spinalis, a. vertebralis, n. accessoriusfun spinal parcas. ile C1, C2, C3fun meningeal dallar. gecer. 100. Mandibulafya protruzyon hareketini m.temporalis, retruzyon hareketini ise m.pterygoideus lateralis ve m.pterygoideus medialis birlikte cal..arak yapt.r.rlar. M.pterygoideus lateralis, a.z. acan tek ci.neme kas.d.r. E.er mandibula sabit ise m.digastricus da a.z.n ac.lmas.na yard.mc. olur. 101.Fossa pterygopalatina taban. yukar.da tepesi a.a..da, dort duvar. olan, bir piramide benzeyen orbitan.n arkas.nda bir cukurdur. Fossa pterygopalatina, foramen rotundum ile fossa cranii mediafya, fissura orbitalis inferior ile orbitafya, 4 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com foramen sphenopalatinum ile burun bo.lu.una, fissura pterygomaxillaris ile fossa infratemporalisfe for. palatinum majus ve minus cavum orisfe ac.l.r. Fossa pterygopalatina icindeki olu.umlar . A. maxillaris . N. maxillaris . Ganglion pterygopalatina 102.N.abducensfi zedelenmi. bir ki.ide medial strabismus (.c .a..l.k) geli.mi.tir. Cunku bu ki.inin m.rectus lateralisfi cal..amamaktad.r. 103.Alt-lateralfe bakamayan bir ki.inin m.obliquus superiorfu cal..amamaktad.r. Bu ki.ide n.trochlearis felci olu.mu.tur. 104.Lateral strabismus (d.. .a..l.k) gorulen bir ki.ide n.oculomotorius felci olu.mu.tur. 105. M.tensor tympani; . Kulak zar.n. gererek daha hassas duruma getirir (hiperakuzi). . N.mandibularis taraf.ndan innerve edilir. M.stapedius Stapesfi fenestra vestibulifden uzakla.t.rarak titre.imin ic kula.a daha az gecmesini sa.lar (hipoakuzi). N.facialis taraf.ndan innerve edilir. 106. Atrium dextrumfda bulunan olu.umlar; . Ostium sinus coronarius . Crista terminalis . Sinoatrial nodul (SA nodulu = Keith Flack nodulu) . Mm. pectinati denilen kas kabar.nt.lar. . Atrioventricular nodul (AV nodulu = Ashoff -Tawara nodulu) . Fossa ovalis Ventriculus dexterfde bulunan olu.umlar; . Valva trunci pulmonalis . Valva tricuspitalis . Crista supraventricularis (m. papillaris m. papillaris anterior, m. papillaris posterior ve m. papillaris septalis) . Chorda tendinea . Moderator bant . Trabekula septomarginalis (moderator bant + septum interventriculare) 107. Larynxfin lenfatikleri a- Plica vocalisin ustunde: nodi lymphatici cervicales profundifye; b- Plica vocalisin alt.nda: Bir k.sm. nodi lymphatici prelaryngeales ve pretrachealesfe drene olur. Geri kalan k.sm. nodi lymphatici cervicales profundi ve nodi lymphatici supraclavicularesfe ac.l.rlar. Pahrynxfin lenfatikleri, nodi lymphatici cervicales profundifye (Derin servikal lenf du.umlerine), pharyngeal ve tracheal bolge lenfl erine ac.l.r. 108. Safra yollar. intrahepatik ve ekstrahepatik safra yollar. olarak ikiye ayr.l.r; .ntrahepatik safra yollar.; . Hepatositlerinin hucre kenarlar. . Safra kapillerleri . Toplay.c. kanallar . Ductuli interlobularis Ekstrahepatik safra yollar.; . Ductus hepaticus dexter ve sinister . Ductus hepaticus communis . Ductus choledochus 109. Truncus coeliacusfun dallar.; - a.hepatica communis: .ki dal. vard.r. A.hepatica propria ve a.gastroduodenalis. A.gastrica dekstra, hepatica propriafn.n dal.d.r. A.gastroepiploica dekstra ve a.pankreaticoduodenalis superior, a.gastroduodenalisfin dallar.d.r. - a.lienalis (splenica): A.gastrica breves ve a.gastroepiploica sinistra dallar.n. verir. - a.gastrica sinistra 110. Sa. bobre.in on yuz kom.uluklar.; . Gl.suprarenalis . Karaci.erin sa. lobu . Colon ascendens . Fleksura coli dekstra . Duodenumfun II.parcas. (pars descendens doudeni) . Jejunum Sol bobre.in on yuz kom.uluklar. . Gl.suprarenalis . Dalak . Mide . Corpus pancreaticus . A.splenica ve dallar. . Fleksura coli sinistra . Colon descendensfin ba.lang.c. . Jejunum 111. Nefron; . Malpigi cisimci.i (Bowman kapsulu + glomerulus) . Proximal tup . K.vr.nt.l. kanallar . Henle kulpu . Distal tup . Toplay.c. kanallar 112.Plica umbilicalis lateralis icinde a.v.epigastrica inferior; Plica umbilicalis medialis icinde oblitere a.umbilicalis dekstra ve sinistra; Plica umbilicalis mediana icinde oblitere chorda urachus bulunur. 113.Meatus acusticus internus temporal kemikte bulunur. .cinden; n. facialis, n. vestibulocochlearis, n. intermedius, a.v. labyrinthi gecer. Bu deli.in taban.nda gang. vestibulare bulunmaktad.r. 114. Radiusfun distal ucu ile scaphoideum ve lunatum, ve bir discus arac.l...yla ulna distal ucu ile triquetrum aras.nda olu.an art. radiocarpalis elipsoid tipte bir eklemdir. 115.Fossa cubiti icerisinde, a. brachialis ve onun iki uc dal. a. radialis ve a. ulnaris, n. medianus, n. radialis ve onun derin dal. (n. interosseus posterior) ve m. biceps brachiifnin tendonu bulunur. 116.Fovea radialisfi (Anatomik enfi ye cukuru) 3 kas.n tendonu s.n.rland.r.r; - M. extensor pollicis longus - M. extensor pollicis brevis - M. abductor pollicis longus Bu cukurun icerisinden a. radialis, yuzeyelinden v. cephalica gecer ve taban.nda scaphoideum ve trapezium bulunur. 117. Canalis adductorius m. sartoriusfun alt.nda (derininde) d.r. .cerisinde a. femoralis, v. femoralis ve n. saphenus ile n. obturatoriusfa ait lifl er bulunur. 118. M. cricothyroideusfun siniri n. laryngeus sup., di.er larynx kaslar.n.n siniri ise n. laryngeus recurrensfdir. 119. Nodus sinuatrialis, crista terminalisfin ust ucunda Nodus atrioventricularis, septum interatrialefde Fasciculus atrioventricularis (His band.), septum interventricularefnin membranoz parcas. uzerindedir. 120. A. iliaca int.fn.n on kokunden c.kan 6 onemli dal vard.r; a) A. umbilicalis; a. vesicalis sup. dal.n. verir, distal parcas. lig. umbilicale medialefyi olu.turur. b) A. obturatoria; corona mortisfin yap.s.na kat.l.r. c) A. vesicalis inf.; kad.nlardaki a. vaginalisfin kar..l...d.r. d) A. uterina; pelvis icerisinde ureteri onden caprazlar. e) A. rectalis media f) A. pudenda int.; a. rectalis inf.fu verir. Canalis pudendalis (Alcock kanal.) de bulunan arterdir. 121. .uurlu proprioseptif, iki nokta ayr.m. ve vibrasyon duyusunu govdenin alt k.sm. ve alt ekstremitelerden fasciculus gracilis, govdenin ust k.sm. ve ust ekstremitelerden BAZI ONEML. B.LG.LER 5 www.tusdata.com fasciculus cuneatus ta..r. Bu yolun 2. noronunun uzant.s.na lemniscus medialis denir. 122. Sinus cavernosusfa drene olan tek dural sinus sinus sphenoparietalisfdir. Sinus cavernosusfun icinden; a. carotis int. ve n. abducens (6), d.. duvar.ndan; n. oculomotorius (3), n. trochlearis (4), n. ophtalmicus (5-1) ve n. maxillaris (5-2) gecer. 123.N. facialisfin inerve etti.i kaslar; mimik kaslar., m. digastricusfun arka karn., m. stylohyoideus, m. stapediusftur. 124 : Dilin genel ve tat duyusunu alan sinirler 125. Fissura orbitalis superiorfdan gecen olu.umlar: - N.oculomotorius III. - N.trochlearis IV. - N.ophtalmicus V in I. dal. - N.abducens VI. - v.ophtalmica superior ve inferior gecer. 126.Art. carpometacarpopollicis: Birinci metacarpal kemi.in e.er .eklindeki taban. ile os trapezium aras.nda olu.an cellar tip bir eklemdir. Bu eklemin hareketleri iki eksenlidir. Flexion, ekstansiyon, abduksiyon, adduksiyon, rotasyon hareketleri yapar. 127.M. supraspinatus kolun ilk 15 derecelik abduksiyonunu, yani kolun ilk kalkma hareketini ba.lat.r. Daha sonra M. deltoideusfun kolun en kuvvetli abductorleri olan medial lifl eri 90 dereceye kadar olan abduksiyonu sa.lar. M. trapeziusfun ust lifl eri ile birlikte M. serratus anterior cal..arak kolun 180 dereceye kadar olan abduksiyonu yap.l.r. 128.M. trapezius, N. accesoriusun spinal parcas. ve C3 ile C4 spinal sinirler taraf.ndan innerve edilir. 129: Elin duyusu 129: Ust ekstrmitenin duyusu 130.N. mandibularisfin inerve etti.i kaslar; ci.neme kaslar., m. digastricusfun on karn., m. mylohyoideus, m. tensor tympani, m. tensor veli palatini 131.Sinus rectusfa ac.lan iki yap., sinus sagittalis inf. ve v. magna cerebri (Galen veni) 132. Fossa popliteafda bulunan yap.lar; a. poplitea, v. poplitea, n. tibialis, n. fi bularis commonis, v. saphena parva 133.V.azygos, T4 seviyesinde sa. radix pulmonis uzerinde bir kavis yaparak v.cava superiora ac.l.r. 134.A. subclaviafn.n dallar. . A. vertebralis . A. thoracica interna . Truncus thyrocervicalis 6 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com . Truncus costocervicalis . A. dorsalis scapulae 135.A. descendes genu a. femoralisfin dal.d.r. 137.Canalis inguinalis On duvar : Medialde m. obliquus externus abdominisfin aponeurosisfi, lateralde m. obliquus internus abdominisfin lifl eri yapar. Arka duvar: Fascia transversalis taraf.ndan yap.l.r. Ust duvar : M. obliquus internus abdominis ile m. transversus abdominisfin alt kenarlar. olu.turur. Alt duvar : Lig. inguinale ile medialde lig. lacunare yapar. Canalis inguinalisften erkekte funiculus spermaticus, n. ilioinguinalis ve n. genitofemoralisfin genital dal., kad.nda ise lig. teres uteri, n. ilioinguinalis ve n. genitofemoralisfin genital dal. gecer. 136: PLEXUS SACRALIS 138.Foramen epiploicumfun on duvar.n. lig. hepatoduodenale, arka duvar.n. v. cava inferior, alt duvar.n. duodenumun birinci parcas., ust duvar.n. karaci.erin lobus caudatusfu yapar. 139. Sinus cavernosus: Sphenoid kemi.in corpusfunun her iki yan.nda yer al.r. A. carotis interna ile cevresindeki sempatik sinir plexusu ve n. abducens (VI) bu sinusun ortas.ndan gecer. N. oculomotorius (III), n. trochlearis (IV), n. ophthalmicus (V1) ve n. maxillaris (V2) ise bu sinusun lateral duvar.nda seyreder. Sinus cavernosus, sinus petrosus superior arac.l...yla sinus transversusfa, sinus petrosus inferior arac.l...yla v. jugularis internafya drene olur. 140. Tractus spinothalamicus lateralis: A.r. ve .s. duyular. ile ilgilidir. 1. noronlar. ganglion spinalefde bulunur. Bu noronlar.n perifere giden aksonlar. deri, tendon kas ve eklemlerden a.r. ve .s. duyular.n. al.r. Noronlar.n santral uzant.lar. ise radix posteriorfdan gecerek medulla spinalisfe girer ve medulla spinalisfe girdikleri seviyede, lamina I, IV, Vfte bulunan 2. noronlar ile sinaps yapar. Bu noronlar.n aksonlar. ayn. segment ve bir alt ile bir ust segment seviyesinde commissura alba anteriorfdan kar.. tarafa gecer. Bu aksonlar, funiculus lateralisfte tractus spinothalamicus lateralisfi olu.turur. Cok az say.da akson kendi taraf.nda ilerler. Beyin sap.n. gectikten sonra thalamusfun ventroposterolateral nucleusfunda bulunan (VPL) 3. noronlar ile sinaps yapar. Bu noronlar.n aksonlar. gyrus postcentralisfte bulunan Brodmannf.n 3, 1, 2 nolu sahalar.nda sonlan.r. 141.Nervus opticus lezyonlar. . Nervus opticuslardan biri kesilirse, o gozde korluk olur. . Tractus opticuslardan biri zedelenirse, homonimus hemianopsi; . Chiasma opticumfun ortas.nda lezyon varsa, bitemporal heteronimus hemianopsi; . Chiasma opticumfun laterallerinde lezyon varsa, binasal heteronimus hemianopsi dedi.imiz klinik tablolar ortaya c.kar. . Radiatio opticafn.n ust veya alt demetlerinden birisi veya bir taraftaki primer gorme merkezinde sulcus calcarinusfun ustunde veya alt.nda kalan k.s.mlardan birinin zedelenmesi durumunda, lezyonun kar.. taraf.nda her iki goze ait gorme alan.nda 1/4 alan korlu.u ortaya c.kar (quadrantic anopsia). 142.Cornea refleksi: Corneafya yumu.ak bir cisimle dokunuldu.unda, dokunma duyusunu n.ophtalmicus (Cranial Vfin ilk dal.) al.r. N.ophtalmicus, ald... dokunma duyusunu ba. ve boyun bolgesinin hafi f dokunma duyusu ile ilgili nucleusu olan ve ponsta yer alan nuc.principalis nervi trigeminifye ta..r. Dokunma duyusu ile ilgili impulslar, buradan lemniscus trigemini arac.l... ile thalmusfun VPL nucleusuna iletilirken, ayn. zamanda burada bulunan internoronlar ayn. impulslar. Medial Longitudinal Fasciculus arac.l... ile n.facialisfin m.orbicularis oculifyi innerve eden noronlar.na da iletirler. Goruldu.u gibi cornea refleksinin afferent k.sm.n. n.ophtalmicus (Cranial V), efferent k.sm.n. da n.facialis (Cranial VII) meydana getirir. 143: Willis Halkas. BAZI ONEML. B.LG.LER 7 www.tusdata.com 144: Plexus Brachialis 145.M. tensor tympani: Orta kula..n on duvar.ndaki semicanalis musculi tensoris tympani icerisinde yer al.r. Kas.ld... zaman membrana tympaniyi gererek ses dalgalar.na kar.. hassasiyeti art.r.r. Bu kas n. mandibularis taraf.ndan inerve edilir. M. stapedius: Arka duvardaki eminentia pyramidalis icerisinde yer al.r. Kas.ld... zaman stapesin taban.n. fenestra vestibulifden uzakla.t.r.r. Bu kas n. facialis taraf.ndan inerve edilir. 146. A. dorsalis pedis I. metatarsal aral.ktan nabz. al.nan arterdir ve a. tibialis anteriorfun dal.d.r. 147: Tuberculum Majusfa Tutunan Kaslar 148. M.rectus lateralisfin motor innervasyonu, N.abducens taraf.ndan yap.l.rc 149. N. pudendus ile a.v. pudenda interna, hem for. ischiadicum majusftan hem de for. ischiadicum minusftan gecer. 150: On kolun hareketleri Hareket Esas Kas H.z ve Guc Katan Fleksiyon M. brachialis (n. musculocutaneus) M. brachioradialis (n. radialis) Supinasyon M. supinator (n. radialis) M. biceps brachii (n. musculocutaneus) Pronasyon M. pronator quadratus (n. medianus) M. pronator teres (n. medianus 151. N. femoralis taraf.ndan uyar.lan kaslar . M. sartorius . M. iliacus . M. quadriceps femoris . M. pectineus (genellikle) . M. articularis genus u N. obturatorius taraf.ndan uyar.lan kaslar . Uylu.un adduktor kaslar. . M. obturatorius externus 152.Pes anserinusun yap.s.na kat.lanlar . M. sartorius . M. gracilis . M. semitendinosus 153.Fetal Dola..mla .lgili Baz. Yap.lar Ve Kal.nt.lar. Ductus arteriosus aLig. arteriosum Ductus venosus aLig. venosum Foramen ovale aFossa ovalis V. umbilicalis aLig. teres hepatis A. umbilicalis aLig. umbilicalis medialis 154: Ayak ayak taban.n.n (plantar yuz) duyusu 155. Bunlara gore valva tricuspitalisin sesi sternumun sa..ndan 5.intercostal aral.ktan; valva mitralisin sesi sternumun 7-9 cm solundan 5.intercostal aral.ktan valva aortan.n sesi sternumun sa. taraf.nda 2.intercostal aral.ktan valva trunci pulmonalisin sesi sternumun sol taraf.nda 2.intercostal aral.ktan dinlenir. 156.Kar.n on duvar.n.n arka yuzundeki plikalar; . Plica umbilicalis mediana; allantoisfin kal.nt.s. olan urachus (lig. umbilicale medianum)fu icerir. . Plica umbilicalis medialis; a. umbilicalisflerin kal.nt.s. olan lig. umbilicale medialisfleri icerir. . Plica umbilicalis lateralis; a.v. epigastrica inferior bulunur. 157.Notokordfun yeti.kin insanda iki embriyonik kal.nt.s. vard.r; 1- Lig. apicis dentis 2- Nuc. pulposus Testis ve overlere k.lavuzluk yapan gubernaculumfun da 2 kal.nt.s. vard.r; 1- Lig. teres uteri 2- Lig. ovarii proprium 158.FOSSA CUBITAL.S S.n.rlar. . Lateralde; m. brachioradialis . Medialde; m. pronator teres . Taban.; humerusfun epikondullerini birle.tiren hayali transvers cizgi 8 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com . Cat.s.; deri, fasya ve aponeurosis bicipitalis (lacertus fi brosus) Cukurun do.emesini, d..ta m. supinator, icte m. brachialis yapar. .cinde bulunan anatomik yap.lar . N. medianus . A. brachialis ve uc dallar. olan a. ulnaris ile a. radialis . N. radialis ve derin dal. (n. interosseus posterior) . M. biceps brachiifnin esas tendonu . Nodi cubitales (nodi supratrochleares) V. mediana cubiti ve n. cutaneus antebrachii medialis, fossan.n cat.s.ndan gecer. N. ulnaris ve n. musculocutaneusfun fossa ile ilgisi yoktur. 159. KASLARI DELEN S.N.RLER N. musculocutaneus a M. coracobrachialisfi deler N. medianus aM. pronator teresfi deler N. ulnaris aM. fl exor carpi ulnarisfi deler N. radialisfin r. profundusfu (P.N) aM. supinatorfu deler N. genitofemoralis aM. psoas majorfu deler N. fi bularis (peroneus) communis aM. fi bularis (peroneus) longusfu deler 160.TRiGONUM FEMORALE S.n.rlar. . .cte; m. adductor longusfun lateral kenar. . D..ta; m. sartoriusfun medial kenar. . Yukar.da (taban); lig. inguinale . Apeksi, lateral ve medial s.n.r.n. yapan kaslar.n kesi.me noktas. . Do.emesi; d..tan-ice do.ru; m. iliacus, m. psoas major, m.pectineus ve m. adductor longus . Cat.s.; fascia lata ve deri .cinde bulunan anatomik yap.lar d..tan-ice do.ru (NAVL); . N. femoralis . A. femoralis . V. femoralis ve v. saphena magnafn.n proksimal parcas. . Lenf damarlar. ve inguinal lenf du.umleri 161. M. gluteus mediusfun fonksiyon kayb.nda, ki.i etkilenen taraf ekstremitesi uzerinde ayakta dururken, pelvis kar.. (desteklenmeyen) taraf uzerine du.er (Trendelenburg belirtisi +). Bu durum kalca c.k..., femur boynu k.r.klar. ve coxa varafda gorulur. 162. KALCA EKLEM.NDE UYLU.A HAREKET YAPTIRAN KASLAR . Fleksiyon; m. iliopsoas (en kuvvetlisi), m. tensor fasciae latae M. sartorius, m. pectineus, m. rectus femoris, m. adductor longus ve di.er adduktor kaslar yard.m eder. . Ekstensiyon; m. gluteus maximus (en kuvvetlisi), iskiyokrural kaslar (m. semitendinosus, m. semimembranosus, m. biceps femoris) ve m. adductor magnus . Abduksiyon; m. gluteus medius (en kuvvetlisi) ve m. gluteus minimus M. tensor fasciae latae ve m. sartorius yard.m eder. Uyluk d.. rotator kaslar. da fl eksiyondaki uylu.a abduksiyon yapt.r.rlar. . Adduksiyon; m. adductor magnus (en kuvvetlisi), m. adductor longus, m. adductor brevis, m. gracilis ve m. pectineus M. obturatorius externus yard.m eder. . D.. rotasyon; m. quadratus femoris (en kuvvetlisi), m. obturatorius internus, m. obturatorius externus, m. gemellus superior ve inferior. Ekstensiyondaki uylu.a, m. biceps femoris. M. piriformis, m. gluteus maximus, m. iliopsoas ve m. sartorius yard.m eder. . .c rotasyon; m. gluteus medius, m. gluteus minimus ve m. tensor fasciae latae. Ekstensiyondaki uylu.a m. semitendinosus ve m. semimembranosus. 163: Boyun On Ve Yan (Arka) Ucgenleri BAZI ONEML. B.LG.LER 9 www.tusdata.com 164. TENDO CALCANEUS (ACHILLES TENDONU) M. gastrocnemius ve m. soleusfun sonuc tendonlar.n.n birle.mesi ile olu.ur. Calcaneusfa tutunur. Yakla..k 15 cm uzunlu.unda olan bu tendon, insan vucudunun en kuvvetli ve en kal.n tendonudur. 165. M. obliquus externus abdominis, govdeyi kar.. tarafa ceviren kast.r. 166. HESSELBACH UCGEN. (TRiGONUM iNGUiNALE) Direk inguinal hernilerin geli.ti.i bolgedir. S.n.rlar. . Altta; lig. inguinale . D..ta; a. epigastrica inferior . .cte; m. rectus abdominisfin d.. kenar. 117: Tipik Vertebra 167. LINEA ARCUATA Linea arcuata; symphysis pubica ile umbilicus aras. orta noktada, k.l.f.n arka yapra..n. yapan olu.umlar.n, fascia transversalis haric rektus kas.n.n on taraf.na gecmesi ile olu.ur. Bu nedenle k.l.f.n arka yapra..n. linea arcuatafn.n alt.nda, sadece fascia transversalis yapar. A.v. epigastrica inferiorflar, linea arcuatafda k.l.f icine girerler. 168. CANALiS FEMORALiS Femoral k.l.f icindedir. Yakla..k 1.25 cm uzunlu.unda olan bu potansiyel kanal, hiatus saphenusfa kadar uzan.r. .cinde lenf damarlar. ve anulus femoralisfe yak.n bir tane derin inguinal lenf du.umu (Rosenmuller yada Cloquet lenf du.umu) vard.r. Kanal.n kar.n bo.lu.una bakan proksimal ucuna anulus femoralis denir. Anulus femoralisfin s.n.rlar. . Onde; ligamentum inguinale . .cte; ligamentum lacunare . Arkada; m. pectineus ve fasyas. ile ligamentum pectineum . D..ta; v. femoralis Funiculus spermaticus (kad.nlarda lig. teres uteri), anulusfun on s.n.r.n.n hemen ustundedir. A.v. epigastrica inferior, anulus femoralisfin on-d.. kenar.n.n yak.n.ndan gecer. 169. CANAL.S PUDENDAL.S (ALCOCK KANALI) Fossa ischioanalisfin d.. duvar.nda fibroz bir tuneldir. M. obturatorius internus uzerindedir. .cinden; a.v. pudenda interna, n. pudendus ve n. obturatoriusfun m. obturatorius internusfa giden dal. gecer. 170. Aya..n invertor kaslar.; m. tibialis anterior ve posteriorfdur. Aya..n evertor kaslar.; m. fibularis longus, brevis ve tertiusftur. 171. Etmoidal sinusler, orbita ve optik kanalla olan yak.n kom.ulu.u nedeniyle, enfeksiyonlar. orbitafya en kolay yay.lan paranazal sinuslerdir. Ozellikle arka grup etmoidal sinuslerin infeksiyonlar., optik norite neden olabilir. 172: Plexus lumbalis 173. Sinus maxillarisfin drenaj., ostiumlar.n.n yuksek lokalizasyonu nedeniyle fakirdir. Bu yuzden, infeksiyonlar. en cok gorulen paranazal sinustur. 174. Hem Mediastinum Superius Hem De Mediastinum Anteriusfta Bulunan Anatomik Yap.: Thymus Hem Mediastinum Superius Hem De Mediastinum Mediumfda Bulunan Anatomik Yap.lar: N. phrenicusflar - V. cava superior Hem Mediastinum Superius Hem De Mediastinum Posteriusfta Bulunan Anatomik Yap.lar: Oesophagus - Ductus thoracicus - N. vagusflar Hem Mediastinum Medium Hem De Mediastinum Posteriusfta Bulunan Anatomik Yap.: V. azygos 175. N. oculomotorius, en cok a. communicans posteriorfun anevrizmas.ndan etkilenir. 176. A. communicans anterior, sinir sisteminde anevrizmalar.n en cok (%40 oran.nda) goruldu.u damard.r. 177.Genel olarak, Willis halkas.n.n on parcas.n. olu.turan damarlar.n lezyonlar.nda; motor ve duyu kay.plar., arka parcas.n. olu.turan damarlar.n lezyonlar.nda; vertigo, ataksi ve gorme alan. kay.plar. olur. Berry anevrizmas., Willis halkas.ndaki do.umsal, sakkuler anevrizmalard.r. Epidural hemoraji; en s.k pariyetal yada temporal kemik k.r.klar.nda, a. meningea mediafn.n rupturu sonucu olur. Subdural hemoraji; yuzeyel beyin venlerini, dural sinuslere birle.tiren kopru venlerin (bridge venler) rupturu sonucu olur. Kunt travmalarda gorulur. .iddetli travmatik beyin hasar. olan hastalarda, en yayg.n intrakraniyal lezyondur. Subaraknoidal hemoraji; serebral arterlerin anevrizmalar.n.n (genellikle Berry anevrizmas.) rupturu sonucu olur. 178. Aditus ad antrum orta kula..n arka duvar.nda, fenestra vestibuli ve fenestra cochlea ic duvar.nda, ostaki borusunun ac.kl... on duvar.nda bulunur. 179. Radix mesenteriifnin onden caprazlad... anatomik yap.lar . Duodenumfun horizontal parcas. (inferior parcas., ucuncu parcas.) . Aorta abdominalis . V. cava inferior . Sa. ureter . Sa. m. psoas major Radix mesenterii sadece a.v. mesenterica superiorfu arkas.ndan caprazlar. 10 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 180. PSODOBULBAR PARAL.Z. Tr. corticonuclearisfin bilateral harabiyetinde olur. Uygunsuz gulme va a.lamalarda karakterize, emosyonel kontrolun kayboldu.u bir durumdur. 181. Nuc. subthalamicus lezyonunda hemiballismus (ani, istemd... cok .iddetli ekstremite hareketi) olur. 182. N. abducens (VI) . En uzun subarakhnoidal seyirli kranyal sinirdir. . Tumor, . Anevrizma, . K.BAS, . Kafa travmas.ndan en cok etkilenen kranyal sinirdir. Lezyonunda; . .ce .a..l.k . Horizontal diplopi 183.N. SURAL.S . N. tibialisften gelen n. cutaneus surae medialis ile n. fi bularis (peroneus) communisften gelen n. cutaneus surae lateralisfin birle.mesi ile olu.ur. . Genellikle greft olarak kullan.lan bu sinir, baca..n arka yuzunde v. saphena parva ile birlikte seyreder. . Baca..n 1/3 distalinin d.. ve arka bolgesi, malleolus lateralis ve aya..n lateral kenar.n.n kucuk parma.a kadar deri duyusunu ta..r. 184: Alt ekstremitenin duyusu 185. Lig. inguinaleden 2 ba. olu.ur. 1. Lig. lacunare (Gimbernat) 2. Lig. refl exum (Colles) 186. Glandula pituitaria (hypophysis); Ustte : Diaphragma sellae Yanda : Sinus cavernosus Onde : Sinus sphenoidalis Altta : Sella turcica Arkada : Dorsum sellae ile kom.udur. 187. GIRTLAK VE SES G.rtla..n ses c.karma ve sfinkterik fonksiyonlar.n.n gercekle.tirilmesini sa.layan kaslar iskelet kas. karakterindedir. Bu kaslar, n. vagusfun n. laryngeus recurrens dal. taraf.ndan innerve edilir (m. cricothyroideusfun n. laryngeus superiorfun d.. dal. . r. externus taraf.ndan innervasyonu istisna te.kil eder). . Plica vocalisfi geren kas: M. cricothyroideus (m. anticus -TENSOR KAS) . Rima glottidisfi daraltan kaslar: M. cricoarytenoideus lateralis, m. arytenoideus transversus ve obliquus, m. cricothyroideus (ADDUKTOR KASLAR). . Rima glottidisfi geni.leten kas: M. cricoarytenoideus posterior (m. posticus - ABDUKTOR KAS) . M. thyroarytenoideusf un medial bolumu m. vocalisf i olu.turur. . G.rtla..n giri.ini (aditus laryngis) kontrol eden kas: M. aryepiglotticus (m. arytenoideus obliquusfun devam. .eklinde uzanan bu kas g.rtlak giri.ini kapat.r). 188: Boyun On Ve Yan (Arka) Ucgeni 189. Discus iceren eklemler Meniscus iceren eklemler Labrum iceren eklemler Sinovyal eklemler - Art.Temporomandibula is - Art. sternoclavicularis - Art. acromioclavicularis - Art. radioulnaris distalis - Art. radiocarpalis Kartilaginoz eklemler - Symphysis pubica - Symphysis intervertebralis * Art. genus * Art. humeri * Art. coxae 190.Trigonum caroticumfun s.n.rlar.n. yapan kaslar, m. sternocleidomastoideus, m. digastricusfun arka karn. ve m. omohyoideusfun ust karn.d.r. 191. Meatus Ac.lan kanal / Paranazalsinus Meatus nasi inferior Ductus nasolacrimalis Meatus nasi medius Sinus frontalis, sinus maxillaris, sinus ethmoidalisf in on ve orta grubu (cellulae ethmoidales anteriores ve medii) Meatus nasi superior Cellulae ethmoidales posteriores Recessus sphenoethmoidalis Sinus sphenoidalis 192.Diaphragmafdaki ac.kl.klar: Diafragmada uc buyuk ac.kl.k vard.r. Hiatus oesophageus, crus dextrumfun muskuler lifl eri ile sar.lan bu ac.kl.k, T 10 duzeyindedir. .cinden oesophagus, truncus vagalis anterior ve posterior ile sol gastrik damarlar.n rr. oesophagei dallar. gecer. . Foramen venae cavae, orta hatt.n sa..nda, centrum tendineumfda T 8 duzeyinde yer al.r. Bu ac.kl.ktan v.cava inferior (T 8 - 9 aras. disk duzeyinde) ile sa. n.phrenicusfun terminal dallar. ve birkac lenf damar. gecer. BAZI ONEML. B.LG.LER 11 www.tusdata.com . Hiatus aorticus, diafragma kruslar. aras.nda olup T 12 duzeyindedir. Onden lig.arcuatum medianum ile sar.l.r. .cinden aorta, duc.thoracicus ile bazen v.azygos gecer. 193: Yuzun duyusu 194. PLEXUS LUMBALIS .lk uc lumbal spinal sinirin on dallar. ile dorduncu lumbal spinal sinirin on dal.n.n buyuk bolumunun birle.mesi ile olu.ur. Lumbal pleksusa, T12 spinal sinirin on dal.ndan (n. subcostalis) gelen bir dal da kat.l.r. M. psoas majorfun alt.ndad.r (yada arkas.ndad.r). Pleksusa ait sinirlerden n. genitofemoralis, m. psoas majorfu delip on yuzunden c.kar. N. obturatorius kas. medial taraf.ndan, di.er dallar.n hepsi lateral taraf.ndan terkeder. 195. Rotator cuff kaslar. dort tanedir. - M. supraspinatus (S) - M. infraspinatus (I) - M. teres minor (t) - M. subscapularis (S) Tuberculum majusfa yukardan a.a.. do.ru; m. supraspinatus-m. infraspinatus-m. teres minor tutunur. Tuberculum minusfa tutunan tek kas m. subscapularisftir. 196. PLEKSUSLARIN KASLARLA .L..K.S. Plexus cervicalis aM. sternocleidomastoideusfun arkas.nda (ya da alt.nda) Plexus brachialis Truncusflar. a M. scalenus anteriorfun arkas.nda Fasciculusflar. a M. pectoralis minorfun arkas.nda Plexus lumbalis a M. psoas majorfun arkas.nda (ya da alt.nda) Plexus sacralis a M. piriformisfin ONUNDE (ya da alt.nda) 197. NOROVASKULER YAPILARIN KASLARLA .L..K.S. KARIN DUVARINDAK. NOROVASKULER YAPILAR . M. obliquus internus abdominis ve . M. transversus abdominis aras.nda lokalizedir. TORAKS DUVARINDAK. NOROVASKULER YAPILAR . M. intercostalis internus ve . M. intercostalis intimi aras.nda lokalizedir. 198. .NGU.NAL HERN.LER D.REK .NGU.NAL HERN. KESES. .cten d..a do.ru katmanlar.; 1. Parietal periton 2. Fascia transversalis Herni; Hesselbach ucgenifnden (fossa inguinalis medialis) ve anulus inguinalis superfi cialisfden olur. .ND.REK .NGU.NAL HERN. KESES. .cten d..a do.ru katmanlar.; 1. Parietal periton 2. Proc. vaginalis 3. Fascia spermatica interna 4. Fascia cremasterica 5. Fascia spermatica externa Herni; a. v. epigastrica inferiorfun lateralinden anulus inguinalis profundusfdan girer, canalis inguinalisf den gecer. Anulus inguinalis superfi cialisfden c.k.p scrotumfa iner. 199. . Spatium Axillare Laterale (Humerotrisipital veya Quadrangular Aral.k) - Lateralden humerus (collum chirurgicum), medialden m. triceps brachiifnin caput longumfu, ustten m. teres minor ve m. subscapularis, alttan da m. teres major ile s.n.rlanan bu aral.ktan, n. axillaris ile a.v. circumfl exa humeri posterior gecer. . Spatium Axillare Mediale (Skapulotrisipital veya Triangular Aral.k) - Lateralden m. triceps brachiifnin caput longumfu, ustten m. teres minor ve alttan m. Teres major ile s.n.rlanan bu aral.ktan, a.v. circumfl exa scapulae gecer. 200. KRAN.UMDAK. DEL.KLER . A.a..da, iclerinden gecen yap.larla birlikte belirtilmi.lerdir: A. Fossa cranii anterior 1. Lamina cribrosa: n. olfactorius 2. Foramen caecum: nasal mukozadan sinus sagittalis superiora kucuk emissorial venler 3. Foramen ethmoidale anterior ve posterior: n. a., v. ethmoidalis anterior ve posterior B. Fossa cranii media 1. Canalis opticus: n. opticus, a. ophtalmica, v. centralis retinae 2. Fissura orbitalis superior: n. oculomotorius, n. trochlearis ve n. abducens; n. trigeminusfun n. ophtalmicus bolumu; vv. ophtalmicae 3. Foramen rotundum: n. trigeminalisin n. maxillaris bolumu 4. Foramen ovale: n. trigeminusfun n. mandibularis bolumu, a. meningea accesoria ve bazen n. petrosus minor 5. Foramen spinosum: a. meningea media 6. Foramen lacerum: a. carotis interna, canalis pterygoideus yoluyla n. petrosus major ve minor 7. Canalis caroticus: a. carotis interna ve sempatik sinirler (plexus caroticus) C. Fossa cranii posterior 1. Meatus acusticus internus: n. facialis ve n. vestibulocochlearis ve a. labyrinthi 2. Foramen jugulare: n. glossopharyngeus, n. vagus, n. spinalis accesorius, v. jugularis internan.n ba.lang.c. 3. Canalis hypoglossis: n. hypoglossus ve a. meningea 4. Foramen magnum: medulla spinalis, n. spinalis accesorius, aa. vertebrales, canalis vertebralisin plexus venosusu, a. spinalis anterior ve posterior 5. Canalis condylaris: v. emissaria condylaris 6. Foramen mastoidea: a. occipitalisin dura matere giden dal. ve v. emissaria mastoidea D. Kafa iskeletinin onundeki delikler 1. Foramen zygomaticofaciale: n. zygomaticofacialis 2. Incisura supraorbitalis: n. supraorbitalis ve supraorbital damarlar 3. Foramen infraorbitale: n. infraorbitalis ve damarlar (a., v., n. infraorbitalis) 4. Foramen mentale: n. mentalis ve damarlar (a., v., n. mentalis) E.Kafa iskeletinin kaidesindeki delikler 1. Fissura petrotympanica: chorda tympani 2. Foramen stylomastoideum: n. facialis 12 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 3. Canalis incisivus: n. nasopalatinus 4. Canalis palatinus major: n., a. ve v. palatina major 5. Canalis palatinus minor: n., a. ve v. palatina minor 201. M. pectoralis major: Elin kar.. omuza de.dirilmesini sa.lar. (Sar.lma, kucaklama hareketi) M. serratus anterior: M. trapeziusela beraber kolun 110‹eden yukar. kald.r.lmas.nda rol oynar. Tek ba..na scapulayi d..a gecer. M. pectoralis minor: Scapulaya protraksiyon ve depresyon hareketini yapt.r.r. M. subclavius: Claviculafyi stabilize eder, axiller damar-sinir paketini (a., a. axillaris) korur. M. latissimus dorsi: Kola omuz ekleminde en kuvvetli extension, adduksiyon ve ic rotasyon yapt.ran kast.r. M. serrutus posterior superior: Kaburgalar. kald.rarak inspirasyona destek olur. 202. Porto - kaval anastomozlar; OESOPHAGUS .LE M.DEN.N B.RLE..M YER.NDE: Hem v.azygos hem de v.hemiazygos ile vena cava superiorfa; v.gastrica sinistra ile v.portafya; KARIN ON DUVARINDA: V.paraumbilicalisler ile v.portaya; v.epigastrica superior ve inferior ile caval sisteme; CANAL.S ANAL.STE: V.rectalis inferior, v.pudenta interna arac.l... ile v.iliaca internafya ve oradan vena cava inferiorfa; V.rectalis superior ise v.mesenterica inferior arac.l... ile v.portaya ac.l.r. RETROPER.TONEAL BOLGEfDE: Karaci.erin area nudas.ndaki venler lumbal, renal ve phrenic venler ile v.mesenterica inferior, v.mesenterica superior ve v.lienalise ac.l.r. 203. Urethra anatomik olarak dort parcaya ayr.l.r; - pars intramuralis - pars prostatica - pars membranacea - pars spongiosa Bu parcalar icinde pars prostatica, en geni. urethra parcas.d.r. Pars membranacea ise en dar yeridir. Urethrafn.n d..a ac.ld... ostium urethra eksternum ise urethrafn.n en dar deli.idir. 204.Medulla spinalisfin funiculus posteriorunda .uurlu proprioseption, iki nokta diskriminasyonu ve vibrasyon duyusu ta..n.r. Subakut kombine sclerosis ve tabes dorsalisfte funiculus posterior harabiyeti olur. Bu durumda lezyon seviyesi ve alt.nda .uurlu proprioseption, iki nokta diskriminasyonu ve vibrasyon duyusu kayb. gorulur. 205. Intracranial ventriculer sistem; Lateral ventriculler ve III.ventricul aras.nda for.interventriculareler (2), III.ventricul ile IV.ventricul aras.nda aquaductus Silvii, IV.ventricul ile subarachnoid aral.k aras.nda for.luschka (2) ve for.magendi bulunur. Intracranial ventriculer sistem icindeki deliklerden birinde, ozellikle III.ventricul ile IV.ventricul aras.ndaki (aquaductus Silvii)fde bir t.kan.kl.k olu.mas. hidrosefali nedenlerinden biridir. T.kan.kl...n nedeni, menenjit-ensefalit gibi enfeksiyonlar, travmaya ba.l. kanamalard.r. S.v. ak...n.n engellenmesiyle olu.an bu tur hidrosefali ayn. zamanda gnon-kommunikeh (ba.lant.s. olmayan hidrosefali) olarak da adland.r.l.r. 206. Brown-Sequard sendromunda; - Lezyon seviyesinde ipsilateral tum duyular.n kayb., - Lezyon seviyesinin alt.nda, Ust motor noron felci ve funiculus posteriorda seyreden duyular.n kayb. (.uurlu proprioseption, iki nokta diskriminasyonu ve vibrasyon duyusu), - Lezyon seviyesinin alt., kar.. tarafta comissura alba anteriorda capraz yapan yollar.n ta..d... duyularda kay.p (a.r., .s., hafi f dokunma ve libido) - Lezyon seviyesinde ipsilateral alt motor noron felci. 207. Weber sendromu olan bir hastada n.oculomotorius felci geli.ir. Buna ba.l. olarak goz, ipsi lateral a.a.. - d..a bakar (lateral strabisbus), pitosis, midriasis ve akomodasyon bozuklu.u meydana gelir. 208. Syringomyelia, canalis centralis ve etraf.nda kavitasyon ile karakterizedir (C8-T1). Bilateral a.r.-.s. kayb. (omuz atk.s. gibi) ile karakterizedir. Lezyondan ilk olarak commissura alba anterior etkilenece.i icin lezyon seviyesinde bilateral a.r., .s., hafi f dokunma ve libido duyu kayb. olacakt.r. 209. Poliomyelit, polio a..s. yapt.rmam.. veya immun sistemi yetersiz ki.ilerde gorulur. Hastal.k, tek tarafl . cornu anterior lezyonu ile karekterizedir. Boylece bu hucrelerin aksonlar. taraf.ndan innerve edilen kaslarda alt motor noron tipi felc gorulur. 210. Horner Syndromu, ganglion cervicale superiorfun veya buradan c.kan postsinaptik sempatik lifl erin harabiyetinde ba. ve boyun bolgesinin sempatik innervasyonu bozulmas. ile karekterizedir. Hastada enophtalmus ve buna ba.l. olarak pseudoptosis, myosis, anhidrosis ve facial fl ushing gorulur. 211. N.facialisfin uc tane nucleusfu vard.r; . Nuc.nervi facialis (pons) . Nuc.salivatorius superior (pons) . Nuc.tractus solitarii (medulla oblangata) Canalis nervi facialis icinde; . N. petrosus major . N. stapedius . Chorda tympani dallar.n. verir. Ponsta bulunan motor nucleusundan c.kan lifl er colliculus facialis icinde n.abducensfin nukleusunun uzerinde seyrettikten sonra ponsu terk eder. 212. Nervus opticuslardan biri kesilirse; o gozde korluk olur, Tractus opticuslardan biri zedelenirse; homonimus hemianopsi Chiasma opticumfa ortadan bas. olursa (gl.hypophys hypertrofi si); bitemporal heteronimus hemianopsi Chiasma opticumfa yan tarafl ardan bas. gelirse; binasal heteronimus hemianopsi meydana gelir. 213. A.cerebri posterior, visuel korteksfin motor arteridir. T.kan.kl...nda, kontralateral homonimus hemianopsi meydana gelir. Visuel kortekste makular gorme alan. a.cerebri media taraf.ndan da beslendi.i icin makuler gorme bu durumdan etkilenmemektedir.. 214. Frontal lobun kortikal alanlar.: Brodmannf.n 44-45 (BROCA) nolu alanlar. (motor konu.ma alan.) Gyrus frontalis inferior (gyrus triangularis)fdad.r. Bu alanlar kelimelerin .ekillendi.i yerlerdir. Brodmannf.n 22 (Wernicke alan.) nolu alan. ..itilen ya da konu.ulan sozcuklerin anlam.n.n ortaya c.kt... yerdir. Gyrus temporalis superiorfda lokalizedir. 215.Nuc.salivatorius inferiorfdan ayr.lan presinaptik parasempatik lifl er n.tympanicus (n.glossopharyngeus) taraf.ndan orta kulaktaki pleksus pharyngeusfa ta..n.r. Oradan n.petrosus minor ile ganglion oticumfa ula..p bu ganglionda sinaps yaparlar ve n.auriculotemporalis (N.mandibularis) ile gl.parotisfe ula..p parasempatik innervasyonu sa.larlar (salivasyon yapt.r.r). 216. Nuc.salivatorius superiorfdan ayr.lan presinaptik parasempatik lifl er n.intermedius ile n.facialisfe kat.l.rlar. Daha sonra bir k.sm. onun I.dal. n.petrosus major arac.l... ile ganglion pterygopalatinumfa ve oradan da gl.lacrimalis, minor tukuruk bezleri ve burun bo.lu.undaki salg. yapan bezlere ula..rlar. Presinaptik parasempatik liflerin geriye kalan k.sm. ise once chorda tympani, daha sonra da chorda tympanifnin n.lingualisfe kat.lmas. ile n.lingualis taraf.ndan ganglion submandibularefye ula..p, bu ganglionda sinaps yapt.ktan sonta gl.submandibulare ve gl.sublingualisfe ula..r (salivasyon yapt.r.r). 217.Edinger-Westphal nucleusundan ayr.lan presinaptik parasempatik lifler n.oculomotorius icinde ganglion BAZI ONEML. B.LG.LER 13 www.tusdata.com ciliarefye ta..n.r. Bu gangliondaki sinapstan sonra nn.ciliare breves ad. alt.nda m.sphincter pupilla ve corpus ciliarefye ula..r. Akomodasyonu bozulmu., ayn. zamanda midriasisfi olan ve humor aquosus sekresyonu azalm.. bir ki.ide nn.ciliare brevesflerde fonksiyon bozuklu.u vard.r. 218. Splanchnic sinirler icinde sadece nn.splanchnici pelvici parasempatik lif ta..maktad.r. 219. Ventriculus lateralisfin cornu anterior (frontale) ve cornu posteriorunda (occipitale) BOS sentezi yap.lmamaktad.r. 220. A.basillarisfin dalllar.; - A.cerebellaris inferior anterior - A.labirinti - Aa.pontis - A.cerebellaris superior - A.cerebri posterior A.cerebellaris inferior anterior anevrizmas.nda n.abducens (VI) felci olur. A.cerebri posterior veya a.cerebellaris superior anevrizmas.nda ise n.oculomotorius felci (III) meydana gelir. 221. Duyu tipi afazi (Wernicke afazisi): Wernicke alan.n.n (22) lezyonlar.nda i.itme kayb. yoktur. Lezyon a.cerebri mediafn.n alt dal.n. tutar. Hasta i.itti.i kelimelerin anlam.n. c.karamaz. .leti tipi afazi: 22 ile 44-45fi birle.tiren fasciculus arcuatusfun lezyonlar.nda gorulur. Hasta, i.itti.i kelimeleri tekrar edemez. Yuksek sesle okuyamaz ama icinden okudu.u .eyi anlar. Motor afazi (Broca afazisi): Motor konu.ma alan.n.n lezyonlar.nda (44-45) tam ya da k.smi konu.ma kayb.. Lezyon a. cerebri mediafn.n ust dal.n. tutar. Motor afaziye s.k olarak agrafi (yaz. yazamama) e.lik eder. 222.Tractus spinocerebellaris posterior, ekstremite hareketleri s.ras.nda kaslar.n koordinasyonu icin gereken impulslar. ta..r. Tractus spinocerebellaris posterior ile ta..nan impulslar sinerjist kas gruplar.ndan gelir ve pedinculus cerebellaris inferiorfdan gecerek cerebellumfa ula..r . Tractus spinocerebellaris anterior, ekstremitelerin koordineli hareketleri s.ras.nda, ekstremitenin pozisyonu ve postur ile ilgili impulslar. ta..r ve pedinculus cerebellaris superiorfdan gecerek cerebellumfa ula..r. 223. Cerebellumfun lobus fl oconodullarisfi denge ile ilgili olan cerebellum lobudur. Cerebellum nukleuslar.ndan nuc.fastigii denge ile ilgili olan cerebellum nukleusudur. 224. Cerebellumfun lobus cerebelli anteriorfu, hareketlerin kontrolu; Cerebellumfun lobus cerebelli posteriorfu, ekstremite hareketlerinin koordinasyonu ile ilgilidir. 225: Kranyal sinirler -1 GENEL BAZI B.LG.LER C.k.. Yerleri 1.ve 2. kranyaller direk beyinden, 3. ve 4. kranyal sinirler mezensefalondan, 5.-6.-7. ve 8. kranyal sinirler ponsftan, 9.-10.-11.-12. kranyal sinirler bulbusftan c.karlar.11.kranyal sinir ayr.ca medulla spinalisften de lifl er al.r. L.FLER.NE GORE OZELL.KLER. - Saf motor olanlar: 4. 6. 11. ve 12. kranyal sinirler - Saf duyu olanlar: 1.-2. ve 8. kranyal sinirler - Duyu + motor: 5. kranyal sinir - Motor + Parasempatik: 3. kranyal sinir - Duyu + motor + parasempatik: 7.-9. ve 10. kranyal sinirler - Parasempatik lif iceren kranyaller: 3.-7.-9. ve 10. kranyal sinirler ** Kranyal sinirlerden hicbirisi, SEMPAT.K lif icermez. ONEML. BAZI B.LG.LER - En ince kranyal sinir, 4. kranyal sinir (n. trochlearis) - En uzun ve en geni. da..l.ma sahip kranyal sinir 10. kranyal sinirdir. (n. vagus) - En kal.n kranyal sinir 5. kranyal sinirdir (n. trigeminus). - Subaraknoidal en uzun seyredeni 6. kranyal sinirdir. - Kafa ici bas.nc art...ndan en erken etkilenen 6. kranyal sinirdir. - Medulla spinalisften de orjin alan tek kranyal sinir 11. kranyal sinirdir (n. accessorius). BRANK.YAL ARKLARIN S.N.RLER. - 1. Brankiyal ark (mandibular ark)f.n siniri 5. kranyal sinir (mandibular dal.) - 2. Brankiyal ark (hiyoid ark)f.n siniri 7. kranyal sinir - 3. Brankiyal ark (tirohiyoid ark)f.n siniri 9. kranyal sinir - 4-6. Brankiyal arklarf.n siniri, 10. kranyal sinir (4. ark.n siniri superior laringeal dal, -6. ark.n siniri inferior laringeal dal; (n. laryngeus recurrens) HANG. KRANYAL S.N.R KRANYUMU NEREDEN TERKEDER? - 1. Kranyal sinir: Etmoid kemi.in lamina cribrosafs. - 2. Kranyal sinir: Canalis opticus - 3., 4., 6. Kranyal sinirler: Fissura orbitalis superior - 5. Kranyal sinirin oftalmik dal.: Fissura orbitalis superior - 5. Kranyal sinirin maksiller dal.: Foramen rotundum - 5. Kranyal sinirin mandibular dal.: Foramen ovale - 7. Kranyal sinir: Meatus acusticus internus canalis nervi facialis, foramen stylomastoideum - 8. Kranyal sinir: Meatus acusticus internus - 9., 10. ve 11. Kranyal sinirler: Foramen jugulare - 12. Kranyal sinir: Canalis nervi hypoglossi PARASEMPAT.K GANGL.ONLAR Gang. ciliare: (n. oculomotorius ile ilgilidir) - Optik sinir ve m. rectus lateralisfin aras.nda yer al.r. - M. ciliaris ve m. sphincter pupillaefye (n. ciliaris brevis arac.l...yla) parasempatik lifl er GONDER.R. Gang. pterygopalatina: (n. facialis ile ilgilidir) - Fossa pterygopalatinafda yer al.r. Parasempatik ganglionlar.n en buyu.udur. - Lakrimal beze, burun ve dama..n bezlerine n. maxillaris, n. zygomaticus ve n. lacrimalis yoluyla parasempatik (postganglionik) lifl er GONDER.R. Gang. submandibulare (n. facialis ile ilgilidir) - M. hyoglossusfun lateral yuzeyinde yer al.r. - Ggl. submandibularisfe ve gl. sublingualisfe parasempatik lifl er gonderir. Gang. oticum (n. glassopharyngeus ile ilgilidir) - Fossa infratemporalisfte foramen ovalefnin hemen alt.nda yer al.r. - Parotis bezine postganglionik parasempatik lifl er GONDER.R. ID: 01t024 14 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 226: Kranial Sinirler-2 S.N.R ve .CERD... L.FLER OR.J.N. ve HUCRE GOVDELER. GANGL.ONLARI ve NUKLEUSLARI I-N. OLFACTORIUS (saf duyu . OVA) Orijin : Nazal mukoza (regio olfactoria)daki bipolar noronlar C.k.. : Lamina cribrosa (etmoid kemikte)fdan kafa icine girer. Yok II-N. OPT.CUS (saf duyu . OSA) Orijin : Retinan.n ganglion tabakas.nda bulunan multipolar ganglion hucreleri C.k.. : Canalis opticusftan kafa icine girer. Yok III. N. OCULOMOTORIUS (Motor . GSE, Parasempatik GVE) Orijin : Parasempatik: Edinger-Westphal nukleusu Orijin : Motor: Okulomotor nukleus Orijin : Goz kaslar. proprioseptorleri C.k.. : Sinus cavernosus d.. duvar.ndan gecip, fi ssura orbitalis superiorfdan kranyumu terkeder. Ganglionu: - Ganglion ciliare (parasempatik) Nukleuslar. - Motor: -nucleus nervi oculomotorii (mezensefalon) - Parasempatik: Edinger-Westphal nukleusu (mezensefalon) IV. N. TROCHLEARIS (Saf motor - GSE) Orijin : Mezensefalon (kontralateral) C.k.. : Sinus cavernosus d.. duvar.ndan gecip, fi ssura orbitalis superiorfdan kranyumu terkeder. - Nucleus nervi trochlearis (mezensefalon) V. N. TRIGEMINUS Orijin : Ba..n on k.sm. ve gozler C.k.. : Fissura orbitalis superiorfdan gecer (dallar.) Ganglionlar. - Ganglion semilunare (Ganglion Gasserian, ganglion trigeminale). Nukleuslar. - Nucleus mesencaphalicus nervi trigemini; mesencephalon (derin duyu) - Nucleus principalis n. trigemini (dokunma, bas.nc) - Nuc. spinalis nervi trigemini (a.r.-.s.); C2-Pons - Nuc. motorius nervi trigemini (pons) a. N. ophthalmicus (duyu . GSA) b. N. maxillaris (duyu . GSA) Orijin : Maksiller bolge C.k.. : Foramen rotundumfdan gecer c. N. mandibularis (duyu . GSA motor - OVA) Orijin : Mandibular bolge C.k.. : Foramen ovalefden gecer VI. N. ABDUCENS (motor - GSE) Orijin : Kaudal pons C.k.. : Fissura orbitalis superiorfdan gecer. - VII. N. FACIALIS (motor . OVE duyu . OVA, GSA, GVA parasempatik - GVE) Orijin : Pons C.k.. : Meatus acusticus internus, canalis nervi facialis, foramen stylomastoideum Ganglionlar. - Ganglion geniculi (sensitif) - Ganglion pterygopalatinum (n. petrosus major) - Ganglion submandibulare (chorda tympani) Nukleuslar. - Nucleus nervi facialis (motor) - Nucleus salivatorisus sup. (parasempatik) - Nucleus lacrimalis (parasempatik) - Nucleus tractus solitarius (visseral sensitif) VIII. N.VESTIBULOCOHLEARIS a. N. vestibularis (Duyu - OSA) b. N. cochlearis (Duyu . OSA) Orijin : Ganglion vestibulare C.k.. : Temporal kemikteki meatus acusticus internusftan gecip, serebella pontin ac.dan beyne girer. Ganglionlar. - Ganglion vestibulare Nukleuslar. - Nucleus vestibularis lat., med., sup. inf. Orijin : Ganglion spirale cochleae C.k.. : Temporal kemikteki meatus acusticus internusftan gecip, serebellopontin ac.dan beyne girer. Ganglionlar. - Ganglion spirale cochleae (cortiganglionu) Nukleuslar. - Nucleus cochlearis post. ve anterior IX. N. GLOSSOPHARYNGEUS (Motor . OVE Parasempatik . GVE Duysal . GVA, OVA, GSA) Orijin : Medulla oblongata C.k.. : Foramen jugularefden gecer Ganglionlar. - Ganglion superius - Ganglion inferius Nukleuslar. - Nuc. ambiguusfun ust k.sm. (motor) - Nuc. salivatorius inferior (parasempatik) - Nuc. tractus solitarius X. N. VAGUS (motor . OVE Duyu - GVA, OVA, GSA, Parasempatik . GVE) Orijin : Medulla oblongata C.k.. : Foramen jugularefden gecer Ganglionlar. - Ganglion jugulare (superior) - Gangion nodosum (inferior) - Ganglion murale Nukleuslar. - Nuc. ambiguusfun orta bolumu (motor) - Nuc. dorsalis nervi vagi (parasempatik) - Nuc. tractus solitoriusfun alt k.sm. (sensitif) XI. N. ACCESSORIUS (motor . OVE) Orijin : Medulla oblongata + servikal medulla spinalis C.k.. : Foramen magnum ve foramen jugulare - N. ambiguusun alt bolumu (motor) - Nuc. nervi accessorii (motor) XII. N. HYPOGLOSSUS (motor - GSE) Orijin : Medulla oblongata C.k.. : Canalis nervi hypoglossi - Nuc. nervi hypoglossi (motor) ID: 01t025 BAZI ONEML. B.LG.LER 15 www.tusdata.com 227: Kraniyal Sinirler - 3 S.N.R FONKS.YONLARI LEZYONUNDA GORULEN DURUMLAR I - Koku alma duyusu - Ipsilateral Anosmi .Hipoosmi - Olfaktor halusinasyonlar (unkus lezyonlar.nda) - Foster-Kenedy sendromu: Anterior fossa meningiomas.na sekonder ipsilateral anosmi + ipsilateral optik atrofi ve kontralateral papillodem II - Gorme duyusu - I..k refl eksinin afferent kollar. - Gorme ve gorme alan. kusurlar. (amurazis) - Direk pupil refl eksi kayb. III - Goz hareketleri: Superior, inferior, medial rektus kaslar.n. innerve ederek goz kuresini yukar., a.a.. ve mediale dondurur. - Goz kapa..: yukar. kald.r.r. (m. Levator palpebra ile) - Parasempatik: m. Ciliaris ve m. Sphincter pupillay. innerve ederek pupillay. daralt.p goze akomodasyon yapt.r.r. - Goz yukar.-ice bakamaz, a.a.. ve d..ar. bakar pozisyonda durur. Diplopi de gorulebilir. - Pitozis - Parasempatik inervasyon kesilmesine ba.l. internal oftalmoplaji, fi ks ve dilate pupiller, akomodasyon paralazisi (siklopleji) gorulur. - Bu sinir transtentoriya (unkal) herniasyon, baz. arter anevrizmalar. ve diabetes mellitusfta etkilenebilir. IV - Superior oblik kas.n inervasyonu ile goz kuresini a.a.. ve d..ar.ya dondurur. - A.a.. .d..a bakmada k.s.tl.l.k - Ba., lezyonun kar.. taraf.na e.ilir. (ekstorsiyonu kompanse etmek icin) - A.a.. bak..ta daha da artacak .ekilde vertikal diplopi - Bu sinir kafa travmalar.nda s.kca etkilenir. V - N. ophtalmicus: Kornea- ust nasal kavite ba..n on k.sm. konjunktiva ve lakrimal bezde ( ve paranasal sinus mukozas.ndan) duyu ta..r. - Yuzde oral ve nasal mukozalarda hemianestezi (genel duyu kayb.) - Kornea refl eksi kayb. - Ci.neme kaslar.n.n fl ask paralazisi - Cene ac.l.nca lezyon taraf.na kayar. - M.tensor tympaninin paralazisi ve hipoakuzi - Trigeminal nevralji (tic douloureux) - N. maxillaris: Farinksin baz. bolumleri, damak, nasal kavite mukozas., ust di.ler, ust dudak ve yanak duyular.n. ta..r. N. mandibularis - Motor: Ci.neme kaslar. ve m. tensor tympani - Duyu: Dil (tat harici), alt di.ler, alt cene ve derisinden duyu ta..r. VI m. rectus lateralisi inerve eder, gozu d..a cevirir. - Goz abduksiyonu kayb. (medial .a..l.k) - Horizontal diplopi VII Duyu: Dilin on 2/3funun tad duyusu (chorda tympani ile) Damak ve a..z taban.n.n genel duyusu Kulak derisinin dokunma duyusu Motor: Yuzun mimik kaslar. ve m. stapedius Parasempatik: Lakrimal bez inervasyonu ile gozya.. salg.s., submandibuler, sublingual, nasal ve palatin bezlerin inervasyonu ile tukruk salg.s. - Yuzun mimik kaslar.n.n felci - Kornea refl eksi kayb. - Dilde tat duyusu kayb. (chorda tympani hasarlan.rsa) - Hiperakuzi (m.stapedius paralizisinde) - Bellfs paralazisi (periferal fasiyal paralizi) - Timsah gozya.lar. sendromu (yemek yerken gozya.. sekresyonu) - Santral fasiyal paralizi- kontralateral alt yuz bolgesinde paralizi - Mobius sendromu (konjenital fasial dipleji + .a..l.k) VIII - Denge - Ba..n pozisyonu ve hareketleri ile ilgili duyular ta..r. - Cerebellum ve oculomotor nucleusla fonksiyonel ili.kisi vard.r. - Corti organ.nda i.itme impulslar. ta..r. - Dengesizlik, vertigo, nistagmus - I.itme kayb., tinnitus IX Motor: m. stylopharyngeus (yutmaya yard.mc.) Parasempatik: Gl. Parotidea inervasyonu (ganglion oticum arac.l...yla) Duyu: - D.. kulak yolunun dokunma duyusu Farinks ve dilin arka k.sm.nda genel duyu Dilin 1/3 arka k.sm. tad duyusu - Gag (farinks) refl eksi kayb. - Hipersensitif karotid sinus refl eksi (senkop) - Farinks, tonsil, dilin arka k.sm.nda genel duyu kayb. - Dilin 1/3 arka k.sm.nda tad duyusu kayb. - Glossopharyngeal nevralji X Parasempatik: Torasik ve sol kolik fl eksuraya kadarki abdominal kavite organlar.n.n inervasyonu Motor: Larinks ve farinks kaslar., osefagusun 1/3 proksimali Duyu: -D.. kulak yolu - Epiglottisin tat duyusu - Farinks, larinks, trakea, osefagus ile sol kolik fl eksuraya kadarki mukoz membranlar. - Gag refl eksi kayb. - Yumu.ak damak farinks ve larinksin ipsilateral paralizi (bu durum disfoni, dispne, dizartri ve disfajiye yol acabilir) - Farinks ve larinksde ipsilateral anestezi (bu durum oksuruk refl eksini yok edebilir) - Complete laringeal paralizi (bilateral olursa fetaldir. - Parasempatik bozukluklar (bradikardi, ta.ikardi ve mide dilatasyonu) XI - Kranial lifl er n. laryngeus arac.l...yla m. cricothyroideus haric larinksin intrinsik kaslar.n. inerve eder. - Spinal lifl er m.trapezius ve m.sternocleidomastoideusu inerve eder - Larinks paralazisi - Ba. kar.. tarafa cevrilemez - Omuz a.a.. du.er, omuz kald.r.lamaz. XII - Dilin intrinsik ve ekstrinsik kaslar. (m. palatoglossus haric) - Dilin hemiparalazisi - Dilde atrofi ve fi brilasyon - Dil d..ar. c.kart.ld...nda lezyon taraf.na kayar. ID: 01t026 16 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com F.ZYOLOJ. - H.STOLOJ. - EMBR.YOLOJ.fDE BAZI ONEML. B.LG.LER 1. Avian .nfl uenza icin cc.oseltamivir, 2. .matinib KML ve GIST (Gastrointestinal stromal tumor) tedavisinde kullan.lan Tirozin kinaz.n inhibitorudur. 3. Her-2 (neu) eski ad.yla C-erbB2 geni hat.rlanaca.i gibi meme ve over kanserinde mutasyona u.rayan protoonkogendir. Bu mutasyon sonucu bu gen EDGF (epitelyal derive buyume faktoru) reseptoru ve bu reseptorun ba.l. oldu.u tirozin kinaz. kodlar. EDGF reseptorunu bloke eden antikor trastuzumab (Herceptin) metastatik meme kanseri tedavisinde kullan.l.r. 4. t (9-22) bcr-abl protoonkogenlerinin yanyana gelmesi tirozin kinaz. kodlar. 5. t (8-14); 8. kromozom c-myc geninin 14. kromozomdaki immunglobulin a..r zincirinin yan.na gelmesiyle Burkitt lenfoma ve losemisi (ALL L3) olu.um s.kl... artar. 6. t (8-21) AML M2c Bu translokasyon kloroma yani AML li hastalarda myloblastlar.n organ infi ltrasyonu ile solid tumor olu.turmas. icin tipik translokasyondur, 7. t (15-17) AML M3c. Koagulasyon aktivasyonu ve DIC yapt... sorulmu.tu. Ayr.ca bu translokasyon RAR-alfa (retinoik asid reseptor) kodlar. Bu nedenle ATRA (all trans retinoik asit): AML M3 remisyon induksiyonunda kullan.l.r. 8. En s.k mutasyona u.rayan proto-onkogen ras t.r (ozellikle Adeno kanserde), 9. ki-67 siklus icinde olan yani bolunen hucrelerden c.kan proteindir. Siklusta cok hucre oldu.unun ve kotu prognoz gostergesidir. 10. c-kit protoonkogeni kit proteini (CD 117) kodlar GIST, Kucuk hucre d... akci.er kanseri, Ewing sarkomunda gosterilmi.tir. 11.BRCA-1 tumor supresor genidir. Mutasyonu sonucu memeover ca olu.ur. Bu gen DNA tamirinden sorumlu oldu.u sorulmu.tu, 12.En s.k mutasyona u.rayan tumor supresor gen p53 tur. Ailesel kanser hastal... olan Li-Fraumeni sendromunda tum aile bireylerinde mutasyonlu gen sonucu sarkomlar olu.maktad.r. 13.P53 apopitoz yapt... gibi (bax gibi), p53 un kodlad... protein olan p21 cdk (cyclin dependent kinaz) modifi ye ederek (cylin hucre siklusunun G1-S geci. faz.nda etkilidir) siklusu durdurarak, mitozu onler. 14.Kas i.ci.i kas.n boyundaki uzamay. alg.lar. Gama de.arj. kas i.ci.inin boyunu k.saltarak, kas i.ci.inin duyarl.l...n. artt.r.r. Boylece Derin tendon refl eksleri (di.er ad. gerim refl eksidir. Tek sinapsl.d.r. Kas i.ci.inden gelen 1a noronu ile 2. motor noron aras.nda yer al.r) daha kolay al.n.r. 15.Steroid hormon reseptorleri sitoplazmada bulunurlar. Bu reseptorlere hormon ba.land...nda, reseptore ba.l. bulunan HSP (.s. .oku proteini) DNA ya gecerek transkripsiyonu (mRNA sentezi) de.i.tirir. 16.Ya. dokusunda bulunan hormon duyarl. lipaz. aktive eden hormonlar GH,kortizol, katekolaminler, tiroid hormonlar., glukagondur. PGE ve insulin bu enzimi inhibe ederek ya. y.k.m.n. azalt.rlar. 17.2,3 DBG (Difosgogliserat) miktar.n. artt.rarak Hemoglobinin oksijen afinitesini azalt.p, dokuya oksijen b.rak.lmas.n. kolayla.t.ran faktorler yuksek irtifa, anemi, tiroid hormonlar, anabolizan steroidler (testesteron). 18.5-Hucre zar. mark.r. Na-K ATPaz, mitokondri mark.r. glutamat dehidrogenaz, AER mark.r. glc-6-Paz, peroksizom mark.r. katalaz, golgi mark.r. glikozil transferazd.r. 19.Konjuktiva cok katl. silendirik, kornea cok katl. yass. epiteldir. Cok katl. silendirik epitel erek uretras.nda da bulunur. 20.Hucre ba.lant. molekulleri olan zonula okludens, desmozom, zonula adherens ya.p.s.na giren protein kadherin dir. Mutasyonlar.nda hucre yan.ba..ndaki hucreyi tan.yamad... icin mitozla co.alarak etraf.n. doldurmaya cal...r ve kanser geli.ir (meme lobuler ca ve ailesel mide kanseri). 21.Katenin hucre ici sinyal iletiminden sorumludur. Di.er ad. APC Genidir. mutasyonlar.nda familyal polipozis koli olu.ur. 22.Miyozin hafi f zincir kinaz. duz kasta bulunur. Myozin ba..n. fosforile eder. Kalsiyum duz kasta hem depolarizasyon yapar. Hem de kalmoduline ba.lanarak bu enzimin aktive olmas.n. sa.lar. Boylece kas.lma sureci ba.lar. Cizgili kasta depolarizasyon sodyumla ba.lar. Sonra AER daki kalsiyum depolarizasyonla stoplazmaya c.kar. Ve troponin- c ye ba.lan.r. Troponin c ye kalsiyum ba.land...nda cizgili kas myozin ba.. spontan ATP ba.lar. (yani duz kastaki enzim yok), 23.Pankreas beta adas.nda, ic kulakta (potasyum en yo.un oldu.u s.v. endolenfad.r 150 mEq/L), surrenal kortex zona glomeruloza tabakas.nda depolarizasyon yapan iyon potasyumdur. Duz kas ve kalpteki pace-maker hucresinde (sinoatrial du.um) depolarizasyon yapan iyon ise kalsiyumd.r. Cizgili kas ve noronda depolarizasyonu sodyum yapmaktad.r. 24.G.P insulin sal.n.m. artt.ran, Ghrelin GH sal.n.m.n. attr.ran barsak hormonlar.d.r. Motilin reseptoru uzerinden peristaltizm artt.ran madde makrolid antibiotiklerdir. CCK, sekretin ve G.P mide bo.almas.n. yava.lat.r (Enterogastrik refl ex). CCK ve glukagon i.tah kesen barsak hormonudur (..tah. acan MSS Ntfleri orexin, endorfi n, NPY, Ghrelin; kapatanlar ise leptin, somatostatin, oxitosin). 25.Hipoksi ve hiperkarbiye cevap olarak damarlar gev.erken. Pulmoner arterde kontraksiyon olur. Boylece alveole hava gitmezse kan da gitmez. (Ventilasyon-perfuzyon dengesi). 26.Solunum yolunda bulunan APUD hucresi kucuk granuler hucredir. Eski ad. Kulchitsky hucresidir. Kucuk hucreli ca geli.ir.Derideki APUD hucresi Merkel hucresidir. APUD hucrelerei hormon sentezi yapar. Muller hucresi retinada bulunan glia hucresi, pitiusit ise arka hipofi zde bulunan glia hucresidir. Pituisit arka hipofi zdeki aksonlara desteklik yapar. 27.Kan testis bariyeini olu.turan hucre sertolidir (Sertoli hucresi birbirine zonula okludens-s.k. ba.lant. ile ba.lanm..t.r). Kan beyin bariyerini endotel hucresindeki s.k. zonula okludens yapar.Timus korteksindeki bariyeri ise endotel hucresi ve damar.n cevresini do.eyen perivaskuler retikuler hucre yapar. 28..letinin en h.zl. oldu.u lif en kal.n lifl erdir. (A alfa-.skelet kas.n. motor inerve eder) C lifl eri myelinsiz ve en ince olduklar. icin en yava. lifl erdir. C lifl eri yava. a.r.n. iletilmesinde sorumludur. Yava. a.r.dan ve akson refl eksinden sorumlu norotransmitter P maddesidir. 29.Gama de.arj. kas i.ci.ini inerve eder. Gama de.arj. artar ise kas i.ci.inin boyu k.sal.r. Bu nedenle sensivitesi artar. Boylelikle kas.n boyundaki uzamay. daha kolay alg.lar. Refl eksler canlan.r, kas.n tonusu artar. Kas i.ci.i kas.n boyundaki uzamay. alg.lar. Golgi tendon organ. ise tendonun gerilimini alg.lar. Tendon gerilirse kas kas.lmas. inhibe olur. Derin tendon refl eksleri monosinaptikdir. 30..skelet kas.nda, noronda depolarizasyon yapan iyon sodyumdur. Duz kas ve pacemaker hucresinde depolarizasyon yapan iyon kalsiyumdur. Myokard hucresinde depolarizasyon yapan iyon sodyum ve kalsiyumdur. Kalsiyum ayr.ca iskelet kas.nda troponin Cfye, duz kasda kalmodiline ba.lanarak kontraksiyon kenetini ba.lat.r. Kalsiyum noronda presinaptik bolgeye girerek norotransmitterin ekzositozla sal.nmas.nda gorevlidir. BAZI ONEML. B.LG.LER 17 www.tusdata.com Kalsiyumu iskelet kas.nda sarkoplazmik retikuluma girip c.karan protein ryanodindir (defektinde malign hipertermi). Bu i.i myokardda ise fosfolamban yapar. Kalsekestrin kalsiyumu S.Rfde depolar. 31..skelet kas.ndaki myozin ba..n.n ve dynein proteinin ATPaz fonksiyonu vard.r. Olu.an enerji ile myozin aktini cekerek, mikrotupler ise birbiri uzerinden kayarak hareket gercekle.ir. .skelet kas.nda T tubul depolarizasyonun hucreye yay.lmas.n. kolayla.t.r.r. Duz kasda T tubul yoktur onun yerine kaveola cismi vard.r. 32.GABA beyinde, glisin medulla spinalisde klor kanal.n. acarak inhibisyon olu.turur. Glutamat ise NMDA ve AMPA reseptoru uzerinden eksitasyon olu.turur. Bellekten sorumlu norotransmitterdir. 34: Gerilme ve Ters Gerilme Refleks Ark. 35.TRH, serotonin, histamin prolaktini artt.r.r. Dopamin prolaktini azalt.r. Noropeptit Y i.tah. acan hormondur. Ya. dokusundan sal.nan leptin noropeptit Yfyi bask.layarak i.tah. keser. Lateral hipotalamus i.tah. acar. Ventromedial k.sm. i.tah. kapat.r. Goze ...k du.unce rod ve kon hucresinde cGMP azal.r. 36.CCK ve parasempatik safra kesesini kasar, pankreasdan enzim salg.s.n. yapt.r.r. Sekretin pankreastan bikarbonat salg.s. yapt.r.r. V.P ve sempatik sistem safra kesesini gev.etir. V.P su ve elektrolit sekresyonu yapt.r.p ishal yapar. VIP alt ozefagus sfi nkterini gev.etir. GIP insulin sal.n.m.n. artt.r.r. Buyume hormonu yapt.ran ise ghrelindir. 37.Sodyum, fosfat, kalsiyum, potasyum, bikarbonat, glikoz, aminoasit ve suyun en cok emildi.i yer proksimal tubuldur. Magnezyum ise henle c.kan k.sm.ndan en cok emilir. PTH proksimal tupten fosfat, bikarbonat, aminoasit emilimini azalt.r. PTH distal tupten kalsiyum emilimini artt.r.r. Potasyum proksimal ve distalden emilir. Distalden sekrete de edilir (Hem emilim hem sekresyon). Potasyum sekresyonu aldesterona ba.l.d.r.Kan potasyumu artarsa aldesteron artar. Potasyum sekresyonu artar. Makula denza distal tubulun ozmoreseptor iceren k.sm.d.r. Makula denzafya az miktarda NaCI gelirse, afferent arteriolun ceperindeki jukstaglomeruler hucreden renin sal.n.r. 38.Akci.erde klara hucresi bron.iolde bulunur. Klara ve alveolde bulunan tip II pnomosit surfektan ve kok hucre gorevi yaparlar (Kemi.in kok hucresi periostun alt.nda bulunan osteoprogenitor hucredir). Ventilasyon kanda cozunmu. CO2 ile ili.kilidir. Kandaki O2 ise ventilasyon perfuzyon dengesi ile ili.kilidir. Akci.erde alveol hava gelmezse icindeki O2 azal.r. Bu da pulmoner arterde vazokontraksiyon olu.turur. Akci.er d...ndaki dokularda ise O2fnin azalmas., CO2 artmas., adenozin, laktat arterleri gev.etir. Solunum yollar.nda endokrin fonksiyon yapan hucre kucuk granuler hucredir. (KGH) Endokrin fonksiyon yapan hucre (APUD) krom ve gumu.le boyan.r (Kromafi n veya argentofi l hucre). 39.Epididim spermlerin hareket kazand... yerdir. Duktus deferensde spermler depo edilir. Ejekulatta bulunan .eker fruktozdur. Fruktoz ve ejekulat.n %80fini vezikula seminalis yapar. Kan testis bariyerini olu.turan hucre birbirine zonula okludensle tutturulmu. sertoli hucresidir. Retinada bulunan destek hucresi muller hucresidir. Sentrasiner hucre pankreasta bulunur. Osteoklast cok nukleusludur. (Asit fosfataz yaparak kemi.i sindirir.) Osteoklast monosit kaynakl.d.r. Mikrovillus (incebarsak ve proksimal tup) ve sterosilia (epididim) emilimi artt.r.r. Kadherin zonula adherans ba.lant.s.nda bulunur. Kornea cok katl. yass., konjuktiva cok katl. silendirik epiteldir. Desmozom tipi ba.lant. st. Spinozumda bulunur. Ya. bezi holokrin salg. yapar. Sut salg.s. ve koltuk alt. koku (feromon) apokrin salg.d.r. Gianuzi yar.may. subling-mand. bezde bulunur. 40.Norotransmitter sal.n.m. presinaptik bolgeye kalsiyum girmesiyle olu.ur. Magnezyumlu ortamda NT sal.n.m. azal.r. SNARE protein ve Rab 3, NT sal.n.m.n.nda vezikulun membrana yap..mas.n. sa.lar. 41.APUD hucresi (Kromaffi n, Argentofi n) hucre norokrin salg. yapar. Adrenal medulla ayn. boyanma ozelli.ine sahiptir. 42.Kluver-Bucky sendromu amigdala lezyonunda, Subtalamik lezyonda ballismus olu.ur. 43.Korneada cok katl. yass. epitel, epidididimde sterosilyal. epitel bulunur. 44.Diskus interkalaris kalpte bulunan ba.lant.d.r. Kalpte en yava. ileti AV nod, en h.zl. ileti purkinje hucresinde olu.ur. 45.Nissl cismini GER olu.turur. Herring cismi arka hipofi zde norofi zinin yapt... inkluzyondur. Sentrasiner hucre pankreasta bulunur. 46.Desmozom str. Spinozumda bulunur. Elaidin str. Lusidumda bulunur. Hemidesmozum hucreyi bazal laminaya ba.lar. Laminin ve entaktin bazal laminada bulunan glikoproteinlerdir. 47.Ventilasyon kandaki CO2 ile il.kilidir. Ventilasyon/ perfuzyon oran. artarsa oksijenasyon artar. MetHb, KarbosiHb ve Hb F; Hb oksijen e.risini sola kayd.r.r (Afi nite artar). 33: Akci.er volumleri 18 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 48.Hucrede en buyuk organel: Nukleustur ve vucuttaki en buyuk nukleus: Spinal ganglion ve Oositler de bulunur 49.Hucrede kalsiyumun en yuksek oldu.u organeller: Endoplazmik retikulum ve Mitokondri 50.Mitozun metafaz safhas.nda kromozomlar ekvatorda toplan.r 51.Hucre bolunmesinde .nterfaz safhas.n.n G1 evresi sitoplazma hacminin artt.r.ld... evredir.. 52.Kas kas.lmas. s.ras.nda I ve H bantlar.n.n boyu k.sal.r. Di.er bantlar.n boyu de.i.mez 53.Kolegog maddeler: safra kesesinin kontraksiyonunu sa.layan maddelerdir. Kolesistokinin kolegog bir maddedir, koleretik maddeler safra yap.m.n. artt.ran maddelerdir. Sekretin koleretik bir maddedir 54.Hepatositler ile portal alan aras.ndaki bo.lu.a MALL aral... denir. 55.Retinada ic pleksiform tabakada, bipolar noronlar ile ganglion tabakas. sinaps yapar 56.Gap junction.n yo.un olarak izlendi.i hucrelere ornek: Kalp kas. hucresi, osteositler,visseral duz kas hucreleridir 57.Telomer: Hucre DNAfs.nda telomer denilen nukleotid zinciri bulunur. Telomeraz bu zincirin okunmas.nda gorevlidir. Telomer organizmalar.n olum ya..n. belirler. 58.Ara fi lamanlar: Desmin kas dokusunda, vimentin mezenkim dokusunda, sitokeratin epitel dokusunda bulunan ara fi lamanlard.r. Tumor hucresi vimentin iceriyorsa sarkom, sitokeratin iceriyorsa kanser hucresi demektir. 59.cGMP: cGMPfyi ikinci haberci olarak kullanan hormonlar ANP, BNP, NO, Guanilin, E.Coli (Stabi toksin)fdir. 60.Epitel hucrelerinin ba.lant. birimlerinde bulunan zar proteinleri; .ntegrinler a Hemidesmozom Desmagleinler a Desmozom Kadherin a Zonula adherens Konneksin a Neksus Okludinler, Zo proteini a Zonula Okludens 61.DER. KATMANLARI Epidermis yukardan a.a..ya do.ru .u tabakalardan olu.ur. 1. Stratum Corneum; cekirdeksiz cok yass., icinde keratin ve lipide benzeyen bir boynuz ya.. bulunur. 2. Stratum Lucidum; yaln.zca elici ve ayak tabanlar.nda bulunur. Bol eleidin maddeleri icerir. 3. Stratum Granulosum; 2-3 s.ral. i. .eklinde icinde keratohyalin granulleri bulunan yass. hucrelerden olu.mu.tur. 4. Stratum Spinosum; desmozom denilen protoplazmik uzant.larla birbirine ba.lanm.. 6-7 s.ra poligonal hucrelerden olu.ur. Baz. hastal.klarda (Orn, Pemfi gus) desmozomlar parcalan.r ve epidermis dermisten kolayca uzakla..r. 5. Stratum Bazale (germinativum); mitotik aktivite gosteren tabakad.r ayr.ca melanositler de bulunur. Dermisfte; 1. Stratum papillare, epidermisin icine bir tak.m uzant.lar yapar ve bu papillalar.n icinde kapiller .ebeke bulunur. 2. Stratum retikulare; kollajen ve elastik lifl er a. .eklinde bir yap. olu.turdu.u icin, bas.nc ve cekme gibi mekanik etkilere dayan.kl.d.r. 62. Germ katmanlar.ndan geli.en yap.lar Ektodermden orjin alanlar: MSS, periferik sinir sist., duyu organlar.n.n duyu epiteli, epidermis ve deri ekleri, hipofi z, di. minesi ve baz. organlar.n epiteli (parotis vb.) Mezodermden orjin alanlar: Ba. dokusu, k.k.rdak ve kemikler, cizgili ve duz kas, Kan hucreleri, Kalp ve damar, bobrekler, gonadlar ve bo.alt.m yollar., bobrek ustu bezi korteksi ve dalak Endodermden orjin alanlar: solunum sistemi epiteli, sindirim kanal epiteli ve turevleri (KC, pankreas), Tonsil, tiroid, paratiroid, timus parankimi, mesane ve uretra epitelinin co.u, ostaki borusu ve orta kulak bo.lu.u 63.Dalakfta T hucresi : Sentral arter cevresindeki periarteriyel lenfatik k.l.fta bulunur. B hucresi : Beyaz pulpada bulunur. Makrofaj : Marjinal sinuste bulunur. 64.Ozefagus kanseri: Seroza bulunmad... icin ozefagus kanserleri cok h.zl. mediastendeki kom.u organlara yay.l.m gosterir. Ozefagus kanseri en s.k orta 1/3 luk k.s.mda yerle.ir. Histolojik tipi ise epidermoid karsinomdur. 65.Sertoli hucresi:Sertoli hucresi testiste seminifer tuplerin etraf.nda bulunan hucredir. Fagositoz, androjen ba.lay.c. protein, inhibin, MIF ve kan testis bariyerinden sorumludur. 66. Adipokinler: Adipokinler ya. dokusunda sal.nan hormonlard.r. .nsulin etkisini artt.r.r veya azalt.rlar. Leptin ve adiponektin insulin rezistans.n. azalt.rken, TNF alfa ve rezistin, obezite (sendrom x) hastalar.nda insulin rezistans. olu.tururlar. 67.Hiperkalsemi: Toplumda hiperkalseminin en s.k nedeni hiperparatiroidi iken, hastanede yatan hastalarda en s.k sebep tumor kemik metastazlar.d.r. 68. Potasyum tuplerden hem geri emilip hem de sekrete edilen tek iyondur. 69. Nissl cismi ve kromatoliz: Noron stoplazmas.nda bulunan granullu endoplazmik retikulum, nissl cismini olu.turur. Akson kesilerinde bu cismin say.s. azal.r. Bu olaya kromatoliz denir. 70.Merkezi sinir k.l.fl ar.: Beyni en d..tan orten zar duramaterdir (epinoriuma kar..l.k gelir). Duramater alt.nda kortikal sulkuslar.n uzerinden gecen araknoid zar (Perinoriuma kar..l.k gelir). En icte ise sulkuslar.n icini do.eyen piyamater (endonoriuma kar..l.k gelir) bulunur. 71.ADENOZ.N: Beyinde inhibitor norotransmitterdir. Cay ve kahve adenozin reseptorunu bloke eden metilksantin (Teofi lin ve kafein) icerirler. 72.Hucre ici ve d... aras.nda en buyuk konsantrasyon fark. olan elektrolit kalsiyumdur. Ekstraselluler kalsiyum, intraselluler kalsiyumun 10.000 kat.d.r. 73.Fotonlar.n etki mekanizmas. (gorme) cGMP azalmas.d.r. 74.Periferik rezistans.n esas belirleyicisi Arteriollerdir. 75.Ginkgo bloba PAF antagonistidir. 76.4. kalp sesi her zaman patolojik kabul edilmelidir. 4. kalp sesi AFfde kaybolur. Diastolik ufurumlerde her zaman patolojik kabul edilmelidir. Gebelerde buna dahil!!! 77.Spirometre ile olculemeyenler: - Reziduel hacim - FRC (Fonksiyonel reziduel kapasite) - TAC (Total Akci.er kapasitesi) 78.CO2 oran. en yuksek a alveol havas. CO2 oran. en du.uk a inspirasyon sonras. olu bo.luk 79.Vazopresin varl...nda ve yoklu.unda bobrekte s.v. en fazla proximal tubulden emilir. 80. Mezengial hucreler RESfe ait makrofajlard.r. 81. Glikoprotein yap.da olan hormonlar: - FSH - TSH - LH - Eritropoietin - hCG - .nhibin 82..nsulin lipoprotein lipaz. aktive eder. .nsulin hormona duyarl. lipaz. inhibe eder. 83.Albumin, prealbumin, transferin negatif akut faz proteinleridir. 84. JAK - STAT yolu ile sinyal iletimi - GH - leptin - Prolaktin - IFN - ƒÁ - Eritropoietin - lenfokinler (IL-6) 85. - .nsulin sekresyonunu en fazla art.ran aminoasit losin - GH sal.n.m.n. en fazla art.ran aminoasit arjinin BAZI ONEML. B.LG.LER 19 www.tusdata.com 86.D vitamini 25 hidroksilasyona karaci.er endoplazmik retikulumunda 1ƒ¿ hidroksilasyona bobrek mitokondrisinde u.rar. 87.Tutucu ba.lar a zonula adherens, desmozom Gecirgen olmayan ba.lant. azonula ocludens .leti.im sa.layan ba.lant. agap junction 88.Langerhans hucreleri str. spinosum da yer al.r. 89.Ozefagus ve rektumun serozas. yok! 90.Gianuzzi yar.maylar. mikst bezlerde bulunur. Submandibuler bez de mikst (seroz a..rl.kl.) bezlerdendir. 91.Santral arte a Dalakfta Santral ven a Karaci.erfde Santral kanal a Medulla Spinaliste bulunur. 92.Von Ebner Bezleri : Dil Brunner Bezleri : Duodenumfdad.r. 93.Plexus mirabilis: .ki arter veya iki ven aras.ndaki anastomozdur. Bobrekte glomeruluslarda, karaci.er sinuzoidlerinde ve hipofi zde gorulur. 94.Paneth Hucreleri: .nce barsakta bulunur. Protein polisakkarit kompleksi sentezi yapan ekzokrin seroz hucrelerdir. Lizozim enzimi icerirler. Lizozim antibakteriyel aktiviteye sahiptir ve barsak fl oras.n.n kontrol edilmesinde onemli bir rolu vard.r. 95.Marjinal zon: Dalakfda k.rm.z. pulpa ile beyaz pulpa aras.ndad.r. Makrofaj bulundurur. Dalakta aktif fagositozun oldu.u yerdir. 96.Clara hucreleri: Terminal bron.iollerin epitelinde bulunur. Bron.ial yuzu koruyan glikozaminoglikonlar. salg.lar. 97.Kastrasyon hucreleri a on hipofi zde Pitusit hucreleri a arka hipofi zde 98.Hb sentezinin ba.lamas. a polikromotofi lik eritroblast Cekirde.in en son goruldu.u a ortokromatofi lik eritroblast (normoblast) 99.Hofbauer hucreleri: Plasental villuslerde bulunan ozelle.mi. fetal fagositlerdir. 100.Fetusta kan.n en kirli oldu.u damar Umblical arter de.il VCSfdur. 101.KAN HUCRELER. HAKKINDA COK ONEML. B.LG.LER!!! Lokositler: Notrofi l (say.ca en cok olan),eozinofi l,bazofi l(say.s. en az olan), lenfosit,monosit (en buyuk olan ve dokuda makrofajlara donu.en) * Trombositlerin babas. megakaryosittir(en buyuk kemik ili.i hucresi) * Granulositlerin babas. myeloblastt.r(myeloblastpromyelosit- myelosit-metamyelosit-bant .eklinde ilerler) * Metamyelositte mitoz son bulur. * Metamyelosit fagositoz yetene.i olan ilk elemand.r. * Myelosit spesifi k granullerin olu.tu.u ilk elemand.r. * Ayr.ca myelosit granulositlerin eozinofi l-bazofi l-notrofi l diye ayr.ld... evredir!!! * Eritrositlerin babas. eritroblastlard.r * Lenfositler lenfoblastlardan geli.irler 102. Dikkat aUmbilikal ven ile arteri kar..t.rmay.n!!! BAZI FETAL YAPILAR ve ER..K.NDEK. KALINTILARI Umbilikal arter .................Lateral umbilikal ligament ve medial umblikal katlant.lar Umbilikal ven ...................Lig. Teres hepatis Ductus arteriosus............Lig. Arteriosus Ductus venosus...............Lig. Venosum Urachus (Allantois)..........Median umbilikal ligament Nucleus pulposus............Notokord Gubernakulum .................Erkektec.Gubemakulum testis .........................................Kad.ndacOverin round ligamenti Mezanefrik tubuller..........Erkektec ductuli eferentes ...........................................Kad.ndac epooforon, poraoforon, Gardner kanal, kisti Paramezanefrik duktus ...Erkektec appendiks testis ...........................................Kad.ndacuterus, fallop tupu, morgagni kisti Sinus Tuberkulu ..............Erkektec seminal colliculus ...........................................Kad.ndacHimen Labioscrotal kabar.nt.lar.Erkektec Scrotum .........................................Kad.ndac Labium majus pudendi 103.Organeller ve enzim icerikleri Lizozomda aAsit fosfataz, Elastaz, karboksipeptidaz, hiyaluronidaz, noraminidaz, ribonukleaz, Deoksiribonukleaz, Fosfataz, Arilsulfataz, Kollajenaz, Katepsin, Glikozidaz, Mitokondriyonda aMonoamin oksidaz (MAO), Glutamat dehidrogenaz, NADH dehirdrogenaz, sitokrom oksidaz, suksinat dehidrogenaz (ic zarda) Duz yuzlu endoplazma retikulumunda aGlukoz 6 fosfataz Peroksizomda aOksidazlar ve katalaz Golgi aGalaktozil transferaz, Glikozil N-asetil transferaz Plazma membran. aNa+-K+-ATP az , 5f nukleotidaz 20 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 104: Hucre tipleri veya tumorlere ozgul ara fi lamanlar Ara Filaman Hucre Veya Tumor Ozgullu.u Sitokeratin Epitel hucreleri Epitel kokenli tumorler (skuamoz karsinom, adenokarsinom) Vimentin Endotel hucreleri, vaskuler duz kas, fi broblastlar, kondroblastlar, makrofajlar. Mezen.imal tumorler (fi brosarkom, liposarkom, angiosarkom, kondrosarkom, osteosarkom) Desmin .skelet kas., nonvaskuler duz kas Kas tumorleri (rabdomyosarkom) Norofi laman Noronlar Glial fi briler asidik protein (GFAP) Astrositler, oligodendrogliya, mikrogliya, Schwann hucreleri, ependimal hucreler ve pituisitler. Gliya hucrelerinden koken alan tumorler Lamin A, B, C Cekirdek zar.n.n ic yapra..nda- tum hucrelerde bulunur .D:03t039 105. Mononukleer fagositer sistemfe ait baz. hucreler: Kan..................................... amonositler Gev.ek ba. dokusu ........amakrofaj (histiyosit) Bobrek ...............................amezengial hucreler SSS ....................................aMikrogliya Deri ....................................aLangerhans hucresi Karaci.er...........................aKupffer hucreleri Akci.er ..............................aAlveoler makrofajlar Kemik.................................aOsteoklast Sinoviyum .........................aSinuzoidleri do.eyen hucreler Dalak..................................aK.rm.z. pulpa makrofajlar 106. Glikozaminoglikanlar: . Vucutta en fazla bulunan glikozaminoglikan kondroitin sulfatt.r. . En heterojen GAG keratan sulfatt.r. . En k.sa zincire sahip glikozaminoglikan kondroitin sulfatt.r. . Tek sulfatlanmam.. glikozaminoglikan hiyaluronik asittir. . Ba. dokusu ara maddesinde heparan sulfat bulunur. Kondroitin - 4 sulfat ahiyalin ve elastik k.k.rdakta, Kondrotin - 6 sulfat ve dermatan sulfat atendon, ligament, dermis'te, Heparan sulfat akaraci.er, dalak'ta yayg.n olarak bulunur. 107. Baz. onemli kollajenler ve bulunduklar. yerler: Tip I aDeri, kornea, tendon ve kemik Tip II aK.k.rdak Tip III aDuz kas, damar duvar.nda Tip IV aBazal membranda Tip V aPlasenta bazal membran.nda bulunur. 108. Hiyalin k.k.rdakaUzun kemiklerin eklem yuzu (eklem k.k.rdaklar.), kostal kemiklerin ventral ucu, burun, larinks, trakea, bron.lar Elastik k.k.rdakaKulak kepcesi, d.. kulak yolu, ostaki borusu, epiglottis, kuneiform k.k.rdak Fibroz k.k.rdak a.ntervertebral disk, simfizis pubis, tendonlar.n kemi.e yap..ma yeri 109. KEM.K HUCRELER. Osteoprogenitor hucreler aOsteoblastlara donu.ur Osteoblastlar a Kemik yap.m.ndan sorumlu . Osteoid yap.m.n. (Tip 1 kollajen, proteoglikan, glikoprotein yap.m.n.) sa.lar . Alkalen fosfataz icerir . Osteositlere farklan.r Osteositler a Osteoblastlardan farklan.r . Kemik matriksinin devaml.l...n. sa.lar Osteoklastlar a Monositlerden geli.ir . Kemik rezorbsiyonundan sorumludur, hidroklorik asit ve proteolitik enzimler salg.lar. 110. SARKOMER YAPISINDA VE KAS HUCRELER.NDE YER ALAN BAZI OZEL PROTE.NLER . Titin: Sarkomerin a..r. gerilmesini onleyen kal.n filamanlar.n yap.s.nda bulunan miyozinin her iki taraf.nda bulunup miyozini Z diskine tutturan helezon yap.l. proteindir. . alfa-aktinin: .nce fi lamanlar. birbirine paralel tutan ve Z cizgisine tutturan comak bicimli proteindir. . Nebulin: .nce fi lamanlar. Z diskine tutturan, elastik olmayan bir proteindir. alfa-aktinine yard.mc. olur. . Miyomezin: Kal.n fi lamanlar. M cizgisine ba.lar. . Tropomodulin: Aktine ba.lan.r. Sarkomerdeki aktin fi lamanlar.n.n boyunu ayarlar. . C proteini: M cizgisinde miyomezin gibi miyozini ba.lar. . Desmin: .ki miyofi brilin Z cizgileri aras.nda uzanarak Z cizgilerini birbirine ba.layan birden cok iplikci.i bulunan bir proteindir. . Plektin: Desmin filamanlar.n. birbirine tutunduran proteinlerdir. . Riyanodin Reseptorleri: Kasta, sarkoplazmik retikulum zar.nda bulunan kalsiyum kanal reseptorudur. Sitoplazmaya kalsiyum serbestle.mesinden sorumludur. Malign hipertermide bu reseptorler do.u.tan mutasyonludur ve vucut .s.s. olumcul duzeylere kadar yukselebilir. . Ca++ ATPaz Pompas.: Sarkoplazmik retikulumdan sal.narak sitoplazmaya geci. Ca++ eu geriye pompalayarak uzakla.t.r.r. . Kalsekestrin: Endoplazmik retikulum icinde kalsiyumu ba.layarak depolanmas.n. sa.layan proteindir. ERfnun Ca++ depolama kapasitesini 40 kat artt.r.r. . ƒ¿ƒÀ-kiristallin: Desminlerle ili.kili bir .s.-.ok proteinidir. Bu ara flemanlar.n stres sonucu hasar gormesini onler. . Distrofi n: Laminin (eksternal laminada bulunur) ile aktin fi lamanlar. birbirine ba.lar. Bu proteinin eksikli.inde Xfe ba.l. kal.tsal bir hastal.k olan Duchennefin muskuler distrofi si gorulur. Miyofi lamanlar ve cevre doku aras.nda ba.lant. kesildi.inde kas i.levi bozulur. . Miyoglobin: Kasta oksijen depolayan proteindir. . Oksijen afi nitesi hemoglobinden fazlad.r. 111. BOS s.v.s. iceri.inin plazma ile kar..la.t.r.lmas.: BOS de.eri plazma de.erine e.it olanlar aNa+, Cl-, HCO3 -, Osmolarite BAZI ONEML. B.LG.LER 21 www.tusdata.com BOS de.eri plazma de.erinden du.uk olanlar a K+, Ca++, Glukoz, Kolesterol (Cok du.uk), Protein (Cok du.uk) BOS de.eri plazmadan yuksek olanlar aMg++, kreatinin 112. EKG: P dalgas. aatriyum depolarizasyonu (ventrikul diyastolunun son bolumu); QRS dalgas. ya da kompleksi a ventrikul depolarizasyonu, T dalgas. a ventrikul repolarizasyonu s.ras.nda ortaya c.kar. P-R ya da P-Q aral... aatriyum kas.lmas.n.n ba.lang.c.ndan ventrikul kas.lmas.n.n ba.lang.c.na kadar olan sureyi gosterir(~0.16 sn). Q-T aral... aventrikulun kas.lma suresini belirtir (~0.35 sn) 0,43 snfden kucuktur. ST aral... aVentrikul depolarizasyonu ve repolarizasyonu aras.ndaki suredir. .zoelektrik hattan 2 mm sapmas. patolojiktir. 112: Tek tip otonom innervasyona sahip yap.lar Sempatik Parasempatik . Gozde radial kaslar (a1) . Ekrin ter bezleri (lifl er sempatik, fakat ileti ve reseptor kolinerjiktir) . Apokrin ter bezleri (a) . Ventrikul kas. (s) . His-Punkinje lifl eri (s) . Dalak kapsulu (a1, s2) . Arter ve venler (parasempatikler sadece d.. genital organlar.n erektil yap.lar.ndaki damarlarda belirgin aktivite gosterirler) . Vezikula seminalis / Vas deferens (a1 a ejekulasyon)) . Karaci.er (a1, s2) . .skelet kas. (s2) . Ya. dokusu (a2, s1, s3) . Pineal bez / Norohipofi z (s) . Trombositler (a2) . Gozde sirkuler kaslar . Gastrointestinal sistem (bask.n olan parasempatiktir) . Parotis 113. Hemoglobin alt tipleri Hb Gower a ƒÄ2ƒÃ2 (embriyonik ya.am) HbPortland a ƒÄ2ƒÁ2 (embriyonik ya.am) HbF a ƒ¿2ƒÁ2 (fetal-neonatal ya.am) HbA a ƒ¿2ƒÀ2 (major eri.kin hemoglobin) HbS a ƒ¿2ƒÀ2 (ƒÀ zincirinde glutamat yerine valin) HbBartz a ƒÁ4 (ƒ¿ talasemi) HbH a ƒÀ4 (ƒ¿ talasemi) HbA2 a ƒ¿2ƒ¢2 (minor eri.kin hemoglobini) ƒÄ: zeta ƒÃ: epsilon ƒÁ: gamma ƒ¿: alfa ƒÀ: beta 114. BOBREKTE SENTEZLENEN MADDELER: . Renin (jukstaglomeruler ya da epiteloid hucreler) . Anjiyotensin-1 (Renin taraf.ndan) . Anjiyotensin-2 (ACE taraf.ndan; bobrek ve akci.erde endotel hucrelerince) . Vitamin D3 (1,25 dihidroksikolekalsiferol) . Prostoglandinler, sitokinler, (intraglomeruler mezanjiyal hucreler, podositler) kollajen, ekstraseluler matriks bile.enleri, endotelin . Eritropoetin (ic korteks ve d.. medulladaki interstisiyel hucrelerden hipoksiye yan.t olarak sal.n.r) 115. GOZDEK. BEZLER . Moll bezleri: Goz kapa..nda kirpik diplerine ac.lan apokrin ter bezleridir. . Zeis bezleri: Goz kapa..nda kirpik diplerine ac.lan kucuk sebase bezlere verilen add.r. . Meibomian bezleri: Goz kapa..nda kirpik diplerine ac.lan sebase bezlerdir. 116. .NTERSELULER BA.LANTILAR S.k. ba.lant. bolgesi (Zonula Ocludens): . Zonula ocludens en yuzeyde olan hucre ba.lant.s.d.r. . Esas fonksiyonu epitel hucreleri aras.ndan her iki yone do.ru madde geci.ini engellemektedir. . Gecirgen olmayan ba.lant.lard.r. TUS . Bant .eklinde hucreyi tamamen sarar. . Mesanede cok say.da zonula occludens bulunur. Ara ba.lant. bolgesi (zonula adherens); . Hucreyi sarar ve kom.u hucrelerin birbirine ba.land... fikrini verir. (Membranlar.n d.. yuzleri birbirleri ile kayna.maz.) . Onemli bir ozelli.i cok say.da aktin iceren mikroflamanlar.n dens plaklara (membran.n sitoplazmik yuzeyinde) tutunmu. olmas.d.r. . Kadherin molekulu ile ba.lant.lar olu.turulur. Nokta desmozom (Macula adherens): . Hucre yuzeyinde disk .eklinde bir yap.d.r. . Kom.u hucrenin yuzeyindeki buna ozde. bir yap. ile ba.lant. kurar. . Derinin cok katl. yass. epitelinde yaln.zca desmozom tipi ba.lant. bulunur. Gap junctionlar . Hucreden hucreye elektriksel iletimi sa.layan ba.lant. yap.lar.d.r. . Esas gorevi hucreler aras. bilgi iletimi ile ilgilidir. . Bunu iyon ve hormon al..veri.i ile yapar. . Epitelin bazal yuzunde gorulen desmozomlara ise hemidesmozom denir. 117. .kinci haberci .kinci haberciyi olu.turan enzim Etki cAMP Adenilat siklaz Protein kinaz A aktivasyonu .nozitol Trifosfat (IP3) Fosfolipaz C Sarkoplazmik retikulumdan kalsiyum sal.n.m. Diacilgliserol (DAG) Fosfolipaz C Protein kinaz C aktivasyonu cGMP Guanilat Siklaz Protein kinaz G aktivasyonu Kalsiyum - Ca / kalmodulinfe ba.l. adenilat siklaz ve protein kinaz aktivasyonu 22 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 118. GASTR.K HUCRE T.PLER. VE FONKS.YONLARI Hucre tipi Mide bolumu Sekresyon urunu Salg.s.n. stimule edenler Oksintik (pariyetal hucreler) Corpus (Fundus) HCI, intrinsik faktor (ya.am icin gerekli) Gastrin vagal stimulasyon( Ach) histamin Chief (esas) hucreler Corpus (Fundus) Pepsinojen (du.uk pHfda pepsin olur.) ve gastrik lipaz Vagal stimulasyon (Ach) G hucreleri Antrum Gastrin Vagal stimulasyon (GRP kucuk peptidler rac.l...yla) Somatostatin inhibe eder. Midedeki H+ inhibe eder. Mukus hucreleri Antrum Mukus Vagal stimulasyon (Ach) 119.Kalpte elektriksel iletimin en yava. oldu.u yer AV noddur. SA nod a 0,05 m/sn Atrium a 1 m/sn AV nod a 0,04 m/sn His demeti a 1m/sn Purkinje a 4m/sn Ventrikul a 1 m/sn 120. Noroglia hucreleri 4 k.sma ayr.l.r: 1. Astrositler 2. Oligodendroglialar 3. Mikroglialar 4. Ependim hucreleri X1. ASTROS.TLER Glial hucrelerin en buyu.udur. 1. Fibroz astrosit (beyaz cevher) 2. Protoplazmik astrosit (Gri cevher) - MSSfdeki hasardan sonra, hasar yerinde astrositler prolifere olurlar ve skar dokusu olu.tururlar. ***(gliozis)*** - Astrositler ve oligodendrogliyalar birlikte makrogliya olarak de.erlendirilir. - Ektodermden geli.ir. 2. OL.GODENDROGL.YALAR - Astrositlerden kucuk hucrelerdir. - Oligodendrogliyalar yayg.n olarak yani hem gri cevher hem de beyaz cevherde bulunur. - MSSfde myelin yap.m.ndan sorumludur. - Fonksiyon bak.m.ndan PSSfindeki Schwann hucrelerinin anolo.udur. Ektodermden geli.ir. 3. M.KROGL.ALAR - Mikroglialar beyin makrofajlar.d.r. - Beyinde hasar oldu.unda mikroglialar debrisin fagositozundan sorumludur. - En kucuk glial hucrelerdir. - Ektodermden de.il, mezodermden geli.irler. 125: CE..TL. TRANSPORT S.STEMLER.N.N OZELL.KLER. Tip Elektrokimyasal Gradient Ta..y.c. mediator Metabolik enerji Na+ Gradienti Na+-K+ pompa inhibisyonu Basit difuzyon Yoku. A.a.. Yok Yok Yok Kolayla.t.r.lm.. difuzyon Yoku. A.a.. Var Yok Yok Primer aktif transport Yoku. yukar. Var Var .nhibe (Na+-K+ pompas. var ise) Kotransport Yoku. yukar. * Var .ndirekt Var, ayn. yonde .nhibe eder Countertransport Yoku. yukar. * Var indirekt Var , z.t yonde .nhibe eder *Bir veya daha fazla solut yoku. yukar.; Na+ yoku. a.a.. (downhill) transport edilir. BAZI ONEML. B.LG.LER 23 www.tusdata.com 4- EPEND.M HUCRELER. - MSSfdeki ic bo.luklar. do.eyen bu prizmatik epitel hucreleri de norogliyalar icinde de.erlendirilir. - Ventrikuller ve spinal kordu do.er. 121. KAN HAVA BAR.YER. B.LE.ENLER. . Surfaktan: Alveol yuzey gerilimini azaltarak kollabe olmas.n. onleyen, tip II alveol hucreleri taraf.ndan salg.lanan lipidden zengin (fosfolipidler ve ce.itli proteinler) salg. . Tip-I alveol epiteli (yass.) sitoplazmas. . Tip-I alveol epiteli bazal laminas. . .nce bir doku aral... bo.lu.u (baz. bolgelerde bazal laminalar kayna..r ve bu bo.luk bulunmayabilir) . Kapiller bazal laminas. . Kapiller endoteli. 122..nce flamanlar. (aktin) Z cizgisine ba.layan protein nebulindir. 123.Kaslarda kalsiyumu yuksek afinite ile ba.layarak kontraksiyonda rola aln protein Kalmodulinfdir; Gev.eme s.ras.nda kalsiyumun sarkoplazmik retikuluma geri al.nmas.nda kalsiyum reseptoru Ryanodinfdir; kasta sarkoplazmik retikuluma al.nm.. olan kalsiyumu ba.layarak ozellikle terminal sisternalarda depolanmas.n. sa.layan protein ise kalsekestrindir. 124: KALP DONGUSU Atrium sistolu : P dalgas.n. takip eder. Ventrikul dolu.una katk.da bulunur ancak mecburi de.ildir. Atrium sistolu ile ventrikulun dolmas. 4. kalp sesine neden olur. Bu ses normal eri.kinlerde duyulmaz. Ventrikulun izovolumetrik kontraksiyonu: QRS dalgas.n.n ba..ndan hemen sonra ba.lar. Ventrikul bas.nc. atrium bas.nc.n. a.t...nda atrioventrikuler kapaklar kapan.r. Kontraksiyon nedeniyle ventrikul bas.nc. izovolumetrik olarak artar. Aort kapa.. kapal. oldu.u icin kan ventrikulu terk etmez. H.zl. ventrikuler ejeksiyon: Ventrikul bas.nc. maksimum de.erine ula..r. Ventrikul bas.nc. aort bas.nc.n. a..nca aort kapa.. ac.l.r. Ventrikul ve aort aras.ndaki bas.nc gradienti nedeniyle kan aortaya f.rlat.r. T dalgas.n.n ba.lamas., kontraksiyonun ve h.zl. ventrikul ejeksiyonunun biti.ine i.aret eder. Azalm.. ventrikul ejeksiyonu: Kan.n ventrikulden at.l.m. devam eder fakat daha yava.t.r, ventrikul bas.nc. du.meye ba.lar, atrium dolmaya devam eder. Ventrikulun izovolumetrik gev.emesi: Ventrikulun repolarizasyonu tamamlan.r. Aort kapa.. ve pulmoner kapak kapan.r. Semilunar kapaklar.n kapanmas. ikinci kalp sesine kar..l.k gelir. .nspirasyon ikinci kalp sesinin ciftlesmesine neden olur. Atrioventrikuler kapaklar kapal. kal.r. H.zl. ventrikul dolu.u: Ventrikul bas.nc. atrium bas.nc.n.n alt.na du.tu.unde mitral kapak ac.l.r ve sol ventrikul dolmaya ba.lar. Kan.n atriumlardan ventrikullere h.zl. geci.i ucuncu kalp sesine neden olur. Azalm.. ventrikul dolu.u (Diastasiz): Ventrikul daha yava. h.zla dolmaya devam eder. Diastazis zaman. kalp h.z.na ba.lan.r. Kalp h.z. artarsa ventrikul dolum zaman. azal.r. 24 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 1. LEPT.N, ya. dokusu duzeyini beyne bildiren hormon 2. Tripsin, kimotripsin, elastaz ve enteropeptidaz serin proteazd.r. 3. Elektron transport zincirinin ekstrensek substrat. koenzim Qfdur. 5. Ca++ bir tersiyer mesajc.d.r. 6. 45S pre-ribozomal RNA RNA polimeraz-I taraf.ndan sentezlenir. 7. Glikolize 3 karbonlu metabolitler duzeyinden giren monosakkarit fruktozdur. 8. .nduklenemeyen disakkaridaz laktazfd.r. 9. Glukoneogenezde kullan.lan ba.l.ca ya. asidi 3 karbonlu propionik asittir. 10. .nsanda halka yap.s. parcalanamayan maddeler kolesterol ve purin nukleotidlerdir. 11. Peroksizom . H2O2 ureten D-aminoasit oksidaz ve urat oksidaz gibi enzimleri icerir. . H2O2fyi y.kan katalaz enzimini icerir. . C24 ve C26 gibi cok uzun zincirli ya. asitlerinin y.k.m.n. yapar. . Fitanik asitin (20 karbonlu dall. zincirli ya. asidi) y.k.m.n. gercekle.tirir. . Safra asidi sentezinde kolesterol yan zincirlerini uzakla.t.r.r. . Plazmalojen sentezine kat.l.r. . Refsum hastal..., adrenolokodisterofi ve zelweger sendromu peroksizomal hastal.klara ornek olarak verilebilir. 12. Metil histidin:Myofi briler proteinler olan aktin ve miyozinin hucre ici y.k.m. ile olu.ur ve idrarla at.l.rlar. 13..aperonlar: Proteinlerin kurulu.unda ve uygun katlanmas.nda gorevli olan proteinlerdir. Ozellikleri: . Bakteriden insana kadar cok de.i.ik turlerde yer al.rlar . Bir co.una .s.-.ok proteini (HSP 10-60-70-90 v.b.) denilir. . Baz.lar. katlanm.. proteinin, katlanmas.n. bozacak uyar.larla beraber aktiflenir (ornek yuksek s.cakl.k veya kimyasal maddeler). . Baz.lar. katlanmam.. veya agrege olmu. proteine ba.lanarak katlanmay. kolayla.t.r.r. . .aperonlar ATPaz etkinli.i ta..r ve protein-.aperon etkile.imi ATP gerektirir. . Sitoplazma, mitokondri ve endoplazmik retikulum gibi ce.itli hucresel bolumlerde yer al.rlar. . Kalneksin ve kalretikulin .aperonlara ornek olarak verilebilir. Kalneksin ER zar.na yerle.iktir ve MHC antijenlerinin, glikoproteinlerin ve baz. plazma proteinlerinin katlanmas.nda onemlidir. . Protein katlanmas.nda onemli olan iki enzim gprotein disulfi d izomerazh ve gpeptidil prolil izomerazhd.r. 14: Kollajen ve elastin aras.ndaki farklar Kollajen Elastin Bir cok farkl. genetik tipte Tek genetik tipte Uclu sarmal Uclu sarmal yok, rastgele zemberek konformasyonu (gerilmeye izin verir) Gly-X-Y yineleyen cat. Gly-X-Y yineleyen cat. yok Hidroksilizin var Hidroksilizin yok Karbonhidrat icerir Karbonhidrat yok Molekul ici aldol capraz ba.lar. Molekul ici desmozin capraz ba.lar. Sentez s.ras.nda uzatma peptidleri var Sentez s.ras.nda uzatma peptidleri yok 15. Growth hormonun sekonder mesajc. sistemi: Jak-kinaz sistemi Tum dokularda etkilerini sadece adenilat siklaz sistemi ile gosteren ba.ka bir sekonder mesajc. kullanmayan tek hormon PTH 16. ETZfde tek transmembraner olmayan kompleks II ETZfde elektronlar.n ilk topland... ortak nokta koenzim Q 17. Ya. sentezi insanda major karbonhidratlardan elde edilen asetil KoAflardan gercekle.ir. Ya. asidi sentezi icin gerekli olan asetil KoAflar sitoplazmaya sitrat icinde ta..n.r. Ya. asidi sentezi icin gerekli olan asetil KoAflar sitoplazmada sitrat liyaz reaksiyonu ile elde edilir. 18. NO, HOCl ve H2O2 nonradikal reaktif oksijen urunleridir. 19. Ya. dokusunda bulunan LPL ozellikle toklukta postprandiyal donemde aktiftir ve aktivitesi insulinle uyar.l.r. Acl..a gecilen donemde yani gpostabsorbtif donemdeh aktivitesi azal.r. Ya. dokusunda bulunan LPL d...ndaki LPLflar.n hic birisi insulinden etkilenmez 20. KCfde ya. depolanmas.n. engelleyen maddelere glipotropik maddelerh ad. verilir. Orne.in kolin, metionin, betain, inozitol, Esansiyel ya. asitleri gibi. 21. .ilomikron kal.nt.lar.n.n kandan temizlenmesinde kusur apolipoprotein E eksikli.inde gorulur ve Ailesel disbetalipoproteinemi (Tip III hiperlipoproteinemi . broad ƒÀ-band hastal...) olarak tan.mlan.r. 22. Ya. asit sentezinin sitozolde ba.layabilmesi icin mutlaka dort .eye ihtiyac vard.r. asetil KoA, CO2 (genellikle bikarbonat formunda bulunur), ATP ve NADPH. 23. NADPH e.n en buyuk kayna.. Hekzos monofosfat .ant. ve NADP ba..ml.-malat dehidrojenazd.r (malik enzim). 25. Beyin, di.er sinir sistemi dokular., eritrositler ve bobrek ustu medullas. serbest ya. asidlerini kan duzeyi ne olursa olursun yak.t olarak kullanamazlar. 26. Malonil KoA, karnitin acil transferaz I enzimini inhibe eder. 27. Hipoglisin ƒÀ-oksidasyonun ilk enzimi olan acil KoA dehidrojenaz. inhibe eder, ƒÀ-oksidasyon bozulur. Hipoglisin ayn. zamanda dall. zincirli aminoasid y.k.m.n.da engeller. Jamaika kusma hastal... da denilen bu hastal.kta, kusma, SSS depresyonu, glukoneogenez inhibisyonu ve hipoglisemi olu.ur. 28. Metil malonil KoAen.n suksinil KoA ya donu.umunde metil malonil KoA mutaz olup koenzimi deoksi-adenozilkobalamin formunda vitamin B12fdir. 29. Kcfde T.OFORAZ ENZ.M. (suksinil KoA: asetoasetat KoA transferaz) BULUNMADI.INDAN, KC KETON C.S.MC.KLER.N. YAKIT olarak KULLANAMAZ. 30. Safran.n ba.l.ca bile.eni olan fosfolipid, fosfatidil kolindir. 31. Fosfatidil inozitol, membranlar uzerinde glikozilfosfatidili nozitol (GP.) kancas. .eklinde bulunur ve bu noktalar ozel baz. proteinlere ba.lanma bolgeleri olu.turur. Orne.in alkalen fosfataz, lipoprotein lipaz, asetil kolin esteraz ve 5fnukleotidaz gibi enzimler, toksoplazma, tripanazoma ve leishmanya gibi parazitler bu bolgelere ba.lan.r. 32. Paroksismal nokturnal hemoglobinuri (PNH); Eritrosit zar.ndaki baz. proteinlere ba.l. olan glikozilfosfatidilinozitol (GP.) kancas.n.n kusuruna neden olan mutasyonlar nedeni ile geli.en bir hastal.kt.r. 33.SRS-A, anafl aksinin yava. etkili maddesi olup LTC4, LTD4 ve LTE4 ten meydana gelir. 34.LTB4fun ulseratif kolitte mukozal hasardan sorumlu oldu.u kilit rolu oldu.u gosterilmi.tir. Bu nedenle selektif 5-lipooksijenaz inhibitoru olan Z.LEUTEN tedavide verilmektedir. B.YOK.MYAfDA BAZI ONEML. B.LG.LER BAZI ONEML. B.LG.LER 25 www.tusdata.com 35.Gaucher gastal... en s.k gorulen glikolipidozdur. Bu hastal.kta ACE enziminde art.., asit fosfataz yuksek, askenazi yahudilerinde ta..y.c.l.k 1/14, uzun kemiklerde osteoporoz, glukoserebrozid birikimi ve hepato-splenomegali. Histiositik kopuk hucreler olu.ur 36. Safra asidi sentezinde h.z k.s.tlay.c. basama.. 7-alfahidroksilazfd.r 37. ApoE4 bask.n olan hastalar ileri ya.ta Alzheimer hastal... icin yuksek risk ta..rlar. 38. Lizozomal kolesterol esteraz eksikli.inde Wollman hastal... gorulur. Bu hastal.kta, lizozomda kolesterol esterleri birikimi ve adrenal kalsifi kasyon gorulmektedir. 39. HDL2, karaci.er taraf.ndan scavenger reseptor B-1 (SR-B1) ad. verilen reseptor arac.l. endositoz yolu ile al.n.r ve kolesterol esterleri y.k.l.r. 40. Tip III Hiperlipoproteinemi (DisƒÀ-Lipoproteinemi = Broad ƒÀ band hastal...): Kanda .ilomikron kal.nt.lar. ve IDL artm...r. Normal bir ki.ide VLDL/Trigliserid oran. < 0.2 iken bu hastalarda tipik olarak bu oran 0.3> olmaktad.r. Erken ya.larda ateroskleroz geli.ebilir, familial hiperkolesterolemiden farkl. olarak koroner arterler yerine daha cok abdominal ve femoral arterler gibi damarlar tutulmu.tur. 41. Tangier hastal...; Otozomal ressesif geci.lidir. Apo A I ve A II sentezi azalm..t.r. Plazmada HDL nin olmad... bu hastal.kta kolesterol esterleri RES de birikir. 42. Tiyamin eksikli.inde transketolaz aktivitesi azal.r. 43. NADH ozellikle 340 nm dalga boyunda verdi.i absorbans nedeni ile bircok enzimin tayininde kullan.lan kitlerin temel prensibini olu.turmaktad.r. 44. Hartnup hastal...nda, monoamino ve monokarboksilik aminoasidlerin emilimi azalm..t.r. Bu hastalarda triptofan.n da emilimi bozulur. bu hastalarda niasin eksikli.i geli.ir ve pellegra benzeri deri lezyonlar. olu.ur. Yine triptofan.n seratonin sentezine aktar.ld... malign karsinoid sendromda da pellegra gorulur. 45. Biotin; Ba.l.ca dort enzimatik reaksiyon icin gereklidir. Piruvat karboksilaz, Asetil KoA karboksilaz, Propionil KoA karboksilaz ve ƒÀ-metilkrotonil KoA karboksilaz. 46. Asetil KoAfn.n yap. ta.. olan Koenzim A, ba.l.ca dort maddeden meydana gelir. a. ƒÀ-Merkapto - etilamin b. pantotenik asit c. adenin d. riboz-3-fosfat 47. Folik asit eksikli.inde oral histidin yuklenmesi sonras. bu reaksiyon yava.lad...ndan kanda ve idrarda F.GLU art... gorulmektedir. F.GLU at.l.m testi folik asit eksikli.inin tan.s.nda kullan.lmaktad.r. 48. Folat, vitamin B12 ve piridoksal fosfat eksiklikleri hiperhomosisteinemi ile beraberdir. Homosistein art... kardiyovaskuler hastal.klara neden olan atheroskleroz, hipertansiyon ve tromboza neden olmaktad.r. 49. Piridoksal fosfat, ozellikle amino asitlerle ilgili reaksiyonlar. katalizleyen cok say.da enzimin koenzimi olarak gorev yapar. Ozellikle hat.rlanmas. gereken ba.l.ca reaksiyonlar; ALT ve AST gibi enzimlerin duzenledi.i transaminasyon , DOPAfdan DOPAM.N ve Histidinden histamin olu.umu gibi dekarboksilasyon reaksiyonlar., ALA-sentaz ve glikojen fosforilaz enzimlerinin koenzimi oldu.u. 50. Pridoksin eksikli.inde, cocuklarda konvulsiyon, a..r. hassasiyet olarak kendini gosterir. Bunun nedeni pridoksine ba..ml. bir enzim olan glutamat dekarboksilaz aktivitesinde azalma sonucu beyinde GABA azalmas.d.r. Ayr.ca periferik noritfte olu.ur. 51. Vit C hem antioksidan hem de fazla al.nd... takdirde prooksidan etkili olan bir maddedir 52. Gormeyi sa.layan en onemli olay 11-cis retinalfin alltransretinalfe donu.umudur. 53. Dikumarol ve vitamin Kfn.n sentetik bir analogu olan warfarin inhibisyonuna duyarl.d.r. Sonuc olarak antikoagulanlar ƒÁ-karboksiglutamat olu.umunu engelleyerek etki gosterirler. 54. ƒÁ-Karboksiglutamat, p.ht.la.ma i.lemiyle ilgili olmayan di.er proteinlerde de orne.in kemikte osteokalsinfin aktivasyonunda gorev al.r. 55. E vitamini LDL oksidasyonunu en iyi engeleyen maddedir. Kalp yetmezli.inin takibinde kullan.lan N-Terminal pro Brain Natriuretik Peptittir ( N-T-proBNP ) Steroid hormon sentezinde hangi basamak mitokondriyaldir? Sitp450-scc ( 20-22 desmolaz ) veya 11-ƒÀ-hidroksilaz Tumor kemoterapisinde kullan.lan ve DNAfn.n minor olu.una yerle.erek sitotoksik etki gosteren ilac hangisidir? Daktinomisin (aktinomisin D) 26 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 56..nsulin reseptor sisteminde, insulinin reseptore birle.mesi ile reseptorde dimerizasyon (.ekil de.i.ikli.i) olu.ur ve reseptorde bulunan tirozinlerde fosforillenir. Reseptore aktar.lan bu fosfor gruplar.da src homoloji 2 (SH2) yap.s. iceren ce.itli proteinlerle etkile.ir. Bu sistemin cal..t.r.lmas. mitojenle aktive edilen protein kinaz. (MAPK) cal..t.r.r. MAPK nukleusa gecerek baz. transkripsiyon faktorlerini aktifl er ve boylece gen uyar.lmas. yarat.l.r. Boylece hucre proliferasyonu ve farkl.la.mas. olu.ur. Yani g.NSUL.N.N BUYUME VE PROL.FERASYONLA .LG.L. OLAN ETK.LER.NE MITOJENLE AKTIVE EDILEN PROTEIN KINAZ (MAPK)g arac.l.k etmektedir. 57.Nitrik Oksit Sentezi: NO sentezi icin gerekli substratlar arginin, oksijen ve NADPHfd.r. FMN, FAD, hem ve tetrahidrobiopterin enzimin (NO sentaz) koenzimleri, NO ve sitrulin urunleridir. .ki tur enzim bulunmaktad.r (NO sentaz): 1. Yap.sal (sabit h.zda sentez): Endotel, sinir doku ve PLTflerde bulunan Ca-kalmodulin ba..ml. enzim. .ki tipi bulunur: a. Noronal NOS (nNOS) b. Endotelial NOS (eNOS) 2. Uyar.labilen (iNOS): Hepatosit, makrofaj ve notrofi llerde yer alan Cafdan ba..ms.z enzim. . NO sentez uyar.c.lar. hucre tipine gore de.i.ir. TNF ve .L-1 enzim sentezini art.r.r. . Damar duz kas. gev.etir ve vazodilatasyon yapar (endotel kokenli gev.etici faktorun e.i). . NO cGMP arac.l... ile vazodilatasyon yapar. NO endotel hucrelerinde sentezlenir. Nitrogliserin, nitroprussid gibi nitratlar NOfe donerek etki yaparlar. Bu nedenle NO endojen nitro-vazodilatator olarak adland.r.l.r. . Penis ereksiyonuna kat.l.r. Sildenafi l sitrat (viagra) cGMPfyi yok eden fosfodiesteraz. bask.layarak bu i.i yapar. . Beyin ve periferal otonom sinir sisteminde norotransmitterdir. . Norotoksisitede rolu vard.r. . .nfantil hipertrofi k pilor stenozunda, pilor spazm.n.n olu.umuna du.uk NO duzeyleri kat.l.r. . PLT agregasyonunu onler, makrofaj fonksiyonu icin onemlidir. . Makrofaj NO sentaz aktivitesi genelde du.uktur. Sentezi bakteriyal lipopolisakkarit ve ƒÁ-interferon ile artar. Uyar.lm.. makrofajlar serbest oksijen radikalleri olu.turur. Bunlar NO ile birle.ip daha fazla bakterisidal etki olu.turur. . NO oksijen ve superoksitle tepkime vermesinden dolay. dokularda cok k.sa yar. omre sahiptir. Superoksit radikali ile tepkimesi sonucunda, peroksinitrit (ONOO) olu.ur. Bu madde de OH radikali vermek uzere parcalan.r. 58. Sekonder mesajc. olarak cGMPfyi kullanan hormonlar: a. ANP b. BNP c. NO d. PgF2ƒ¿ 59.Growth hormonun sekonder mesajc. sistemi gJAK-K.NAZh sistemidir. 60. LEPT.N: . Leptin laboratuvar farelerinde OB (obesite) geni urunu olarak tan.mlanm..t.r. . Leptin en cok adipositlerde olmak uzere cok azda intestinal epitel hucreleri ve plasentada uretilmektedir. . Leptin reseptorleri beslenmeyi duzenleyen hipotalamusun arkuat, ventromedial ve dorsomedial nukleuslar.n.n noronlar.nda yer al.r. . Leptin ya. dokusu duzeyini beyne bildiren sinyadir. Ya. dokusu duzeyi yeterli oldu.unda salg.lanan leptin miktar. reseptorleri ile etkile.erek i.tah. ve yak.t al.m.n. azalt.r ve enerji harcanmas.n. destekler. . Leptin ayn. zamanda sempatik sinir sistemini uyararak, kan bas.nc.n., kalp at.m.n. ve termogenezi art.rmaktad.r. . Termogenezi art.rmas. adipoz doku mitokondrilerinde ay.r.c. (uncoupling protein) olarak davranmas.na ba.l.d.r. . Leptin beslenmeyi ve i.tah. belirleyen tek hormon de.ildir. .nsulin salg.s.da ya. dokusu miktar.n. ve enerji dengesini yans.t.r. .nsulin hipotalamusdaki reseptorleri etkileyerek i.tan. azalt.r. . Leptin sekonder mesajc. olarak JAK/STATf. kullan.r. . ..tah. bask.layan peptidler (anaroksijenik): insulin, ƒ¿-MSH, CRH, CART (kokain-amfetamin regulated transkript), CCK . ..tah. art.ranlar: Noropeptid Y (hipotalamus arkuat nukleusda sentezlenir) ve ghrelin (mide kaynakl.) dir. Rezistin ya. dokusundan salg.lanan ve insulin rezistans.ndan sorumlu olan hormondur. Ghrelin: Mide taraf.ndan sal.nan bir peptid hormondur. ..tah art.r.c. hormon olarakda bilinir. Ghrelin enjeksiyonu k.sa sureli i.tah. art.rmakta ve enerji harcanmas.n. ve ya. katabolizmas.n. azaltmaktad.r. 61. Adrenal korteksde uretilen en potent androjen gtestesteronhdur. 62. Ba.l.ca kobalamin turevleri: . Kobalamin (plazmada en fazla) . Hidroksikobalamin (di.erlerinin prekursoru) . Deoksiadenozil kobalamin (koenzim) . Metilkobalamin (koenzim) . Siyanokobalamin (tedavide kullan.lan form) . Aquakobalamin (depo formu) . Transkobalamin I-II-III (ta..y.c.) 63. Gastrointestinal sistemden emildikten sonra portal dola..mla ta..nmayan vitaminler gVitamin A ve Vitamin Dhdir. Cunku her ikiside .Lflarla once lenfatik sisteme oradan sol subklavian venle sistemik dola..ma gecerler. 64. Histidin bile.ikleri . Histamin . Karnozin ¨ histidin + ƒÀ-alanin . Anserin ¨ karnosin + SAM . Ergotiyonein . Homokarnozin ¨ GABA + histidin 65. Kolesterol biyosentezi 6 evreye bolunebilir: 1. Asetil KoAfn.n HMG KoAfya cevrilmesi: . Karaci.erde (parankim hucrelerinde) HMG KoA sentaz.n iki tane izoenzimi vard.r. Sitoplazmik enzim kolesterol sentezinde kullan.l.r, mitokondriyal enzim ise keton cismi sentezinde gorevlidir. 2. 6 Cflu bir bile.ik olan mevalonat.n HMG KoAfdan sentezlenmesi: . H.z k.s.tlay.c. basamakt.r . Bu basamak endoplazmik retikulumda olu.ur ve indirgeyici olarak 2 mol NADPH kullan.l.r ve 1 mol KoA sal.n.r. . Geri donu.umsuzdur. 3. Mevalonattan CO2 kaybedilmesi ile izoprenoid birimlerin olu.umu: . Mg, ATP kullan.l.r . 3 basmak sonunda 1 mol CO2 c.k... ile beraber kolesterol sentezinde ilk ortaya c.kan izoprenoid birim olan isopentenil pirofosfat olu.ur. 4. Alt. tane izoprenoid birimin bir ara urun olan skualen yapmak uzere kondansasyona u.ramas.: . .zopentenil pirofosfat (C5) once izomeri olan dimetilallil pirofosfata doner. . 1 izopentenil (C5) ve 1 dimetilailil pirofosta (C5) bir araya gelerek geranil pirofosfat. (C10) yapar. . Sonraki basamakta 1 geranil (C10) ve 1 izopenteni pirofosfat (C5) biraraya gelir ve farnesil pirofosfat. (C15) yapar. . Son basamakta 2 tane farnesil pirofosfat (C15) bir araya gelerek squaleni (C30) olu.turur. BAZI ONEML. B.LG.LER 27 www.tusdata.com 5. Skualen, ata steroid olan lanosterole cevrilmesi . NADPH, FADH2 ve O2 kullan.l.r. . Lanesterol kolesterol sentezinde ilk ortaya c.kan steroid bile.iktir ve ata steroid olarak adland.r.l.r. . Skualen kolesterol sentezinde halkala.man.n ba.lad... noktad.r. Tam kapanm.. halkalar ise lanesterolde izlenir. 6. Lanosterolun uc metil grubunun yitirilmesi dahil daha ileri bir cok basamaktan gecmesiyle kolesterolun olu.mas. . NADPH kullan.l.r. . Kolesterol sentezinde squalenin squalen epokside cevrimi, squalen epoksidin lanesterole cevrimi ve Lanesterolden kolesterole donu.umu sa.layan enzimler enoplazmik retikulumda bulunur. 66. Mitokondriyal DNA (mt DNA): . .nsan mitokondrisi kucuk, halkasal, cift sarmal DNA molekulunden 2-10 kopya icerir. Bunlar total hucre DNAfs.n.n %1 kadar.n. olu.turur. . Zigot olu.umu s.ras.nda mitokondrilerin tumunun ovum taraf.ndan sa.lanmas. nedeniyle, mendeliyen olmayan maternal kal.t.m gostermesi insan mt DNAfs.n.n en onemli ozelli.idir. . Kuramsal olarak hasta anne bu hastal... tum cocuklara aktar.r, fakat sadece k.zlar bu hastal.k icin ta..y.c.d.r. . .nsan mitokondriyal DNAfs.n.n yap. ve i.levinin onemli ozellikleri . Halkasal ve cift sarmall.d.r; bir a..r (H) ve bir hafi f (L) zincir icerir . Solunum zincirinin 67 tane olan protein alt biriminden 13 tanesini kodlar - NADH dehidrogenaz 7 alt birimi - Kompleks IIIfun sitokrom bfsi - Sitokrom oksidaz.n uc alt birimi - ATP sentaz. iki alt birimi . Protein sentezi mitokondri icinde gercekle.ir fakat mitokondrideki DNA azl... nedeni ile mitokondrial proteinlerin az bir k.sm. lokal olarak uretilmektedir. Mitokondriyal polipeptidlerin co.u nukleer genlerce kodlan.r. . Buyuk (16s) ve kucuk (12s) mt ribozomal RNAflar. kodlar . 22 mt tRNAfy. kodlar . Yuksek mutasyon oran.na sahiptir. Mitokondriyal hastal.klar: Leberfin Herediter Optik Noropatisi (LHON): .lk tan.mlanan mitokondriyal hastal.kt.r. Maternal kal.t.mla iletilir. Genc eri.kin donemde optik sinir olumune ba.l. olarak ani gorme kayb. .eklinde ortaya c.kar. MERRF Sendromu (Myoklonik epilepsi ve ragged red fi bers): Myoklonus, ataksi, jeneralize gucsuzluk ve myopati .eklinde ortaya c.kar. MELAS: Mitokondriyal ensefalomyopati laktik asidozis MITOKONDR.YAL DNA MUTASYONLARI VE HASTALIKLAR Nukleotid de.i.imleri Klinik hastal.k Hafi f derecede baz de.i.imleri Ailesel sa..rl.k, Alzheimer hastal..., Parkinson hastal... Orta derecede nukleotid de.i.imleri LHON, MERRF .iddetli nukleotid de.i.imleri Leighfs sendromu mt DNA problemleri Klinik hastal.k Duplikasyonlar Maternal kal.t.ml. ve yeti.kin ba.lang.cl. diabet ve sa..rl.k Delesyonlar Yeti.kin ba.lang.cl. kronik progresif eksternal oftalmopleji, Kearns-Sayre sendromu 67. Serbest ya. asidlerini primer yak.t olarak kullanan tek doku Kalp kas.d.r 68. Ozellikle UV ...nlar ile en kolay bozulabilen ve fototerapi alan bebeklerde eksikli.i gorulebilen vitamin Ribofl avindir. 69. A..r kombine immun yetmezli.e neden olan adenozin deaminaz (ADA) eksikli.idir. 70. Kseroderma pigmentozumlu hastalarda sorunlu olan enzim UVfye ozgun endonukleazd.r. 71. Primidin nukleotidleri (sitozin, urasil ve timidin) kesinlikle glisin icermez. 72. Ya. dokusunda hormona duyarl. lipaz. fosforilleyerek aktive eden en onemli hormon epinefrindir. 73. Fotosensitivite gorulmeyen tek porfi ria turu Akut intermitant porfi ria olup, eksik olan enzim porfobilinojen deaminaz veya di.er ad. ile hidroksimetilbilian sentazd.r. 74. FSH salg.lanmas. spesifi k bir .ekilde inhibin taraf.ndan inhibe edilir 75. Lizozomal kolesterol esteraz eksikli.i nedeni ile lizozomlarda kolesterol esterleri birikimi, hepatosplenomegali,steatore, anemi ve adrenal kalsifi kasyon gorulen, hastal.k Wollman hastal...d.r. 76. Hem ETZfde hem de TCA siklusunda yer alan enzim suksinat dehidrojenazd.r. 77. Karnitin acil transferaz I (karnitin palmitoil transferaz) enzimi malonil KoA taraf.ndan inhibe olur. Ayr.ca sulfonilure grubu (gliburid, tolbutamid) oral antidiabetiklerde bu enzimi inhibe eder. 78. Transaminasyon reaksiyonuna girmeyen aminoasitler uc tane olup bunlar treonin, lizin ve prolindir. 79. Timidilat sentaz inhibitoru ve dUMP analo.u olan olan ilac 5- fl orourasildir. 80. Glukoz , galaktoz ve fruktoz gibi monosakkaritler di.er bir cok besin maddelerinin aksine ileumda emilmez. Bunlar duodenum ve ust jejunumda h.zl. bir .ekilde emilirler. 81. Karboksipeptidaz ve aminopeptidaz proteolitik enzimler olup ektopeptidazlara ornektir. 82. Enteropeptidaz, ince barsak mukozas.nda bulunur ve tripsinojenin tripsine donu.umunu ba.lat.r. 83. .nhalasyon yoluyla a..r. al.nd...nda parkinson benzeri bulgulara ve psikolojik semptomlara yol acan eser element mangand.r. 84. Kreatinin, 24 saatlik idrar.n tam olarak toplan.p toplanmad...n.n en onemli gostergesidir. 85. Kanda serbest bak.r.n ta..nmas.ndan sorumlu olan protein albumindir. 86. Albumin haric tum plazma proteinleri glikoprotein yap.s.ndad.r. 87. Ya. asidi sentezinin h.z k.s.tlay.c. enzimi olan asetil CoA karboksilaz.n allosterik aktivatoru Sitratt.r 88. Eritrosit icerisinde bulunup methemoglobin olu.umunu onleyen enzim sitokrom b-5 reduktazd.r. 89. Uzun sureli kullan.ld... zaman .gA eksikli.i yaparak USYE ve G.S enf yatk.nl... artt.ran, ayr.ca D vit eksikli.ine yol acan ilac fenitoinfdir. 90. LDL oksidasyonunu en iyi onleyen ve kopuk hucre olu.umunu engelleyerek atheroskleroz riskini azaltan vitamin E vitaminidir. 91. Glikojenolizi ve TCA siklusunu h.zland.ran element kalsiyumdur. 92. Gs -ƒ¿ subunitinde ADP ribozilasyonuna neden olarak GTPfase aktivitesini bozan ve Gs -ƒ¿ subunitinin istirahat faz.na geci.ini engelleyerek cAMPfyi irreversibl .ekilde artt.ran madde kolera toksinidir. 93. Gi -ƒ¿ subunitinde ADP ribozilasyonuna neden olarak Gieu inhibe ederek cAMPfyi artt.ran madde Pertusis toksinidir. 28 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 94. Alzheimer hastal...nda Asetikolin duzeyleri anlaml. olarak du.uktur. Ayr.ca Apo E4 bask.n olan ki.ilerde bu hastal...n ortaya c.kma s.kl... daha yuksek oldu.u bulunmu.tur. 95..nsanda tip II topoizomeraz.n inhibitoru, etoposide ad. verilen bir kemoterapotik ajand.r. 96.Eukaryotik hucrelerde 60 s ribozomal subunitteki peptidil transferaz. inhibe eden siklohekzimidftir 97.ETZ komponentlerinden kompleks II olan suksinat dehidrojenaz haric di.er komplekslere (Kompleks I, III, IV ve V) ait proteinlerinin bir k.sm. mitokondriyal DNA taraf.ndan kodlanmaktad.r. Kompleks II ise tamamen nukleer DNA taraf.ndan kodlanmaktad.r. 98.Nukleusta bulunan ve DNAfn.n uygun .ekilde katlanmas.n. sa.layan histon proteinler arjinin, lizinden zengin bazik proteinlerdir. 99.Genetik materyal icerisinde hatalar tolere edilemezken bir tek tRNA molekullerinde anormal bazlar.n (alkilasyon, metilasyon vb) bulunmas. karekteristiktir. 100.ƒ¿-Amanitin, RNA polimeraz II inhibitoru olup mRNA sentezini ve sonucta da protein sentezini inhibe eden bir zehirdir. 101.Puromisin, aminoacil-transfer RNA ya ( tirozinil-tRNA ) benzeyerek protein sentezini uzama faz.nda durdurur. 102.ƒÁ-Karboksi glutamat olu.umu K vitaminine ba..ml. p.ht.la.ma faktorlerinde ( faktor II, VII, IX ve X ) ayr.ca protein C ve protein S yap.s.nda onemlidir. Bunun d...nda osteokalsin gibi kemik proteinlerinin yap.s.nda da ?- karboksi glutamat olu.umu gereklidir. Dikumarol ve warfarin - karboksi glutamat olu.umunu engelleyerek etki gosteren ilaclard.r. 103.Hangisi akut faz reaktan. olarak kabul edilmez? 104.Hemopeksin veya alfa-2-makroglobulin 105.Hangi organ hasar.nda plazma Laktat dehidrojenaz seviyesi de.i.mez? Beyin 106.A vitaminin gorme ile ilgili fonksiyonlar.nda gorev alan formu hangisidir? Retinal ( 11-cis-retinal ) 107.Steroid hormon sentezinde hangi basamak duz endoplazmik retikulumda yer almaz ? 20-22 desmolaz veya 11-ƒÀ-hidroksilaz 108. Daktinomisin (aktinomisin D) 109. Onemli baz. enzim inhibitorleri . .odoasetat a Gliseraldehit 3P DH . Florid a Enolaz . Arsenat a .norganik P analo.udur. 1,3 bifosfogliserat basama.. atlan.r. Arsenat glikolizin devaml.l...n. bozmadan ATP sentezini engelleyen metabolittir. . Flouroasetat a Akonitaz . Arsenit ve civa a alfa ketoglutarat DH, Pruvat DH . Malonat a Suksinat DH . Fosfoglikolik asid a Fosfofruktokinaz-1 110. Bir mol gliserole 2 mol fosfatidik asit kat.l.rsa kardiolipin olu.ur. Antijenik ozelli.i olan tek lipiddir. Sifi liz tan.s.nda kullan.m. buna ba.l.d.r. 111.En fazla protein ve en fazla PL iceren apoprotein HDL3ftur. 112.Hormona duyarl. lipaz ya. y.k.m.n.n en onemli h.z k.s.tlay.c. basama..d.r. Karnitin sistemi Hormona duyarl. lipazdan sonra ya. asidi y.k.m.n.n 2. kontrol bolgesidir. Karnitin, Lizin ve Metiyoninden karaci.er ve bobrekte sentezlenir. Karnitin, Glutatyon ve Kreatin gibi 2-3 aaflik peptidler sitozolde enzimatik halde olu.ur. Yani bunlar icin ribozom gerekmez! 113. HMG-KoA sentaz Keton cisimleri ve kolesterol sentezinde ortak rol alan bir enzimdir. Karaci.er parankim hucrelerinde yer al.r. HMGKoA sentetaz.n mitokondriyal ve sitozolik olmak uzere 2 izoformu vard.r. Tahmin edilebilece.i gibi mitokondriyel formu keton cisimleri sentezinde, sitozolik formu ise kolesterol sentezinde rol al.r. 114. Glutamin dola..mda en cok bulunan aafdir. - Karaci.er d... dokuda NH3, Glutamin .eklinde transport edilir. - Sistin bir aa de.il, dipeptiddir. - Arginin ve Histidin yar. esansiyel aaflerdir. Ozellikle yenido.anda bunlar esansiyeldir. Ayr.ca Histidin uremili hastalarda esansiyel ozellik kazanmaktad.r. 115. Ba.l.ca onemli ETZ inhibitorleri: Rotenon, amytal, sekobarbital, piericidin A a Kompleks Ifden ubikinona elektron ta..nmas.n. bloke eder. Malonat a Yap.sal olarak suksinata benzer ve kompleks IIfyi yani suksinat dehidrogenaz. yar..mal. olarak inhibe eder. Thenaytrifl oroaseton (TTFA), karboksin aKompleks IIfde elektronlar.n FeS merkezlerden ubikinona transferini engeller. BAL ( dimerkaprol), antimisin A a Sit bfden cfye elektron ta..nmas.n. bloke eder (kompleks III) Siyanur, CO, hidrojen sulfur, sodyum azid aSitokrom oksidaz. (Kompleks IV) inhibe eder. Sitokrom a3fden Oksijene elektron geci.ini engellerler. 116.Lipid Metabolizmas.nda Yer Alan Lipazlarin Genel Ozellikleri: . Gastrik lipaz, midede k.sa zincirli ya. asidli trigliseridleri hidroliz eder. . Pankreatik lipaz, pankreastan salg.lan.r, etki yeri barsak lumenidir. Etkisi icin kolipaz gereklidir. Trigliseridleri hidroliz eder. . Lipoprotein lipaz, ekstrahepatik dokulardan kaynaklan.r. Kapiller endotel yatakta etkilidir. .ilomikron ve VLDLfyi hidrolizler. Heparin taraf.ndan plazmaya sal.n.r. Apo C II taraf.ndan aktifl enir. . Hormona duyarl. lipaz, ya. hucrelerinde etkilidir. Depo trigliseridleri hidroliz eder. cAMP ba..ml. kinaz taraf.ndan aktifl enir. . Asid lipaz, bircok dokuda lizozomlarda bulunur. Fagositoz s.ras.nda hucre icine al.nan lipidlerden ya. asidlerini hidroliz eder. 117. Apo AI: LCAT aktivatorudur ve HDLfde bulunur. Apo B-100 : LDL, VLDL ve IDL'de bulunur. Karaci.erde sentezlenir LDL reseptorlerine yap..mas.n. sa.lar. BAZI ONEML. B.LG.LER 29 www.tusdata.com Apo B-48: .ilomikron ve .ilomikron art.klar.nda bulunur. Barsaklarda sentezlenir. Apo CI : VLDL ve HDL'de bulunur. Apo CII : VLDL, HDL ve .ilomikronlarda bulunur. Ekstra hepatik lipoprotein lipaz aktivatorudur. Apo CIII : VLDL, HDL ve .ilomikronlarda bulunur. ApoD : HDL'nin subfraksiyonudur. ApoE : VLDL, HDL, .ilomikron ve .ilomikron art.klar.nda bulunur. 118. Amino asitlerin Dekarboksilasyon Urunleri Serin ................... Etanolamin Sistein ................ Taurin Histidin ................ Histamin Triptofan ............. Triptamin 5-OH triptofan .....Serotonin Tirozin.................. Tiramin Lizin ..................... Kadaverin Arginin ................ Agmatin Aspartik asit........ Beta alanin Glutamik asit....... GABA Ornitin..................Putressin 119: Baz. molekullerin hucre ici ve d... ortalama konsantrasyonlar. Madde Hucre D... S.v. Hucre .ci S.v. Na+ 140 mmol/L 10 mmol/L K+ 4 mmol/L 140 mmol/L Ca2+ (serbest) 2.5 mmol/L 0.1 mmol/L Mg2+ 1. 5 mmol/L 30 mmol/L Cl- 100 mmol/L 4 mmol/L HCO3 - 27 mmol/L 10 mmol/L PO4 3- 2 mmol/L 60 mmol/L Glukoz 5. 5 mmol/L 0-1 mmol/L Protein 2 g/dL 16 g/dL 120: Plazma ve serum aras.ndaki kompozisyon fark. Plazmada serumdan daha fazla bulunanlar Plazma ve serum aras.nda fark bulunmayanlar Plazmada serumdan daha az bulunanlar Kalsiyum, Klor LDH Total protein Bilirubin Kolesterol Kreatinin Albumin, ALP, AST, CK, Glukoz, Fosfor, Na, K, Ure, Urik asit 121. Kofaktor Enzim Fe2+ .............................................katalaz, peroksidaz, sitokrom oksidaz, triptofan pirolaz Zn2+.............................................karbonik anhidraz, alkol dehidrogenaz, karboksipeptidaz A ve B, RNA polimeraz, alkalen fosfataz , laktat dehidrogenaz Mg2..............................................heksokinaz, piruvat kinaz, glukoz 6- fosfataz Cu2+ .........................lizil oksidaz, superoksid dismutaz, tirozinaz, seruloplazmin,amin oksidaz, sitokrom oksidaz, dopamin beta - hidroksilaz Se .......................... glutatyon peroksidaz, deiyodinaz, tioredoksin reduktaz Mo ........................... dinitrogenaz, ksantin oksidaz Ni2+........................... ureaz K+ .......................... piruvat kinaz Mn2.............................................. arjinaz, ribonukleotid reduktaz 122: Tumor Belirtecleri Tumor belirteci olan enzimler Alkol dehidrogenaz Karaci.er Aldolaz Karaci.er Alkalen fosfataz Kemik, karaci.er, losemi,sarkom Alkalen fosfataz, plasental Over, akci.er, trofoblastik, gastrointestinal, seminom, hodgkin hastal... Amilaz Pankreas Kreatin kinaz-BB Prostat, akci.er (kucuk hucreli), meme, kolon, over GGT Karaci.er LDH Karaci.er, lenfoma, losemi Losin aminopeptidaz Pankreas, karaci.er Noron-spesifi k enolaz Akci.er (kucuk hucreli), noroblastom, karsinoid, melanom 5f-nukleotidaz Karaci.er Tumor belirteci olan hormonlar PSA Prostat Prostatik asit fosfataz Prostat Terminal deoksitransferaz (TdT) Losemi Timidin kinaz Losemi, lenfoma, akci.er (kucuk hucreli) ACTH Cushing sendromu, akci.er (kucuk hucreli) ADH Akci.er (kucuk hucreli), adrenal korteks Bombesin Akci.er (kucuk hucreli) Kalsitonin Meduller tiroid Gastrin Glukagonoma GH Pitiuter adenom, renal, akci.er Koryonik gonadotropin Embriyonel, koryokarsinom, testikuler (nonseminomatoz) HPL Trofoblastik, gonad, akci.er Norofi zinler Akci.er (kucuk hucreli) PTH Karaci.er, bobrek, meme, akci.er Prolaktin Pituiter adenom, bobrek, akci.er VIP Pankreas, bronkojenik, feokromasitoma, noroblastom Tumor belirteci olarak onkofetal antijenler AFP Hepatoselluler, germ hucreli (nonseminomatoz) CEA Kolorektal, gastrointestinal, pankreas, akci.er, meme Karbonhidrat belirtecler CA15-3 Meme, over CA27-29 Meme CA19-9 Pankreatik, gastrointestinal, hepatik CA 72-4 Over, mem, gastrointestinal, kolon CA19-5 G.S, pankreas, over CA50 Pankreas, G.S, over CA125 Over, endometriyu.m 30 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 123: Biyokimyada h.z k.s.tlay.c. basamaklar Reaksiyon Yeri H.z K.s.tlay.c. Enzim(ler) Glikoliz Sitoplazma Hekzokinaz Fosfofruktokinaz-1 (major) Purivat kinaz Glukoneogenez Mitokondri Purivat karboksilaz Sitoplazma PEP-Karboksikinaz Fruktoz-1,6 Bifosfataz (major) Glukoz 6-Fosfataz Krebs Dongusu (TCA) Mitokondri Sitrat Sentaz .zositrat Dehidrogenaz alfa- ketoglutarat Dehidrogenaz Pentoz Fosfat Yolu Sitoplazma Glukoz 6-P Dehidrogenaz, 6- fosfat glukonat dehidrogenaz Glikojen Sentezi Sitoplazma Glikojen Sentaz Glikojen Y.k.m. Sitoplazma Glikojen Fosforilaz Ya. Asit Sentezi Sitoplazma Asetil KoA Karboksilaz Ya. Asit Oksidasyonu (Beta Oksidasyonu) Mitokondri Karnitin Acil Transferaz Kolesterol Sentezi Sitoplazma HMG-KoA Reduktaz Ketogenez Karaci.er Mitokondrisi HMG-KoA Sentaz Ure Siklusu .lk iki reaksiyon mitokondride, di.er reaksiyonlar sitoplazmada gercekle.ir. Karbomil Fosfat Sentetaz I (mitokondri) Hem sentezi Mitokondri Sitoplazma ALA Sentaz (mitokondri) Hem katabolizmas. DER stoplazma Hem oksijenaz (mikrozom) Bilirubin metabolizmas. DER stoplazma Al.nan bilirubin safraya at.l.m. Safra asit sentezi Mikrozom 7-alfa hidroksilaz Steroid hormon sentezi Mitokondri Endoplazmik retikulum P450 SCC, dezmolaz Katekolamin sentezi Sitoplazma Tirozin Hidroksilaz Purin sentezi Sitoplazma Glutamin Fosforibozil Aminotransferaz Pirimidin sentezi Sitoplazma (Dihidropurivat dehidrogenaz mitokondriye yerle.mi.tir). Karbomil Fosfat Sentetaz II 124.Karaci.er fonksiyon testleri 1- Karaci.erin organik anyonlar. ta..ma ve ilaclar. metabolize etme kapasitesini saptayan testler (konjugasyon kapasitesini belirleyen testler): . Serum bilirubin . Bromsulftalein: Karaci.erin bo.alt.m i.levini de.erlendiren bir testtir. . .ndosiyanin . Serum nefes testleri . Serum kafein 2- Karaci.er hucre hasar.n. ve kolestaz. belirleyen testler: . Aminotransferazlar . Alkalen fosfataz . LDH . 5f-Nukleotidaz . Gama glutamil transpeptidaz (GGT) . Losin aminopeptidaz 3- Karaci.erin sentez kapasitesini belirleyen testler: . Plazma proteinleri: Albumin, seruloplasmin, ferritin, ƒ¿1- antitripsin duzeyleri de.erlendirilir. . Lipoproteinler . Kan p.ht.la.ma faktorleri: . .mmunoglobulinler 4- Etiyolojiyi gosteren testler: . Spesifi k otoantikorlar . Hepatit serolojisi . Alfa fetoprotein . Avusturalya antijeni 5- Serum amonyak duzeyi 125. Primer safra tuzlar.: Glikokolik asit, Glikokenodeoksikolik asit, Taurokolik asit, Taurokenodeoksikolik asit. Kolik asit, Kenodeoksikolik asit, Deoksikolik asit ve Litokolik asit ise safra asididir. 126. TCA dongusu reaksiyonlar. icin gerekli vitaminler 1. Niasin, izositrat dehidrogenaz, a-ketoglutarat dehidrogenaz ve malat dehidrogenaz reaksiyonlar.nda kullan.lan NADfnin nikotinamid bolumunun sentezi icin kullan.l.r. 2. Riboflavin, suksinat dehidrogenaz.n kofaktoru olan FADfnin sentezi icin kullan.l.r. FAD ayr.ca a-ketoglutarat dehidrogenaz icin de gereklidir. 3. Alfa-ketoglutarat dehidrogenaz, lipoik asit ve vitaminlerden sentezlenen di.er dort kofaktoru iceren bir multi enzim kompleksidir. a. Tiamin, tiamin pirofosfat.n sentezinde kullan.l.r. b. Pantotenik asit, KoASH icin. c. Ribofl avin, FAD icin. d. Niasin, NAD+ icin. 127. Kan lipoproteinlerinin bile.imi - Lipoproteinlerin ba.l.ca bile.enleri triacilgliseroller, kolesterol, kolesterol esterleri,fosfolipidler ve proteinlerdir. Protein bile.enleri (apoprotein olarak adland.r.l.r) A, B, C ve E ile gosterilir. - Fizyolojik olarak ve klinik tan.da onemli dort buyuk lipoprotein s.n.f. bulunur: 1. .ilomikronlar yo.unlu.u en az olan lipoproteinlerdir, cunku triacilgliserol icerikleri en fazla protein icerikleri en azd.r. 2. VLDL .ilomikronlardan daha yo.undur fakat yine de triacilgliserol icerikleri yuksektir. - IDL, VLDLfden koken alm..t.r, VLDLfden daha yo.undur, triacilgliserol iceri.i ise yar.s.ndan azd.r. 3. LDL daha az triacilgliserol ve daha fazla protein icerir. Bu nedenle koken ald... IDLfden daha yo.undur. LDL, en fazla kolesterol ve kolesterol esterine sahip lipoproteindir. 4. HDL, en yo.un lipoproteindir. Triacil gliserol iceri.i en az ve protein iceri.i en fazlad.r. - Lipoproteinler dansitelerine gore (ultrasantrifugasyon) veya elektroforetik ozelliklerine gore ayr.labilirler BAZI ONEML. B.LG.LER 31 www.tusdata.com 128: Baz. onemli biyokimyasal yollar.n hucre ici yerle.imi 129. En fazla triacilgliserol iceren lipoprotein: .ilomikron 130. En fazla kolesterol iceren lipoprotein: LDL (du.uk dansiteli lipoprotein) 131. En fazla protein ve fosfolipid iceren lipoprotein: HDL (yuksek dansiteli lipoprotein) 132. Endojen sentezlenen triacilgliserolun plazmada ta..nd... lipoprotein: VLDL (cok du.uk dansiteli lipoprotein) 133. Lipoproteinlerin elektroforezle ayr.lmas., katoddan (- yuk) anoda (+ yuk) do.ru s.ras.yla: .ilomikronlar, ƒÀ lipoproteinler (LDL), pre-ƒÀ-lipoproteinler (VLDL), ƒ¿-lipoproteinler (HDL) 134. Lipoproteinlerin ultrasantrifujle dansitelerine gore ayr.lmas., en alttan en uste do.ru: HDL, LDL, IDL, VLDL, .ilomikron 135. Esansiyel amino asitler . Dall. zincirliler (valin, losin, izolosin) . Aromatik halka icerenler (fenilalanin,triptofan, histidin) . Lizin . Treonin . Metionin 136.Yar. esansiyel amino asit: arginin 137.RNAfn.n ozellikleri Tek sarmal olmas.; adenin, guanin, sitozin ve urasil icermesi; riboz icermesi, baz e.le.melerinin birebir olmamas. 138. Okaryotlarda hucresel RNA s.n.fl ar. ve ozellikleri: rRNA (4 adet, tum RNAflar.n %80fi), tRNA (61 adet, tum RNAflar.n %15fi), mRNA (binlerce, tum RNAflar.n %5fi), snRNA (10 adet, tum RNAflar.n %1finden az) 139. mRNA ozellikleri: DNAfdaki genetik bilgiyi almas., 5f ucunda .apka (metilenmi. GTP) ve 3f ucunda Poli A kuyru.u (200 kadar adenin nukleotidi) icermesi 140.tRNA ozellikleri . Amino asitleri ribozomlara ta..mas. . En az say.da nukleotid icermesi . Modifi ye bazlar icermesi . Timin icermesi . Antikodon halkas. icermesi 141: Okaryotlarda DNA replikasyonunda gozlenen basamaklar 1. Replikasyon ba.lang.c.n.n belirlenmesi 2. dsDNAfn.n cozulmesi (denaturasyonu) ile ssDNA kal.b.n.n olu.mas. 3. Replikasyon catal.n.n olu.mas. 4. DNA sentezinin ba.lamas. ve uzama 5. Yeni sentezlenen DNA segmentinin ba.lanmas.yla replikasyon kabarc.klar.n.n olu.mas. 6. Kromatin yap.s.n.n olu.mas. 142.DNA sentezinde gorevli protein ve enzimler: . Helikaz . Tek sarmal ba.lay.c. proteinler . Primaz . DNA polimeraz . Ribonukleaz . Topoizomeraz . DNA ligaz . Deoksiribonukleozit trifosfatlar 32 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 143: .nsulin ve glukagon taraf.ndan induklenen ve bask.lanan enzimler .nsulin taraf.ndan (toklukta) induklenen ve glukagon taraf.ndan (acl.kta) bask.lanan enzimler Glukagon taraf.ndan (acl.kta) induklenen ve insulin taraf.ndan (toklukta) bask.lanan enzimler . Glukokinaz . Sitrat liyaz . Asetil KoA karboksilaz . HMG-KoA reduktaz . Piruvat kinaz . Fosfofruktokinaz 1 . Fosfofruktokinaz 2 . Glukoz 6-fosfataz . Fosfoenolpiruvat karboksikinaz (PEPCK) . Fruktoz-l,6-bifosfataz 144. DNA sentezinde gorev alan enzimlerin etki s.ras.: . Helikaz . Primaz (DNA ba..ml. RNA polimeraz) . DNA polimeraz . Ribonukleaz (RNA primerleri kald.r.r) . DNA ligaz 145.Okaryotlarda DNA polimeraz ce.itleri: . DNA polimeraz ƒ¿ (seken sarmal.n sentezi ve bo.luklar.n doldurulmas.) DNA polimeraz ƒÂ (oncu sarmal.n sentezi) . DNA polimeraz ƒÀ-ƒÃ (tamir) . DNA polimeraz ƒÁ (mitokondrial DNA sentezi) 146.Prokaryotlarda DNA polimeraz ce.itleri: . DNA polimeraz I (gorevi ƒ¿ ile ayn.) . DNA polimeraz III (gorevi ƒÂ ile ayn.) . DNA polimeraz II (gorevi ƒÀ-ƒÃ ile ayn.) 147. Protein sentezinin ba.lama kompleksinin olu.mas. icin gerekenler . Buyuk ve kucuk ribozomal alt birimler . met. tRNA . mRNA . Ba.lama faktorleri . ATP ve GTP 148.Protein sentezinin uzama reaksiyonlar.nda gerekenler . peptidil transferaz . uzama faktorleri 1 ve 2 . GTP . Amino asit ta..yan tRNAflar 149: Replikasyonda rol alan proteinler Protein Fonksiyonu DNA polimerazlar Deoksinukleotid polimerizasyonu Helikazlar DNA sarmal.n.n cozulmesi Topoizomerazlar Helikaz.n indukledi.i cozulme sonucu olu.an torsiyone sarmal.n duzle.tirilmesi DNA primaz RNA primerlerin sentezi Tek sarmal ba.lay.c. protein dsDNAfn.n yeniden olu.mas.n. onlemek DNA ligaz Seken sarmaldaki okazaki parcalar.n. birle.tirmek 150. Protein sentezinin sonlanmas. icin gerekenler: sonlanma kodonu, sal.n.m faktoru 151. * Polipeptid hormonlar ve epinefrin, hucre membran.ndaki reseptorlerle reaksiyona girerek hucre ici bile.iklerin (ikincil haberciler) yap. ve konsantrasyonunda bir de.i.ikli.e yol acarlar. Sonucta hormondan gelen d.. uyaran, hucre ici etkilere neden olur. * Steroid hormonlar (ayr.ca tiroid hormonu, 1,25- dihidroksikolekalsiferol ve retinoik asit) hucre membran.n. gecer ve hucre ici reseptorlere ba.lan.r. Sonucta hormonreseptor kompleksi DNAf ya ba.lan.r ve fi zyolojik etkilere sahip olan proteinleri uretecek genleri aktive veya inaktive eder. 152: .nsulin ve glukagonun etkileri .nsulin Glukagon . Beslenme durumunda yukselir . Yak.t depolar.n. artt.r.r: glikojen ve triacilgliserol Uyard... metabolik olaylar . Karaci.er ve kasta glikojen sentezi . Karaci.erde TG sentezi ve VLDLfye donu.um . Ya. dokusunda TGfin depolanmas. . Kas ve ya. hucrelerine glukozun transportu . Protein sentezi ve buyume . Acl.kta yukselir . Kanda mevcut yak.tlar. artt.r.r (glukoz ve ya. asitleri) Uyard... metabolik olaylar . Karaci.erde fakat kasta de.il glikojen y.k.m. . Glukoneogenez . Ya. dokusunda lipoliz 153.Etki mekanizmalar.na gore hormonlarn s.n.fl and.r.lmas. I. Hucre ici reseptorlere ba.lanan hormonlar . Androjenler . Kalsitriol (1,25(OH)2-D3) . Ostrojenler . Glukokortikoidler . Mineralokortikoidler . Progestinler . Retinoik asit . Tiroid hormonlar. (T3 ve T4) II. Hucre yuzey reseptorlerine ba.lanan hormonlar A. .kincil habercisi cAMP olanlar 1. Adenilat siklaz. uyaranlar . Glukagon . s Adrenerjik katekolaminler . Adrenokortikotropik hormon (ACTH) . Paratiroid hormon (PTH) . Tiroid stimulan hormon (TSH) . Antidiuretik hormon (ADH) . Kalsitonin . Human koryonik gonadotropin (hCG) . Kortikotropin releasing hormon (CRH) . Follikul stimulan hormon (FSH) . Luteinize edici hormon (LH) . Melanosit stimulan hormon (MSH) 2. Adenilat siklaz. inhibe edenler . Anjiyotensin II . Alfa2-Adrenerjik katekolaminler . Somatostatin . Asetilkolin B. .kincil habercisi cGMP olanlar . Atrial natriuretik peptid (ANP) . Nitrik oksit (NO) BAZI ONEML. B.LG.LER 33 www.tusdata.com 155: TCA S.KLUSU C. .kincil habercisi kalsiyum veya fosfatidilinozitol (veya her ikisi) olanlar . Asetilkolin (muskarinik) . ƒ¿1-Adrenerjik katekolaminler . Anjiyotensin II . Antidiuretik hormon (ADH) . Kolesistokinin . Gastrin . Gonadotropin releasing hormon (GnRH) . Oksitosin . Platelet-kokenli buyume faktoru (PDGF) . Substance P . Tirotropin-releasing hormon (TRH) D. .kincil habercisi bir kinaz veya fosfataz .elalesi olanlar . Koryonik somatomammotropin . Epidermal buyume faktoru (EGF) . Eritropoietin . Buyume hormonu (GH) . .nsulin . .nsulin-benzeri buyume faktorleri (IGF-I, IGF-II) . Prolaktin (PRL) 156: B.OLOJ.K AM.N VE FONKS.YONLARI Aminoasit Amin Biolojik onem Tirozin Tiramin ª Kan bas.nc., vazokonstriksiyonu, uterus kontraksiyonu ª Triptofan 5-OH Triptamin (seratonin) 5-metoksitriptamin (melatonin) ª Kan bas.nc., vazokonstruksiyon Histidin Histamin Vazodilatasyon Kan bas.nc. « HCl, pepsin ª Serin Etanolamin Fosfolipid sentezi Treonin Propanolamin Vit B12fnin yap.sal bile.eni Sistein ƒÀ-merkaptoetanolamin KoAfn.n yap.sal bile.eni Aspartat ƒÀ-alanin Pantotenik asit, karnozin ve anserinin bile.eni Glutamat GABA Beyinde presinaptik inhibisyon DOPA Dopamin E ve NEfnin onculu Sistein Taurin Safra konjugasyonu Evitasyon Lizin Kadaverin Ornitin Putresin Katyonik molekul, DNAfya ba.lan.r Arjinin Agmantin Antihipertansif 34 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 157: Biyokimyada Hastal.klar, Enzim Eksiklikleri ve Biriken Maddeler Hastal.k Eksik olan Enzim Biriken madde (ler) SF.NGOL.P.DOZLAR Tay-Sachs hastal............................Hekzosaminidaz A.............................................Gangliozid GM2 Gaucher Hastal... ...........................Beta-glukosidaz.................................................Glukozil seramid Fukosidoz ........................................Alfa-L-Fukosidaz ..............................................Pentaheksozilfukoglikolipid Jeneralize Ganliosidoz ...................GM1 - gangliozid: Beta-galaktozidaz .................Gangliozid GM1 Sandhoff hastal... ...........................Hekzosaminidaz A ve B.....................................GM2 gangliozid, globosid Fabry Hastal... ..............................Alfa-Galaktosidaz A ...........................................Seramid trihekzosid Metakromatik lokodistrofi .............Arilsulfataz A .................................................Sulfatit Niemann Pick Hastal.....................Sfi ngomiyelinaz .................................................Sfi ngomiyelin Farber Hastal... ...............................Seramidaz .................................................Sfi ngozin seramid Krabbe Hastal... .............................Galaktoserebrozidaz .........................................Galaktoserobrozid MUKOPOL.SAKKAR.DOZLAR Hurler sendromu ............................Alfa-L iduronidaz...............................................Dermatan sulfat, Heparan sulfat Hunter sendromu .............................duronat sulfataz................................................Dermatan sulfat, Heparan sulfat Scheie sendromu ...........................Alfa-L iduronidaz................................................Dermatan sulfat, Heparan sulfat Sly sendromu ................................ Beta- glukuronidaz.............................................Dermatan sulfat, Heparan sulfat, Kondroitin 4- sulfat, Kondroitin 6-sulfat San Flippo tip A...............................Heparan sulfat N-sulfataz (Sulfamidaz) ............Heparan sulfat San Flippo tip B...............................Alfa- N-asetil glukozaminidaz ............................Heparan sulfat San Flippo tip C...............................N-asetil transferaz .............................................Heparan sulfat San Flippo tip D...............................N-asetil glukozamin 6-sulfataz ..........................Heparan sulfat Morquio A ........................................Galaktozamin 6 - sulfataz..................................Keratan sulfat, Kondroitin 6-sulfat Morquio B ........................................Beta-galaktosidaz..............................................Keratan sulfat Maroteaux - Lamy............................N-asetil glukozamin - 4 sulfataz ........................Dermatan sulfat MUKOL.P.DOZLAR Sialidozis .........................................Sialidaz (noraminidaz).......................................Glikoprotein fragmanlar. I- Hucre Hastal................................UDP-N-asetilglukozamin: glikoprotein N-asetilglukozaminil fosfotransferaz..................Glikoprotein fragmanlar. GALAKTOZ METABOL.ZMASI BOZUKLUKLARI Klasik Galaktozemi .........................Galaktoz-1-fosfat uridil transferaz .....................Galaktoz 1-fosfat Galaktokinaz eksikli.i.....................Galaktokinaz .................................................Galaktoz, Galaktitol LAKTOZ METABOL.ZMASI BOZUKLUKLARI Laktoz intolerans.............................Laktaz (Beta-galaktozidaz)................................Laktoz FRUKTOZ METABOL.ZMASI BOZUKLUKLARI Esansiyel fruktozuri ........................Fruktokinaz .................................................Fruktoz Herediter Fruktoz intolerans. ..........Aldolaz - B .................................................Fruktoz 1-fosfat BAZI ONEML. B.LG.LER 35 www.tusdata.com 158: Biyokimyada Hastal.klar, Enzim Eksiklikleri ve Biriken Maddeler (Devam.) Hastal.k Eksik olan Enzim Biriken madde (ler) GL.KOJEN DEPO HASTALIKLARI Tip I- Von Gierke Hastal... ......................Glukoz - 6 - Fosfataz .........................................Glikojen (Karaci.er, bobrek) Tip II - Pompe hastal... ...........................Lizozomal alfa- glukozidaz ...............................Glikojen (lizozom) Tip III - Forbes - Cori Hastal... ................Debranching enzim eksikli.i..............................Dal l. polisakkarid Tip IV - Anderson Hastal.........................Dalland.ran enzim .............................................Cok az dall. polisakkarid Tip V- Mc Ardle Hastal... .........................Kas Fosforilaz. Glikojen (Kas) Tip VI - Hers Hastal... .............................Karaci.er fosforilaz............................................Glikojen (Karaci.er) Tip VII - Tauri Hastal... ............................Kas ve eritrosit fosfofruktokinaz. .......................Glikojen (Kas) AM.NOAS.T METABOL.ZMA BOZUKLUKLARI Klasik Fenilketonuri ................................Fenilalanin hidroksilaz .......................................Fenilalanin metabolitleri (fenilpurivat, fenillaktat, fenil asetat, fenilasetil glutamin) Atipik Fenilketonuri ............ Dihidrobiopterin reduktaz, Dihidroprotein sentaz, Tetrahidrobiopterin .......Fenilalanin metabolitleri (fenilpurivat, fenillaktat, fenil asetat, fenilasetil glutamin) Alkaptonuri ..............................................Homogentisik asit oksidaz.................................Homogentisat polimerleri Akcaa.ac .urup Hastal..........................Alfa-ketoasit dekarboksilaz ................................Alloizolozin .sovalerik asiduri ......................................sovaleril KoA dehidrogenaz...............................zovalerikasid Metil malonik asiduri ..............................Metilmalonil KoA Mutaz, Vit. B12 .......................Metilmalonik asid, 3-hidroksi propionikasid, Metil sitrikasid Sistatiyonuri ............................................Sistationaz .................................................Sistatyonin ve metabolitleri Hidroksiprolinemi ....................................Hidroksiprolin oksidaz .......................................Prolin, hidrosiprolin, glisin (plazma) Hiperprolinemi Tip I .................................Prolin dehidrogenaz ..........................................Prolin Hiperprolinemi Tip II ................................Glutamat semialdehid dehidrogenaz.................Prolin Histidinemi ...............................................Histidaz ..................................................midazolasetat, .midazollaktat (idrar Homosistinuri tip I ...................................Sistationin beta-sentaz ....................................Homosistin Homosistinuri tip II ...................................Tetrahidrofolat reduktaz ....................................Homosistin Hipermetionemi .......................................Karaci.er metionin adenozil transferaz .............Metionin (plazma) Tirozinemi tip I (tirozinosis) ....................Fumaril asetoasetat hidroksilaz.........................Tirozin (plazma) Tirozinemi Tip II (Richner-Hanhert) .........Tirozin transaminaz ..........................................Tirozin (plazma) Neonatal Tirozinemi.................................p-hidroksifenil purivat hidroksilaz .....................Tirozin p-hidroksfenil asetat, N-asetil tirozin, tiramin (idrar) URE S.KLUSU DEFEKTLER. Hiperammonnemi Tip I ...........................Karbamoil fosfat sentetaz I................................Amonyak (plazma) Hiperammonnemi Tip II ..........................Ornitin transkarbamilaz .....................................Glutamin (plazma), Oratik asit (idrar) Sitrulinemi ...............................................Argininosuksinat sentetaz .................................Amonyak, sitrulin (plazma) Argininosuksinik asiduri ..........................Argininosuksinat liyaz........................................Amonyak Hiperarginemi .........................................Arginaz .................................................Arginin, amonyak (plazma) PUR.N METABOL.ZMASI BOZUKLUKLARI Lesch - Nyhan sendromu .......................Hipoksantin -guanin fosforiboziltransferaz (HGPRT) ................................... Urik asit Gut Hastal... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .HGPRT eksikli.i veya PRPP sentaz over aktivitesi..... Urik asit P.R.M.D.N METABOL.ZMA BOZUKLUKLARI Tip I orotik asiduri ....................................Orotat PRT ve dekarboksilaz ............................Orotik asid (idrar) Tip II orotik asiduri ...................................rotidilat dekarboksilaz........................................Orotik asid (idrar) 36 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 1. Baz. bakteriler penisilin ba.layan protein (PBP) yap.lar.nda de.i.im yaparak beta laktaml. antimikrobiyallere direnc kazan.rlar; ba.l.calar. stafi lokoklar, viridans streptokoklar, pnomokoklar, enterokoklar ve gonokoklard.r. 2. Kullan.mdaki tek oksazolidinon yap.l. antimikrobiyal linezoliddir. Bakterilerin 50S ribozomunun P olu.u bolgesine ba.lan.r; boylece, ilk aminoasil-tRNAfn.n 50S alt birimi ile ba.lang.c kompleksi olu.turmas. onlenmi. olur. Dolay.s.yla bakteriyel protein sentezi ba.layamaz. 3. Akut romatizmal ate. (ARA) A, C ve G grubu streptokoklar.n farenjit yap.c. kokenlerince olu.turulur; farenjitten en erken uc hafta sonra, s.kl.k s.ras.na gore artrit (%75), kardit (pankardit) (%55), Sydenham koresi (%15, en gec), subkutan noduller (%10), eritema marjinatum (<%10) geli.imine tan.k olunur. 4. Urogenital giri.imler sonras.nda geli.en endokarditlerden en s.k izole edilen etken Enterococcus faecalis, intravenoz ilac ba..ml.lar.nda ise Staphylococcus aureusfdur. 5. Gebeli.in ikinci uc ay.nda akut toksoplazmoz geciren bir anneden fetusa bula. sonucunda fetusta ensefalit ve buna ba.l. olarak hidrosefali, mikroftalmi gibi post-ensefalitik komplikasyonlar geli.ir. 6. Endemik Kaposi sarkomu, multisentrik Castleman hastal..., multipl miyelom ve primer effuzyon lenfomas. ile yak.ndan ili.kisi gosterilmi. olan virus HHV-8fdir. 7. Hepatit C virusu infeksiyonunda en fazla gorulen ekstrahepatik otoimmun komplikasyon mikst esansiyel kriyoglobulinemidir. 8. .ntravenoz ilac ba..ml.s. hastalarda endokardite yol acan en s.k mantar Candida parapsilosisfdir. 9. Antikor arac.l... ile hucre olduruculuk yetene.i bulunan hucreler; notrofi l, monosit-makrofaj, eozinofi l ve natural killer hucrelerdir. 10.CD4+ T lenfositlerde CD40 ligand.n. kodlayan gende mutasyon varl...nda hiper-IgM sendromu geli.ir; bunun sonucunda da tum antijenik uyar.mlara sadece IgM yan.t. verilebildi.i icin tekrarl. piyojenik infeksiyonlar gorulur. 11. Populer guncel hastal.klardan SARS etkeni coronavirus, ku. gribi etkeni infl uenza A virus H5N1, k.r.m Kongo etkeni nairovirus 12. Gram pozitif bakteri duvar.nda teikoik asit; Gram negatif duvar.nda enzimlerin stokland... periplazmik aral.k, ve d.. membran (LPS, d.. membran proteinleri, d.. membran porinleri) bulunmas. temel farklar.. Sitoplazmik membran hucre ici geci.i, hucre duvar. sentezi (PBP sentezi), beta laktamaz ile hucre duvar.n. koruma, septal mezozomla DNA replikasyonu, lateral mezozom ile spor ve plazmid replikasyonunda, ve en onemlisi mitokondri yerine enerji sentezi) gibi fonksiyonlarda 13. Zoonoz bakterilerden Brucellan.n hucre ici virulans., ekzotoksin icermemesi, gram negatif kokobasil olu.u ve kemik ili.i boyaman.n tan.da onemli olu.u ve tedavide tetrasiklin, streptomisin, gentamisin, rifampisin ve kinolon kullan.labilece.i hat.rlanmal. ikinci bakteri Bacillus anthracis; sporlu, kapsullu ve uc fragmanl. toksini (protektif antijen) ile tedavisinin penisilin, profl akside siprofl oksasin verilmesi ile hat.rlan.lmal.. 14. Baz. Bakterilerin Boyamalarda Morfolojik Goruntuleri Gram pozitif kok ¨ Stafi lokok (kumeli, katalaz poz) Streptokok (katalaz negatif) Gram pozitif ikili kok ¨ Pnomokok (kapsullu, Balgam/BOS) Gram negatif ikili kok ¨ Meningokok (BOS) Gonokok (uretral ak.nt., eklem) Moraxella Catarrhalis (balgam) Gram neg ince basil ¨ H.influenza (BOS, cikolata besiyeri) Gram pozitif sporlu basil ¨ Bacillus anthracis (Yara), Clostridium (anaerop) Gram pozitif basil monosit icinde ¨ Listerya monositogenes (BOS) Gram pozitif difteroid basil Corynebacterium jeikeum Gram (-) basil Enterobacteriaceae, Pseudomonas (oksidaz poz, non-ferm) Mart. kanad. gorunumu (gr-) Campylobacter (mikroaerofi l, 42 derecede ureme,tavuk eti) Spiral bakteri (karanl.k alan) Treponema(sifi liz), borrelia (lyme hastal...), leptospira (hepatit) Filamentler bakteri Nokardiya (EZN+), Actinomyces Hucre ici bakteri (Giemsa) Chlamydia (inkluzyon cis), riketsiya EZN pozitif Mycobacterium, Rhodococcus, Nokardiya 15. E.ey sporlar. bazidiospor, askospor, zigospor, oospordur. E.eysiz ureme sporlar. makrokonodi, mikrokonidi, blastokonidi, klamidospor, artrokonidi ve sporanjiyospordur. 16. Entamoeba histolytica dort cekirdekli kistlerle bula.makta ve eritrosit yutmu. trofozoit patojenitenin en onemli belirtisi. .i.e dibi ulserasyon, kc tutulumu ve metronidazol bilinmeli. Giardia intestinalis duodenumu tutmas., ya.da eriyen vitaminlerin emilimini bozmas. ile steatoretik ishal, armut .eklinde iki cekirdekli trofozoidi ve tedavide metronidazol ile bilinmeli 17. Brucella turleri ozellikle hayvanlarda infeksiyonlara neden olan fakultatif intraseluler bir bakteridir. Virulans.nda hucre icinde ya.amas.n. sa.layan virulans faktorleri etkilidir. Gram boyamada gram negatif kokobasiller gorulur. En s.k kemik ili.i ve kan kulturleri kullan.lmaktad.r. En s.k komplikasyonu osteomyelit, en olumcul komplikasyonu endokarditttir. Bacillus anthracis gram pozitif, sporlu, kapsullu ve ekzotoksini olan bir zoonozfdur. En s.k deri .arbonuna neden olmakta. Tan.da hayvan besleme hikayesi, pastorize olmam.. sut ve sut urunleri kullanan bir hastada el ve ayaklar.nda vezikuler bir lezyon ve sporlu/kapsullu bir bakteriden bahsedilirse akla gelmelidir. 18. Kapsul polisakkarit yap.da bir bakteriyel komponentttir. Kapsul bircok bakteri icin onemli bir virulans faktorudur. Fagositozu inhibe eder. Kapsullu bakteriler aras.nda Pnomokok, meningokok, H.infl uenzae, klebsiella, Bacillus anthracis(protein) gibi bakteriler bulunmakta.Splenektomili hastalarda enfeksiyon s.kl... artmakta. Sitoplazmik membran selektif gecirgenlik, hucre duvar. sentezi (PBP arac.l... ile), beta laktamaz ve IgA proteaz gibi enzim sentezi ve enerji sentezinde (mitokokndri yerine) rol almakta. Sitoplazmik membranda sterol bulunmamakta (mycoplasma haric) 19.Pnomokok gram pozitif ikili kok, meningokok Gram negatif ikili kok, Haemophilus infl uenzae Gram negatif kokobasil morfolojisindedir. Bir menenjit sorusunda sorulabilir. 20. Antijen sunumu ve sitokin sal.n.m. tablosuna dikkat!!! Ozellikle IL-1, TNF alfa makrofajdan sal.n.r ve infl amasyon ve kazan.lm.. ba....kl..a geci.te lenfositlerin uyar.m.nda onemli. IL-2 kostimulasyon (CD28-B7 adezyonu) sonucunda sal.narak kazan.lm.. ba....kl...n organizasyonunuda ve sitotoksik T lenfositlerin uyar.m.nda en onemli sitokin. IFN gama hucresel immunitedeki fagositozu sa.layan en onemli sitokin. IL-4, IL- 5, IL-6, IL-10, IL-13 Th2 den sal.n.r (CD28-B7 adezyonu) ve antikor yap.m.ndan sorumludur. En profesyonel antijen sunan hucreler dendritik hucrelerdir (deride langerhans hucreleri). Di.er antijen sunan hucreler makrofajlar ve B lenfositlerdir. Komplemanlardan;C3b (opsonizasyon), C5a (anafl atoksin ve kemotaksi), C5-C9 (hucre lizisi) 21. Peptidoglikan beta 1-4 glikozid ba.lar. ile ba.lanm.. NAMANAGA iplerinden olu.ur. NAMAflar, birbirlerine aminoasid koprulerinin 3. pozisyonundan ba.layan ve PBPfler arac.l... ile olu.turulan peptid ba.lar. ile ba.lan.r. Beta laktam antibiyotikler, bu ba.lar.n olu.umunu, ba.lar.n sonucland... D-alanil D-alanin molekulune yap.sal benzerlik gostererek engellerler. Sava..mlar: a. Bakteri, beta laktamaz ile 6-APAfy. bozar; benzerlik ortadan kalkar (skor bakteri lehine 1-0). M.KROB.YOLOJ.fDE BAZI ONEML. B.LG.LER BAZI ONEML. B.LG.LER 37 www.tusdata.com b. .nsan, beta laktamaz inhibitorlerini buldu; beta laktamazlar kand.r.ld. (skor 1-1). c. Bakteri, PBPfsini de.i.tirdi; art.k PBP icin benzerlik sorunu kalmad. (S.aureus icin metisilin direnci, pnomokoklarda duyarl.l...n azalmas.) (skor bakteri lehine 2-1). d. .nsan, glikopeptidleri bularak bakteri D-alanil D-alanini i.gal etti, PBP ba.lar.n olu.turamad. (skor 2-2). e. Bakteri, D-alanil D-alanini yerine D-alanil D-laktat (enterokok ve S.aureus icin VanA tipi direnc) veya D-alanil D-serin koydu (enterokoklar icin) (skor bakteri lehine 3- 2). 22. Genetik aktar.mlar: a. Transformasyon : Kompetans faktorlu bakteriler icin arac.s.z direkt aktar.m. b. Transduksiyon : Virulan fajlarla aktar.m. c. Konjugasyon : Seks pilusu arac.l... ile plazmid aktar.m.: i. (F+)ften (F-)fe ... Sadece F plazmidi aktar.l.r; al.c. da F+fle.ir. ii. (Hfr+)ften (F-)fe ... Co.unlukla sadece bakteri geni aktar.l.r; al.c. F+fle.mez 23. Sitokinler: a. .stirahat CD4 TLfnin TH1fe donu.umu ... Makrofajdan sal.nan IL-12 (ru.vetci). b. .ntraselluler patojenlere kar.. makrofajlar.n uyar.m. ... CD4 TL urunu IFN-gamma i. a ve b ..,klar.n. birlikte du.unurseniz ... IL-12 .. IFNgamma aks.. c. CD4 TLfnin sunum icin makrofajlarca uyar.lmas. ... IL-1 beta (proinfl amatuvar sitokin) 33: GRAM POZ.T.F KOK .DENT.F.KASYONU 38 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com d. IL-2: i. CD4 TL co.alma faktoru ii. CD8 TLfyi CTLfye donu.turme (IFN-gamma ile birlikte) iii. Haf.za olu.umu e. IL-3 ... Pan-spesifi k CSF. f. IL-4 ... B lenfositleri o antijene kar.. spesifik olarak co.alt.r, plazmosit adaylar.n. olu.turur; IgE sentezinin spesifi k sitokinidir. g. IL-5 ... Plazmositlerden antikor sal.n.m.n. sa.lar; eozinofi l ve IgA sentezinin spesifi k sitokinidir. h. IL-6 ... Hepatosit uyar.c. sitokin, AFR sentezi; proinfl amatuvar sitokin. i. IL-8 ... Kemoatraktan; proinfl amatuvar sitokin. j. IL-10 ... IFN-gamma IL-12 aks.n. bozar; antiinfl amatuvar sitokin. k. IL-13 ... Mukozalar.n histamin duyarl.l...n. art.r.r, ast.m etiyolojisinde onemlidir. l. TGF-beta ... Kollajen yap.m.n. art.r.r; (yara) iyile.me sitokinidir. m. TNF-alfa ... Kotu adam; inflamasyonu ba.latan sitokindir. n. .nfeksiyon bolgesindeki damar endoteli adezyon molekullerini art.ran sitokinler ... TNF-alfa, IL-1 beta, IL-6. o. .nfeksiyon bolgesindeki damar endoteli gecirgenli.ini art.ran sitokinler ... TNF-alfa, IL-1 beta, IL-6, C5a, C3a. 24. Vaskuler ve hucresel adezyon molekulleri: Endotel Notrofi l a. Notrofi l yuvarlanmas., E-selektin CD15 yava.lamas.: b. Notrofi lin durdurulmas. ICAM-1 LFA-1, CR3 25. Sitoplazmik membran selektif gecirgenlik, hucre duvar. sentezi (PBP arac.l... ile), beta laktamaz ve IgA proteaz gibi enzim sentezi ve enerji sentezinde (mitokondri yerine) rol almakta. Sitoplazmik membranda sterol bulunmamakta (mycoplasma haric). Antibiyotik direnci sorulabilir. Metisilin direnci (MRSA) PBP direncidir ve butun beta laktamlara direnc var. 26. Streptokoklar katalaz negatif koklard.r. Streptococcus pyogenes basitrasine duyarl.; Strep agalactia yenido.an enfeksiyonlar.nda etken; Pnomokok gram pozitif ikili kok, optokine duyarl.; Enterokok %6.5 NaCl direncli; Viridans streptokoklar subakut bakteriyel endokarditin en s.k nedeni. 27. K.r.m Kongo kanamal. ate.i etkeni Nairovirus. 28. Trichophyton tumunu tutar dolma kalem .eklinde makrokonidi; Microsporum canis kopeklerden bula..r; sac ve deriyi tutar. Mekik .eklinde makrokonidi; Epidermaphyton ise deri ve t.rna.. tutar; raket .eklinde makrokonidi icerir ve mikrokonidisi yoktur. Candida albicans ise deri ve t.rna.. tutmakta iken sac. tutmaz.Mikrokonidi ve makrokonidisi yoktur. Ayr.ca aspergillusun dar ac.s.n. ve zigomisetlerin dik ac.l. hifas.n. unutmayal.m. Candida albicans pseudohifa, germ tup, klamidosporla tan.mlanmakta. 29.Deriden giren ve anemi yapan kancal. kurtlar (Ancylostoma duodenale, Necator Americanus), insandan insana bula.an tek .erit, eri.kini ve larvas. barsakta; hem son hem ara konak; hem yumurta hem larva ile bula.an hymenolepis nana surpriz soru olabilir. 30. AIDS patogenezinde gp120 en onemli glikoprotein; makrofaj virusu vucuda ta..yan en onemli hucre, CCR-5 en onemli koreseptor. HIV infeksiyonunda s.kl... artan infeksiyonlar aras.nda candida, pneumocystis carini, cryptococcus neoformans, histoplasma capsulatum gibi mantarlar; latent viruslar (Herpes simpleks, varicella zoster, CMV, EBV, HHV-8, HTLV, HPV, JC virus); hucre ici mikroorganizmalar (Mycobacterium tuberculosis ve mycobacterium avium complex, Listeria monositogenes, non-tifoid Salmonella turleri, toksoplasma gondi, Legionella) akla gelmeli. 31. Kanser yapan viruslardan Herpes simpleks virus, .nsan papilloma virus, Hepatit B virus, HTLV virus, HHV-8, Epstein Barr virus. Adenovirus insanlarda kanserojen de.il. Enteroviruslar (polio, coxackie ve echoviruslar):deri, mukoza (adenovirus gibi), SSS, kalp, salg. bezleri ve kaslara tropizm gosteren bir virus ailesi 32. NK CD16 iceren hucrelerdir. Fc reseptoru icerirler ve antikora ba..ml. sitotoksisitede de etkilidirler. CD8 Tc hucrenin yapt... her .eyi yapabilirler ama ba..ms.z olarak. NK IL-12,15,18 ve IL-21; ayr.ca IL-2 ve IFN gamma taraf.ndan uyar.l.rlar. .mmunglobulin: IgM (notralizan, en iyi kompleman aktivasyonu); IgG (opsonin); IgD (reseptor); IgE (Allerjik, paraziter enf). EHEC: Gb3 (globotriasilseramid) reseptorlerine ba.lan.r. Mycoplasma pnemoniae: P1 adezin faktor virulans faktoru ile yuzeye ba.lan.r Legionella virulans.nda: Komplemana (C3b) reseptorlerine ba.lanma yetene.i onemli ABOR segmentli viruslar (arenavirus, bunyavirus, ortomiksovirus, reovirus) Fuzyon ve sinsitya yapan viruslar: Herpes simpleks virus, sucice.i virusu ve paramiksovirus (K.zam.k, kabakulak, RSV, parainfl uenza virus) Cift iplikli, cift kapsitli, segmentli zarfs.z RNA virusu: ROTAV.RUS Calcofl our beyaz.: Mantar duvar.nda kitin boyar K ili.i transplant hastas.nda kateter enfeksiyonu: germ tup+, Glu+, fenol oksidaz-, ureaz- (candida albicans) C glabrata: .YE C.parapsilosis: Hiperalimentasyon Naeglaria fowleri: Amfoterisin B (direkt inokulum) Trikrom boyama: E.histolytica Babesia (kene), plasmodium: Giemsa E.histolytica rezervuar., Ascaris: .nsan (fekal-oral) 8 coc ishal, asit fast 4-6 mikrometre: Cryptosporidium (kontamine su) Diphyllobothrium latum: Bal.k, Ancylostoma duodenale: deri Strongyloides stercoralis: D..k.da larva at.lan nematod (AIDS, deriden girer) 36.Gliserol teikoik asit tum gram pozitifl erde bulunurken; Ribitol teikoik asit co.u gram pozitif bakterilerde bulunur. 37. E.coli piluslar. ozellikle uriner sistem enfeksiyonlar. ac.s.ndan en onemli virulans faktorudur. 38.Hayvan sutu ile gecen hastal.klar aras.nda Brucella ve coxiella burneti de say.labilir. 39.Yenido.anlarda menenjitlerinde Escherichia coli ve Listeria monositogenes unutulmamal.. 40.BOSfta Gram (-) diplokoklar meningokok, Gram (+) diplokoklar pnomokok, Gram (-) ince basiller H. influenza lehine de.erlendirilmelidir. 41.Genital orneklerde Gr (-) ikili kok gonokok lehine, solunum yollar.nda ayn. goruntu Moraxella catarrhalis lehine de.erlendirilmeli. 42.Difteri ekzotoksini faj konversiyonu kontrolundedir. 43..arbon biyoterorizm nedeniyle de onemli. Protektif antijen a..s. ve siprofl oksasin profl aksisi unutulmamal. 44.Vi kapsul antijenidir. Virulanstan sorumludur ve bakterinin canl. (vital) oldu.unu gosterir. A.. da Vi antijeninden yap.l.r. Di.er antijenleri orterek Gruber-widal deneyini negatifl e.tirebilir. 45.c-AMPfyi art.ran ekzotoksinler I. V. cholera toksini II. ETEC III. Bordetela pertussis IV. Bacillus anthracis BAZI ONEML. B.LG.LER 39 www.tusdata.com 34: GRAM (-) COMAK .DENT.F.KASYONU 35: ANT.JEN SUNUMU VE S.TOK.NLER 46.Yersinia enterocolitica mezenter lenfadenit yapmas. nedeniyle apandisit ile kar..abilir. So.ukta ureyebilen di.er bakteri Listeria monositogenes. 47.Bartonella henselae ve afi pia felis di.er kedi t.rm... hastal... etkenleridir. .nsan .s.r...nda Eichenella corrodens. 48.Vibrio vulnifi cus deniz kabuklular.n.n yenmesi ile bula..r ve ishal yan.nda sepsis, pnomoni ve yara infeksiyonuna neden olabilir. 49.Tip 3 a..r. duyarl.l.k reaksiyonunda en cok rol alan hucre NOTROF.L. 50.Bakteriyel menenjitlerde BOS proteini artar, Glukoz azal.r. Mycobacterium tuberculosis menenjitlerde BOS glukoz du.er ve protein artar. Ancak lenfositoz, ksantokromi ve tupte orumcek a.. manzaras. tipiktir. 51.Sitoplazma ve cekirdekte inkluzyon - K.zam.k virusu - CMV (perinukleer) - .nfl uenza virus 52.Vezikuler lezyon yapanlar: Coxackie/Echo virus, Herpes simpleks tip 1/2, Varicella zoster virus. 40 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 53. Arenavirus, Bunyavirus, Ortomiksovirus, Paramiksovirus me.hur (-) polariteli RNA viruslar.. 54. .nfl uenza virus zarf.nda bulunan Hemaglutinin virusun en antijenik yap.s., sialik asit reseptorlerine tutunmay. sa.layan ve tiplendirmede en onemli yap.s.. 55. Revers transkriptaz enzimi retroviruslarda (HIV, HTLV) ve HBVfda bulunmaktad.r. 56. Candida makro/mikro konidi icermez. Tan.da Klamidospor kullan.l.r. 57. Fungus topu tan.s.nda kultur ve mikroskopi faydas.zd.r. Tan.da indirekt hemaglutinasyon (.HA) kullan.l.r. Tan.da radyoloji faydal.d.r. 58.Aspergillus septal. ve 45‹ ile dallanan hifalara sahiptir. Mucor, Rhizopus ve Absidia dik ac. ile dallanan septas.z hifalara sahiptir. 59. Giardia kronik ishal ve malnutrisyona, T. trichura ise cekuma yerle.erek ishal, anemi ve rektal prolapsusa neden olur. 60. Babesia microti artropodlarla bula..r. Splenektomili hastalarda yayg.n infeksiyona neden olur. Eritrosit ici dortlu bant tan.da de.erlidir. 61. .nsana ara konak olarak yerle.en helmintler: 1. E. granulosus (Kist hidatik) 2. E. multiocularis 3. A. brasiliensis (Kutanoz larva migrans) 4. Toxocara canis (Visseral Larva Migrans) 62. Bakteride Protein Sentezi .nhibisyonu Makrolid Streptogramin Linkozamid } (50 S) translokasyon inhibisyon Kloramfenikol (50S) aPeptidil transferaz inhibisyonu Tetrasiklin (30S) aAminoacil-tRNA ba.lanmas.n. inhibe eder. Aminoglikozid (30S) aFormilmethiamin tRNAn.n ribozoma do.ru ba.lanmas.n.n engeller. 63. Hucre .ci Mikroorganizmalara Etkili Antibiyotikler . Tetrasiklin (riketsiya, klamidya) . Streptomisin (brucella,tularemi, veba, tuberkuloz) . Gentamisin . Makrolid (gebe, emziren, kucuk coc) . Siprofl oksasin . Rifampisin (Brucella, tuberkuloz) 64.Yuksek duzey dezenfektan (Spor + Mycobacterilere etkili) . Glutaraldehit . Formaldehit . Parasetik asit . Hidrojen peroksit . Etilen oksid 65. Vankomisine direnc . Enterokok (kazan.lm..) . leuconostoc . Pediokok . Lactobacillus . Gram negatif bakteri (E. Coli) (Porinlerden gecemez). Sadece Chrysebacterium icin uygun ilac Vankomisindir. 66. Koloni yap.lar. ile ayr.m Metalik rofl e .............................E.coli Laktoz (-) koloni....................... Salmonella, Shigella Mukoid koloni (kapsul) ...........Klebsiella Yay.lan koloni (swarming) ......Proteus K.rm.z. pigment .......................Serratia 67. Ureaz Pozitif . Helicobacter pylori (tan. ve virulans) . Brucella (Gr neg kokobasil) . Proteus spp. (ta. olu.umu) . Corynebacterium urealyticum . Ureoplasma urealyticum 68. Kistik Fibrozis . Pseudomonas aeruginosa (en s.k) . Staphylococcus aureus (neonatal) . Haemophilus infl uenzae (neonatal) . Burkholderia cepacia (kotu prognoz) . Mycobacterium avium intracellulare 69. Risk gruplar.nda Pseudomonas aeruginosa .lac ba..ml.s. olanlarda..........Endokardit, Osteoartikuler enfeksiyon Diyabetlilerde..........................Cilt, yara, yan.k infeksiyonu Hastane maniplasyon ............Uriner,G.S, MSS infeksiyonu Spor yaralanmalar. .................Osteomyelit 70. S.k Sorulan Besiyerleri . Cukulata besiyeri (Haemophilus) . Mac Conkey (Gram negatifl er) . Sorbitollu Mac Conkey (EHEC) . Thayer Martin (Meningokok, Gonokok) . Telluritli besiyeri (difteri) . BCYE agar (Legionella) . Lowenstein Jensen besiyeri (Tbc) . NNN besiyeri (leishmania) 71. Mikolik asit iceren bakteriler . Mycobacterium tuberculosis . Mycobacterium lepra . Nocardia spp. . Rodococcus equi 72. Atipik Pnomoni Etkenleri . Mycoplasma pneumonia . Legionella pneumophila . Chlamydia trachomatis BAZI ONEML. B.LG.LER 41 www.tusdata.com . Chlamydia pneumoniae . Chlamydia psittaci . Coxiella burnetii . Viruslar 73. Atipik Pnomonilerin Tipik Ozelli.i . Mycoplasma pneumoniae .. Hafif, Usye ile birlikte, genclerde, so.uk aglutinin pozitif . Legionella pneumophila ..... Ya.l.larda, a..r tablo, klima, ishal, hiponatremi, ba. a.r.s. . Chlamydia psittaci ............. Ku.lardan, splenomegali . Chlamydia trachomatis ...... Yenido.an, konjuktivit . Coxiella burnetti .................. Ciftlik hayvanlar., kedi/kopek temas., splenomegali, hepatit 74. Kene ile bula.an mikroorganizmlar . Rickettsia rickettsi . Borrelia burgdorferi . Borrelia recurrentis . Francisella tularensis . Yersinia pestis . Ehrlichiosis . Babesia microti . Arenavirus . Nairovirus 75. Viral tutunma proteinleri . Rhinovirus ...................VP1-VP2-VP3 . Adenovirus ..................Fiber protein . Rotavirus......................VP7 . Kuduz...........................G protein . HIV. .............................gp120 . Epstein-Barr virus ........gp350 ve gp220 . K.zam.k........................Hemaglutinin . Infl uenza A ..................Hemaglutinin 76. Konjenital Varicella Sendromu . Mikrosefali . Hidrosefali . Mikroftalmi . Optik atrofi . Kortikal atrofi . Alt ekstremite hipoplazi . Mental retardasyon 77. Lenfositleri Tutan Viruslar . EBV . HBV . CMV . K.zam.k . HHV-6 . HTLV . HHV-7 . HIV 78. Atipik Lenfosit . EPSTE.N-BARR V.RUS . CMV . Toksoplasma gondii . K.zam.kc.k virusu . Kabakulak virusu . Viral hepatitler . .lac reaksiyonlar. 79. Konjenital Parvovirus . Hidrops ve anemi . Assit ve plevral effuzyon . Hepatosplenomegali . Katarakt . Mikroftalmi . Serebral kalsifi kasyon . Kalp anomalisi . Purpura . Vezikul 80. Ribavirin kullan.ld... ajanlar; . HCV . RSV . Nairovirus (k.r.m kongo kanamal. ate.i) . Coronavirus (SARS) . Lassa virus 81. Candida albicans Tan. . Pseudohifa (klinik orneklerde gorulur, tum candida turlerinde, C.albicansa ozgu de.il) . Gercek hifa (germ tup) Candida albicansa ozgudur.h.zl. ve pratik bir laboratuvar testidir . Klamidospor (ozel besiyerinde gorulen e.eysiz ureme sporu, C.albicans.n en iyi tan.s.) 82. Hymenolepis nana . .nsandan insana bula.an tek .erit . Ara kona.. yok . Yumurtas. ve larvas. infektif (di.erleri larva) . .nsan Son hem ara konak . Dokulara yerle.ebilir. . Tedavisi en zor .erit 83. Kansere Neden Olan Parazitler . Schistosoma haematobium (mesane kanseri) . Schistosoma mansoni/japonicum (barsak kanseri) . Plasmodium (lenfoma) . Chlonorchis sinensis (kolanjiyokarsinom) 84. Anemiye Yol Acan Helmintler . Ancylostoma duodenale . Necator americanus . Trichuris trichuria . Diphyllobothrium latum (hiperkrom megaloblastik anemi) 85.Deri Yolu .le Vucuda Giren Helmintler . Ancylostoma duodenale . Necator americanus . Strongyloides stercoralis . Schistosoma (trematod) 86..nfl amasyon . Selektinler .......gRollingh adezyon . .ntegrin.............S.k. adezyon . PECAM ............Ekstravazasyon 87.Anti infl amatuar sitokinler . IL-4 . IL-10 . IL-13 . Transforming growth factor-b (TGF-b) . Solubl IL-1 ve TNF-a reseptorleri 88. Ig G alt gruplar. . Ig G2.......... Plasentadan en az gecen, kapsullu bakterilere etkili . Ig G3.......... Yar.lanma: 7 gun (di.erleri: 20-21) . Ig G3.......... En guclu kompleman uyar.c. (IgM) . Ig G3.......... Protein A ile ba.lanmaz . Ig G4.......... Komplemana ba.lanmaz 89.Fusarium: Bu mantar ozellikle yan.k hastalar.nda mve hematolojik maligniteli hastalarda yayg.n infeksiyonlara yol acabilir. Lens keratitine neden olabilir. Hemokulturde di.er kufl ere k.yasla daha yuksek oranda uretilebilir. 91.Cyclospora: (C.cayatensis) Ookistleri(8 mm) ile bula..r. Ozellikle su ve besinlerle bula..r. Kronik, tekrarlayan ishale yol acar. D..k.da ookistler EZN yontemi ile gosterilebilir. Ookistleri Cryptosporidiuma benzer fakat daha buyuktur. Otofl oresans vermesi ile gorulup tan.nabilir. 92.Trematodlar.n Bula. kaynaklar. . Schistosoma haematobium ........... .nsan . Schistosoma mansoni/ .................. Kedi, kopek, domuz, japonicum s...r . Fasciola hepatica ............................ Koyun, keci (yalanc. parazit) . Dicrocoelicum dentricum............... Koyun, keci . Paragonimus westermani .............. .stakoz . Metagonimus yokogavai ................ Ci. bal.k . Heterophyes heterophyes.............. Ci. bal.k . Chlonorchic sinensis...................... Ci. bal.k 93. H.infl uenza, pnomokok ve meningokokun virulans.ndan primer olarak polisakkarit yap.daki kapsulleri sorumludur. 94.Toksoplasma gondii tan.s.nda kemik ili.i aspirasyonunda makrofaj icerisinde bradizoitler gosterilmesi, Leishmania donovani enfeksiyonunda makrofaj icinde amastigotlar.n gosterilmesi de.erli bir tan. yontemidir. Mantarlardan Histoplasma capsulatumda da kemik ili.i aspirasyonu boyamas. de.erli tan. yontemidir. Hucre ici mikroorganizmalarda kemik ili.i aspirasyonu. 95. Baz. .s.r.klar ve t.rm.klar ve en onemli etkenler: . .nsan .s.r... aEikenella corrodens . Kedi-kopek .s.r... aPasteurella multocidea, Capnocytophaga canimorsus (ozellikle splenektomi sonras.) . Kedi t.rm... aAfipia felis, Bartonella henselea 42 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com . Fare .s.r... aStreptobacillus moniliformis Spirillum minus 96..mmun cevaptan kacan ve surekli antijenlerini de.i.tiren mikroogranizmalar aras.nda Trypanosoma ve Neisseria gonorrhoea say.labilir. Viruslarda en onemlisi olan HCV ve HIVfi hat.rlay.n.z. 97.Stafilokoklar: Katalaz (+) (streptokoklardan fark.), uzumsalk.m., polisakkarit kapsul; protein-A ... Fc ile ba.lan.p antifagositik etki; s-laktamaz sentezi, MRSAfda ise PBP de.i.imi ile direnc geli.imi. . S.aureus: Koagulaz (+), s hemoliz, sar.-pembe koloni, mannitolu parcalar, novobiosine duyarl., enterotoksin - A... K.sa inkubasyon- bulant. - kusma - besin zehirlenmesi; tum toksinler superantijen;entotoksin- B ... toksik .ok, PMK, eksfoliatif toksin ... Ha.lanm.. Deri S. (lokal formu ... bulloz impetigo); TSST1 ... Vajinal tamponda Mg++, toksik .ok sendromu (klindamisin ekzotoksin yap.m.n. azalt.r), superantijen; hyaluronidaz... Yay.lma Faktoru; IVIBfde sa. kalp (trikuspid) endokarditi; en s.k osteomiyelit, prostetik kapak (erken donem) endokarditi; gec donemde Streptococcus viridans. . S.epidermidis: Slime tabakas., yabanc. metal-plastik yuzeyler, prostetik kapak (erken donemde ens.k) endokarditi. . S.saprophyticus: Novobiosin direnci, genc-yeni evli bayanlarda sistit, uriner infeksiyon. 98. . Streptokoklar : Katalaz (-) (stafi lokoktan fark.), zincir; A, C, G ... ASO (+), farenjit, AER AGN, k.z.l. A grubu ... Basitrasin, B grubu... CAMP- hippurat, D grubu... Eskulin (tuzda urerse enterokok). - S.pyogenes (A grubu): Kapsul hyaluronik a., Basitrasin duyarl.l..., M fi mbrias. var ise hastal.k, LTA ... Yap..ma, streptokinaz ... Emboli tedavisi (TPA), hyaluronidaz ... Yay.lma faktoru, eritrojenik toksin ... Pirojenik, streptokok toksik .ok ... Ciddi cilt infeksiyonu, bakteriyemi (stafi lokoksikten fark.). - AER: AGBHS M3, M18 sitoplazma zar. ve M fi mbrias. (farenjit)... Miyokard sarkolemmas. - AGN: AGBHS M49, M57 sitoplazma zar.(cilt infeksiyonu)... Glomerul bazal membran.. CGBHS ve GGBHS sitoplazma zar. (farenjit)... Blomerul bazal membran.. . S. agalactiae (B grubu): CAMP testi (+), hippurat hidrolizi, vajinalta..y.c.l.k, Y.D. (0-2 ay) menenjiti, bakteriyemi, septik artrit; kapsulu siyalik asiti. . D Grubu s-Hemolitik streptokok: Eskulin hidrolizi, enterokok ... %6.5 NaCIfde urer, S.faecalis, S.faecium, sefalosporinlere direnclidir. Non-enterokoklar... %6.5 NaCIfde uremez, S.bovis, kolon Cafl.da endokardit etkeni. . Viridans streptokoklar: Glukokaliks (slime gibi, di.e yap..ma); periodontal cerrahi ile endokardit (hasarl. do.al kapakta fazla). . S.pneumoniae (pnomokok): 3 menenjit bakterisinden biri; s.lgAl proteaz, mum gibi diplokok, safrada erime, inulin hidrolizi, optokin duyarl.l..., 1. Toplumdan edinilmi. pnomoni (lober pnomoni); kapsullu (splenektomide a..); eri.kin sinuzit ve otiti, tekrarlayan menenjitte 1.; subdural effuzyon ile norolojik belirtili a..r tablo. 99: Gram (+) Ve (-) Hucre Duvar. Yap.lar. Ozellik Gram (+) Gram (-) Huvre duvar. kal.nl... 20-80 nm 10 nm Duvardaki katman say.s. 1 2 Peptidoglikan iceri.i >50% 10-20% Hucre duvar.nda teikoik asid varl... + - Lipid ve lipoprotein iceri.i oran. 0-3% 58% Protein iceri.i oran. 0% 9% Lipopoisakkarid 0 13% 100.S.kl.kla Kapsul Sentezleyen Bakteriler . Streptococcus pneumoniae . Haemophilus infl uenzae . Neisseria meningitidis . Klebsiella spp . Escherichia coli . Salmonella typhi (Vi antijeni) . Bacillus anthracis (poly-d-glutamik asit) . Streptococcus pyogenes (hyaluronik asit) . Streptococcus agalactia (sialik asit) . Bacteroides fragilis . Pseudomonas aeuruginosa . Staphylococcus aureus (nadiren) . Cryptococcus neoformans (mantar) 90: Helmintlerin s.n.fl and.r.lmas. ve baz. temel ozellikleri BAZI ONEML. B.LG.LER 43 www.tusdata.com 105: T.pta onemli funguslar 101.Baz. Fakultatif Ve Zorunlu Hucre ici Mikroorganizmalar Zorunlu Hucre .ci Bakteri . Riketsiya . Klamidya Fakultatif Hucre .ci Mantar . Histoplasma capsulatum Fakultatif Hucre .ci Parazit . Toksoplasma gondi . Leishmania spp. . Trypanosoma spp. Fakultatif Hucre .ci Bakteri . Brucella mellitensis . Francisella tularensis . Yersinia pestis . Listeria monositogenes . Salmonella spp. . Legionella pneumophilia . Mycobacterium tuberculosis/ lepra 102.Pnomokok, meningokok H..nfl uenzae (Ortak ozellikleri) . Nazofarinkste kolonize olurlar . En onemli virulans faktorleri kapsul . IgA proteaz enzimi salg.layabilirler . Menenjit ve solunum yolu enfeksiyonu etkenleri . Menenjit, sinuzit, otitis media ve pnomonilerde en s.k etken pnomokok . Menenjit tedavisinde seftriakson . Splenektomi risk faktoru . A.. kapsulden faydalan.larak yap.lmakta 103.Urogenital Enfeksiyonlar - Onemli ipuclar. . Treponema pallidum: A.r.s.z .ankr, karanl.k alan mik spiroket . Haemophilus ducrei: A.r.l. .ankr, Gr(-) ince kokobasil . Chlamydia trachomatis(A-C) : .nkluzyon cisimci.i, purulan urogenital ak.nt., Gram boya ve kultur sonucsuz . Chlamydia trachomatis (L serovar): LGV (anogenital striktur) . Neisseria gonorrhoeae: Hiperpurulan ak.nt., Gram neg ikili kok, eklem ve deri tutulumu . Herpes simplex tip 2 :A.r.l. vezikuler lezyon . .nsan papilloma virus(HPV): Condyloma accuminata, serviks kanseri . Trichomonas vaginalis: Sar.-ye.il, kopuklu ak.nt., hareketli parazit trofozoit . Gardnerella vaginalis: Urogenital ak.nt., clue cell pozitif, ak.nt.da laktobasil ve lokosit yok . Candida albicans: Beyaz urogenital ak.nt., mikroskopide maya ve pseudohifa yap.lar. . Molloscum contagiosum:Pox virus, gobekli deri lezyonu . Callymatobacterium granulomatis:Granuloma inguinale, donovan cisimci.i . Mycoplasma ve ureoplasma:Uretrit (gram boyama sonucsuz) 104.Ornek alma . Kan kulturu 10-20ml kan ile yap.lmal. . BOS ekime kadar etuvde saklanmal. (nazl. bakteriler) . .drar 4 derecede (buzdolab.) saklanmal. . Otit,sinuzit tan.s.nda ekuvyonla ve, nazofaringeal y.kama ile kultur al.nmaz . Apselerde suruntu orne.i uygun de.ildir . Goz infeksiyonlar.nda korneal kaz.nt. al.nmal.d.r 106. Kultur . Floral. bolgeden anaerop kultur yap.lmaz . Balgamdan anaerop kultur yap.lmaz . Brankoalveolar lavaj orne.inde anaerop kultur uygun . Tbc kulturu sabah balgam.ndan yap.lmal. . Uretritli olgularda idrar kulturu yap.lmamal.d.r . Epiglotit nazofarinks kulturu kontrendikedir . Epiglotit kan kulturu uygundur . Bo.macada oksurtme pla.. uygulanmaz, nazofarinkten ornek al.nmal.d.r. . .drar kulturunde kantitasyon onemli 44 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 107: Viruslerde Gorulen .nkluzyon Cisimciklerin Yerle.imi Sitoplazmada Nukleusta Hem Nukleus Hem Sitoplazmada Cicek (Guarnieri) Herpes Simplex Virus ( Cowdry A) K.zam.k Kuduz (Negri) Parainfl uenza Reovirusler Varicella Zoster Virus (cowdry A) Sitomegalovirus (Bayku. gozu) Adenovirusler infl uenza virus Poliyomavirusler 108.Mantarlarda Tan. Yontemleri KOH: Keratinize doku eritmede kullan.l.r. Laktofenol pamuk mavisi: Kulturde ureyen mantar boyama Calcofl our beyaz.: Mantar duvar.nda kitin boyama Cini murekkebi: Cryptococcus neoformans Giemsa: Histoplasma capsulatum 109: Antijen sunucu hucre - T lenfosit etkile.im bolgeleri 110.Ba....k Yan.ttan kacma mekanizmalar. kesinlikle bilinmeli. Bu aralar s.kca sorulacak gibi!!!! Fagolizozom olu.umunu onleyenler . Mycobacterium tuberculosis . Brucella turleri . Francisella tularensis . Legionella pneumophilia . Chlamydia turleri Fagolizozom icerisinde ya.ayabilenler . Mycobacterium tuberculosis . Salmonella turleri . Coxiella burnetii Fagolizozomu delen ve sitoplazmada co.alanlar . Listeria monositogenes . Shigella turleri 112..SHAL ETKENLER. .nvaziv ishal etkenleri - Enteroinvaziv E.coli (laktoz ve indol poz., hareketli) - Shigella (laktoz neg, hareketsiz, konvulzyon, insan kaynakl.) - Salmonella ( laktoz neg, hareketli, hayvan kaynakl.) - Campylobacter (mikroaerofi l, 42 derecede ureme, mart. kanad.) - Yersinia enterocolitica (so.ukta ureme, mezenter lenfadenit) - EHEC (kanl.-sulu ishal, HUS, Verositotoksin, Hamburger) - Vibrio parahemoliticus (deniz urunu, ishal) - Vibrio vulnificus (deniz urunu, ishal, sepsis, yara enfeksiyonu) - Aeromonas (deniz urunu, ishal, sepsis) - Plesiomonas (deniz urunu, ishal, sepsis) - Schistosoma (mansoni/japonicum) - Trichinella spiralis (kas a.r.s., periorbital odem) - Strongyloides stercoralis (yayg.n tutulum, eozinofi li, AIDS) - Entamoeba histolytica (d..k.da eritrosit yutmu. trofozoit) Antibiyotik ili.kili ishal etkenleri - Clostridium diffi cile - Clostridium perfi ringens - S.aureus (yenido.an) Enterik ate. yapanlar - Salmonella typhi/paratyphi 111: Plasmodium Turlerinin Ozellikleri P.vivax P.ovale P.falciparum P.malaria S.tma Turu Selim tersiyer s.tma Selim tersiyer s.tma Habis tersiyer s.tma Kuartan s.tma Enfekte eritrositlerin ya.. Genc eritrositler Genc eritrositler Tum ya.taki eritrositler Ya.l. eritrositler Enfekte eritrositin buyuklu.u Normalden buyuk Normalden buyuk Normal Normal Eritrositte pigment Schuffner granulleri Schuffner granulleri Maurer lekeleri Zieman granulleri Kanda parazit say.s. 30.000 10.000 200.000 10.000 Olgun trefozoit .ekli Halka .eklinde Halka .eklinde Halka .eklinde, bir eritrositte birden fazla say.da olabilir. Band .eklinde Gametositler Yuvarlak Yuvarlak Muz .eklinde Yuvarlak Kanda bulunan .ekiller Tum .ekiller Tum .ekiller Halka .ekilleri ve gametositler Tum .ekiller Onemli ozellikleri En s.k gorulen ve en selim .ekil Hipnozoit .ekli olmad... icin relaps gorulmez, Karasu hummas.na (hemoglobinuri) ve serebral s.tmaya neden olabilir. Hipnozoit .ekli olmad... icin relaps gorulmez. Bobrek tutulumu gorulebilir. BAZI ONEML. B.LG.LER 45 www.tusdata.com Sulu ishal etkenleri - V.cholera (alkali ortam, k.vr.k) - ETEC (laktoz-indol pozitif) - Rotavirus (cocuk ishali, k..) - Norwalk ajan. (eri.kin ishali) - EPEC (2-3 hafta inkubasyon) - Cryptosporidium - C.perfi ringens - Bacillus cereus (Pirinc) - Giardia (Steathore) Enterik ate. benzeri tablo - Yersinia pseudotuberculosis - Yersinia enterocolitica (mezenter lenfadenit) Campylobacter 113.ENFEKS.YON ETKENLER. VE TEDAV.DE .LK SECENEK ANT.M.KROB.YAL .LACLAR } Staf aureus ve Staf. epidermitis... Penisilinaz uretmiyorsa: Pen G.Penisilinaz uretiyorsa: penisilinaza rezistan penisilinler (metisilin v.s.) Metisiline rezistans ise: Vankomisin + Gentamisin } Staf Epidermidis... Vankomisin } Staf. pyogenes(A grubu)... Pen G ve Amoksisilin } Strep pneumonia... Pen G (Penisiline rezistans ise seftriakson + Rifampin) } Strep viridans... Pen G + Gentamisin } Anaerobik streptokoklar ve peptostreptokoklar... Pen G } Neisseria gonorhea... penisiline duyarl.ysa: Ampisilin veya Pen G (probenesid ile birlikte) penisiline rezistans ise: seftriakson } N. menengitidis (menengokok)... menenjitte pen G, portorde: rifampin } Moraxella catarrhalis... Sefotaxim, Seftriakson } E. coli Uriner enfeksiyon... ko-trimaksozol ve fl orokinolonlar, di.er enfeksiyon veya sepsis: Sefotaxim, Seftriakson } Proteus mirabilis... Ampisilin veya amoksisilin } Di.er proteuslar... Sefotaxim, Seftriakson } Enterobakter turleri... imipenem veya aminoglikozidler } Salmonella enfeksiyonlari... Florokinolonlar, Seftriakson } Shigella... Florokinolonlar } Serratia... .mipenem, Sefotaxim, Seftriakson } Bacterioides turleri... klindamisin veya metranidazol } Acinetobakter... .mipenem veya meropenem } Bardatella pertusis (bo.maca)... Eritromisin veya doksisiklin + rifampin } Brucella turleri... doksisiklin + gentamisin veya doksisiklin + rifampin } Callymmatobacterium granulomatis... Doksisiklin } Campylobacter jejuni... Eritromisin, Florokinolonlar } Francisella tularensis... Streptomisin veya gentamisin } Gardnerella vaginalis... metronidazol } Hemophilus ducreyi... Seftriakson veya azitromisin } Hemophilus influenza... ciddi enfeksiyonlar (menenjit...): Kloramfenikol veya seftriakson, hafi f enfeksiyonlar (otit ..vb) : Amoksisilin + klavulanik asit veya ko-trimoksazol } Leptotrichia buccalis (vincent angini)... Pen G } Helicobacter pylori... omeprazol + metronidazol + amoksisilin (veya klaritromisin) } P. aeruginosa... Antipsodomonal penisilinler (mezlosilin, azlosilin, piperasilin vs. KAMPTa) ve Aminoglikozidler } Pseudomonas cepacia... Ko-trimaksozol } Pseudomonas mallei... Streptomisin + tetrasiklinler } Vibrio cholerae ve parahemoliticus... Doksisiklin veya fl orokinolonlar } Yersinia enterokolitika... sepsiste: kloramfenikol veya aminoglikozidler Yersinioziste: ko-trimaksozol } Yersinia pestis (veba)... streptomisin + doksisiklin } Bacillus antracis... Pen G veya streptomisin } C. perfringes (gazl. gangren)... Pen G + klindamisin } C. tetani(tetanos)... Pen G veya metronidazol } C. difficille... oral metronidazol veya vankomisin } C. diphteria... Eritromisin } Difteroidler... Pen G + Aminoglikozidler } Corynebacterium jerikeim... Vankomisin } Listeria monocytogenes... Ampisilin (veya pen G) + gentamisin } M. tuberculosis... INH+rifampin+pirazinamid+etambutol } M. avium- intracellulare... klaritromisin + etambutol + klofazimin + siprofl oksasin } M. leprae... dapson + rifampin veya Klofazimin } Chlamydia turleri... doksisiklin } Mycoplazma pneumonia... doksisiklin veya Tetrasiklin } Pneumocystis carinii... ko-trimoksazol } Ureaplazma urealiticum... doksisiklin } Actinomyces israeli... Ampisilin veya Pen G } Nocardia asteroides... ko-trimoksazol veya sulfonamidler } Riketsiya turleri... doksisiklin } T. pallidum (sifiliz)... Pen G } Borrelia turleri... Tetrasiklin } Enterococcus feacalis... Ampisilin+Gentamisin 114. TEDAV.DE .LK SECENEK ANT.V.RALLER } Herpes simplex Tip I (HSV-1)...Asiklovir } Herpes simplex Tip II (HSV-2)...Asiklovir } Varicella-Zoster virusu (VZV)...Asiklovir } Sitomegalo virus (CMV)...Gansikovir veya Foskarnet } .nsan Herpes virus (HHV-8)...Alfa interferon } Papilloma virusler... Podofi lin, alfa interferon } Parvovirusler...Ozgul tedavisi yok, .mmunoglobulinler yararl. olabilir. } .nfl uenza virusler... Amantadin (Profi lakside), Rimantadin, Oseltamivir, Zaranivir } Respiratuvar Sinsisyal Virus (RSV)...Ribavirin (etkisi henuz kesinle.memi.tir), Hiperimmunglobulun } Hepatit B...Alfa interferon, Lamivudine, Adefovir } Hepatit C...Alfa interferon, Ribavirin } Hepatit D...Alfa interferon } Lassa Ate.i Virusu...Ribavirin } Herpes B virus...Asiklovir 115. PROTOZOON TEDAV.S.NDE .LK SECENEK .LACLAR } Trichomonas vaginalis... Metronidazol } Giardia lamblia... Ornidazol, Metranidozol } Balantidum coli... Tetrasiklin } Leishmenia donovani... Meglumin Sodyum stiboglukonat, Amfetenisin B } Pnomosistis carinii... Ko-trimoksazol } Toxoplazma gondii... Primetamin + sulfopirimidin veya sulfadiazin } Leishmania tropica... Meglumin Sodyum stiboglukonat } Tripanosoma cruzii... Nifurtimox } Triponosoma gambiense... Suramin } Entamoeba histolytica... Metronidazol veya emetin } Semptomsuz barsak amibiasisi... Diloksanid furoat veya iyodokinol } Cryptosporidium parvum... Etkin bir ilac tedavisi yoktur. Paramomisin kullanilabilir. } Plasmodium falciparum... Klorokin direncli ise Kinin, Mefl okin, Tetrasiklin 46 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com } Plasmodium vivax... Primakin + Klorakin } Plasmodium ovale... Primakin } Plasmodium malariae... Klorakin } L. tropica, L. mexicana, L. braziliensis... Sodyum stiboglukonat } Acanthamoeba... Amfoterisin B (etkin bir tedavi yok) } Naegleria... Amfoterisin B (etkin bir tedavi yok) } Babesia... Kinin, Klindamisin } Cyclospora... Trimetoprim-sulfametoksazol } Isospora... Trimetoprim-sulfametoksazol 116. TEDAV.DE .LK SECENEK ANT.FUNGALLAR } Tinea Versicolor... Mikonozal } Tinea Nigra... Salisilik asit } Dermatofitozlar ( Micrasporum, Trichophyton, Epidermophyton)... Griseofulvin } Sporotrikoz... Oral potasyum iyodur, Itrakanazol } Kromomikoz... Flusitozin, Tiabendazol } Micetoma... Sulfonamidler, aktinomikatik formda yard.mc. olabilir. Mantar formuna kar.. etkili bir ilac yok. Cerrahi olarak kesip c.kar.labilir. } Coccidioides immitis... Amfoterisin-B } Histoplasma capsulatum... Ketakonazol } Blastomyces... Amfoterisin-B } Paracoccidioides brasilinesis... Itrakonazol } Candidalar... Orofaringenal veya ozefagial pamukcukta Flukanazol, deri infeksiyonlar.nda Klotrimazol veya Nistatin } Cryptococcus neoformans... Amfoterisin B+Flusitozin } Aspergillus fumigatus... Amfoterisin-B } Mukormikoz... Amfoterisin B+ Altta yatan hastal...n tedavisi } Penicill.um marneffe.... Amfoterisin B+ Itrakonazol } Pseudallescher.a boyd..... Ketakonal veya Itrakonazol } Pneumocystis carinii... Trimetoprim-sulfametoksazol 117. TREMATOD TEDAV.S.NDE .LK SECENEK .LACLAR } Fasciola hepatica... Praziquantel veya bithionol } Schistosomalar... Praziquantel } Clonorchis sinensis... Praziquantel } Paragonimus westermani... Praziquantel } Toxocara canis... Dietil karbamazin } Heterophyes heteraphyes... Praziquantel 118. NEMATOD TEDAV.S.NDE .LK SECENEK .LACLAR } Enterobius vermicularis... Pirantel pamoat veya mebendazol } Trichuris trichura... Mebendazol } Ascaris lumbricoides... Mebendazol } Anglostrongylus... Albendazol } Necator americanus... Mebendazol veya pirantel pamoat } Strongiloides stercoralis... Ivermektin veya tiabendazol } Ancylostomalar... Mebendazol veya pirantel pamoat } Trichinella spirallis... Mebendazol veya Tiabendazol ve steroid } Wucheria bancrofti... Dietil karbamazin } Loa loa... Dietil karbamazin } Onchocerca volvulus... Ivermektin } Dranculus medinensis... Metronidazol 119. SESTOD TEDAV.S.NDE .LK SECENEK .LACLAR } Taenia saginata... Niklosamid } Taenia solium... Niklosamid } Difi lobotrium latum... Niklosamid } Echinococcus granulosus... Albendazol } Echinococcus multilocularis... Mebendazol BAZI ONEML. B.LG.LER 47 www.tusdata.com } Hymenalepis nana... Niklosamid } Dipylidium caninum... Niklosamid 120.HASTALIKLARA GORE ANT.M.KROB.YAL AJANLARIN .LK TERC.H ALANLARI } Streptokok infeksiyonlarda ve viridans streptokoklara ba.l. endokarditlerin tedavisinde... ilk secenek Penisilin G'dir. } Gonokok enfeksiyonlar.nda... ilk tercih Seftriakson'dur. } Tularemi tedavisinde... ilk secenek Streptomisin'dir. } Veba tedavisinde... ilk secenek Streptomisindir. } Beyin absesinde... ilk secenek Kloramfenikoldur. } Riketsiya infeksiyonlar.nda parenteral tedavisinde... ilk tercih olarak kloramfenikol ya da tetrasiklin tercih edilir } Tifo tedavisinde kloramfenikol... ilk tercih ise de son y.llarda kinolonlarda bu endikasyonda kullan.lmaktad.r. } Mycoplazma pnomonisinde... ilk tercih makrolid grubu antibiotiklerdir. } Pseudomonas aeruginosa'ya oral etkili... tek ilac grubu kinolonlard.r. } Prostatitlerde... ilk secenek kinolon grubu antibiotiktir. } Akut bakteryel ishallerin tedavisinde... ilk tercih kinolonlard.r. } Bruselloz tedavisinde... ilk tercih tetrasiklin'dir. (Streptomisinle beraber) } Kolera tedavisinde... ilk tercih tetrasiklin'dir. } Klamidyal enfeksiyonlar ( psittakoz, trahom, PID uretrit)... ilk tercih tetrasiklin'dir. } Leptospiroz tedavisinde... ilk tercih tetrasiklindir. } Granuloma inguinale tedavisinde... ilk tercih tetrasiklindir. } Riketsiya infeksiyonlar. tedavisinde... ilk tercih tetrasiklindir. } Beta laktamlara alerjisi olan stafi lokok enfeksiyonu geli.en hastada... ilk tercih Vankomisin'dir. } Anerop infeksiyonlar.n tedavisinde... ilk secenek Linkozamidler'dir. } Legionella pneumophila pnomosinde... ilk secenek eritromisin'dir. } Difteri ve difteri portoru tedavisinde... ilk secenek eritromisin'dir. } Bo.maca tedavisinde... ilk secenek eritromisindir. } Gebe ve kucuk cocuklar.n klamidya enfekisyonunda... ilk tercih eritromisindir. } Pseudomonas molle infeksiyonunda ( Ruam)... ilk tercih tetrasiklindir. } Pseudomonas pseudomallei infeksiyonunda ( Mellidioz)... ilk tercih tetrasiklindir. } Borrelia recurrentis infeksiyonunda... ilk tercih tetrasiklindir. } Whipple hastal... ( intestinal lipodistrofi )... tedavisinde ilk tercih tetrasiklindir. } Nocardia infeksiyonlar.nda ilk tercih sulfonamidler'dir. } .mmun supresif hastada Pneumocystis carini infeksiyonunda... ilk tercih ko-trimaksazol'dur. } Neissera menenjitinde portor tedavisinde... ilk secenek rifampisin'dir. } .ntestinal ve ekstraintestinal amebiazis tedavisinde... ilk secenek metronidazol'dur. } Trichomonas vaginalis tedavisinde... ilk tercih metronidazoldur. } Psodomembranoz enterokolit tedavisinde... ilk tercih metranidazoldur. } Leishmaniazisin butun formlar.nda... ilk tercih sodyum stiboglukonat't.r. } Trypanosoma Cruzi (Chagas hastal...)'de ilk... tercih nifurtimoks'tur. } Kromoblastomizokis'de... ilk tercih fl usitozindir. 121. ANT.M.KROB.YAL AJAN PROF.LAKS.S. Ozel baz. durumlarda baz. mikroorganizmalara kar.. bireyi korumak amac.yla kemoprofi laksi uygulan.r. I.te baz. ornekler: } Grup A streptokoklar... Benzatin Penisilin G Penisilin V } Grup B streptokoklar... Ampisilin veya Penisilin } Seksuel yolla gecen } Gonokok ve Chlamidya enfeksiyonlar.... Tetrasiklin } Sifi liz... Benzatin Penisilin } S.tma... Klorokin Fosfat } Oftalmia neonatorum... Eritromisin lokal (%0.5) Tetrasiklin lokal (%1) AgNO3 lokal (%1) } Meningokokkal menenjit... Rifampin } H.infl uenza tip B menenjiti... Rifampin } Tuberkuloz... Izoniazid } AIDS'te M.avium-intracellulare... Rifabutin } Bo.maca... Eritromisin } E.coli bakteriurisi... Ampisilin veya Co-trimaksozol } Kolera... Tetrasiklin } Difteri... Penisilin veya eritromisin } Genital ve perinatal herpes... Asiklovir } .nfl uenza A... Amantadin, rimantadin } HIV enfeksiyonu... Zidovudin+Lamivudin } indinavir veya nelfi navir } Malarya... Klorokin (rezistan ise mefl okin) } Nezle... Alfa-2 interferon } Riketsiyal hastal.klar... Tetrasiklin } Kriptokokkal menenjit... Flusitozin } Pnomosistis carinii pnomonisi... Kotrimaksazol } Tip A infl uenza... Amantadin } Turist ishali ... Ko-trimaksazol } Lenfodemde selulit splenektomililerde... Benzatin, Penisilin G } Pnomokoksik pnomoni... Penisilinler } Di. cekimi oncesinde endokardit profilaksisi... Penisilinler yada eritromisin } Gastrouriner yada gastrointestinal cerrahi oncesinde endokardit profi aksi... Ampisilin veya vankomisin + gentamisin } Rekurren akut otitis media... Amoksisilin } AIDS'li hastan.n kan. ile temas veya i.ne batmas.... Zidovudin + Lamivudin } Kolorektal cerrahide ve perfore apandisitte... Sefoksitin } Otitis media... Amoksisilin } Romatizmal ate.... Benzatin penisilin } Toxoplazmoz... Kotrimoksazol } Rekurren uriner enfeksiyon... Kotrimaksazol 122. EN SIK HASTALIK ETKENLER. } Akut rinit ( Common cold)... en s.k etkeni rhinovirusler'dir. 48 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com } Akut tonsillo-farenjit... en s.k etkeni A grubu beta hemolitik streptokoklard.r. Virusler icinde en s.k etken rhinoviruslerdir. Akut tonsillo farenjit co.unlukla viraldir. Hepanjinafda yumu.ak damak ve tonsillada vizikulopapuler lezyonlar gorulur. } Herpanjina... etkeni Coxsacki virusleridir. } Faringo-konjonktival ate.in... .........en s.k etkeni Adenovirusler'dir. } Vincent anjini'ne... yol acan Fusobacterium nucleatum ve gram negatif aerop mikroorganizmalard.r. } Akut otitis media'n.n... en s. k etkeni Streptococcus pneumonia'd.r. Akut otitis Mediafn.n en s.k etkenleri, s. pneumonia, H. infl uenza, M. catarrhalis } Akut sinuzitin ... en s.k etkeni Streptococcus pneumonia'd.r. } Epiglottit'in ...en s.k etkeni Hemofi lus infl uenza Tip b'dir. } Laringotrakeobron.it (krup) hastal...n.n... en s.k etkeni Parain fl u en za virusdur. } Bron.iolitis obliterans'a... yol acan en s.k etken Adenovirusler'dir. } Akci.er apsesinde... en cok etken orofarenksten aspire edilen anaerob bakterilerdir. (Bacteroides spp., Fu so bac te ri um spp.) } Aktinomikoz'a... yol acan en s.k etken Actinomyces israelli'dir. } Micetoma'ya ... yol acan en s.k etken Nocardia braziliensis'dir. } Carrion hastal... ..............etkeni Bartonella bacilliformus'dur. } Fare .s.r... hastal...... etkeni Spirillum minus ve Strep to ba cil lus moniliformis'dir. } Kedi t.rm... hastal... etkeni... Bartonella henselae (Rochalimea henselae)'dir. } Akut infektif endokardit'in ... en s.k etkeni Stafi lokokkus aureus'tur. } Subakut infektif endokarditin... en s.k etkeni Streptokokkus viridans't.r. } Prostetik kapa.. olanlarda ilk 60 gunde infektif endokarditin... en s.k etkeni Stafi lokokkus epidermidis, 60 gunden sonra Streptokokkus viridans't.r. } Miyokarditte... en onemli etkenler enterovirusler ve Cox sack ie B virusudur. } Septik tromboflebite yol acan... en s.k etken Stafi lokokkus aureustur. } Akut viral gastroenterit'in... en s.k etkeni rotavirusler'dir. } Eritema infeksiyozum (5. hastal.k)... etkeni parvovirus B19'd.r. Parvovirus B19 Porvovirus B19 kronik hemolitik anemilerde aplastik krize yol acar. } Ekzantem subitum (Roseola infantum=6. hastal.k)... etkeni hu man herpes virus tip 6'd.r. } Molluscum contagiosum... etkeni poxviruslerdir. } Orf... etkeni poxviruslerdir. } Polimiyozite yol acan... en s.k etken stafilokokkus aureustur. } Septik artritte butun ya. gruplar.nda... en s.k etken stafi likokkus aureus'tur. 6 ay- 5 ya. aras. septik artritte en s.k etken Haemophilus infl uenza'd.r. } Micetoma'ya yol acan mantar... en s.k madurella mycetomatis'tir. } Subakut sklerozan panensefalite yol acan... etken k.zam.k virusudur. Subakut sklerozan Panensefalit, Defektif bir k.zam.k viruse ba.l. olarak ortaya c.kan progresif mental kotule.me istemsiz hareketler, rijidite ve komayla giden k.zam...n bir komplikasyonu kanda ve BOSfda yuksek titrede k.zam.k antikorlar. bulunur. } Menenjitlerin eri.kinlerde... en s.k etkenleri Streptokokkus pneu mo nia ve Neissera menengitidis'tir. } .nfantlarda ve erken cocukluk doneminde olu.an menenjit sonras. ortaya c.kan subdural ampiyemde... en s.k etken Hemofi lus infl uenza'd.r. } .drar yolu infeksiyonlar.nda... en s.k etken E. Coli'dir. } Uretrite yol acan... en s.k etken Neisseria gonorhoae'dir. } Bakteryel prostatite... en s.k etken Eschericha coli'dir. } Or.itlerin... en s.k etkeni kabakulak virusudur. } Granuloma irguinale (= donovanoz) yol acan... etken calymmatobacterium granulomatis'tir. } Lenfogranuloma Venereum'a yol acan... etken Chlamidya frachomatis (L1, L2, L3)'tir. } Yumu.ak .ankr ( .ankroid)... etkeni Haemophilus ducrei'dir. } Akut folikuler konjunktivite epidemik kerato konjunktivite... en s.k etken Adenovirus'tur. } Erizipel'in... en s.k etkeni A grubu ƒÀ hemolitik streptokok'tur. A grubu beta hemolitik streptotok } Selulit'in... en s.k etkeni A grubu ƒÀ hemolitik streptokok'tur. } Ektima gangrenosum... etkeni Pseudomonas aureginosa'd.r, malign external otitin en s.k nedeni de? aureginozdur. } Hidradenitis suppurativa'n.n... en s.k etkeni Stafi lokokkus aureus'tur. } Lenfanjitin... en s.k etkeni A grubu b hemolitik streptokok'tur. } .mpetigo kontagioza... etkeni A grubu b hemolitik streptokok'tur. } Eritrazma...etkeni corynebacterium minutissimum'dur. } Paroni.i'nin... en s.k etkeni Stafi lokokkus aureus'tur. } Odematoz gangrene yol acan... en s.k etken Clostrid i um novyi'dir. } Yenido.an'.n inkluzyon konjunktivitinin... etkeni Chlamidya trachomatis (D-K)'dir. } Fliktenoduler konjunktivitin... etkeni mikobakterium tuberkulozis'tir. } Lupus vulgaris... etkeni mikobakterium tuberkulozis'tir. } Ektimo gangrenotum... psodomanas bakteri emisinde gorulen kanama ve nekroz ile giden deri lezyonlar. } Progesif multifokol lokoensefalopati... Papovovirus grubundan JC virusun yapt... SSS tutan bir yava. virus enfeksiyonudur. } AIDSfte... en s.k rastlanan enfeksiyon etkeni P. Carinii Pnomoni yapar. } AIDSfte... en s.k menenjit etkeni Cryptococcus neoformans kapsullu bir mantard.r. } AIDSfte... en s.k beyin absesi ve ensefalit etkeni T. gondii } AIDSfte... en s.k osefajit etkeni Candida } AIDSfte... en s.k pnomoni etkeni P. carinii } AIDSfte... en s.k viral pnomoni etkeni CMV } AIDSfte... en s.k fungal pnomoni etkeni C.neoformans } AIDSfte... en s.k a..z lezyonu Oral kandidiazis (ikinci s.kl.kta EBVfnin neden oldu.u oral hairy leu ko plakia) } AIDSfte... en s.k kolesistit etkeni CMV BAZI ONEML. B.LG.LER 49 www.tusdata.com } AIDSfte... en s.k gastrit ve kolit etkeni CMV } AIDSfte... en s.k kronik diyare etkeni Criptosporidyumlar ve isaspara turleri } AIDSfte... en s.k gorulen genital enfeksiyonlar Kondiloma akuminatum (HPV) ve Genital herpes } AIDSfte... en s.k transvers myelit etkeni Vorisella Zoster virusu (Her p es zoster) } AIDSfte... gorulen poliradikolopatinin en s.k sebebi CMVfdir. } AIDSfli... hastalarda en s.k rastlanan tipik bakteriyel pnomoni etkeni streptokokus pneumoniafd.r. } AIDSfte... gorulen HIV ensefalopatinin en s.k sebebi AIDS . demans kompleksidir. } AIDSfte... en s.k follikulit etkeni stafi lokokus aureus } AIDSfte... gorulen mnonoritis multipleksin en s.k nedeni CMV enfeksiyonu } AIDSfli... hastalarda optik siniri etkileyerek popillit, optik norit yada retrobulber norite en s.k sebep olan etken CMV } AIDSfli... hastalardaki akut retinal nekroz sendromunun en s.k etkeni HSV veya VZYfdur. } AIDSfte... hastalarda en s.k refi nit etkeni CMVfdir. } AIDSfte... hastalarda en s.k keratit etkeni HSV veya VZV } AIDS... hastalar.nda en s.k salmonella enfeksiyonu S. Typhimurium } AIDSfl.... hastalarda en s.k arterior uveit sebebi sifi liz veya VZF } Yuzuculerde... en s.k external otit sebebidir (Swim merfs ear) ozellikle diabetiklerde P. auroginosa'd.r. } Ayaktaki ostekondritin... en s.k sebebi P. auroginosa'd.r. } Malign external otitin... en s.k sebebi P. auroginosa'd.r. } Kontakt lens kullananlarda... en s.k keratit nedeni P. auroginosa'd.r. } Yan.k hastalar.nda onemli bir sepsis... etkeni P. auroginosa'd.r., en onemli ve en s.k yan.k yaras. enfeksiyonu sebebi P. auroginosa'd.r. } Kistik fi brozis hastalar.nda... en s.k akci.er enfeksiyonu etkeni P. auroginosa'd.r. } ..V. ilac al..kanl... olanlarda spinal osteomyelit... etkeni P. auroginosa'd.r. } Eksternal otitin... en s.k sebebi P. auroginosa'd.r (ozellikle yuzuculerde gorulur). } Kistik fi brozis hastalar.nda... en s.k sinuzit etkeni P. auroginosa'd.r. } En s.k nazokomial pnomoni... etkeni P. auroginosa'd.r. } Nekrotizan alveolitin... en s.k sebebi P. auroginosa'd.r. } ..V. ilac kullananlarda... en s.k osteomyelit nedeni P. auroginosa'd.r. } Toplumdan kazan.lm.. pnomoninin... en s.k etkeni Strep. pneumoniae'd.r. } Nazokomiyal pnomoninin... en s.k rastlanan etkenleri Gr (-) bakteriler'dir. (E. coli, Pseudomo nas, klebsiella) } .mmun yetmezlikli hastalarda... en s.k rastlanan fungal pnomoni etkeni As pergil lus fumigatus'tur. } Yenido.an ve sut cocu.u donemindeki nasocamiyal pnomoninin... en s.k ve en onemli etkeni RSV'dir. } Atipik pnomoninin... en s.k rastlanan etkeni Mycoplazma pneumonia'd.r (So.umk oglutininler artar). } Ya.l.larda rastlanan ...en toplum kokenli pnomoninin de en s.k etkeni Strep. Pneumonia'd.r. } Intravenoz ilac kullananlarda... en s.k rastlanan pnomoni etkeni Staph. aureus'tur. } Transplante hastalarda... en s.k rastlanan pnomoni etkeni CMV'dir. } Eozinofi lik pnomoninin... en s.k nedeni SLE'dir. } Komplikasyon olarak ampiyem, pnomotosel ve pnomotoraks'a en s.k yol acan bakteryel pnomoni... etkeni Staph. aureus'tur. } Mycoplosmo Pneumonia... Kolonilerde sahanda yumurta gorunumu vard.r. Sterole ihtiyac duyar. } Kronik alkoliklerde olu.an pnomoninin... en s.k etkeni klebsiella'lard.r. } Kotu di. hijyeni olanlarda rastlanan pnomoninin... en s.k etkeni anaeroblar'd.r } Ku.culukla u.ra.an ya da ku. art.klar.na maruz kalanlarda rastlanan pnomoninin... en s.k etkeni Chl. pneumoniae'd.r. } Coxiella Burnctii... Ricketsia grubundand.r. Di.er ricketsialardan farkl. olarak ortropodlar.n .s.rmas. ile de.il solunum yoluyla veya hayvan urunlerinin a..z yoluyla al.nmas.yla bula..r. } Ciftlik hayvanlar. ile temas edenlerde rastlanan pnomoninin... en s.k etkeni Coxiella burnetii'dir. } Ekstra pulmoner tutulum ve semptomlar.n ( Stevens- Johnson Sendromu, Raynoud's fenomoni ve hemolitik anemiler) goruldu.u... en s.k pnomoni etkeni mycoplazma pnomonisi'dir. Hemolitik anemi so.uk oglutininlere ba.l.d.r. } Akut supuratif tiroiditin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. (bazen streptokoklar) } Akut mastitin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Panaris'in... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Enjeksiyon bolgelerinde gorulen selulit ve abselerin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. (B. Frajilis ile birlikte) } Toksik .ok Sendromu'nun... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Pyomiyozit'in... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Nozokomiyal Gr(+) pnomoninin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. 50 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com } Ha.lanm.. Deri Sendromunun... en s.k etkeni Staph. aureus'tur (Ritter hastal...). } Fronkul'un... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Karbonkul'un ...en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Follikulit'in... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Ritter hastal...n.n... en s.k sebebi S. aureus'tur. } Ritter hastal...... Stafilokoksik ha.lanm.. deri sendromu } Kronik otitis media'n.n... en s.k etkeni S. aureus ve P. auroginosa'd.r. } Akut ve kronik bakteriyel konjuktivitlerin... en s.k sebebi S. aureus'tur. } Felon'un ve paroni.i'nin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } .mpetigo bulloza'n.n... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. Ritter hastal...n.n lokolize formu. } Ac.k kafa travmalar.na sekonder menenjit ensefalitin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Cocukluk ca..ndaki servikal adenitin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Cocukluk ca..ndaki osteomyelitin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Besin zehirlenmesinin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Osteomyelitin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Akut supuratif parotitin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Cocuklardaki purulan perikarditin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Akut infektif endokarditin en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } .ntravenoz ilac kullananlardaki pnomoninin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } .ntravenoz ilac kullananlardaki endokarditin... en s.k etkeni Staph aureus'tur. } Renal karbonkulun... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Bakteriel trakeitin ( Psodomembranoz krup)... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Septik tromboflebitin... en s.k etkeni Staph. aureus'tur. } Ritter hastal...nda Nikolsky bulgusu (+)ftir. } Primer Peritonikt... Hematojen yolla, peridon dializiyle bakterilerin barsak perforasyonu olmadan peritonit olu.turmas. } Sekonder Peritonit... G.S perforasyonu yada pontoperatif olu.an peritonittir. } Tersiyer Peritonit... Peritonitte tedaviyle bakteriler elimine edildikten sonra vucut savunma mekanizmalar.n.n peritonu tahrip etmesi. } Akut supuratif gastritin... en s.k etkeni S. aureus'tur. } Madura aya..n.n... en s.k etkeni Nocardia brasilrensis'tir. } Yan.k enfeksiyonlar.'n.n... en s.k sebebi Pseudomonas'lard.r, enfeksiyonunda curumu. uzum kokusu al.n.r. } .mmun yetmezlikli olup Septik .ok'lu... hastalarda septik .oka en s.k sebep olan mikroorganizma E.coli'dir. } TPN olan Septik .ok'lu... hastalarda septik .oka en s.k sebep olan mikroorganizma Candida ve S. aureus'tur. } Selluliti olan Septik .ok'lu... hastalarda septik .oka en s.k sebep olan mikroorganizma Streptokoklar'd.r. } Splenektomili olup Septik .ok'lu... hastalarda septik .oka en s.k sebep olan mikroorganizma Pneumokok ve meningokoklard.r. } PID ve barsak perforasyonuna sekonder Septik .ok'lu... hastalarda septik .oka en s.k sebep olan mikroorganizma B. fragilis'tir. } .ntra abdominal abselerin... en s.k sebebi B. fragilis, E.coli ve di.er anaeroblard.r. } Gazl. gangrenin... en s.k etkeni Clostr. perfringens'tir. } Diabetli veya malignitesi olan hastalarda... en s.k gazl. gangren etkeni Clostr. septicum'dur. } Primer peritonitin cocuklardaki... en s.k rastlanan etkeni pnomokoklard.r. } Primer peritonitin eri.kinlerdeki... en s.k rastlanan etkeni E.coli'dir. } Sekonder peritonitin... en s.k rastlanan etkeni B. fragilis'tir, en s.k kolon perforasyonlar.ndan sonra gorulur. } Akut gangrenoz kolesistite sekonder peritonitin... en s.k rastlanan etkeni Clostr. perfringens'tir. } CAPD hastalar.nda... en s.k peritonit etkeni Gr (+) mikroorganizmalard.r. Surekli ombulatuar periton diyalize } Kolanjitin... en s.k enfeksiyoz sebebi E.coli, Klebsiella ve B. fragilis'tir. } Amfi zematoz kolesistitin... en s.k enfeksiyoz sebebi Clost. Welchii (perfringens)'tir. } Kist hidati.in... en s.k rastlanan etkeni E. granulosus'tur. } Multilokuler veya alveolar kist hidati.in... en s.k rastlanan etkeni E.multilocularis'tir. } A. apandistin... en s.k enfeksiyoz etkeni E.coli'dir. } A. apandisitin... en s.k paraziter etkeni E.vermicularis'tir. } Pseudomembranoz kolitin... en s.k sebebi C. difi cile'dir. } 3 ay - 5 ya. aras. cocuklarda... en s.k Otitis media, menenjit ve septik artritin en s.k rastlanan etkeni H. infl uenza'd.r. } Nekrotizan ulseratif Gingivit'in ( vincent anjini)... en s.k etkeni fusobacteriumlard.r. (Borrelia vincenti ile birlikte) } Galaktozemili bebeklerde... ve pyelonefriti olan cocuklarda en s.k bakteriyel sebebi E.coli'dir. } Yenido.an doneminde... en s.k sepsis, bakteriyemi, menenjit, osteomyelit, lenfadenit etkeni B grubu Beta Hemolitik Streptokoklard.r. } Aseptik menenjitin... en s.k etkeni enteroviruslar ve kabakulak virusudur. } Bron.iolitin... en s.k etkeni RSV'dir. } Kopek- kedi .s.r...na sekonder osteomyelitlerin ve co.u enfeksiyonun... en s.k etkeni Pastorella multocodia'd.r. } Lyme hastal...... etkeni Borelia burgdorferifdir. Kedi t.rm... hastal... etkeni, Bartonella hensalae Basiller Anjiyomatozis etkeni, Bartonella hensalae } Endemik brucella... etkeni B. melitensis'tir. Mycobacterium tuberculosisin deri tutulumu, Mycobacterium, lupus vulgaris, Mycobacterium Scrofuloderma (lenf bezi tuberkulozu) } Dev hucreli Pnomoni... etkeni K.zam.k virusudur. } .ntrauterin hepatitin... en s.k etkeni CMV'dir. BAZI ONEML. B.LG.LER 51 www.tusdata.com } Genitouriner giri.imlere sekonder geli.en endokarditin... en s.k etkeni Enterokoklard.. (E.coli) } Scrofuloderma ve lupus vulgaris... etkeni Mycobacterik tuberculosis'tir (Deri tutulumuyla olu.urlar). } Avc. hastal...n.n... en s.k etkeni Francisella tularensis'tir. } Pontiac ate.i'nin... en s.k etkeni Legionella pneumoniphilia (Lejyoner hastal...n.n hafif bir formudur). } Epidemik donek ate. ...etkeni Borrelia recumentis'tir. } Veba etkeni Yersini pestis'tir. } Yersiniosis... etkeni Yersinia enterocolitica'd.r. } Malta hummas.... etkeni Brucella melitensis'tir. } Epidemik tifus... etkeni Rickettsia prowasakii'dir. } Endemik tifus... etkeni Rickettsia typhii'dir. } Kayal.k da.lar lekeli ate.i... etkeni Rickettsia rickettsii'dir. } Rickettsia ate.i... etkeni Rickettsia akari'dir. } Q ate.i... etkeni coxiella burnetti'dir. } Mukopurulan servisitin ... en s.k etkeni Chl. trachamatis'tir. } .nterstisyel nefritin ... en s.k sebebi E.coli'dir. } Shigellosis ( Basilli dizanteri)... etkeni Shigella dysenteria'd.r. } Enterik ate.in... en s.k etkeni S.typhii'dir. } Ramsay-Hunt sendromunun... en s.k etkeni Herpes Zoster virusudur. Ramsey Hunt Sendromu, fosyal paraliz, otalji ve herpes zostenin birlikte gorulmesi, 7. cranial sinir ve geniculate ganglionun viral enfeksiyonu ile olu.ur. } Su cice.i... etkeni Varicella Zoster virusudur. } Progressif multifokal Lokoensefalopati... etkeni JK virusu. } Tinea nigra... etkeni Exophiala Werneckii'dir. } Favus... etkeni Trich. Schonleinii'dir. } Siyah nokta tinea capitisi ... etkeni Trich. tonsurans't.r. } Epidemik tinea kapitis... etkeni Microsporum audovinii'dir. } Sporotrikoz... etkeni Sporothrix schenckii'dir. } Pamukcuk ( oral moniliasis)... etkeni Candida albicans't.r. } Pitriazis versicolor... etkeni Malessia furfur'dur. } Beyaz Piedra... etkeni trichosporum beigelii'dir. } Siyah Piedra... etkeni Piedraia hortoe'dir. } Malign s.tma... etkeni Plazm. falciparum'dur. } Kuartan s.tma... etkeni Plazm. malaria'd.r. } Kala-azar ( visseral leishmaniasis)... etkeni Leish ma nia donovanidir. } Kutanoz leishmaniasis... etkeni L. tropica, Mukokutanoz leishmanasis etkeni L. brasilliensis'tir. } .ntestinal shistosomiasis'in... en s.k etkeni Schis to so ma japonicum ve mansoni'dir. } Vezikuler shistosomiasisin... en s.k etkeni Schis to so ma haematobium'dur. } Filariasis... etkeni Wuchereria buncrofti } Visceral larva migrans... etkeni Toxocara canis'tir. } Kutanoz larva migrans... etkeni Anyclostoma brasiliense'dir. } Chagas Hastal...... etkeni Trypanosoma cruzi'dir. } Uyku hastal...... etkeni Trypanosoma ganbiense'dir. } Uriner enfeksiyonun... en s.k etkeni E.coli'dir. } Ksantogranulamatoz pyelonefritin... en s.k etkeni proteus mirabilis'tir. } Kronik ve konsantrik perikarditlere yol acan... en s.k enfesiyoz ajan M. tuberculosis'tir. } Akut perikarditin ... en s.k etkeni Koksaki viruslerdir. } Faringokonjunktival ate.in... en s.k sebebi Adenovirus Tip III'tur. } Epidemik keratokonjuktivitin... en s.k sebebi Adenovirus Tip 8 ve 19'dur. } Akut hemorajik konjuktivitin... en s.k etkeni enterovirus Tip 70'tir. } Hiperakut bakteriyel konjuktivitin... en s.k etkeni N. gonore'dir. } Peritonsiller apsenin... en s.k etkeni Beta-hemolitik streptokoklar ve anaeroblar'd.r. } Retrofaringeal apselerin... en s.k etkeni anaeroblar'd.r. } Parafaringeal apselerin... en s.k etkeni pettostreptokoklar, bakteroides ve anaeroblar'd.r. } Ludwig anjininin... en s.k etkeni anaeroblar ve alfahemolitik streptokoklar'd.r. } Uretritlerin... en s.k sebebi N. gonore'dir. } Nongonokoksik uretritin... en s.k etkeni clamidya trachomatis ve ard.ndan ureoplazma urealiticum'dur. } Akut sistit, akut prostatit, kronik prostatit ve akut pyelonefritin... en s.k sebebi E.coli'dir. } Whipple hastal...n.n... en s.k etkeni gram (+) bir ba sil olan tropheryma whiplei'dir. } Akut hematoje n fl egmanoz gastritin... en s.k nedeni Streptokoklar'd.r. } Kronik gastritin... en s.k nedeni H. pylori'dir. } Stevens-Johnson Sendromu'na yol acan... en s.k enfeksiyoz ajan Mycoplasma Pneumonia'd.r. } Whipple hastal...... Steatore, lenfadenopati, artrit, ate., oksurukle seyreder. 123. En s.k infektif endokardit etkenleri: Do.al kapakcccc.. Viridans streptokok Akutccccccc.c S. Aureus Subakutccccc..c Viridans streptokok Genitouriner giri.im..c Enterokok Prostetikcccccc. S. Epidermidis (Erken ba.lang.c) Streptokok (Gec ba.lang.c) .lac ba..ml.s.ccc.c S. aureus 124. Cinsel yolla bula.an hastal.klar.n etiyolojisinde ilk s.rada klamidyalar gelmektedir. Bu etkenin neden oldu.u tabloda ak.nt.n.n mukopurulan olma olas.l... du.uktur. Boyamada bakteri gorulmez ve klasik kulturlerde ureme saptanmaz. Ancak inkluzyon cisimci.i bak.larak veya fl oresan antikor tekni.i ile tan. konulabilir. .kinci s.rada du.unulmesi gereken N.gonorhoeaefdir. Ak.nt. hiperpuruland.r ve boyamada gram negatif ikili kok gorulmesi tipiktir. Di.er bir etken C.albicansfd.r. Bu etkene ba.l. tabloda beyaz peynirimsi ak.nt.da maya ve pseudohifa yap.lar. onemlidir. Trichomonas vaginalis tablosunda ak.nt. sar.-ye.il ve kopukludur. Mikroskopide dalgalanan zar. ve kamc.s. olan tipik portozoon gorulmelidir. Gardnerella vaginalis enfeksiyonunda ak.nt. tipik de.il ancak KOH ile muamelede bal.k kokusu ve epitel hucrelerine invaze olmu. bakteri goruntusu tipiktir(clue cell). H.ducreinin neden oldu.u enfeksiyonda genital bolgede a.r.l. .ankr lezyonu ve boyamada gram negatif ince basiller gorulmelidir. Treponema pallidum lezyonu ise a.r.s.z ve genellikle tektir. Karanl.k alanda spiral bakteri gorulmesi alt.n testtir. 52 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 125: Antibiyotiklere direnc mekanizmalar. 1. .lac.n hedefi nde de.i.iklik olmas. . Aminoglikozitler aRibozomal proteinlerde de.i.iklik . Beta laktamlar aPBP de.i.ikli.i ya da yeni PBP sentezi . Eritromisin ve klindamisin aRibozomal RNAfn.n metilasyonu . Florokinolonlar aDNA giraz enziminde de.i.iklik . Rifampin aRNA polimeraz enziminde de.i.iklik . Sulfonamidler ailactan etkilenmeyen yeni dihidroproteaz enzimi sentezi . Trimetoprim a.lactan etkilenmeyen yeni dihidrofolat reduktaz sentezi . Vankomisin aHucre duvar.ndaki peptitte de.i.iklik 2. Bakterinin ilac. inaktive eden enzimler sentezlemesi . Aminoglikozitler a Asetiltransferaz, nukleotidiltransferaz ve fosfotransferaz . Beta laktamlar aBeta laktam azlar . Kloramfenikol aAsetiltransferaz 3. Bakteri Icine giren ilac miktar.n.n azalt.lmas. a) Duvar permeabilitesinin azalmas. veya d.. membran proteinlerindeki de.i.iklikler . Beta laktamlar, kloramfenikol, kinolonlar, tetrasiklin, trimetoprim b) Aktif pompalama ile ilac.n d..ar.ya at.lmas. veya yenibir membran transport sistemi . Eritromisin, tetrasiklin 126: Antikorlar ANA a SLE (tarama testi) Anti DNA a SLE (spesifi k) Anti smith (anti-SM) a SLE (spesifi k) RF a RA ve Sjogren (infeksiyoz ve kollojen doku kast pozitif olabilir) Anti Ro aSjogren ve lupus Anti La a Sjogren ve lupus Anti-SCL70 a Skleroderma Anti-Sentromer antikorlar aCREST sendromu Anti-JO-1 a Polimiyozit/ dermatomtjozit c-ANCA a (Anti-notrofi l stoplazmif. antikor): Wegener Granulomatozu p-ANCA a Mikroskobik PAN Anti-Histon antikorlar. a .laca ba.l. lupus Anti-RNP a Miks ba. dokusu hastal... Antikardiyolipin antikor IG M ve IgG a Antifosfolipid antikor sendromu Lupus antikoagulani a Antifosfotipid antikor sendromu Anti-glomerul bazal Membran antikoru a Cood- Pasture sendromu, RPGN Tiroid stimulan immunglobulin a TSH reseptor antikoru: Graves hastal... Anti-triroglubolin antikorlar a Hasf.imoto (erken donemde) Anti-mikrozomal antikorlar a Hasf.imoto (gec donemde), post partu.n tiroidit .slet celi antikorlar aTip I diabetes mellitus insulin ba..ml.) Anti-insulin antikor aTip II DM (insulin ba..ms.z) Anti-intrinsik faktor a Pernisiyoz anemi Parietal celi antikorlar. a Pernisiyoz anemi Anti-mitokondrial antikor a Primer biliyer siroz Anti-Yo a Subakut serebeller dejenerasyon Asetil kolin reseptor antikoru aMyastenia gravis Anti-liver kidney mikrozomal a Otoimmun kronik antikor-1 (LKM-1) Aktif (tepatit Faktor 8 antikoru aHemofi li A BAZI ONEML. B.LG.LER 53 www.tusdata.com 127: Stafilokoklar.n s.n.fland.r.lmas. ve onemli ozellikleri OZELL.K Koagulaz pozitif Koagulaz negatif S.aureus S.epidermidis S.saprocphyticus DNAase (+) (-) (-) Mannitol (+) (-) (-) Hemoliz Beta Yok Yok Protein A Var Yok Yok Lipaz Tamam.nda var %30 var %30 var Novobiosine duyarl.l.k Duyarl. Duyarl. Direncli Yapt... Hastal.k Supuratif hastal.k Yabanc. cisim enfeksiyonlar. Uriner infeksiyon 128.Kompleman sistemi do.al ba....k yan.t.n en onemli uyelerindendir. En onemli fonksiyonu vucuda giren yabanc. antijenlerin fagositoza uygun hale getirilmesini sa.lar. Klasik yol C1 den, alternatif yol C3 ten ba.lar. Klasik yolda antijen antikor kompleksine tutunarak fagositozu kolayla.t.r.r. Alternatif yolda yabanc. antijene antikor olmaks.z.n direkt olarak ba.lanmaktad.r. O C1 esteraz inhibitoru eksikli.inde herediter anjiyoodem; O C2, C4 eksikli.inde otoimmun hastal.klar artar. O C3 eksikli.inde cok a..r pyojen enfeksiyonlar saptan.r. O C5-C9 eksikli.inde ozellikle Neisseria meningitiis ve N.gonorrhoea enfeksiyonlar. artar. O C3b ozellikle opsonizasyondan sorumludur. O C3A, C4A, C5A anafl atoksik ozelli.e sahiptir. C5A ayr.ca kemotaktik ozeli.e de sahiptir. O C5b6789 membran hucum kompleksidir ve hucrenin lizisine neden olmaktad.r. 129. IgG: .kincil yan.tta olu.an as.l antikordur ve bakteri ile viruslara kar.. onemli bir savunma sistemidir. Toksin notralizasyonunda en onemli rolu oynar, antitoksinler Ig G yap.s.ndad.r, ayr.ca presipitin, opsonin, komplemanla erimeyi uyaran antikorlar (amboseptor) genelde Ig G yap.s.ndad.r. Plasentay. a.an tek antikordur. Kompleman. klasik yoldan aktifl e.tiren iki antikordan birisidir (di.eri Ig M). Direkt olarak opsonizasyonda rol oynayan antikordur. IgM: Birincil antikor yan.t.nda rol oynar. B hucreleri T hucre cevab. olmaks.z.n IgM sentezleyebilirler. Serumda pentamer halinde bulundu.undan aglutinasyon, kompleman fi ksasyonu,...gibi serolojik testlerde en etkin antikordur. En yuksek aviditeye sahip antikordur. Aglutininlerin ve notralizan antikorlar.n co.u Ig M yap.s.nda (ya da Ig A yap.s.nda) antikorlard.r. Serumdaki izohemoglutininler (anti-A, anti-B), Wasserman antikorlar. bu s.n.ftand.r. Genelde akut infeksiyonlar.n te.hisinde kullan.lan bir parametredir. Serumdaki Ig M s.n.f. antikorlar rivanol, merkaptoetanol ile uzakla.t.r.labilir. IgA: Mukozal yuzeylerde, kolostrum, tukruk, gozya.. gibi yap.larda en bol bulunan antikordur. Bakteri ve viruslar.n mukozal yuzeylere yap..mas.n. onler. Sekretuar Ig A bir J zinciri ile ba.l. toplam iki molekulden ibarettir. Sekretuar yap. ise mukoza yuzeyinden geci.i sa.layan ve epitel hucreleri taraf.ndan salg.lanan bir polipeptiddir. Kompleman. alternatif yoldan cok zay.f uyarabilir fakat genelde onemli bir rol oynamaz. IgD: Serumda cok az miktarlarda bulunur, antikor i.levi yoktur. Reseptor olarak gorev gormekte oldu.u du.unulmektedir ve cok say.da B-lenfositi yuzeyinde bulunmaktad.r. As.l olarak B hucre farkl.la.mas.nda gorevlidir. Haf.za B hucreleri icin onemlidir. Kordon kan.ndaki lenfositlerin membran.nda cokca bulunur. IgE: Anafi laktik a..r. duyarl.k reaksiyonlar.na arac.l.k eder ve helmint infeksiyonlar.na kar.. savunmada rol oynar. 130: Hepatit Serolojisi Yorumlar. HBs Ag Anti HBc G Anti HBc M HBe Ag Anti HBe Anti HBs Yorum + - - - - - Erken kulucka donemi + + + + - - Akut HBV hepatiti + + - +/- +/- - Kronik infeksiyon - + + - + - Pencere donemi - + - - + + Gecirilmi. HBV inf. - - - - - + A.. ile ba....klama - + - - - - ? izlenmeli 54 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 1. .ltihap, pannus, ankiloz romatoid artritte; osteofi t, eburnasyon, eklem faresi osteoartritte gorulur. Osteoartrit eklem k.k.rda..nda odem ve fi brilasyon - dejenerasyon ile ba.lar. 2. Yara kontraksiyonunu fi broblastlar yapar ve yara iyile.mesinin ilk 4-6 haftas.nda gorulur. 3. Ekstremite nabz. al.namayan genc hastada subklavia ve aort intimas.n. tutup iskemik kalp hastal... da yapabilen vaskulit: takayasu arteriti koroner arter anevrizmas. ve vaskuliti nedeniyle iskemik kalp hastal... yapan kawasakidir (anahtar bir ba.ka kelime servikal LAP) ya.l. kad.n hasta ba. a.r.s., gorme bozuklu.u yapan temporal (dev hucreli, granulomatoz) vaskulittir (oncesinde s.rt a.r.s. tarifl eyebilir) 4. Marjinasyon stazla, yuvarlanma selektinle, adezyon integrinle olur. 5. Hiler lenf nodu metastaz. veya renal ven invazyonu veya surrenal invazyonu gormek renal hucreli karsinomu evre III yapar. 6. Makrofajlar akut infl amasyon ve onar.m.n; T lenfositleri spesifik immunnitenin (kronik inflamasyon) yonetici hucreleridir. 7. Makrofajlar antijenlerine opsoninle (C3b ve Igfnin Fc fragman.), kollajene fi bronektin ve (bazal membranlar icin) lamininle ba.lan.rken; trombositler subendotelyal kollajene von Willebrand faktorle ba.lan.rlar. 8. Ozefagus, mide, karaci.er, mesane, meme ve endometrium karsinomlar.n.n etyolojileri bilinmelidir. 9. Fibrokistik hastal.k ve fi broadenom benigndir, malignle.mez. Atipik epitel proliferasyonu en yuksek, sklerozan adenozis ve hafi f epitel proliferasyonu en du.uk oranda malignite geli.tirme riski ta..yan proliferatif meme hastal.klar.d.r. 10. Genc hasta, metafi z, diz cevresi malign tm------- osteosarkom ya.l. hasta govde-pelvis kemikleri malign------- kondrosarkom genc hasta metafi z kanamal. litik lezyon--------anevrizmal kemik kisti orta ya. hasta epifi z kanamal. litik lezyon------ dev hucreli kemik tm (osteoklastom) Nidus; <2cm, uzun kemik, aspirinle a.r.s. gecen------osteoid osteom >2cm. vertebra ------ osteoblastom 11. Caspases lar apopitozdan sorumlu enzimlerdir. Jel elektroforezinde merdiven patterni buradad.r 12. Vaskulitlerde fi brinoid nekroz, tumorlerde ise koagulasyon nekrozu gorulur 13. Lipoksinler lokotrien olduklar. halde antilokotrien etkili maddelerdir 14. SLE tip 3, SLE ye ba.l. hemolitik anemi tip 2 hipersensitivite orne.idir 15.P53 en s.k rastlanan tomor supresor gen,ras en s.k rastlanan protoonkogendir 16. Kompleman sisteminde klasik yol-alternatif yol C3B de birle.irken, p.ht.la.ma sisteminde intrensek yok-ekstrensek yol F10 da birle.ir. 17. Anjiosarkom F8(+) boyanan malign damar tumorudur 18. En s.k beyin tumoru metastaz, en s.k primer beyin tumoru ise astrositomdur 19. Endotele kar.. antikorun oldu.u ve cocukta MI a neden olabilen vaskulit kawasakifdir. 20. Butun tumorlerde gorulen nekroz koagulasyon nekrozudur (meme ve beyin tumorleri dahil). 21. .nfl amasyonda en erken gecirgenlik art...n. sa.layan mediator histamindir ve bunu endotelial kontraksiyon yaparak sa.lar. 22. LTC4-LTD4-LTE4 SRS-A(ANAFLAKS.N.N YAVA. REAKTAN SUBSTANSLARI) olarak bilinir. 23. T lenfositlerin B lenfositlere antikor yapt.rabilmesi icin CD40 Ligand-CD40 ba.lant.s.n.n yap.lmas. gerekir. 24. RET protoonkogeni MEN2A-2B de bulunur. (MEN1 de yok) 25. DNA onar.m.n.n bozuk oldu.u hastal.klardan otozomal dominant geceni LYNCH sendromudur. (Di.er DNA onar.m.n.n bozuk oldu.u hastal.klar Fanconi anemisi, Xeroderma pigmentozum, Ataksi telenjektazi, Bloom sendromudur) 26. En cok gorulen kalp tumoru metastazd.r. Eri.kinde en s.k gorulen primer kalp tumoru mixoma, malign tumoru ise anjiosarkomdur. 27. KAR (killing aktive edici reseptor) ve KIR (killing inhibe edici reseptor) reseptorleri olan hucre NK (NATURAL K.LLER) dir. NK lar CD16-CD56+ dirler. 28. Lenfosit infi ltrasyonunun bulundu.u nevus tipi HALO NEVUS, hemanjiomla kar..an nevus turu SP.TZ NEVUSTUR. 29. Viral hepatitlerde ya.lanma ve lenfoid folikul olu.umu HEPAT.T C de gorulur. 30. Sa..rl.k, katarakt ve ailesel hematuri varsa tan. ALPORT sendromudur. 31. Progresif multifokal lokoensefalopati (PML) ve subakut sklerozan panensefalit (SSPE) YAVA. V.RUS ENFEKS.YONLARIDIR. SSPE k.zam.kla ili.kilidir. 32. Subdural hematom en s.k izlenen beyin hematomudur. Sars.lm.. bebek sendromunda da gorulen hematom budur. 33. Duktal karsinoma insitu mamografi de s.k kalsifi kasyon odaklar. icerir. 34. Eritema nodosum ve lupus pernio sarkoidozda gorulen deri bulgular.d.r. Ayr.ca eritema nodosum en s.k gorulen pannikulittir (Subkutan ya. doku infl amasyonu) 35. Corpora amilacea astrositlerde glikoproteinden zengin madde birikmesidir. Ayr.ca prostattada corpora amilacea gorulebilir. **Eozinofi lik astrosit c.k.nt.lar. ise rosental fi brilleridir. 36. Rb mitoz siklus regulasyonunu sa.layan bir tumor supresor gendir. Mutasyonunda retinoblastom . osteosarkom geli.ir. 37. Osteoklast aktivitesinin bozuk oldu.u hastal.k ostopetrozistir. Kemik direk grafi de radyodens gorulur. 38.Steptokoksik pnomoninin evreleri konjesyon, k.rm.z. hepatizasyon, gri hepatizasyon ve rezolusyondur. 39.Tuberosklerozla birlikte gorulen kalp tumoru rabdomyom, bobrek tumoru anjiyomyolipomdur. 40. Renal hucreli kanser tup epitelinden koken al.r (Glomerulden de.il). 41. Orphan anny nukleus (ici bo. nukleus) tiroid papiller ca da gorulur. 42. So.uk abse (abse var, bulgular. yok) TBC de gorulur. 43. .nvolunkrum - sekestrum osteomyelitte gorulur 44. Distrofi k kalsifi kasyon serum kalsiyum duzeyi normalken hasarl. dokuya kalsiyum cokmesidir. 45. .skemik zedelenmede hucre icerisinde azalan molekuller: ATP (ilk azalan), Glikojen, protein sentezi ve K+ Artan molekuller: ADP, H2O, Na, Cl-, Ca inorganik P, Laktikasit, ya. purin Nukleozitler 46.Ig iceren PAS + inkluzyonlar sitoplazmada bulunursa Russel body, cekirdekte ise Dutcher body denir. 47.Serum Ca++funun yukselip dokulara cokmesi metastatik kalsifi kasyondur. En s.k metastik kalsifi kasyon gorulen doku gMide mukozas. interstisyumudurh. 48. Granulomatoz iltihab.n en belirgin histopatolojik bulgusu de.i.mez temel hucresi gepiteloid histiosittirh (epiteloid makrofaj). Ayr.ca granulomda bazen 40-50fli cekirde.i olabilen cekirdekli dev hucreler gorulur. Bu dev hucrelerin cekirdekleri hucrenin sitoplazmas.n.n periferinde dizilirse gLanghans tiph orta k.s.mlar.nda bulunursa yabanc. cisim tipi dev hucre ad. verilir. - Langhas tipi dev hucreler; Tbc, Lepra, Sarkoidoz ve Berilyozisfte gorulur. PATOLOJ.fDE BAZI ONEML. B.LG.LER BAZI ONEML. B.LG.LER 55 www.tusdata.com - Ayr.ca granulomatoz iltihap orneklerinde baz. ay.rt edici bulgular gorulebilir; Tbc aKazeifi kasyon nekrozu Sifi liz aPlazma hucrelerinden zengin Gom formasyonu Kedi T.rm... Has. aStellat abse Sarkoidoz aAsteroid cisimcikler, schaumann body, non kazeifi ye granulamlar Ayr.ca granulom olu.umu kronik infl amatuar procestir. Burada notrofi lin yeri yoktur. Bir de cok cekirdekli hucreler birer APC de.ildir. Yani antijen sunmazlar. Dikkat! - Granulom formasyonu olu.umunda IFN ƒÁ, IL-12 ve IL-18 gibi sitokinler onemli rol oynarlar. 49. Yuvarlanma Endotelde : E- Selektin, P selektin, CD 34 Lokositte : Sialyl Lewis x, L- selektin S.k. yap..ma Endotelde: ICAM - 1, Lokositte : LFA - 1 (CD11), MAC - 1 (CD18) Transmigrasyon : Endotel ve lokositte PECAM -1 50: Apoptozisi regule eden genler Apopitozisi art.ranlar Apoptozisi engelleyenler P53 Bax Bad Bid Bcl-xs Bcl-2 Bcl- XL Bax mitokondri membran.nda yer alan bir kanal proteinidir. Bax kaspazlar.n aktivasyonuna neden olan sitokrom-cfyi d..ar. c.kar.r ve apoptoz kaskad. h.zlan.r. 51. Asbestozis alt lob ve subplevral tutulum gosterir. En s.k gorulen bulgusu plevral plaklard.r. Bronkojenik karsinom 5 kat, mezotelyoma riski 1000 kat artar. Asbest en s.k akci.er Cafy. neden olur. Asbestozis en s.k Adeno Ca yapar! Ama mezotelyoman.n yegane sebebi asbesttir. Dikkat! 52.Berilyum Sarkoidoza cok benzeyen granulomlar olu.turur. .leri a.amada noduler fi brozis yapar. Berilyozis akci.er Ca riskini artt.r.r. Silikozis dunyada en s.k gorulen meslek hastal...d.r. Maden ta. oca.., cam ve seramik i.cilerinde gorulur. Akci.er ust loblar.nda en s.k direkt noduler fi brozis yapar. Hiler lenf nodlar. ve plevrada fi brotik lezyonlar gorulebilir. Lenf nodlar.nda kalsifikasyon yapabilir bu yumurta kabu.u .eklinde gorulur. Silikoziste akci.er Ca ve Tbc insidans. artar! Komur i.ci pnomokonyozu once makrofajlardan zengin seluler nodul, ileri donemde noduler fi brozis yapar. akci.er Ca riskini artt.rmaz ama Tbc riskini art.r.r! Asbest silikozisin aksine direkt diffuz interstisyel fi brozis yapar. Buradaki fi brozis di.er patolojilerden farkl. olarak demir iceren proteinoz materyalla cevrilmi. gasbest cisimcikleridirh. Ayr.ca asbest komur i.ci pnomokonyozunun aksine alt loblar. ve subplevral alanlar. tutar. Fe-protein kompleksleri Asbest icermiyorsa gferriginoz cisimciklerh ad.n. al.r. En s.k gorulen bulgusu plevral plaklard.r. Bu plaklar asbest icermez Asbest ayr.ca akci.er d...nda kolon, Larinks karsinomlar.na neden olabilir. 53.SLEfde % 100 tutulumla en s.k tutulan sistem hematolojik sistemdir. .kinci s.kl.kta ise % 90 oran.yla eklemler gelir ve lupusta genelde anemi, trombositopeni, lokopeni gorulur. Yani artan hucre serisi yoktur. 54. Diyaliz a B2 - mikroglobulin Alzheimer aA4 amiloid, Amiloid B2 protein Senil amiloidoza transthyretin Tip II DM a amilin 55. Antijen sunan hucreler: Karaci.er a Kupffer hucreleri Dalak ve lenf nodlar. a Sinus histiositleri SSS a Mikroglia Deri a Langerhans hucreleri (Dikkat stratum spinozumda) Kemik a Osteoklast Akci.er a Alveolar makrofaj 56. Apoptozisfte Cekirdek kromatini koyula..p, buzu.ur. Sitoplazma koyu pembe bir hal al.r. Cekirdek bir tarafa cekilir. Parcalanan kromatin iceri.ini saran sitoplazmik tomurcuklar olu.ur. 57.Spontan regrese olabilen tumorler; noroblastom, Retinablastom, Wilms Tm, Selluler fi bromatozis, .nfantil fi brosarkom, Hemanjiom 58.Skirroz Kanser: Meme, Prostat, Pankreas kanserlerinde oldu.u gibi a..r. fi broz stromaya (desmoplazi) sahip, sert k.vaml. kanserlere skirroz kanser denir. Fakat tumor Stromal orjinli olup sert k.vamda ise buna Skirroz kanser de.il gSkirroz Tumorh denir. Aradaki farka dikkat edelim! Skirroz karsinom stromal de.il, epitelyal tumordur! Stromadan fakir, tumor hucresinden zengin ve yumu.ak k.vaml. kanserlere gmeduller kanser denir. Memenin, Tiroidin moduller kanserleri, Hepatoseluler ve Renal hucreli Ca medullerh ozellikte kanserlere ornektir! Bir de parotisin adenoid kistik karsinomu, prostat Ca ve Pankreas Cafda perinoral invazyon s.kt.r. Dolay.s.yla bu tumorlerde a.r. s.kt.r. Yans.yan a.r. da olabilir. (Parotis tumorunde otalji gibi) 59. Mavi yuvarlak hucreli tumorler; Noroblastom Lenfoma Rabdomyosarkom Ewing sarkom Wilmfs tumoru 60. HIVfde laboratuar bulgular.: 1. Lenfopeni 2. Azalm.. T4 ve T8 hucre fonksiyonu 3. Poliklonal B hucre proliferasyonu, hipergamaglobulinemi 4. Azalm.. makrofaj fonksiyonu 61.Temporal arterit a orta ve kucuk boy arterler (daha cok kranial damarlar) tutulur. Ya.l. bayanlarda s.k izlenir. .nternal elastik laminan.n parcalanmas. temporal arterit icin cok onemli bir histopatolojik bulgudur. 62.Fibrinoz perikardit akut MI, Dressler sendromu, uremi, go.us radyasyonu, romatizmal ate., SLE ve travma sonras. gorulur. 63. ARAfdan 1-2 mmflik verrukoz vejetasyonlar kapanma cizgisinde birikir. Bu lezyonlar erozyon ve fi brinoid nekroz alanlar.na fi brin cokmesi sonucu olu.ur. NBTE 1-5 mm vejetasyon Libman - Sachs endokarditi (1-4 mm) vejetasyon Enfektif endokardit en s.k mitral kapa..n atrial yuzunu tutar. SLEfde gorulen Libman- Sacks endokarditi mitral (en s.k) trikuspit (daha az) bu kapaklar.n ventrikuler yuzu tutulur. Ancak kapaklar.n her iki yuzu de tutulabilir. 56 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com Non bakteryel Trombotik endokardit en s.k aort kapa..n. tutar. Karsinoid kalp hastal... en s.k ve en a..r trikuspit kapakta izlenir. 64.DIC primer bir hastal.k de.ildir. Mikrosirkulasyonda t.kanma yapan yayg.n trombin aktivasyonu sonucu olu.ur. 65.Koagulasyon nekrozu (protein denaturasyonu sonucu olan en s.k gorulen nekroz tipi) Orn: MI Likefaksiyon nekrozu (enzimatik sindirim sonucu) Orn: Beyin nekrozu Kazeoz nekroz Orn: tbc Gangrenoz nekroz Orn: diabetik ayak Ya. nekrozu Orn: Memede ve pankreatitte gorulen nekroz Fibrinoid nekroz Orn: Vaskulitler 66. ARAfda mikroskopik bulgular: . Aschoff cisimleri . Anitschkow hucreleri . Aschoff hucreleri 67. ARAfda makroskopik bulgular: . Perikardda tereya.l. ekmek gorunumu (Fibrinoz perikardit) . Verrukoz endokardit . Mac Callum plaklar. 68.Akut myokard infarktusunun en s.k komplikasyonu ventrikuler aritmilerdir. (%25) En olumcul komplikasyonu ise myokard rupturudur. .lk iki haftada ozellikle ilk 4-7 gun genelde sol ventrikul serbest duvar.nda izlenir. Ventrikuler anevrizma ve Dressler Sendromu gec komplikasyonlard.r. Akut MIfda mikroskobik olarak 12-24. saatlerde marjinal kontraksiyon band nekrozu ve notrofilik infiltrasyon gorulmeye ba.lar. 48-72. saatte demarkasyon hatt. belirir ve notrofilik infi ltrasyon belirginle.ir. 69.Klinikte en s.k izlenen amfi zem turu sentrasiner (sentrlobuler) amfi zem olmas.na ra.men, otopsi serilerinde en s.k izlenen amfi zem ise daima skar dokusu ile birlikte olan irreguler amfi zemdir. .rreguler amfi zem genelde asemptomatiktir. Bir de kontraksiyon atelektazisi irreversible olan tek atelektazidir. .ltihap ve tumorlere ba.l. olu.an skar dokusu kontraksiyon atelektazisinin en s.k nedenidir. 70. Karsinoid tumor ilk apendikste ard.ndan ince barsak, pankreas ve rektum yerle.ir. 71. Erken gastrik kanser lenf nodu metaztas. olsun veya olmas.n mukoza ve submukozaya s.n.rl. mide karsinomudur. Prognozu cok iyidir. 72.Portal alanda granulom denince .u 3 hastal.k mutlaka hat.rlanmal.d.r: 1) PR.MER B.L.YER S.ROZ 2) S.STOZOM.YAZ.S 3) SARKO.DOZ 73.Meduller tiroid karsinomunda prognozun iyiden kotuye do.ru s.ralan...: - Familyal non MEN - MEN II a - Sporadik - MEN II b. 74. Hashimatofda B-hucreli lenfoma riski artm..t.r. D.KKAT! Hurthle hucreli tumor de.il!!! 75. Colyak ¨ T hucreli lenfoma riski artm..t.r. 76.Renal papiller nekroz Akut pyelonefritin komplikasyonlar.ndan biridir ve ozel durumlarda (DM, analjezik kullan.m obstriktif uropatilerde ve orak hucreli anemide) izlenir. 77.Renal ven trombozunun yeti.kindeki en s.k nedeni a membranoz glomerulonefrit Renal ven trombozunun cocuktaki en s.k nedeni a dehidratasyon AIDSfte en s.k gorulen GNF a FSGS 78.Endometriozis tan. icin bez, stroma ve hemosiderin yuklu makrofajlar.n gorulmesi gerekir. 79..ntermedier trofoblastlardan olu.an plasental side trofoblastik tumordur. Sito ve sinsityotrofoblastlardan geli.en ise koryokarsinomdur. 80.Disgerminom en radyosensitif over tumorudur. Seminom ise en radyosensitif testis tumorudur. 81. Tukruk bezlerinde gorulen en s.k tumor pleomorfi k adenom, ayn. zamanda en s.k gorulen benign tumorudur. 82. Pannus romatoid artritte olu.ur. 83.Kondroblastom ve dev hucreli kemik tumoru genelde epifi z yerle.imlidir. Ewing, lenfoma ve adamantimo diafi z yerle.imlidir. Di.er kemik tumorleri genelde metafi z yerle.imlidir. Kordoma spinal korda primitif notokord art.klar.ndan geli.en malign bir tumordur. Adamantimolar nadir gorulen diafiz yerle.imli kemik tumorudur. En s.k tibiada gorulur. Kemi.in metastatik tumorlerinden prostat Cafn.n metastaz.nda osteoblastik aktive belirgindir. En s.k dediferansiyasyon gosteren kemik tumoru kondrosarkomdur. Dediferansiyasyon du.uk grade kondrosarkomun ba.ka bir yuksek dereceli sarkoma donu.mesidir ki bu genelde osteosarkomdur. 84.Nevus hucreleri melanositlerdir. Kongenital Dev Nevus ve Displastik Nevus (Clark Nevusu) malign melanoma donu.ebilir. Blue nevus a Gorunumu melanomla kar...r Spindl (epiteloid) nevus a Hemangioma benzer. Cocuklarda s.kt.r. Halo nevus a Nevus hucreleri cevresinde lenfosit infi ltrasyonu vard.r. Bazal hucreli karsinom en s.k nazolabial sulkusta yerle.ir. Syringoma : Ekrin bezlerin tumorudur. Sylindroma : Apokrin bezlerin tumorudur. Trichoepithelioma: K.l folikulunden koken alan tumordur. 85.Cocukluk ca..n.n en s.k germ hucreli tumoru teratomdur ama en s.k testis tumoru yolk.salkt.r. 86. ARDSfde major etken hipoksidir. 87. Nazofarenks Kanseri Klasik klinik ileri ya.ta tek tarafl . seroz otit,posterior servial ucgende LAPft.r. 88.Hepatit C haricinde viral hepatitlerde ya.lanma beklenmez!!! 89. Primer biliyer siroz . Ana histolojik bulgusu, orta boy safra kanallar.nda nonsupuratif, granulomatoz y.k.m olmas.d.r. . Tam geli.mi. hastalarda intrahepatik safra kanallar. ortadan kalkar. . Son a.ama biliyer siroz geli.imidir. 90. Demansla karakterize major hastal.klar: . Alzheimer . Multi-infarkt demans . Creutzfeldt . Jakob hastal... . Pick hastal... 91.Tiroid tumorleri immunohistokimyasal olarak tyroglobulin boyan.r. Sadece meduller karsinom kalsitonin ve CEA boyan.r. 92.ENFEKS.YOZ MONONUKLEOZ Bu hastal.k icin karakteristik kabul edilen dola..mdaki atipik lenfositler, gercekte viruse spesifi k sitotoksik T (CD8+) hucreleridir. ( Downey hucreleri) 93.HIVfin nihai hedefi immun sistem ve SSSfdir. Sifi lizin nihai hedefi ise obliteratif endarterittir. 94. RPGNf.N OLASI NEDENLER. m Tip 1 RPGN - .diopatik - Goodpasture sendromu m Tip 2 RPGN (immun kompleks nedenli) - .diopatik - Postinfeksiyoz - SLE - Henoch-Schonlein purpura m Tip 3 RPGN (pauci-immun) (ANCA ile birlikte) - .diopatik - Wegener granulomatozis - Mikroskopik poliarteritis nodosa BAZI ONEML. B.LG.LER 57 www.tusdata.com 95: .ntestinal/diffuz tip mide adenokarsinomlar. kar..la.t.rmas. Lauren .ntestinal Tip Lauren Diffuz Tip Neoplastik gland (tubulus) yap.lar. Gland yap.s. olu.turmaz, bazen ta.l. yuzuk hucreleri. 50 ya. sonras. s.kt.r Daha genc ya.larda olur. A kan grubunda s.kt.r Erkeklerde daha s.k olu.ur Her iki cinsi e.it tutar Kronik atrofi k gastrit ve intestinal metaplazi ile birliktelik s.kt.r. Kronik gastrit ve intestinal metaplaziye e.lik etmez Epidemik bolgelerde diffuz tipe gore daha s.k Prognozu daha kotudur. 96: Dokularda biriken maddeleri gosteren boylar Glikojen PAS Demir Prusya mavisi Melanin Masson Fontana Amiloid Kongo Red Ya. Sudan- Oil red Musin Alcian-Blue, PAS Bak.r Orcein, Rhodamin Kollojen-kas Masson trikrom 97. D.STROF.K KALS.F.KASYON . Aterosklerozda damar duvar.nda . Pankreatitte ya. nekrozunda . Tuberkuloz granulomlar.nda . Psammom cisimcikleri (Tiroid papiller, over seroz tumorleri, menengiom gibi tumorlerde) . Di.er tumoral kalsifi kasyonlar METASTAT.K KALS.F.KASYON . Primer hiperparatroidizm (en s.k sebebi paratroid adenomu) . Sekonder hiperparatroidizm (bobrek yetmezli.i; fosfor yuksekli.i nedeniyle hiperparatroidizm olur) . .mmobilizasyon, kemi.in Paget hastal... gibi kemikten kalsiyum sal.n.m.n.n artt... durumlar . Kemi.e metastaz yapan baz. tumorler . Multipl myelom . Ektopik PTH uretimi (akci.er squamoz, renal cell CA) . Sarkoidoz (D vitamini prekursorleri artar) . Sut . alkali sendromuna yol acan maddelerin al.n.m.T 98. REJENERASYON KAPAS.TELER.NE GORE VUCUTTAK. HUCRE GURUPLARI A- Labil ( surekli bolunen) hucreler: Skuamoz epitel: Deri, oral kavite, vagina, serviks uteri epiteli Kuboidal epitel: Pankreas, tukruk bezi, safra kanallar. gibi ekzokrin organ duktuslar., uterus-tubaendoserviks epiteli, GIS trakt epiteli, Mesane de.i.ici epiteli Kemik ili.i hucreleri B- Stabil sessiz hucreler: Gerekli durumlarda co.al.rlar. Genellikle Go da bulunurlar. Stimulus olu.ursa G1fe girerler. Parankimal epitel: Hepatositler, Renal hucreler, Pankreatik epitel. Mezenkimal hucreler: Duz kas hucresi, fibroblastlar. kondrositler, osteositler, vaskuler endotel. C- Bolunmeyen (permanant) hucreler: Mitotik aktivitelerini intrauterin donemde tamamlanm.. olup postnatal hayatta bolunmezler; Noronlar Cizgili kashucreleri Kalp kas. hucreleri Glomeruler visseral epitel hucresi 99. H.PERSENS.V.TE REAKS.YONLARI Tip I anafi laktik tip reaksiyon: IgE, bazofi l ve mast hucreleri rol oynar. Anafi laksi, deri ve yi yecek allerji tipleri, saman nezlesi ve baz. ast.m tipleri ile atopi bu gruba girer. Tip II sitotoksik tip, IgG, IgM ve kompleman aktivasyonu ile hedef hucre lizisi sa.lan.r. Ornek otoimmun hemolitik anemi, Eritroblastozis fetalis, Good Pasture ve transfuzyon reaksiyonlar.d.r. Tip III immun kompleks bozuklu.u: Antijen-anti kor ve kompleman aktivasyonu ile notrofi llerin ge lip lizozom ve di.er toksik maddeleri salg.lamas. ile olu.ur. Arthus reaksiyonu, serum hastal..., sis temik lupus eritematozus ve akut glomerulonefritin baz. tipleri bu gruba girer. Tip IV Hucresel gecikmi. a..r. duyarl.l.k; T lenfosit duyarlanmas. ile olu.ur. Ornek tuberkulin testi, kontakt dermatit ve transplantasyon reddi bu tiptir. 100: Bening ve malign tumorler aras. karakter farkl.l.klar. Benign Malign Buyume h.z. Yava. H.zl. Mitoz Az Cok Nukleer kromatin Normal Artm.. ve kabala.m.. Differansiasyon .yi Kotu Lokal buyume Ekspansif .nvazive Kapsul S.kl.kla mevcut Yok Doku destruksiyonu Minimal Belirgin Damar invazyonu Yok S.kl.kla Metastaz Yok S.kl.kla Kona.a etki Anlams.z Anlaml. 101.Jinekolojide Hucre ve Cisimcikler . Balonh hucreleri Condyloma accuminatum (HPV enfeksiyonu) . Koilostikh hucreler (PAP smearda) Condyloma accuminatum (HPV enfeksiyonu) . Cowdry Ah cisimci.i Herpes Virus enfeksiyonu . Donovanh cisimci.i Calymmatobacterium granulomatis enfeksiyonu . Clueh hucreleri Gardnerella vaginalis enfeksiyonlar. . Call-Exnerh cisimcikleri Overin Granuloza-Theca hucreli tumorleri . Orphan Annieh hucreleri Overin papiller karsinomas. . Psammomah cisimcikleri Overin seroz kistadenokarsinomas. . Reinkeh kristalleri Leydig hucreli tumor . Hilush hucresi Brenner tumor (over) . Schiller-Duvalh cisimcikleri Yolk sac tumorleri . Signet cellshOverin krukenberg tumoru . Coffee-beanh goruntusu Granuloza hucreli tumor . Zimmermanh hucreleri Hemangioperisitoma (en cok uterusun etraf.ndaki damarlarda) 102. .NTERMEDIATE FLAMENT VE POZ.T.F BULUNDU.U KANSERLER . Sitokeratin ..................... Karsinomlar ve mezotelioma . EMA............................... Epitelyal Membran Antijeni ...................................... (butun kanserler) . LCA (CD45)................... Leucocite Common Antigen ...................................... (tum lenfomalar) . Desmin .......................... Cizgili ve duz kas tumorleri . Vimentin ........................ Mezenkimal tumorler,bazen de ...................................... karsinomlar. . Norofi lament ................. (NSE)Noronal tumorler . Sinaptofi zin.................... Noronal tumorler . Glial fi lament ................. Glial tumorler . S-100............................. Malign melanom, norojenik ...................................... tumorler, mezetelyoma . HMB-45 ......................... Malign melanom . Kromagranin.................. Endokrin organ kanserleri 103. PREKANSEROZ HASTALIKLAR . Lokoplakiler: A..z,vulva,penis vs deri ve mukozalarda yer alabilen beyaz lezyonlard.r 58 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com . Eritroplaki: %50 den fazla malignle.ir . Adenomatoz polipler: Ozellikle villoz tipte malignle.me olas.l... fazlad.r . Deride kronik fistul a..zlar. ve ulser alanlar.: Kronik osteomyelitin neden oldu.u kronik irritasyon zemininde,yan.k skarlar.nda (marjolin ulser) skuamoz hucreli kanser geli.ebilir. . Aktinik keratoz: Skuamoz ca geli.ir. . Siroz: Hepatoselluler ca geli.ir. . Endometrial hiperplazi: Endometriyum ca geli.ebilir. . Bron.ial ve serviks uteride metaplazi ve displazi: Skuamoz ca geli.ebilir. . Kronik gastrit: Adenokanser,lenfoma geli.ebilir. . Displastik nevus: Malign melanoma donu.ebilir. . Fibrokistik hastal.k: E.er hiperplazi e.lik ederse meme kanseri geli.ebilir. . Komplet moller, koryokarsinom vakalar.n.n % 50fsinden sorumlu olan benign koryonik villus neoplazmlard.r. . Serviks karsinomu servikal displaziden . Endometrial karsinomlar.n co.u atipik endometrial hiperplaziden koken alabilir. . Hepatik sirozda hepatoseluler karsinom . Kronik ulseratif kolitte ise kolon adenokarsinomu riski artm..t.r. @ D.KKAT!!! . Endometrial polipler, menorajinin s.k bir nedenidir, fakat pre kanseroz de.ildir. . Liken sklerozus, lokoplaki ile kendini gosteren benign bir vulvar dermatozdur. . .ntraduktal papillom, 50 ya. alt.ndaki kad.nlarda en s.k kanl. meme ba.. ak.nt.s. nedeni olan benign bir tumordur, prekanseroz de.ildir. Cok say.da papillomun oldu.u intraduktal papillomatozis ise prekanserozdur. . Travmatik ya. nekrozu, meme kanserini taklid eder fakat pre kanseroz de.ildir. Leiomyomdan leiomyosarkom, benign prostat hiperplazisinden prostat kanseri, tiroid follikuler adenomundan follikuler karsinom GEL..MEZ!... 104: Etkilerine gore mediatorler Kemotaksis C5a, LTB4, IL-8, bakteri urunleri, IL-1, TNFƒ¿, PAF, serbest radikaller Permeabilite art... - Vazoaktif aminler (Histamin, Serotonin - C3a, C5a (amin salg.lat.r) - Bradikinin - Lokotrienler C4, D4, E4 - PAF Vazodilatasyon - Prostoglandinler - Nitrik oksid A.r. - Prostoglandinler - Bradikinin Ate. (akut faz reaksiyonlar.) IL-1, IL-6, TNFƒ¿, Prostoglandinler Doku Hasar. - Notrofi l ve makrofaj lizozomal enzimleri - Oksijen metabolitleri - Nitrik oksid BAZI ONEML. B.LG.LER 59 www.tusdata.com 105: Hemostazla .li.kili Faktorler Anti Trombotik Protrombotik Agregasyonun inhibisyonu Agregasyon ve adhezyonun uyar.lmas. . PGI2 . NO . ADPaz . VWF . PAF . ADP,TXA2 Antikoagulan . trombin inhisyonu . Antitrombin III . Protein C/Sfnin trombomodulin ile aktivasyonu Prokoagulasyon faktorleri . Doku faktoru . FaktorIXa,Xa ba.lay.c. faktorler . Faktor V Fibrinolizis . t-PA Fibrinoliz inhibisyonu . t.PA inhibitoru 106: Kas-.skelet hastal.klar.nda kullan.lan serolojik testler Testi Bulunan Hastal.klar Romatoid faktor RA, ce.itli di.er hastal.klar Antinukleer antikor SLE, skleroderma, RA, miyozit, di.er hastal.klar Anti-Sm SLE Anti-dsDNa SLE Antihiston H1, H3-H4 SLE Antihiston H2A, H2B .laca ba.l. SLEfde daha s.k Anti-RNP (yuksek titreler) MCTD , SLE Anti-SSB Sjogren sendromu, SLE Anti-SSA Sjogen sendromu, SLE, neonatal lupus Antisentomer En s.k s.n.rl. sklerodermada Antitopoisomeraz I (SCI-70) En s.k yayg.n sklerodermada Antinotrofi l stoplazmik Wegener granulomatozu, ve di.er antikor (ANCA) vastulitlerde Antikardiolipin SLE, antifosfolipid antikor sendromu Lupus antikoagulan. SLE -antifosfolipid antikor sendromu Anti-jo-1 Dermatomyozit/polimiyozit, intertisyel akci.er hastal...yla beraber RA: Romatoid artrit; SLE: Sistemik lupus eritematozus; MCTD: Mikst ba. dokusu hastal... 107: Tukruk bezi tumorlerinin s.n.fl and.rmas. Benign tumorler % Malign tumorler % Pleomorfi k adenom (benign mikst tumor) 50 Mukoepidermoid karsinom 15 Warthin tumoru 5-10 Adenokarsinom (NOS) 10 Onkositoma 1 Asinik hucreli karsinom 5 Di.er adenomlar 5-10 Malign mikst tumor 3-5 108: Glomerulonefritlerin kronik glomerulnefrite donu.me oranlar. Poststreptokokal GN %1-2 Rapidly Progressive (CRESCENTRIC) GN % 90 Membranoz GN % 50 Fokal Glomerulosklerozis % 50-80 Membranoprpliferatif GN % 50 IGA Nefropatisi % 30-50 109: Akut ve kronik hepatitin morfolojik bulgular Akut Viral Hepatit Mikroskopisi Kronik Viral Hepatit Mikroskopisi gCouncilman Bodyfsh: Apoptotik hepatosit nekrozu Buzlu cam gorunumlu hepatositler (ta..y.c.lar ve kronik B hepatitinde) Dropaut nekroz, makrofaj birikimi Portal alanda lenfoid follikuller (HCV) Hepatositlerde balonla.ma nekrozu Bridging fi brozis (irreversibl) Kolestaz (hepatosit sitoplazmas.nda, safra kanaliklleri ve du ktuslar.nda) Persistan dejenerasyonrejenerasyon- fi brozis.....Ë siroz Kupffer hucre hipertrofi ve hiperplazisi Enfekte hepatosit cekirdeklerinde Kumlu gorunum Portal traktta ve parenkimde mikst infl amasyon Portal traktta ve parenkimde mikst infl amasyon (KAH) Periportal parenkimde guve yeni.i gPiecemeal gnekroz Periportal parenkimde guve yeni.i gPiecemeal gnekroz (KAH) Hepatositlerde ya. birikimi (HCV) Hepatositlerde ya. birikimi (HCV) Bridging nekroz Bridging nekroz (KAH.) Lobuler histolojik yap. bozulmas. Lobuler histolojik yap. bozulmas.(KAH) Akut Ve Kronik Viral Hepatitlerin Ortak Mikroskopik Bulgular. 110. PROTOONKOGEN MUTASYONLARI Cok say.da protoonkogen mutasyonu bilinmekle birlikte en onemli olanlar .unlard.r: . neu (erb-B2): Meme, over, akci.er, mide karsinomlar. . ras: Akci.er, kolon, pankreas karsinomlar., losemiler . abl: KML (Philedelphia kromozomu), ALL . myc: Burkitt lenfoma noroblastom, akci.er kucuk hucreli Ca. 111: Onkojen aktivasyonununa ba.l. geli.en tumorler Onkojen Tumor Aktivasyon turu C-myc (Nukleer regulator protein) Burkitt lenfoma, mem, akci.er Ca Translokasyon N-myc Noroblastom,akci.er Amplifi kasyon L-myc Akci.er Amplifi kasyon Abl (sinyal ileti protein) KML (Ph), ALL Translokasyon Bcl-2 Folikuler B hucreli lenfoma Translokasyon Ras K(sinyal ileti prot) Kolon ve pankreas Ca Nokta mutasyonu Ras N AML, ALL Amplifi kasyon Erbb-1 Glioblastoma multiforme Amplifi kasyon G-1 siklin Meme ve yass. hucreli kanser Nokta mutasyonu Ras-alfa/APL Akut promyelositik losemi Translokasyon Ros Glioblastoma multiforme Amplifi kasyon 60 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 112: Hodgkin hastal...n.n rye s.n.fl amas.na gore patolojik s.n.fl amas. 1. Lenfositten zengin tip: %5fni olu.turur, en iyi prognoza sahiptir, B semptomlar. yoktur. 2. Noduler skleroz: En s.k gorulen tipidir. Genc kad.nlarda s.kt.r. Mediastinal tutulum s.kt.r 3. Miks tip: B (sistemik) semptomlara s.k rastlan.l.r. .kinci s.kl.kta gorulur. 4. Lenfositten fakir tip: En az gorulen tipidir. En kotu prognoza sahiptir. Kemik ili.i tutulumu s.kt.r. 113. HERED.TER GEC.. GOSTEREN HASTALIKLAR Baz. kanserlerin olu.umunda genetik yatk.nl.k oldu.u kabul edilmektedir. Kanserle ili.kili sendromlar uc gruba ayr.labilir: . Otozomal dominant geci. gosteren kanser sendromlar.: Tumor supresor (bask.lay.c.) gen mutasyonlar. ile olu.urlar. . Otozomal resesif geci. gosteren herediter preneoplastik sendromlar: DNA tamir defektleri bu grupta yer al.r. . Xfe ba.l. resesif gecen immun yetmezlik sendromlar.: Herediter ve edinsel immun yetmezliklerde lenfoma ve losemi riski artar. OD HERED.TER KANSER SENDROMLARI . Familyal retinoblastom: Genellikle bilateral, osteojenik sarkom gibi ikincil tumorler . Familyal adenomatoz polipozis koli: Say.s.z polipoz adenomlar, profilaktik kolektomi yap.lmazsa 50 ya. civar.nda %100 kanser geli.imi . MEN tip I: Pituiter, paratiroid, pankreas ada hucreleri adenomlar. . MEN tip II: Tiroid meduller karsinomu, feokromasitoma, paratiroid tumorleri . MEN tip III: Tiroid meduller karsinomu, feokromasitoma, ganglionoromlar . Norofi bromatozis tip I (von Recklinghausen hastal...): Multiple noral tumorler (beyin ve optik sinir gliomlar., feokromasitoma, norofi brom, schwannom, menenjiom), cafe au lait lekeleri, pigmentli iris hamartomu (Lisch nodulleri), kemik defektleri ve malign periferik sinir k.l.f. tumoru (MPSKT) riski . Norofi bromatozis tip II: Bilateral akustik sinir tumorleri (schwannom, menenjiom) cilt tumorleri, cafe au lait lekeleri.. Lisch nodulleri gorulmez. MPSKT riski var. . Von Hippel-Lindau sendromu: Retina, serebellum, beyin sap. hemanjiomlar., organ kistleri ve renal hucreli karsinom riski . Wilms tumoru: Konjenital malformasyon ve bobrekte Wilms tumoru . Li Fraumeni Sendromu: Meme, kolon kanserleri, sarkomlar gibi cok say.da tumorler OR HERED.TER PRENEOPLAZ.K DURUMLAR . Kseroderma pigmentozum: Ciltte bazal hucreli ve skuamoz hucreli karsinom, malign melanom . Bloom sendromu: Akut losemi ve de.i.ik karsinomlar . Fankoni anemisi: Akut losemi, skuamoz hucreli karsinom ve karaci.er kanser . Ataksi-telenjiektazi: Akut losemi, lenfoma, meme kanseri XfE BA.LI .MMUN YETMEZL.KLER . Xfe ba.l. agamaglobulinemi: Lenfoma ve losemi . Wiskott-Aldrich sendromu: Akut losemi, lenfoma . Xfe ba.l. lenfoproliferatif sendrom: EBVfe anormal yan.t ve buna ba.l. B hucreli immunoblastik lenfoma 114: ANEVR.ZMALAR Tip Ozellikler Aterosklerotik En s.k abdominal aortada, ruptur ve olum potansiyeli var. Sifi litik Tersiyer; en s.k asendan aortada, kapakta aortik yetmezlik yapabilir, a.ac kabu.u gorunumu var. Dissekan Marfan sendromu ile ili.kili olabilir, ruptur ve kardiak tamponad yapabilir. Berry Willis poligonunda; rupturu mortalite ve morbiditeye neden olur. Arteriovenoz Travmatik veya konjenital arteriovenoz fi stul; yuksek debili kalp yetmezli.i yapabilir. 115: Tumor bask.lay.c. genler Tumor bask.lay.c. gen veya kromozom bolgesi Geli.en Tumor Rb(hucre siklus duzenleyici) Retinoblastom, glial tumorler osteosarkom, meme, mesane, kucuk hucreli akci.er Ca, KML blastik transformasyon P53 (siklus+apopitoz) Akci.er, meme, kolon, glial tm Ip Noroblastom, feokromasitoma, meduller troid karsinomu 3p Akci.er, bobrek,glial tm 18q Kolon 22 Meningiom, kolon, akustik norom WT1 Wilms tumoru RCC Bobrek karsinomu APC Kolon NF1 Norofi bromatozis E-Cadherin Familiyal gastrik kanser NF2 Schwannoma MEN1 Pituiter adenom 10 Glial tm 11p Willmfs tm, hepatobalstom, rabdomyosarkom, adrenal kanser 116: Gastrointestinal sistemin endokrin tumorleri Sendrom Hucre tipi Klinik Malignite % ve mediator Karsinoid sendrom Enterokromofi n hucreler Flushing, diyare, wheezing, hipotansiyon, %100, Serotonin, histamin Zollinger Ellison Non beta islet cell Peptik ulser, ishal %70, Gastrin .nsulinoma .slet Beta cell Hipoglisemi %10, .nsulin V.POMA .slet D1 Cell Diyare, hipokalemi, hipoklorhidri %60, Vazoaktif intes.peptid Glucagonoma .slet A cell DM, glossit, nekrolitik eritema migrans >%75, Glukagon Somatostatinoma .slet D cell DM, diare, steatore, kolelitiyazis %70, Somatostatin BAZI ONEML. B.LG.LER 61 www.tusdata.com 117: Tumor supresor gn mutasyonlar. NF-1 Norofi bromatozis tip 1 ve sarkomlar NF-2 Norofi bromatozis tip 2; akustik schwannom, meningiom APC (ƒÀ-catherin) Familial adenomatoz polipozis koli ve kolon Ca Rb Retinoblastom, osteosarkom p53 Li-Fraumeni send. WT-1 Wilms tm. p16 Malign melanom, BRCA-1,-2 Kad.n meme ve over Ca Erkek ve kad.n meme Ca 118. Akci.er kanserleri . Bronkojenik karsinom genel olarak yass. hucreli karsinom, adenokarsinom, kucuk hucreli karsinom ve buyuk hucreli karsinom .eklinde s.n.fl an.r; hepsi de morfolojik farkl.l.klar.na ra.men ortak bir endodermal kokeni payla..rlar. a. Squamoz hucreli (epidermoid) karsinom erkeklerde daha s.k, santral yerle.imlidir. Lokal lenf nodlar.na yay.l.r ancak uzak metastaz daha gec olur. Bron. epitelinde ba.layan metaplaziden y.llar icinde displazi, karsinoma in-situ ve karsinom geli.ir. Klinik bulgu olmad... donemde balgamda, lavaj materyalinde tan. konulabilir. Metastaz yapmadan once buyuk ve bron.lar. t.kayan kitle olu.turdu.u icin tan. erken konur, cerrahi c.kar.labilir ve daha iyi prognozludur. Hiperkalsemi s.kt.r. Kavitasyon olu.turur. High MW keratin pozitiftir. b. Adenokarsinomlar kad.n erkek oran. e.it, sigarayla daha az ili.kilidir. Co.unlukla periferal yerle.imlidir. Skar sonras. geli.ebilir. Erken metastaz yapar. DIC ve trombofl ebit yapabilir. Low MW keratin, EMA ve EA (+)fdir. % 50 surfaktan apoproteini pozitifl i.i primeri metastazdan ay.rmada yard.mc.d.r. Adenokarsinom osteoartropati ve comak parmak olu.turabilir. c. Bronkoalveoler karsinom, ozel bir adenokarsinom tipidir. Pulmoner konsolidasyonu taklit eden kitleler olu.turabilir bir lobta multipl veya bazen bilateral loblar. tutabilir. Perifere yak.n yerle.imlidir ve cok iyi prognozludur. Multipl kitlede 5 y.ll.k survey % 25 iken tek kitlelerde % 50-70fdir. Psammom body % 13 oran.nda gorulur. d. Buyuk hucreli karsinom daha cok periferal yerle.imli olup buyuk hacime ula..rlar. Erken fazda uzak metastaz yaparlar. Tan. kondu.unda yar.dan fazla hastada beyin metastaz. vard.r. 5 y.ll.k survey % 2-3ftur. e. Kucuk hucreli karsinom erkekde s.k ve sigarayla cok yak.n ili.kilidir. .ki y.ll.k survey tedaviye ra.men % 5- 8fdir. ACTH, kalsitonin, kromogranin gibi hormonlar sekrete eder. Eaton-Lambert, Cushing sendromu ve Diabetes insipitusa yol acabilirler. .mmunohistokimsayal olarak keratin genellikle pozitiftir, norofi lament, leu 7 ve noron spesifi k enolaz gibi noral mark.rlarda pozitiftir. Crush artefakt. ve Azzopardi efekti s.k gorulur. Akci.er tumorleri vena kava superior sendromu ile apikal yerle.imliler Horner sendromu (ayn. tarafta enoftalmi, ptozis, myozis, anhidrozis) yapabilir. f. Bron.ial karsinoid bron.ial mukozadaki Kulchitsky hucrelerinin noroendokrin diferansiasyonunu gosterir. .ntestinal karsinoide benzer. Bron.ial karsinoid ortalama 40 ya..n alt.nda gorulur. Rezeksiyon ile .ifa bulabilir. Karsinoid sendrom olu.turabilir. Yaka-du.me lezyonu olu.turur. Kucuk hucreli karsinoma benzer .ekilde kucuk hucreleri vard.r bazen zor ayr.labilir. Prognoz iyidir. Hamartom radyologlar.n gCoin lezyonh dedi.i goruntuyu olu.turur. ID:06i056 119: Malign melanomda prognostik faktorler Malign melanomada prognostik faktorler .unlard.r: . Tumorun Clark veya Breslow evresi: Evre ne kadar ileri ise prognoz o kadar kotudur. Klinik tipi - Lentigo malign melanom: en iyi prognozlu tiptir, Lentigo malignadan geli.ir. - Yuzeyel yay.lan melanoma: 2. en iyi prognozlu ve en s.k gorulen (%65) tiptir. Kad.nlarda s.kt.r. - Noduler malign melanoma: Erkeklerde s.kt.r, cok kotu prognozludur. .kinci en s.k gorulen (%28) tiptir. - Akral Lentiginoz melanoma: En az gorulen formdur, palmoplantar ve t.rnak alt. yerle.imlidir. Kotu prognozludur. . Lezyonun yeri: govdede en kotu, ba.-boyunda ve orta ekstremitede iyidir. . Cinsiyet: Erkeklerde daha kotu. . Ya.: Ya.l.larda daha kotu. ID:07i130 120: Herniasyon sendromlar. Konum Tan.m. Klinik Bulgular Transtentoryal Santral Diensefalon ve orta beyinin a.a.. do.ru inmesiyle sonuclanan serebral hemisferlerin kaudal yonde yer de.i.tirmesi Mental durum de.i.ikli.i Cheyne- Stokesfdan santral norojenik hiperventilasyona Dekortikefden deserebre posture Okulovestibuler refl ekslerin kayb. Olum Unkal Tentoriyal ac.kl.k icine temporal lobun kaymas. Ucuncu sinir, posterior serebral arter ve orta beyin bas.s. Tek tarafl . pupilla dilatasyonunu izleyen okulomotor paralizi, pitozis var ya da yok Hemipleji Olum Serebellar A.a..ya Serebeller tonsiller foramen magnum icine girer. Medulla, posterior inferior serebellar arter bas.s. Ense sertli.i Solunum, kalp durmas. Alt kranial sinir i.lev bozuklu.u Olum Yukar.ya Serebellar dokunun tentoriyal ac.kl.k icine girmesi Orta beyin ve superior serebellar arterlerin bas.s. Yukar. bakma paralizisi Pupilla dilatasyonu Santral hiperventilasyon Olum Transfalksiyal Cingulate Tek tarafl . serebral lezyonlar falks serebri alt.ndaki cingulate girusun yer de.i.tirmesine girus ve kallosal perikallosal arterlerinin zarar gormesine yol acar Cingulate girus nekrozu ve iskemisi odem ve santral transtentoryal herniasyona yol acar ID:09t321 62 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 121: Malign kemik tumorleri . En s.k gorulen malign kemik tumoru metastazlard.r. Kad.nlarda meme erkeklerde prostat karsinomu me tastazlar. en s.k gorulenlerdir. Genellikle aksial yerle .imlidir. Osteosarkom . En s.k gorulen primer malign kemik tumorudur. . 10-30 ya.lar aras.nda ve erkeklerde s.kt.r . En s.k femur alt uc metafi zinde (%75), daha sonra ti bia ve humerus proksimalinde yerle.ir. . A.r.l. kitle, eklem tutulumu ve kilo kayb. semptomlar. vard.r. . Radyolojisinde codman ucgeni ve ince ...nsal cizgiler (gune. do.u.u manzaras.) vard.r. . En iyi prognozlu tipleri endosteal ve parosteal tipler, en kotu prognozlusu ise telenjiektazik tiptir. . En s.k akci.ere metastaz yapar. . Paget hastal..., radyasyon ve fi broz displazi uzerinde geli.en osteosarkoma sekonder tip denir. Kondrosarkom . Osteosarkomdan sonra en s.k gorulen primer malign kemik tumorudur. . 30 ya. ustunde s.kt.r. . Tipik yerle.im yeri pelvistir. . Kitle, a.r., patolojik k.r.k ile ba.vururlar . Radyolojisinde duzensiz litik ve blastik alanlar gorulur . Enkondromlar uzerinde olu.anlara sekonder denir ve 30 ya. civar.nda s.kt.r. Prognozu primere gore daha iyidir. Ewing sarkomu . En s.k 10-15 ya.lar aras.nda gorulur. . Kaynakland... hucre bilinmemektedir. Mikroskopisinde kucuk yuvarlak ve mavi hucreler gorulur ve glikojen depolarlar. 11-22 kromozom translokasyonu ile ili.kilidir. . Tipik yerle.imi tibia, femur gibi uzun kemiklerin diafi zi dir. . A.r., ate., lokositoz, hassasiyet vard.r bu nedenle os teomyelitle kar...r. . Radyolojisinde so.an zar. gibi kat kat periost reaksi yonu gorulur. . Radyoterapiye hassast.r. ID:07i108 122: Serebrovaskuler hastal.k Tip Zemin Haz.rlayan Temel Faktorler S.k Yerle.im Yerleri Tromboz Atheroskleroz intarnal ve eksternal karotis arterlerinin boyundaki c.k...nda, vertebral ve baziler arterlerde, Willis poligonunun dallar.nda ozellikle orta beyin arteridir. Emboli Kalpte mural trombusler, kapak vejetasyonlar., ya. embolisi Emboli sonucu arter t.kanmas.n.n en s.k goruldu.u yer orta beyin arteridir. Beyin ici kanama Hipertansiyon, p.ht.la.ma bozukluklar., tumor ici kanama Uzun sureli hipertansiyonda olu.an Charcot- Bouchard anevrizmalar.n.n y.rt.lmas.ndan olabilir. Subaraknoid kanama Konjenital berry anevrizma y.rt.lmas.; muhtemelen hipertansiyonla birlikte Willis poligonu ve orta beyin arterinin dallanma noktas. 123. MEME TUMORLER.N.N BAZI OZELL.KLER. Meduller karsinomlar Meme karsinomlar.n.n yakla..k %2fsini olu.turur. Morfolojisi al...lm.. sert kanserlerden farkl. olarak cok yumu.akt.r ve s.kl.kla buyukturler. (10 cm capa kadar ula..rlar) Stromas. azd.r ve selulerdir. Tumor hucreleri aras.nda belirgin lenfositik infiltrasyon vard.r ve prognoz di.er meme kanserlerine gore daha iyidir. BRCA 1 mutasyonu olan kad.nlarda giderek artan s.kl.kta meduller karsinom gorulmektedir. Genellikle hormon reseptoru icermezler ve di.er tiplerde gorulen ERB B2 protoonkogeni overekspresyonu gostermezler. Meduller karsinom iyi s.n.rl. oldu.u icin klinik ve radyolojik olarak fi broadenomla kar..abilir. Tumu kotu diferensiyedir, lenfatik ve vaskuler invazyon gorulmez. Lobuler karsinom, lobuler kaynakl. olman.n yan. s.ra ayn. meme icinde cok odakta geli.me e.ilimi ve yuksek iki tarafl . gorulme s.kl... (%20) ile di.er meme tumorlerinden ayr.l.r. Ozellikle insitu lobuler karsinom palpabl bir kitle olarak ele gelmeyebilir. Histolojik olarak karakteristik okuz gozu gorunumu olu.ur ve indian fi le gorulur. Kohezyon kayb. (e-cadherin kayb.), tubul ve papilla olu.turmamas. ve ta.l. yuzuk icermesi ozelliklerindendir. Prognoz invazif duktal karsinomdakine benzerdir. Duktal karsinomdan daha s.k olarak BOS, seroz yuzeyler, over, uterus ve kemik ili.ine metastaz yapar. Metastazlar. klinik ve radyolojik olarak tespit etmek zor olabilir. Kolloid (musinoz) karsinom seyrek metastaz yapar yava. buyur, ya.l. kad.nlarda gorulur ve prognozu iyidir. Tubuler karsinom mamografik taramalar ile saptanan 1 cmfden kucuk tumorlerin % 10 eunu olu.turur. En iyi prognoza sahiptir. .nflamatuar karsinom asl.nda duktal invazif kanserin lenfatikleri t.kamas. ile olu.an bir tiptir. Portakal kabu.u gorunumune yol acar. BAZI DER. LEZYONLARI 2. Pemfi gus vulgariste once oral sonra deri lezyonlar. ba.lar, suprabazal ayr.lma gorulur. Pemfi gus bazen oldurucu olabilen otoimmun bulloz bir hastal.kt.r. En s.k gorulen tipi pemfi gus vulgaristir. Skalp, yuz, aksilla, govde ve bas.ya u.rayan yerlerde gorulur. Oral lezyon varsa deri lezyonlar.ndan aylar once gorulurler. Pemfi gus vejetansta bul yoktur. P. vulgariste histolojik olarak akantoliz, suprabazal akantolitik bul gorulur yap.lan cal..malarda Ig Gfnin interseluler birikimi vard.r. BAZI ONEML. B.LG.LER 63 www.tusdata.com Buller Bulloz pemfi goidden farkl. olarak kolay rupture olurlar. . Paraneoplastik pemfi gus klinik olarak pemfi gus vulgaris veya eritema multiformeye benzer fakat non- hodgkin lenfoma, kronik lenfositik losemi ve Castleman hastal... gibi lenfoid kokenli hastal.klarla beraberdir fakat timomalar, i.si hucreli sarkomlar ve Waldenstrom makroglobulinemisine de e.lik edebilir. Bulloz pemfi goid ise daha ya.l.da gorulen otoimmun bir hastal.kt.r. Buller once deride sonra a..zda gorulur. Buller kolay rupture olmaz ve infekte olursa skars.z iyile.ir. Ayr.lma subepidermal ve nonakantolitiktir. Bulloz pemfi goidde basal membranda lineer immunoglobulin ve kompleman depolanmas. gorulur. Dermatitis herpetiformis (Duhring hastal... .iddetli ka..nan vezikullerin, papullerin ve urtiker benzeri lezyonlar.n bulundu.u kronik deri hastal...d.r. Dermal papillalarda Ig A depozitleri bulunur. Hastalar.n %75finde bir k.sm. semptom vermeyen glutene ba.l. enteropati (coliak) gorulur. .chtiozisde deride a..r. pullanma vard.r. .chtiozis fi tanik asit eksikli.ine ba.l. geli.en ve polinevritik de.i.iklikler ile kendini gosteren herediter bir ataksi olan Refsum sendromu ve Sjogren-Larsson sendromunun ozelli.idir. Sjogren-Larsson sendromunda herediter zeka kusuru ve spastik felc gorulur. Bu iki sendrom otozomal resesif geci.lidir. Dermatitis herpetiformis (Duhring hastal...) s.kl.kla diyetteki glutene hassasiyetle birlikte giden, IgA arac.l...yla geli.en, nadir bir blister olu.turucu hastal.kt.r. 124. ADAPTASYON MEKAN.ZMALARI A- H.PERPLAZ. Hiperplazi organ ve dokularda hucrelerin say.s.nda bir art..t.r. Bolunebilme kabiliyeti olan hucrelerde olur. (Epitelyal, hematopoetik ve ba. dokusu gibi). Endometriyumun ostrojen etkisi ile kal.nla.mas., gebelikte uterus duz kas.n.n buyumesi ve laktasyonda meme bezinin buyumesi buna ornektir. B- H.PERTROF. Organellerin say.s.nda ve hucre boyutunda art..la giden, hucre say.s.nda art.. gorulmeyen buyumedir. Bolunme yetene.i olmayan hucrelerde (.skelet ve kalp kaslar.) gorulur. Bobrek parankim kay.plar.ndan sonra sa.lam glomerullerde gorulen kompansasyon mekanizmas. da hipertrofi kabul edilir. Hipertrofi de hucresel buyumeyi as.l sa.layan de.i.im, organel (ozellikle granullu endoplazmik retikulum) say.s.nda art..t.r. C- ATROF. Hucre maddesinin ve organellerinin azalmas.ndan dolay. hucre boyutunda gorulen kuculmedir. Sebepleri: u Azalm.. i.gucu u .nervasyon kayb. u Azalm.. kan ak.m., yetersiz beslenme u Endokrin stimulasyonun kayb. u Ya.lanma Atrofi k hucrelerin fonksiyonlar. azal.r. Ama olu de.ildirler. Organellerde otofaji yoluyla kay.p olur ve otofajik vakuoller artar. Sindirime direncli elemanlar ise lipofuscin granulleri .eklinde birikir. Organ kahverengi bir renk alabilir. (Brown atrofi ) D- METAPLAZ. Bir adult hucre tipinin yerini bir ba.kas.n.n almas.yla karakterize geri donu.ebilir de.i.ikliktir. (Epitelyal ya da mezenkimal). u Sigara icenlerde ve vitamin A eksikli.inde solunum sisteminde kolumnar epitel skuamoz epitele donu.ur. u Barret ozefajitinde skuamoz epitel, kolumnar epitele donu.ur. u Kronik sistitte transisyonel mesane epiteli skuamoz epitele donu.ur. u Mezenkimal dokularda k.k.rdak, kemik, ya. dokusuna metaplaziler olabilir. Travmadan sonra iskelet kas.nda kemik metaplazisi gorulebilir ve gmyositis ossifi kansh ad. verilir. 125: Posttravmatik kafa ici kanama sendromlar. Sendrom Klinik ve Radyolojik Ozellikler Tedavi Epidural Dakikalar, saatler sonra ba.lar III. sinir felci ve kontralateral hemiparezi ile unkal herniasyon Beyine bas. yapan lens .ekilli ekstraserebral hemoraji Cerrahi bo.alt.m ya da gozlem Prognozu iyi Akut subdural Saatler sonra ba.lar Unkal herniasyon Fokal norolojik kusur Beyine bas. yapan yar.may .eklinde ekstrakraniyal hemoraji Cerrahi bo.alt.m Prognozu temkinli Kronik subdural Ba.lang.c haftalar, aylar sonra Anemi, makrosefali Konvulsiyonlar, kusma BTfde yar.may .eklinde, du.uk dansiteli kitle Gerekli oldu.unda subdural bo.altma Prognoz iyi .ntraparenkimal Bilinc bozuklu.u Fokal norolojik kusurlar Ek multipl kontuzyonlar Destek tedavisi Prognozu temkinli Subaraknoid Ense sertli.i Gec hidrosefali Destek tedavisi Prognoz de.i.ken Kontuzyon Fokal norolojik kusurlar Transtentoryal herniasyon ile beyin .i.mesi BT: Kucuk nokta .eklinde hemorajileri ile multifokal du.uk dansiteli alanlar Yukselmi. kafa ici bas.nc.n.n t.bbi tedavisi Prognozu temkinli BT= Bilgisayarl. tomografi . 126. NEKROZ . Nekrozda gorulen ba.l.ca de.i.iklik protein denaturasyonu ise koagulasyon nekrozu gorunumu olur. Koagulasyon nekrozunda hucreler s.n.rlar.n. korur, gorunumu ise belirsiz pembe bir kutle halini al.r. Myokard infarkt. bu tur nekroza ornektir. En yayg.n nekroz bicimidir. . Enzimatik sindirim daha fazla ise likefaksiyon nekrozu olu.ur. Beyin nekrozlar. ve abseler ornek verilebilir. . Kazeoz nekroz en cok tuberkulozda gorulen peynir k.vam.nda bir nekrozdur . Gangrenoz nekroz: koagulasyon nekrozu ve likefaksiyon nekrozunun beraber gorulmesi (Diabetik ayak) . Ya. nekrozu (travmatik nekroz memede, enzimatik nekroz pankreatitte bat.n ya.l. dokuda gorulur) . Fibrinoid nekroz genellikle damar duvarlar.nda vaskulitlerde gorulur. 64 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 127: Beyin tumorleri yerle.im yerleri ozellikleri Tip Onde gelen S.kl... En s.k Yerle.im Yerleri Ozellikleri Astrositom, derece IV (glioblastoma multiforme) Ya.l. ki.iler Beyin hemisferleri Cok malign, h.zl. buyuyen tumor; en s.k primer kafa ici neoplazm Meningiom Orta ve ileri ya.; ka d.nlarda daha s.k Beyin hemisferlerinin d.. yuzu, para sagittal bolge, falx cerebri, sfenoid kanat Beyin d... benign tumor ve genellikle c.kar.labilir; en s.k ikinci kafa ici ne oplazm Medulloblastom Kucuk cocuklar Beyincik Cok malign; cocuklardaki malign en s.k kafa ici tumor Noroblastom Cocuklar Beyin hemisferleri Adrenal ve di.er periferik noroblas tomlardan daha seyrek; N- myc onkogen Retinoblastom Kucuk cocuklar, ailevi ve sporatik .ekillerde Retina, ailevi .ekli iki tarafl . ve cok odakl.; sporadik olan tek tarafta ve tek odakta Kucuk cocuklardaki en s.k goz tumoru, rb gen kopmas. veya inaktivasyonu ile ili.kili Norilemmon (schwannom) Orta ve ileri ya. Sekizinci kraniyal sinir (schwannom kafa icinde oldu.u zaman Akustik schwannom s.k bir kafa ici tumor, glioblastom multiforme ve meningiomdan sonra ucuncu; co.unlukla benign ve genellikle c.kar.labilir. Metastik tumorler De.i.ken Akci.er, meme, deri, bobrek, midebarsak sistemi ve tiroiddeki primerlerden S.kl... neredeyse glioblastoma multiforme kadar 128. . Amiloidoz, proteinoz bir materyal olan amiloidin dokulardaki interstisyer aral.kta birikimi ile karakterize bir grup hastal.kt.r. . Rutin boyamada (Hematoksilen-Eozin) amorf eozinofilik gorulurken Kongo-red ile polarize ...k alt.nda elma ye.ili renginde ..... cift k.ran bir gorunum verir. 1. Primer amiloidoz (immunositik diskrazik) . Ig hafi f zincirlerinden kaynaklan.r (AL) . Kalp, kas ve dil gibi mezodermal dokularda birikir . Multiple myelom ve Waldenstrom makroglobulinemisi gibi hastal.klarda s.kt.r. 2. Sekonder amiloidoz (reaktif sistemik) . SAA (serum amiloide e.lik eden protein) oncul proteinden meydana gelen AA proteininin birikmesiyle olu.ur. . SAA miktar. kronik doku harabiyetinde artar. (RA, tbc, lepra ve osteomyelit v.b.) . En s.k ve en ciddi tutulum yeni bobreklerdir. Olum sebebidir. . Daha sonra karaci.er, surrenal, pankreas, lenf du.umu ve dala.. tutar. . Dalak tutulumu ile gSago dala..h ad. verilen gorunum olu.ur. E.er amiloid tutulumu yayg.n olursa gLardoceous dalakh olu.ur. 3. Di.er amiloid birikimler: . Alzheimer a A4 amiloid veya amiloid beta2 protein birikir. . FMF a AA amiloidi birikir (sekondere benzer) . Senil amiloidoz a transtiretinden koken al.r (En s.k kalpte birikim) . DM T.P II a Amilin (Adac.k amiloid polipeptid) . Kronik hemodiyaliz a beta2-mikroglobulin (sinovya, tendon) . Portekiz tipi polinoropati a transtiretin . Tiroid meduller karsinom a amiloid protein 129. Wegener granulomatozu (c-ANCA %80 (+)) burun, sinus ve akci.erde akut nekrotizan granulom ve nekrotizan vaskulit ile fokal veya diffuz nekrotizan glomerulit .eklinde renal hastal... icerir. Akci.er %100 ve paranazal sinusler %95 etkilenir. Pnomoni, kronik sinuzit, renal hastal.k bulgular. ve nazofarenks ulseri gorulur. Tedavide siklofosfamid etkilidir. Kucuk arter ve venleri etkiler. Antinotrofi l sitoplazmik otoantikorlar (ANCA) PAN dahil di.er vaskulitlerde ender olarak gorulurken Wegener granulomatozisinde hemen her zaman bulunur. Bu ay.r.c. tan.da onemlidir. 130. Temporal arterit ya.l.larda ve genellikle bayanlarda gorulen karotid arterin buyuk dallar. ba.ta olmak uzere temporal arter, oftalmik arteri tutan; klasik olarak .iddetli ba. a.r.s., cenede kladikasyon (ci.neme esnas.nda cenede a.r.) yapan, korlu.e de neden olabilen bir arterittir. Segmental tutulum yapar s.kl.kla granulomatoz dev hucreli lezyona neden olur. Kalp ve akci.er genelde tutulmaz. Vakalar.n yakla..k yar.s.nda polimiyaljia romatika zemininden geli.ir. Polimyaljia romatikan.n e.lik etti.i vakalar.n %2-4fun de hematolojik maligniteler ortaya c.kar, Segmental tutulumdan dolay. negatif biyopsi tan.y. ekarte ettirmez. 131. Henoch-Schonlein purpuras.; purpura, artralji, abdominal a.r., kanl. diyare ve nefritle karakterize esas olarak cocuklar. etkileyen bir hastal.kt.r. Klinikte nefrit %30 hastada gozlenir. Fakat her zaman anormal bobrek biyopsisi saptan.r. Karakteristik olarak immunfloresanda mesengiumda IgA depolanmas. gorulur. Etiyolojide genelde mikoplazma enfeksiyonu, streptokok enfeksiyonu, a..lanma, bocek .s.rmas. veya ilac kullan.m. hikayesi vard.r. Dokuntuler en fazla bacaklarda ve gluteal bolgelerde gorulur. Serum kompleman seviyesi genelde normaldir. Trombositopeni yok, artrit sekel b.rakmaz. 132. Hodgkin hastal... inflamatuar bir hastal... and.ran ozellikleri olan (ate., inflamatuar hucre infiltrasyonu gibi) malign bir neoplazmd.r. . Karakteristik olarak genc eri.kinleri (daha cok genc erkekleri) tutar; noduler sklerozan tipi bir istisna olarak daha cok genc kad.nlarda gorulur. . S.kl.kla ka..nt., ate., terleme ve akut bir enfeksiyonu du.unduren lokositoz ile birliktedir. . Yo.un tedavi yontemleriyle s.kl.kla klinik .ifa elde edilir. . Tum .ekilleri Reed-Sternberg hucrelerinin varl...yla karakterizedir. 1. Reed-Sternberg hucreleri - Hodgkin hastal...n.n gercek malign hucreleri olabilirler. - Eozinofi lik, inkluzyon gibi cekirdekcikleri bulunan iki ya da daha cok cekirdekli dev hucrelerdirler. BAZI ONEML. B.LG.LER 65 www.tusdata.com 135: Lenfomalar Tip Tan. Klinik Alttipler ve ozellikleri Di.er ozellikler Hodgkin Lenfoma LAP biyopsisi: reed stenberg hucreleri RS malign hucrelerdir A.r.s.z (LAP) lenfadenopati (ens.k sol servikal) halsizlik, ka..nt. B semptomlar.: subfebril ate., kilo kayb., gece terleme RYE SINIFLAMASI=> Noduler sklerozan: en s.k tipi, s.k, en s.k mediastinal tutulum, RS varyant. olan Lakuner hucreler var, ikinci en iyi prognoz Evreleme: Ann-Arbor Kotu prognoz: ya.>40 ve - Evre 3-4 - Lenfosit fakir tip - 10 cm den buyuk mediastinal LAP, cok say.da ekstranodal tutulum - CD 30(+) IL-2R yuksek Tedavi: Evre 1A-B ,2A RTx 2B,3A-B, 4A-B KTx Lenfosit zengin: en iyi prognoz, RS az, RS varyant. olan popcorn hucreler var Mixt seluler: turkiyede ve de s.k, abdominal LAP ve dalak tutulumu s.k, eozinofi l ve di.er benin hucrelerde vard.r. En s.k 2. tip Lenfositten fakir: en az gorulen tip, RS hucresi fazla, lenfositler az, en kotu prognoz Nonhodgkin Lenfoma NHL LAP Bx: T veya B hucre Kokenli EBV, HTLV, HH8 ile ili.ki A.r.s.z (LAP) lenfadenopati B semptomlar.: subfebril ate., kilo kayb., gece terleme Kucuk lenfositik: B hucreli, ya.l.da s.k, du.uk grade, plazmositoid tipi waldenstromle ili.kili, KLLf ye benzer S.n.fl amada cal..ma formulasyonu, rapaport, Luke-Collins sistemleri Evreleme Ann-Arbor CHOP: siklofosfamiddoxorubisin- vinkristinprednizolon KIT Radyoterapi Folikuler kucuk centikli: en s.k gorulen NHL, folikul olu.turan B hucreler, t( 14-18) Buyuk hucreli: B hucre, cocuklarda s.k Lenfoblastik: T hucreli, cocukta en s.k NHL, mediastinal tutulum, kotu prognoz, ALLf ye benzer, TdT (+) Kucuk centiksiz: Burkitt lenfoma: B hucre, y.ld.zl. gokyuzu, t(8-14), turnoveri en yuksek tumor ve tumor lizisin en s.k goruldu.u malinite, en az gorulen NHL Afrika tipi: endemik, maksillada s.k, EBV ili.kili; Sporadik form abdomenden ba.lar, EBV ili.kisi yok. MALTOMA: en s.k GIS de yerle.ir, H.pylori ile ili.kili, B hucreli, prognoz iyi Mycosis fungoides: cilt T hucre lenfomas., serebriform cekiredekli atipik CD4 hucreler, pautrier mikroabsesi Sezary Sendromu: T hucreli lenfoman.n losemik formu, cilt lezyonlar. ile birlikte dola..mda malin hucreler Eri.kin T hucreli lenfoma/losemi: HTLV etkendir, endemi .eklinde, cilt T hucreli lenfomalar.na benzer ID:10T448 66 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com - Hodgkin hastal...n.n de.i.ik .ekillerinde de.i.en say.larda bulunurlar ve hastal...n .iddeti do.rudan lezyonlarda bulunan Reed-Sternberg hucrelerinin say.s.yla orant.l.d.r. - Lezyonlardaki reaktif lenfositlerin miktar.n.n art... daha iyi prognozla birliktedir. 2. Hodgkin hastal...n.n s.n.fl anmas. - Rye s.n.fl amas.na gore hastal...n dort .ekli vard.r. - Hodgkin lenfoman.n genclerde prognozu iyidir. NHL lenfoman.n genclerde prognozu kotudur. a. Lenfositten zengin - Cok say.da lenfosit ve histiyositin varl... ve Reed- Sternberg hucrelerinin nadir olu.uyla karakterizedir. Popcorn hucreleri vard.r. - En iyi prognoz b. Karma hucreli(mikst seluler) - Ya.l.larda en s.k gorulen HL tipidir. - Polimorfi k bir eozinofi l, plazma hucresi, histiyosit ve Reed- Sternberg infi ltrasyonu, nekroz ve fi brozis alanlar.n.n varl... ile karakterizedir. c. Lenfositten fakir - HLfn.n en az gorulen tipidir. - Az say.da lenfosit, cok miktarda Reed-Sternberg hucreler ve a..r. nekroz ve fi brozis ile belirlenir. - Hodgkin hastal... ce.itleri aras.nda en kotu prognoz gosterenidir. Kemik ili.i tutulumu s.kt.r. d. Noduler sklerozan - Hodgkin hastal...n.n en s.k gorulen .eklidir.Di.er Hodgkin hastal... ce.itlerinin aksine kad.nlarda daha s.k gorulur. - Etkilenmi. lenf du.umlerinin fi broz kollajen bantlarla noduler yap.lara ayr.lmas. ve bir Reed-Sternberg hucre ce.idi olan lakuner hucrelerin varl... ile karakterizedir. - S.kl.kla ust mediasten veya alt servikal ya da supraklavikular lenf du.umlerinde gorulur. - Nisbeten iyi prognoz gosterir. 133. ENDOJEN P.GMENTLER.N B.R.K.M. 1. Melanin tirozinaz enzim aktivitesiyle tirozinin difenilalanine kataliziyle olu.an kahverengi-siyah renkli, endojen non- hemoglobin bir pigmenttir, epidermisteki melanositlerin melanozomlar.nda sentezlenir, melanositlerden kom.u keratinositlere ve hemen alttaki dermiste bulunan makrofajlara (melanofaj) nakledilir. a. Artan melanin pigmentasyonu - gune.ten bronzla.maya ve cok geni. bir hastal.k grubuna e.lik eder. b. Azalan melanin pigmentasyonu - albinizm ve vitiligoda gorulur. 2. Bilirubin - hemoglobinin hem k.sm.n.n ve kucuk bir oranda da myoglobinin y.k.m urunudur. - ce.itli patolojik durumlarda birikir ve kan, sklera, mukozalar ve ic organlar. boyayarak sar.l.k olu.turur. 3. Hemosiderin - ferritinden kaynaklanan demir iceren bir pigmenttir. - dokularda alt.n sar.s.-kahve renkli amorf birikimler .eklinde gorulur ve varl... Prusya mavisi boyas.yla verdi.i reaksiyonda (mavi renkli) tan.mlanabilir. - normalde kemik ili.i, karaci.er ve dalaktaki doku makrofajlar.nda fi zyolojik bir demir deposu olarak kucuk miktarlarda bulunur. - patolojik durumlarda dokularda a..r. miktarda birikir (bazen massif olur) a. Hemosiderozis - hemosiderinin primer olarak doku makrofajlar.nda birikmesi ve doku ya da organ hasar. olu.turmad... durumdur. b. Hemokromatozis - daha a..r. miktarda birikimdir, genellikle parankim hucrelerinde doku hasar., skar olu.umu ve organ fonksiyon bozuklu.u ile birlikte olur. 4. Lipofuscin - ya.da eriyen sar.mtrak bir pigmenttir. - lipidlerin ve hucre zarlar.n.n lipid iceriklerinin y.k.m urunlerinden kaynaklan.r; ya.lanma pigmenti olarak kabul edilir. - ya.l. ki.ilerde s.kca birikir, bunlarda pigment en cok hepatositlerin icinde ve myokard hucre cekirdeklerinin uc k.s.mlar.nda bulunur. Lipofuscin birikimiyle organlardaki atrofi nin birlikte olu.una kahverengi atrofi ad. verilir. 134: Tumor Supresor Gen Bozukluklar.nda Olu.an Tumorler Hucresel Lokalizasyon Gen Fonksiyon Somatik mutasyonu ile olua.an tumor Kal.tsal mutasyonu ile olu.an tumor Hucre yuzeyi TGF-ƒÀ res. Ecadherin Growth inhibisyonu Hucre adezyonu Kolon kanseri Mide ve meme kanseri ? Familyal mide kanseri Plazma membran alt. NF-1 NF-2 ras inhibisyonu ? Schwannoma Schwannoma Meningioma Norofi bromatozis Tip-1 ve sarkomlar Norofi bromatozis tip II (Akustik Schwannoma, ve meningioma) Sitozol APC Sinyal inhibisyonu Mide, kolon, pankreas ca ve melanom Familyal adenomatoz koli: Kolon ca Cekirdek Rb Mitoz siklus regulasyon Retinablastoma, osteosarkoma, meme, kolon, akci.er ca Retinablastom Osteosarkom P53 Hc.siklusu, apoptozis Kanserin co.unlu.u Li-Fraumeni Sendromu Multipl Ca ve sarkom WT-1 Nukleer transkrips. Wilms tm Wilms Tm. P16 CDK inhibisyonu Pankreas , ozefagus ca Malign melanom BRCA-1 DNA onar.m. - Kad.n meme, over ca BRCA-2 DNA onar.m. - Kad.n, erkek meme ca 136: Romatoid artrit ve osteoartritin morfolojik ozelliklerinin kar..la.t.r.lmas. 137.Timus Aplazisi (Digeorge Sendromu): Embriyolojik donemde faringeal ceplerin kusurlu geli.mesi sonucu timus aplazisi ve paratiroidlerin geli.memesi ile karakterize bir tablodur. Kal.t.msal bir tablo de.ildir. T-lenfositlerinde eksiklik vard.r. T-lenfosit yetmezli.i sonucu en s.k Candida ve P. carinii infeksiyonlar. ba.ta olmak uzere viral, fungal infeksiyonlar izlenir. BAZI ONEML. B.LG.LER 67 www.tusdata.com 138.Hiper Ig M Sendromu: Burada as.l kusur CD4 T-lenfositlerinin CD 40 ligand.nda bulunmaktad.r. Bu nedenle B lenfositindeki CD 40 ile ili.ki sa.lanamamakta ve immunglobulin sentezinde di.er zincirlere anahtar cevrimi yap.lamamaktad.r. Sonucta Ig M yuksek bulunurken Ig G, A, E cok du.uk olarak belirlenir. 139..zole IgA Eksikligi: Secici Ig eksiklikleri aras.nda en s.k olan. izole Ig A eksikli.idir. A..r zincirin Ig A donu.umunun kusurlu oldu.u du.unulmektedir. Baz.lar.nda tekrarlayan sinuzit ve pnomoni gorulur. 140.Hiper Ig E Sendromu (Job): INF-gama uretimi kusurludur ve sonucta Th2 hucre yo.unlu.u art..., Ig E art... ve histamin salg.s. ile baz. infl amatuar a.amalarda aksakl.klar geli.ir. 141.Ataksia-Telengiektazi: DNA onar.m.n. sa.layan enzimlerde kusur vard.r. Ataksi, yuzde belirgin telenjektaziler ve tekrarlayan infeksiyonlarla karakterizedir. Otozomal resesif gecer. Lenfopeni ve Ig A eksikli.i s.kl.kla saptan.r. 142.Kronik Granulomatoz Hastal.k: Notrofi llerde NADPH oksidaz ve ili.kili enzim kusuru nedeniyle hucre ici mikroorganizma oldurumu yap.lamamaktad.r. 143.Ched.ak . Higashi Sendromu: Notrofi llerdeki lizozomlar.n iceriklerini bo.altamamalar. sonucu tekrarlayan piyojenik infeksiyonlarla karakterize otozomal resesif bir hastal.kt.r. Lokositler icinde iri granuller tan.mda faydal.d.r. 144. Temporal (dev hucreli) arterit aort ve buyuk dallar.n.n granulomatoz arteritidir. S.kl.kla temporal arteri tutar. Hastalar genellikle 50 ya..ndan buyuktur ve s.kl.kla polimyaljia romatika ile ili.kilidir. Takayasu aort ve buyuk dallar.n.n granulomatoz arteritidir ve genellikle 40 ya..ndan kucuklerde gorulur. Wegener respiratuar trakt. etkileyen granulomatoz iltihap olu.turur. Kucuk-orta capl. damarlar. etkiler. Churg - Strauss eozinofi lden zengin ve granulomatoz iltihap olu.turur. Ast.m ve kanda eozinofi li s.kt.r. PANfda notrofi l, eozinofi l ve mononukleer hucreler yan.nda fi brinoid nekroz ve granulomda gorulur. Henoch - Schonlein kucuk arterlerde Ig A immun depozitleri ile karakterize bir vaskulittir. Tipik olarak deri, barsak ve bobrek tutulur. Artralji ve artrit s.kt.r. Mikroskopik olarak lokositoklastik vaskulittir. Granulom gorulmez. 145: P53fun fonksiyonlar. Hucre bolunmesini durdurmak DNA hasar. olan hucrenin cekirde.inde P53 art.. gosterir ver CDKflar. etkisizle.tiren P21 proteinini kodlar. DNA onar.m. P53 DNA onar.m. yapan genleri aktive eder. Apotozis Hucrede DNA hasar. onar.lamayacak kadar a..r ise P53 bax genini aktive eder. Bax hasarl. hucreyi apoptozis ile oldurur. Tumor angiogenezisi inhibisyonu Trombospandin-1: tumor hucrelerinde P53 taraf.ndan kodlanan ve angiogenezisi inhibe eden bir molekuldur. 146. Romatoid artrit enfl amasyonlu sinoviyal dokunun eklem k.k.rda.. uzerinde buyumesi (pannus) ve sonras.nda kemik ve k.k.rda.. tahrip eden enzimlerin sal.n.m. ile karakterli bir immunolojik bozukluktur. Reaktif fibrozis eklemde ankiloza ve immobiliteye neden olur. 40-50 ya.larda ve kad.nlarda daha s.kt.r. Ate., halsizlik, anemi ve lokositozun yan.s.ra eklem sertli.i ve etkilenen eklemlerin cevresindeki yumu.ak dokuda .i.me gibi bulgular olu.turur. Perikardit ve plorit gorulebilir. Gec evrelerde kal.c. ankiloz geli.ebilir. Hipergammaglobulinemi karakteristiktir. Serum Ig Gf ye kar.. Romatoid faktor olarak bilinen bir antikor icerir. Osteoartrit nonenflamatuar bir hastal.k olup eklem k.k.rda..n.n ilerleyici dejenerasyonu sonucu k.k.rdak fi brilasyonu, subkondral kemik kistler, osteofi tler ve sekonder sinovite ba.l. azalm.. mobiliteye yol acar. Her iki hastal.k kad.nlarda daha s.k gorulur. .lginc bir ozellik olarak artm.. ostrojen duzeyleri osteoartrit riskini art.r.r. Osteoartrit monoartikuler veya poliartikuler olabilir, ancak tipik olarak bel kemi.i ve ekstremitelerde gorulur. Distal intrefalangeal eklemlerde olu.an osteofi tler Heberden nodulleri olarak bilinir. Artritin en s.k gorulen .ekli osteoartrittir. S.zlay.c. a.r., sertlik ve en fazla sabah kalk.ld...nda gorulen hareket k.s.tl.l... vard.r. Tan. eklem aral...nda daralma ve karakteristik osteofi tlerin radyolojik olarak gosterilmesi ile olur. 147: Hodgkin hastal... tipleri ve genel ozellikleri Hodgkin tipi S.kl.k % oran. Ya./ cins RS tipi/ Histoloji EBV (+/-) Klinik/ prognoz Noduler sklerozan 65-70 Genc E, / K=E - Lakuner hucreler - Kollojen demetleri - Lenf dokusunda nodulasyon (-) - Alt servikal, mediastinal LAP - Prognoz cok iyi Mikst selluler 20-25 Genc ve ya.l. / E Bol tipik RS ve mononukler RS, Lenfositler, Eozinofi l, makrofajlar Plazmahucresi %70 - Prognoz iyi - Gece terlemesi, ate. kilo kay.b. fazla Lenfosit predominant 5 < 35 ya. E Popcorn tip RS (-) - Servikal aksillar LAPP - Nuks s.k, - Prognoz cok iyi Lenfositten zengin tip 5 Ya.l./ E Mononukleer ve klasik RS %40 - Prognoz cok iyi Lenfositten fakir < 5 Ya.l. / E HIV (+) kimseler Geri kalm.. ulkelerde s.k Pleomorfi k veya variant RS ler bol Lenfosit az >% 70 - Large cell NHL ya donu.um - Prognoz kotu E: erkek. K: kad.n Reed- Sternberg 148. Alzheimer hastal... senil demans.n en s.k sebebidir. Genc eri.kinlerdeki demans.n en s.k nedeni ise HIV-1 ensefalopatisidir. Alzheimer hastal... 50 ya.tan sonra ba.lar. Kritik molekul Beta amiloiddir. Ba.lang.cta konsantrasyon, haf.za ve yuksek entellektuel fonksiyonlar.n bozulmas., daha sonra ilerleyici haf.za bozuklu.u ve orientasyon kayb., konu.ma zorlu.u gorulur. Araya giren enfeksiyonlar olum sebebidir. Mikroskopik olarak norofi briller yumaklar (esas bile.eni tau proteinidir) ve senil plaklar (esas bile.eni amiloid prekursor proteinin parcalanmas. ile olu.an Beta-amiloiddir.) gorulur. Plak ve ozellikle yumaklar.n say.s. kabaca demans.n .iddeti ile orant.l.d.r. Biokimyasal olarak amigdal, hipokampus ve serebral kortekste asetil kolin ve buna e.lik eden (kolin esteraz transferaz ve asetil kolin esteraz) yetersizdir. Atrofi k girus ve geni.lemi. sulkuslar gorulur. Werding Hofman (infantil spinal muskuler atrofi ) Medulla oblanguata ve Medulla Spinalisin a.a.. motor noron dejenerasyonu ile olu.ur. Noromuskuler gucsuzlu.un cocuktaki en s.k sebebidir, otozomal resesif gecer on boynuzda noron yitimi belirgindir. Solunum yetmezli.i ve ilave olan enfeksiyonla olur. Huntigton koreas. ilerleyici bunama ve ekstramidal veya korea bezleri hareketler gorulen, genellikle 20-50 ya. aras.nda ortaya c.kan otozomal dominant bir hastal.kt.r. Kaudat nukleus ve putamende atrofi , lateral ventrikulde dilatasyon ve yan kenar.nda karakteristik konkavite gorulur. Parkinsonda maske yuz, one e.ik duru. istemli hareketlerde yava.lama, h.zl. yuruyu., gev.eyememe ve statik tremor gorulur. Striatonigral dopaminerjik sistemde bozukluk vard.r. Lewy cisimcikleri gorulur. Shy-Prager sendromu ise basal ganglion ve beyin sap.n.n bir hastal...d.r. 68 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 149: Kolonun benign neoplazmalar. NON- NEOPLAST.K POL.PLER 1. Hiperplastik polipler . kolonun herhangi bir yerinde olabilirler. . klinik bir onemi yoktur fakat adenomatoz poliple kar..t.r.labilirler. 2. .nfl amatuar polipler . benign lenfoid polipleri ve kronik infl amatuar barsak hastal... sonucunda mukoza kal.nt.lar. ve granulasyon dokusundan olu.an inflamatuar psodopolipleri kapsar. 3. Hamartomatoz polipler a) Juvenil polipler: en cok cocuklarda gorulur fakat eri.kinlerde de olabilir. b) Peutz-Jeghers sendromu NEOPLAST.K POL.PLER 1. Adenomatoz polipler - dokudaki benign proliferasyonlar olmaktan ziyade gercek neoplazmlard.r. - genellikle belirti vermezler fakat rektal kanama yapabilirler. a. Tubuler adenomlar - adenomatoz poliplerin en s.k (%75) tipidir. - genellikle kucuk ve sapl.d.rlar. - malign odak ihtiva edebilirler; polip buyudukce malignite riski artar. b. Tubulovilloz adenomlar - adenomatoz poliplerin %15 kadar.n. olu.tururlar. - tubuler adenomlara benzerler fakat yuzeyleri parmak gibi villuslarla kapl.d.r. - histolojik olarak tubuler adenomlar gibidirler. - malign potansiyelleri tubuler adenom ile villoz adenomlar aras.ndad.r. c. Villoz adenomlar - adenomatoz poliplerin %10 kadar.n. olu.tururlar. - genellikle tubuler adenomlardan buyukturler, co.unlukla sesildirler ve cok say.da parmak gibi villuslarla karakterizedirler. - vakalar.n %30fdan co.unda malign olurlar. 2. Multipl polipozis sendromlar. - malign donu.um riskinde buyuk art.. ile birliktedirler. a. Familyal polipozis: cok say.da adenomatoz polip varl...yla karakterize otozomal dom i nant bir durumdur. Malign donu.um riski %100fe ula..r. Patolojik gen: apc b. Gardner sendromu:osteomlar ve yumu.ak doku fi bromlar. ile birlikte cok say.da adenomatoz poliplerin varl...yla karakterize otozomal dom i nant bir durumdur. c. Turcot sendromu: merkezi sinir sistemi tumorleriyle birlikte adenomatoz poliplerin varl... ile karakterizedir. 3. Peutz-Jeghers sendromu: a..z mukozas., dudaklar, eller ve genital bolgede melanin pigmentasyonu, ba.ta ince barsaklar olmak uzere mide-barsak sisteminin ce.itli bolgelerinde tumuyle hamartomatoz poliplerle karakterize otozomal dom i nant bir hastal.kt.r. Patolojik gen: STK 11 - mide, meme ve overler gibi ce.itli bolgelerden kaynaklanan karsinomlar.n s.kl...nda art..la birlikte olabilir. 4. Cowden sendromu: Multipl hamartamatoz polip, fasyal trichilemmoma, akral keratoz ve oral mukozal papillomalar.n e.lik etti.i, otozomal dom i nant gecen, meme ve t.roid kanseri riski artm.. bir sendromdur. 5. Cronkhite-Canada sendromunda: nonherediter, multipl juvenil poliplere, alopesi, t.rnak atrofi si ve hiperpigmentasyon e.lik eder. 150. MEN I (Werner Sendromu):11.kromozomdaki bir tumor supresor genin defektine ba.l.d.r. 3Ptutulumu vard.r. - Pankreas adac.k hucreli tumoru - Paratiroid hiperplazisi ya da adenomu (en s.k) - Hipofi z adenomu MEN IIa (Sipple Sendromu): ve MEN IIB (MEN III): RET protoonkogeninde mutasyonlar izle nir. - Feokromositoma - Tiroid meduller karsinomu - Paratiroid hiperplazisi veya adenomu. MEN IIIfte farkl. olarak deri ve mukozalarda (oral mukoza, solunum sistemi, GIS) multipl noromlar ya da ganglionoromlarizlenir. 151. Tromboanjitis obliterans (Burger hastal...) orta boy damarlar.n, segmental iyile.me ve alevlenmelerle giderek trombozisine yol acan kom.u ven ve sinirleri etkileyen, sigara icimiyle do.rudan ili.kili gencte ve daha cok erkeklerde gorulen bir hastal.kt. ama art.k bayanlarda da giderek artan oranda gorulmektedir. Raynaud fenomeni, SLE, skleroderma, ateroskleroz ve Buerger hastal... gibi durumlarda olu.an, eksremitelerdeki arteryel yetmezliktir, gezici trombofl ebit, topallama ve sonunda istirahatte de a.r. olu.ur. Zamanla gangren geli.ebilir. So.u.a ba.l. olarak kucuk arter ve arteriyollerin vazospazm. olan Raynaud hastal... en cok el parmaklar.n. ve bazende el veya ayaklar. birlikte tutar. En cok di.er yonlerden sa.l.kl. genc kad.nlarda gorulur. 152. Osteogenesis imperfekta minimal travma ile multipl k.r.klar.n olu.tu.u gen mutasyonlar., defektif kollajen sentezinin di., kemik, deri ve gozleri etkiledi.i bir hastal.kt.r. Belirgin kortikal incelme ve osteoporoz vard.r. Mavi sklera ve i.itme kayb. s.k gorulur. Otozomal dominant tipi en s.k gorulen formudur. Devaml. olu.an k.r.klara ba.l. olarak histolojide kecemsi kemik (woven bone) gorulur. .iddetli formlar. inutero donemde bile (tip II) etkili olabilir. Tip I kollajen bozuklu.u vard.r. Akondroplazi cuceli.in en s.k sebeplerinden biridir. Otozomal dominant olan bu bozuklukta k.sa kollar ve normal olculerde ba. ve govde vard.r. FGF reseptor 3 genindeki mutasyona ba.l. olarak buyume pla..ndaki kondrositlerin proliferasyonu engellenir. BAZI ONEML. B.LG.LER 69 www.tusdata.com Riketsde kalsifiye olmam.. osteoid k.k.rdakta art.. ve kalsifiye kemikte azalma vard.r. Osteomalazi bunun eri.kinde gorulenidir. Renal hastal..a sekonder oldu.unda renal osteodistrofi denir. Osteopetroziste yetersiz osteoklastik aktivite sebebiyle kemik dansitesinde art.. vard.r. Osteopetrozisin ce.itli tiplerinde osteoklast.n etkisi icin gerekli olan karbonik anhidraz enziminde eksiklik vard.r. Multipl k.r.klar gorulur. Uzun kemiklerin uclar. bulboz .ekillidir ve meduller kanal yoktur (Erlenmeyer Flask deformitesi). Azalm.. kemik ili.i mesafesine ba.l. anemi noral deliklerin daralmas. sonucu sinirlere bas. ile korluk, sa..rl.k gibi kranial patolojileri olu.ur. Otozomal resesif varyant. infantta multipl k.r.klar ile fatal seyreder. Otozomal dominant varyant. daha hafi f seyreder. Buna Albers-Schonberg hastal... da denir. Pagette artm.. osteoblastik ve osteoklastik aktivite nedeniyle anormal kemik yap.s. vard.r. Osteoporoz osteoklastik aktivitenin on plana gecmesiyle kemik kutlesinde azalmayla seyreder. Serum fosfataz, kalsiyum ve fosfor duzeyi normaldir. Ostrojen osteoporoza kar.. koruyucudur. Osteogenesis imperfekta tip I kollajen bozuklu.u ve cok k.r.lgan kemiklerin goruldu.u bir hastal.kt.r. Normalde osteoidin % 90f. tip I kollajendir. Osteitis fibroza cystica (kemi.in von Recklinghausen hastal..., hiperparatiroid kemik hastal...) da parathormon duzeyi artm..t.r. Osteoblastik ve osteoklastik aktivite artar. Jeneralize kemik rezorbsiyonu ile kistler olu.ur. Rikets (eri.kinde osteomalazi) de osteoid vard.r. Ancak matriksin mineralizasyonu bozuktur.Normalde osteoblastta cok say.da golgi ayg.t. vard.r. Osteoid yapar ve alkalen fosfataz aktivitelerine sahiptir. Osteoklastta mitokondri boldur, asid fosfataz fazlad.r. Metafi z Ca ve PO4 de.i.iminin primer yeridir. 153. Multipl myelom en s.k gorulen malign plazma hucre diskrazisidir. .skelet sisteminde z.mba deli.i guve yeni.i tarz.nda litik lezyonlar gorulur. Hastalar.n %60f.nda M komponenti IgG %20-25finde IgA tipindedir. %15-20 oranda kappa ve lambda hafi f zincirlerini uretirler. Hafi f zincirler molekul a..rl... nedeniyle kolayca idrara gecer, bu proteinlere Bence-Jones proteinleri denir (Bobrek tubulus hucreleri icin toksiktir). Bu hastalarda serumda M komponenti olmaks.z.n idrarda Bence-Jones proteinurisi bulunur (hafi f zincir hastal...). Multipl myelom % 66 vertebral kolon, %44 kaburga, %41 kafatas. ve % 28 pelviste gorulur, once meduller sonra kortikal kemi.i y.kar. Pa tolojik frakturler (IL-1beta, TNF ve IL-6 etkisi yle) en s.k vertebral kolonda gorulur. Myeloma nefrozu yapar. Intertisyumda plazma hucreleri ve tuplerde Tamm- Horsfall proteini bulunur. Hiperkalsemi hiperviskozite renal yetmezlik, amiloidoz, kemik a.r.s., Stafi lokok ve Streptokok pnomoni enfeksiyonu s.kt.r. Torasik ve lomber bolgede radikulopati s.kt.r. A..r zincir hastal...nda yaln.zca a..r zin cirler uretilir. IgA, G, M olabilir. IgG a..r zincir hastal...nda diffuz LAP ve hepatosplenomegali vard.r. Onemi bilinmeyen monoklonal gam mopati en s.k gorulen monoklonal gamopatidir. % 20fsinde di.er plasma hucre diskrazi tipleri geli.ir. Bence- Jones proteinurisi yoktur. 154. . Bez yap.s. olu.turarak geli.im gosteren benign epitelyal tumore adenom, . Bir yuzeye do.ru eldiven parma.. gibi uzant.lar olu.turarak geli.im gosteren tumore papillom, . Kistik bo.luklar ve bez yap.lar. olu.turarak geli.im gosteren benign epitelyal tumore kistadenom, . Bez yap.s. olu.turarak geli.im gosteren malign epitelyal tumore adenokarsinom, . Bir dokuda bulunan bez yap.lar.n.n say.lar.n.n nonneoplastik hiperplazisine ise adenomatoz hiperplazi denir. 155: ER.TROS.T BUYUKLU.UNE GORE YAPILMI. ANEM. SINIFLANDIRMASI Mikrositik Anemiler (MCV < 80 fL) Normositik Anemiler (MCV = 80-100 fL) Makrositik Anemiler (MCV > 100 fL) 1.Demir Eksikli.i Anemisi * Tum anemilerin erken donemi Megaloblastik KI gosterenler 1 .B12 2. Folat eksikli.i 2. Kronik Hastal.k Anemisi * Kronik Hastal.k Anemisi (mikrositik de olabilir) Nonmegaloblastik, Makrositer anemiler 1.Myelodisplastik sendrom 3. Thalessemia * Eritropoietin Yetmezli.i 2.Karaci.er Hastal.klar. 4. Sideroblastik Anemi * Stem Hucre Hast 3. Hipotiroidi 5. Kur.un zehirlenmesi * Myeloftizik Anemiler 4.Hemolitik Anemiler 6. Pridoksin eksikli.i * Endokrin Anemiler 7. Bak.r eksikli.i * Disproteinemiler ID:10t0130 156.Antikor a Du.undurdu.u hastal.k Anti - Do.al DNA.aAnti-cift iplikli DNA antikorua.SLE Anti -Ribonukleoprotein.aAnti-Sm (Smith) antikorua SLE Anti -Histon antikoru a.lacla olu.an SLE Anti-Ribonukleoprotein SS-A (Ro) antikoru aSjogren sendromu, Neonatal lupus sendromu Anti -Ribonukleoprotein SS-B (LA) antikoruaSjogren sendromu Anti -DNA topoisomeraz 1 (Scl-70) antikoruaSistemik skleroz (skleroderma) Anti - Antisentromer aLokalize skleroderma (CREST) Anti -Histidyl-tRNA sentetase jo-1antikoruainfl amatuar myopatiler 157.Tiroid nodulleri %1-10 aras.nda gorulur. Endemik guatr bolgelerinde daha s.k gorulur. Soliter noduller adenom olabilece.i gibi noduler hiperplazi, basit kist ve tiroidit oda.. da olabilir. Kanser de olabilir. Soliter noduller multipl nodullere gore, genc hastada gorulen noduller ya.l. hastada gorulene gore, so.uk noduller s.cak nodullere gore cok daha fazla oranda malignite riski ta..r. Papiller karsinom en s.k gorulen tiroid tumoru olmas.n.n yan.s.ra 40 ya. alt.nda, genclerde, radyasyon oykusu olanlarda en s.k gorulen tumordur. Kad.nlarda iki kat fazlad.r. Nadiren kapsullu olabilir. Papiller karsinomda tumorun genc ya.ta ortaya c.k..., kucuk olmas., kapsullu olu.u iyi prognoz belirtileri iken, tumorun birden fazla olu.u, uzak metastaz ve tall cell kotu prognoz i.aretidir. Bolgesel lenf bezi metastaz. prognozda cok onemli de.ildir. RET geni ve BRAF geni mutasyonlar. bulunabilir. Tall cell varyantta ret/PTC translokasyonu saptan.r. 70 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com Buzlu cam nukleus, (Orphan Annie gozu) papiller yap.lar ve psammom bodyler papiller tiroid karsinomunda gorulur. .nce i.ne aspirasyonunda psodoinkluzyonlar gorulebilir. Papiller karsinom tan.s. papiller yap. varl...ndan cok buzlu cam nukleus varl...na bak.larak konulur. Folikuler karsinom tiroidde ikinci s.kl.kta (%10-20) gorulur. Kad.nlarda daha s.kt.r ve daha gec ya.ta (40-50)olu.ur. Kapsul invazyonu ve damar invazyonu ile adenomdan ayr.l.r. Sitolojik atipi tan.y. destekler. Tumor hematojen yolla yay.l.r. 5 y.ll.k ya.am %90fd.r. En s.k akci.er, kemik ve karaci.ere metastaz yapar. Bolgesel lenf bezlerine metastaz cok azd.r. Tiroid folikuler karsinom ve renal hucreli karsinomun kemik metastazlar. pulsatil olabilirler. .yot eksikli.inin yayg.n oldu.u endemik guatr bolgelerinde uzun suren multinoduler guatr zemininde folikuler karsinom geli.imi s.k gorulur.Folikuler adenom ve folikuler karsinomlarda RAS mutasyonlar. s.k gorulur. Folikuler karsinomda PAX8/PPARƒÁ(gamma)1 translokasyonu s.k gorulur. Meduller karsinom, kalsitonin salg.layan parafolikuler C hucrelerinden geli.ir. Kalsitonin sekrete eder, stromada %90 amiloid birikimi vard.r. 5-6. dekadlarda lenfadenopati ile birlikte a.r.s.z tiroid kitlesi gorulur. MEN ile birlikte bulunan familial lezyonlar 2-3. dekadda ortaya c.kar. Daha s.k bilateral ve multisentriktir. Ailesel olanlarda tumoral olmayan tiroid dokusunda C-hucre hiperplazisi tipiktir. MEN II-Bfli ki.ilerin RET mutasyonlar. saptanan di.er aile bireylerine profi laktik tiroidektomi yap.ld...nda bunlarda C-cell hiperplazi veya mikromeduller karsinom saptanabilir. Serum karsino embriojenik antijen (CEA) ve kalsitonin yuksektir. Familial olanlarda prognoz daha iyidir. Anaplastik karsinom folikul epitel hucrelerinden geli.ir. Co.u daha once var olan bir tumorun dediferensiasyonu ile olu.ur. Mortalite 1 y.lda %100fdur. Daha ya.l. hastalarda gorulur. Hastalar.n yar.s.nda multinoduler guatr vard.r. Dev hucreler, spindle hucreler ve kucuk hucreler birlikte bulunur. Tan. an.nda boyun yap.lar. ve akci.ere metastaz s.kl.kla saptan.r. 158. Nefrotik sendrom a..r proteinuri, idrarda gunde 3, 5 grfdan fazla protein kayb., yayg.n odem, hipoalbuminemi, hiperlipidemi ve lipiduri ile karakterizedir. Hastal...n ba.lang.c.nda azotemi, hematuri ve hipertansiyon cok azd.r veya hic yoktur. Odem anazarka boyutuna varabilir. Cocuklarda nefrotik sendromu en s.k nedeni Lipoid nefroz (minimal change hastal...) iken, yeti.kinlerde en s.k neden membranoz glomerulonefrittir. Nefrotik sendromun bu nedenleri primer glomerul hastal.klar.ndand.r. Sekonder (sistemik) hastal.klar cocuklarda %5 yeti.kinde ise %40 oran.nda gorulur. Sistemik hastal.klar icinde en fazla gorulenler diabet, SLE ve amiloidozdur. Membranoz glomerulonefrit eri.kinde en s.k gorulen nefrotik sendrom sebebidir. Glomeruler bazal membran.n diffuz kal.nla.mas. ve epitel alt.nda granuler immunglobin birikimi vard.r. gDiken ve kubbeh gorunumu olu.ur. Ayr.ca podositler ayaks. c.k.nt.lar.n. kaybederler. Membranoz glomerulonefrit ayr.ca malign epitelial tumorler ozellikle akci.er ve kolon karsinomlar., SLE, alt.n, civa, penisilamin, kaptopril, kronik B hepatit, sifi lis, shistozomiazis, malarya, diabet ve tiroiditte sekonder olarak gorulebilir. Daha onceden bir hastal.k olmaks.z.n nefrotik sendromun sinsi geli.imi ile karakterizedir. Proteinuri nonselektiftir. Steroide iyi cevap vermez. Yava. ilerleyen ciddi bir seyir gosterir. Membranoproliferatif GN de glomerulde mezengial hucre proliferasyonu, bazal membran kal.nla.mas. ve Split (tren yolu gorunumu) vard.r. Temel ortaya c.k.. .ekli nefrotik sendrom olmakla birlikte belirgin hematuri gorulur. Glomeruler hiperselularite nefritik hastalarda (post-streptokokal, membranoproliferatif, kresentik) nefrotik hastalardan (minimal change disease, diffuz mezangialproliferatif, fokalve segmental, membranoz) daha s.k gorulur. 159.Tiroglossal kist duktus tiroglossus kaynakl. bir kist olup orta hatta ve hyoid kemikle ba.lant.l.d.r. Daha cok cocukta gorulur. Tiroglossal duktusun regresyon yetersizli.i sonucu ortaya c.kar.Yutkunmakla ve dili d..ar. c.karmakla hareket eder. Brankial kist ve Kistik higroma hareket etmez. Brankial kist servikal sinus ve 2. brankial yar.k kal.nt.s.d.r. Sternokleidomastoid kas.n on kenar.nda olup yutkunmakla hareket etmez. Mobil ve a.r.s.zd.r. Kistik higroma (kistik lenfanjiom) sut cocuklar. ve cocuklar.n daha cok boyun bolgesinde lenfatik orjinli konjenital bir kisttir. Co.u zaman do.umda vard.r. Boyun yan taraf.n. ve en s.k sol taraf.n. tutar en s.k boyun arka ucgeninde bulunur. Lobule ve fl uktuand.r. Enfekte olmam.. ve icine kanama olmam..sa ..... gecirgendir. Dermoid kistler orta hattad.r. Co.unlukla cene alt.nda gorulur, ama hareket etmez ve dil hareketlerinden etkilenmez. 160. . Prusya mavisi dokudaki demiri gostermek icin uygulan.r. . Kongo-Red veya kristal viyole boyas. amiloidi gosterir. . Masson-Trichrom kas, ba. ve sinir dokusunu ayr. renkte boyar ve ayr.mda onemlidir. . Sudan III ya. boyas.d.r. . Hematoksilen-Eozin rutin preparatlarda kullan.l.r. . Hematoksilen nukleusu, eozin sitoplazmay. boyar. . Gumu. boyas. dokudaki retikulin lifl erini boyar. . PTAH noronal tumorlerde kullan.l.r. Toluidin Blue ve Giemsa boyas. mast hucrelerini metakromatik boyar. BAZI ONEML. B.LG.LER 71 www.tusdata.com 1. Biyoyararlan.m. gosteren en onemli parametre ilac.n plazma konsantrasyon zaman grafi .inde e.ri alt.nda kalan alan (EAA) d.r. 2. .drar. asitle.tirmek icin arjinin klorur, lizin klorur ve amonyum klorur kullan.l.r. 3. G Proteini 2. haberci Kenetli Oldu.u Reseptorler Gi cAMP . ƒ¿2, M2, M4 S1, D2 Gq Fosfolipaz C. ƒ¿1, M1, M3, M5 S2, H1, V1 Gs cAMP . ƒÀ, D1, H2,V2 4. Uptake 1 ile sinir ucuna girenler: Amfetamin, efedrin, meteraminol, guanetidin. Uptake 1fi inhibe eden trisiklik antidepresanlar ve kokain bu ilaclar.n adrenerjik sinir ucuna giri.ini onler. 5. Antioksidan ilaclar: Probukol, selejilin, karvedilol 6. Renal kan ak.m.n. art.ran ilaclar: Kalsiyum kanal blokorleri, Anjiotensin antagonistleri, Hidralazin, Pindolol, Metildopa (KAHPM) 7. QT mesafesini uzatan ilaclar: . Sotalol, amiodaron . Grup IA . Trisiklik antidepresanlar . Pimozid . Eritromisin . Terfenadin, Astemizol . Bradikardi, hipokalemi, hipomagnezemi . Sisaprid . Probukol . Bepridil 8. Kafa ici bas.nc.n. du.uren anestezikler: Propofol, tiyopental, etomidat 9. Alkol dehidrogenaz inhibitoru: Fomepizol 10.NA re-uptakefine en selektif ¨ Maprotilin / Oksaprotilin 5-HT re-uptakefine en selektif ¨ Sitalopram NA re-uptakefine en guclu ¨ Desipramin 5-HT re-uptakefine en guclu ¨ Paroksetin 11.NMDA Reseptor Antagonistleri . Magnezyum . Fensiklidin . Dizosilpin . Ketamin . Biperiden . Riluzol . Memantin . Felbamat 12.Atrakuryum bezilat / Cisatrakuryum bezilat: . Di.er kas gev.eticilerden farkl. olarak plazmada nonenzimatik olarak (Hoffman eliminasyonu), yani spontan parcalan.rlar. . Bu nedenle karaci.er ve bobrek bozukluklar.nda tercih edilen kas gev.eticilerdir. 13.Adrenal kortekste steroid sentezini inhibe eden genel anestezik Etomidatft.r. 14.E.er bir madde damarda vazokonstruksiyon ortaya c.kart.yor ise trombositte agregasyon ortaya c.kart.r. Vazodilatasyon ortaya c.kar.yorsa antiagregan etki olu.turur. Bunun iki tane istisnas. vard.r; yani vazodilatasyon ortaya c.kartmas.na ra.men trombositte agregasyon ortaya c.kartan iki tane otakoid vard.r; . PAF . PGE2 15..katibant / Deltibant: . Bradikinin reseptor blokorleridir. 16.sisLT1: LTD4 ve E4 reseptorudur. Zafi rlukast ve montelukast bu reseptorun blokorudur ve bron.ial ast.m tedavisinde kullan.l.r. 17. .rinotekan / Topotekan: . Topoizomeraz I inhibitorleridir. . Topotekan; over ve small-cell akci.er tumorlerinde kullan.l.rlar. . .rinotekan; kolorektal kanserlerde kullan.l.r. . .rinotekan; ilk 24 saat icinde asetilkolinesteraz enzimini inihibe ederek kolinerjik sendrom olu.turur (daire, salivasyon vb.) 18. .matinib: . KMLfde bulunan bcr-abl tirozin kinaz inhibitorudur. . Bugun KML tedavisinin en onemli ilaclar.ndan birisidir. 19.Levosimendan: . Troponin Cfye ba.lanarak, miyofi brilleri Ca++fa kar.. daha duyarl. hale getirir. Yani hucre icinde daha du.uk kalsiyum konsantrasyonu ile guclu kas.lma meydana getirir. . ATP duyarl. potasyum kanallar.n. acarak vazodilatator etki gosterir. Preload ve afterload. azalt.r. 20.Nondepolarizan kas gev.eticilerin etki suresini uzatan faktorler; . .nhaler anestezik ajanlar (halotan, enfl uran, isofl uran) . Antibiyotikler (Aminoglikozitler, polimiksinler, tetrasiklinler) . Lokal anestezikler ve antiaritmikler (Prokainamid, kinidin, kalsiyum kanal blokorleri) . Miyastenia ve miyastenik sendrom . Miyotoniler . Respiratuar asidoz . Hipokalemi . Hipokalsemi . Hipermagnezemi . Hipotermi . Organ yetmezlikleri FARMAKOLOJ.fDE BAZI ONEML. B.LG.LER 72 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 21.Antiagregan ilaclar.n genel etki mekanizmalar.: 1. TxA2 sentezinin azalt.lmas.: . Trombositlerde fosfolipaz A2 inhibisyonu: Steroidler . COX inhibisyonu: NSA.. . Tromboksan sentetaz inhibisyonu: Dazoksiben, Niktindol, Anagrelid, Levamizol, Niasin 2. Trombositlerde cAMP duzeyinin artmas. (Dipiridamol) 3. Trombositte Gi ile kenetli ADP (Adenozin) reseptor blokaj. (Tiklopidin / Klopidogrel) 4. Glikoprotein IIb / IIIa (ƒ¿IIbƒÀ3) reseptor blokaj. (Absiksimab, tirofi ban) 5. Endotelde PGI2 olu.umunun stimulasyonu (ƒÀ-blokorler, Nitrogliserin, Furosemid) 22.Propofol : . Out-patient cerrahide (ayaktan mudahaleler) en iyi ilact.r. Mental durumun berrakl...n. iyi korur. Bulant.-kusmay. en az geli.tirir. Plasentay. ciddi seviyelerde gecmez. Hamilelerde kullan.labilir. Kafa ici bas.nc.n. azalt.r. 23: Antidepressanlar.n en fazla ve en az olu.turduklar. etkiler En antikolinerjik Amitriptillin En kardiyotoksik .mipramin/Amitriptillin En az antikolinerjik Venlafaksin/Trazodon/Fluoksetin En az hipotansif Paroksetin/Venlafaksin/Reboksetin/ Fluoksetin En hipotansif Doksopin/Amitriptilin/Tripitramin/ Nefazodon En sedatif Mirtazapin/Doksepin/Trazodon En konvulzan / ajitatif Bupropion/Maprotilin En fazla seksuel disfonksiyon SSRIflar 24.Sitokin reseptorune ornek agonistler; . Buyume hormonu . Prolaktin . .nterferon . Eritropoetin 25. Aldoz Reduktaz .nhibitorleri (Tolrestat / Alrestatin / Sorbinil ) . Glukozdan sorbitol olu.umunu inhibe ederler. . Diyabetik noropati ve retinopati geli.imini onlemek amac.yla kullan.l.rlar. 26. Aromataz .nhibitorleri . Aromataz enzimi ostrojen sentezi s.ras.nda androstenedionun ostrona ve testosteronun ostradiole donu.umunu katalizler. Bu enzimi inhibe eden ilaclar hem premenopozal hem de postmenopozal kad.nlarda ostrojen olu.umunu azalt.rlar. . .lerlemi. meme kanseri ve metastazlar.n.n tedavisinde selektif aromataz inhibitorlerinin terapotik de.eri vard.r. . Steroid yap.da olanlar; formestan , eksemestan , 4- asetoksiandrostenedion , noretisteron dur. Nonsteroid selektif aromataz inhibitorleri ise anastrozol , vorozol ve letrozol dur. 27.Katekolaminlerin Metabolik ve Hormonal etkiler: a) Hiperglisemi: . Karaci.er ve cizgili kaslarda glikojenolizde artma (ƒÀ2 / 1) . Glukagon sal.n.m.n. ve reaktif olarak insulin sal.n.m.nda art.. (ƒÀ2) . .nsulin sal.n.m.n.n inhibisyonu (ƒ¿2) . Glukoz uptakefinde azalma b) Lipoliz: c) Kan laktat duzeyinde yukselme (= metabolik asidoz) d) Hipokalemi / fosfatemi: e) ACTH ve GnRH salg.lan.m.nda art.. 28. Benzodiazepin ve barbituratlar.n temel farkl.l.klar.: Benzodiazepinler Barbituratlar . GABA ba..ml. etki . Buyuk oranda on-ilact.rlar . Enzim induksiyonu yapmazlar . Oksuruk yapmaz . Analjezi yapmaz . Daha az ba..ml.l.k ve tolerans . Kas gev.etici etkileri daha gucludur . GABAfdan ba..ms.z etki . On-ilac de.ildirler . Enzim induksiyonu yaparlar . Oksuruk olu.turur . Hiperaljezi yapar . Daha fazla ba..ml.l.k ve tolerans . Antikonvulsan etkileri daha gucludur 29. Antipsikotik .laclar.n Ekstrapiramidal Yan Etkileri: . Akut distonik reaksiyonlar: Okulogirik kriz ve belli bir kas grubunda kas spazmlar. (¨ tortikolis, opistotonus) ile seyreder. Ozellikle genclerde ve ilk 1 hafta icinde olu.ur. . Parkinsonizm . Akatizi (motor hareketlilik) . Perioral tremor (Rabbit sendromu) . Tardif diskinezi: Bazal gangliyonlarda post - sinaptik D2 reseptor super-sensitivitesine ba.l. olarak geli.ir. Aylar veya y.llar sonra olu.ur. 30. Enzim .nhibisyonu Yapan .laclar Enzim .nduksiyonu Yapan .laclar . Alkol (akut etki ile) . Simetidin . Eritromisin vb. . Ketokonazol . Kloramfenikol . Metronidazol . Amiodaron . Sekobarbital . Acl.k . Oral kontraseptifl er . CO / NO . Greyfurt . K.rm.z. .arap . Kinidin . Fluoksetin gibi baz. SSRIflar . Siprofl oksasin . Valproik asid . Androjenik steroidler . Amiodaron . Propranolol . Ca kanal blokorleri . Ko-trimoksazol . Allopurinol . Dikumarol . Disulfi ram . Etilalkol (kronik etki) . Barbituratlar . Rifampin . Fenitoin . Karbamazepin . Sigara duman. . Polisiklik aromatik hidrokarbonlar* . Lahana . Proteinden zengin g.da . Griseofulvin . Tolbutamid . Klofi brat . Glutetimid BAZI ONEML. B.LG.LER 73 www.tusdata.com 31: Antiaritmik .laclar.n S.n.fl and.r.lmas.: IA Kinidin / Prokainamid / Dizopiramid / .mipiramin IB Lidokain / Fenitoin / Meksiletin / Tokainid IC Flekainid / Enkainid / Propafenon / Lorkainid / Moricizin II Propranolol / Asebutolol / Esmolol / Atenolol / Metoprolol III Amiodaron / Sotalol / Bretilyum / Dofetilide / Ibutilide IV Verapamil / Diltiazem / Bepridil 32. Renin salg.latan faktorler Renin sal.n.m.n. inhibe edenler . Makula densada ozellikle Cl ve sonra Na konsantrasyonunun azalmas. . Afferent arteriyollerde vazodilatasyon1 . Sempatik uyar. (ƒÀ1-agonistler) ve ƒ¿-blokorler . PGfler (PGI2, PGE2, PGD2) . Renal arter stenozu . Direkt vazodilatatorler / Loop diuretikler . Kan volumunde azalma . Karaci.er sirozu . A-II . Adenozin . K2 . ADH . ƒÀ-blokorler . Metildopa / Klonidin (santral sempatolitik etki) . NSA.. . PAF . ANP . NO 33. Dijitale ait yan etkiler: . En s.k olarak ilk belirti i.tahs.zl.kt.r. Ayr.ca bulant.-kusma ve ishal . AV ileti bloklar. . Ventrikuler bigemini - trigeminiler ve fi brilasyon . Gorme bozukluklar. (sar. ve ye.ille ilgili diskromatopsi) . Kad.nlarda endometriyal hiperplazi ve erkeklerde jinekomasti . Akut mezenterik iskemi . Hiperkalemi 34. .nsulinlerin etki surelerine gore s.n.fl and.rmas.: Cok k.sa etkililer K.sa etkililer Orta etkililer Uzun etkililer Glulizin Lispro .nsulin Aspart Notral reguler insulin Semilente insulin .zofan insulin (NPH) Karma Lente .nsulin Protamin cinko insulin Ultralente insulin Glargine 35: Anti-Neoplastik .laclar.n Etkiledikleri Hucre Siklusuna Gore S.n.fl and.rmas.: G1 S G2 M Asparajinaz Antimetabolitler Hidroksiure .rinotekan Topotekan Bleomisin Etopozid Vinkristin Vinblastin Paklitaksel 36: Monoklonal Antikorlar Alefacept Anti-CD2 Psoriyazis Efalizumab Anti-CD11 Psoriyazis Rituximab .britumomab Tositumomab Anti-CD20 (Blenfositte bulunur) B hucreli nonhodgkin Daklizumab Basiliximab Anti-IL2 (Anti- CD25) reseptor antikorlar.d.r Akut organ rejeksiyon profl aksisi / T-hucreli mikozis fungoides Gemtuzumab Anti-CD33 AML Alemtuzumab Anti-CD52 B hucreli KLL Cetuximab Epidermal growth faktor reseptoru (EGFR) (ErbB-1) antagonizmas. Kolorektal ve epitelyal kanserler Trastuzumab EGFR HER-2 / neu (ErbB-2) antagonizmas. Metastatik meme kanseri .nfl iximab Adalimimab Anti-TNF-ƒ¿ RA (mtx ile kombine), crohn Etanercept Anti-TNF-ƒ¿ ve ƒÀ RA (mtx ile kombine), JRA, psoriyatik artrit 37. Lityum,varfarin digoksin ve teofi lin terapotik indeksi dar olan ilaclard.rc 38. Organofosfat zehirlenmesinde enzim reaktivatorleri olan pralidoksim,obidoksim kullan.l.rc. 39. Efedrin kal.p olarak adrenaline benzeyen indirekt etkili bir sempatomimetik amindir. Efedrine ta.ifl aksi geli.irc 40. Bir reseptoru ile inhibitor,di.er reseptoru ile eksitator olan norotransmitter glisindirc 41. Baklofen gaba-B agonisti santral etkili kas gev.etici iken, faklofen ve saklofen gaba-B reseptor antagonistidirc. 42. Alfa-metildopa ile guanetidin yalanc. norotranmitter olu.turan ilaclard.r.. 43. Digital intoksikasyonunda gold standart digital ba.layoc. antikor digibindft.rc 44. Pulmoner fi brozis yapan antineoplastik ilaclar bleomisin,busulfan ve metotreksatt.r.. 45. Metforminin en onemli yan etkisi laktik asidozdur. Metformin bobrekten at.l.rc. 46. .laclar.n yukleme dozu sanal da..l.m hacmine gore hesaplan.rc 47. NO solubl guanilat siklaz., ANP zar guanilat siklaz.n. aktive ederc 48. Kokain ve Trisiklik antidepresanlar en onemli Uptake-1 inhibitorleridirc 49. Adrenalinin en onemli endikasyonlar. kardiyopulmoner resusitasyon, akut anafilaksi ve lokal anesteziklerle kombinasyonudurc. 50. Benzodiazepin intoksikasyonuda Flumazenil, opiyat intoksikasyonunda Naloksan kullan.l.rc 51. Bosentan pulmoner hipertansiyon tedavisinde kullan.lan endotelin reseptor blokeri iken, Losartan ise en k.sa etkili angiotensin II reseptor blokeridirc 52. Sildenafi l erektil disfonksiyonda ilk tercih olan tip-5 fosfodiesteraz inhibitorudur ve organik nitratlarla birlikte kullan.lmamal.d.rc 53. Enfuvirtid HIV tedavisinde kullan.lan fuzyon inhibitoru ilact.rc 54. Farmakolojide agranulositoz yapan iki onemi ilac propiltiyourasil ve klozapinken, aplastik anemi yapan onemli ilaclar kloramfenikol, mianserin ve fenilbutazondurc 74 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 55.Oto-induksiyon yapan ilaclar: Barbituratlar, karbamazepin, alkol 56. Adrenalin sentezinin major belirleyicisi adrenal korteksten sal.nan glukokortikoid duzeyidir. 57.Histamin sal.n.m.na yol acan en onemli ilaclar; . Atropin . Kurar . Morfi n . Vankomisin 58.Depolarizasyonla blok ortaya c.kartan ilaclar; . Nikotin . Suksinilkolin 59. Riluzol Glutamat sal.n.m.n. ve NMDA reseptorlerini bloke eder.Amyotrofi k Lateral Skleroz'da kullan.l.r. Memantin Alzheimer'de klinik progresyonu yava.latan glutamat NMDA reseptor blokorudur. 60.Porfi riafda Kontrendike En Onemli .laclar . Barbituratlar . Karbamazepin . Griseofulvin 61. Fanconi sendromuna yol acan antibiyotik tetrasiklin,gri sendromuna yol acan antibiyotik ise kloramfenikoldur. 62. Analjezik Etki Gucleri Sufentanil > Remifentanil > Fentanil > Alfentanil > Morfin > Meperidin 63.Klorfenilalanin: Triptofan hidroksilaz enziminin selektif blokorudur. 64.Proinfl amatuar Etkili Otakoidler . Histamin . Bradikinin . Nitrik oksit . Endotelin . PAF . Lokotrienler 65.Supraventikuler ta.ikardilerin en etkili ilac. adenozindir. 66.Akut pulmoner odem tedavisi . Oturur pozisyon . Oksijen . Furosemid . Morfi n (venoz donu.u azalt.r) . Vazodilatatorler . Aminofi lin 67. Anafilaksi yapan antineoplastikler L-asparaginas ve paklitakseldir. 68.Antianjinal .laclar: . Nitratlar . Beta-blokorler . Nicorandil . Ca kanal blokorler . Kromokalim . Dipiridamol 69.Guanilat siklaz. inhibe eden metilen mavisi organik nitratlar.n etkisini onler. 70.Hipolipidemik ilaclar HDL duzeyini yukseltir - HDL duzeyini tek azaltan hipolipidemik ilac probukoldur - HDL duzeyini en fazla art.ran hipolipidemik ilac torcetrabipfdir. 71.Warfarin dozunun azalt.lmas. gereken durumlar . Ya.l.lar . Tirotoksikoz . Bobrek bozukluklar. . Konjestif kalp yetmezli.i Warfarin dozunun artt.r.lmas. gereken durumlar . Hipotiroidi . Gebelik . Fazla K vitamini al.m. 72.Hamilelikte Kullan.labilecek Antimalaryaller: . Klorokin . Proguanil . Artemisinin 73..mmunsupresan etkisi olan anti-neoplastikler: . Siklofosfamid . Azotioprin . Metotreksat . Klorambusil . Prokarbazin . Prednizon 74..nsulin parsiyel exositoz ile sal.n.rken beraberinde; cinko, proinsulin ve C peptit .eklinde sal.n.r. 75.Glukozun hucre icine giri.i insuinden ba..ms.z olan yerker . Karaci.er . Sinir hucreleri . Retina hucreleri . Koroid pleksus . Eritrositler . Bobrek tubulus hucreleri . Barsak mukoza hucreleri 76.Tip 1 5-deiodinazf. inhibe eden faktorler . Propiltiourasil . Beta -blokorler . Steroidler . Amiodaron . Potasyum kanal blokorleri . Radyoopak maddeler . Akut ve kronik hastal.klar . Malnutrisyon . Ya. asidleri . Selenyum eksikli.i 77. Gebelikte en tercih edileni propiltiourasilfdir. 78. Kalsiyum karbonat.n en onemli sak.ncas. en fazla rebound asit sal.n.m.na neden olmas.d.r. 79. Osmotik etkili ilaclar; oral kullan.lan ilaclar aras.nda en cabuk etki olu.turan purgatifl erdir. 80. En fazla coombs pozitif otoimmun hemolitik anemiye yol acan ilac ƒ¿ - metildopa en fazla lupus benzeri tabloya yol acan ilac prokainamiddir. 81. Ters agonist (inverse agonist)ne demektir? Baz. reseptorler ortamda agonist yokken bile aktif durumdad.r; yani ortamda agonist yokken bile bir etkinlik vard.r. Beta-karbolinler, benzodiazepin reseptorlerinin ters agonistidir. Anksiyete ve konvulziyona neden olurlar. 82. Rosiglitazon PPAR-ƒÁ agonisti oral antidiyabetik ilact.r.Glitazonlar.n onemli bir yan etkisi odemdir.Bu yuzden bu grup ilaclar kalp yetmezli.inde kontrendikedir. 83. Konjestif Kalp Yetmezli.inde Mortaliteyi Azalt... Gosterilen Beta Blokerler: . Metoprolol . Bisoprolol . Karvedilol . Nebivolol BAZI ONEML. B.LG.LER 75 www.tusdata.com 84.Digitalle birlikte EKGfde - QT k.sal.r (ilk bulgudur) - PR uzar - T dalgas. duzle.ir ya da ters doner - ST cokebilir - Toksik dozda dahi QRS suresi de.i.mez! 85.GABAfn.n y.k.m urunu Suksinil semialdehittir. 86.Noroleptiklerin antipsikotik etkilerine kar.. tolerans geli.mez. Ancak antikolinerjik, sedatif ve ƒ¿ - bloker etkilerine kar.. tolerans geli.ebilir. 87.Growth hormon sal.n.m.n. azaltan faktorler: - Glukoz - Kortikosteroidler - Beta agonistler - Bromokriptin - Somatostatin - Serbest ya. asitleri 88.Setroreliks / Ganireliks /Abareliks Gonadotropin salg.lat.c. hormon agonisti ozelli.ine sahip sentetik dekapaptitlerdir. GnRH reseptor analoglar.d.r. Yard.mc. ureme tekniklerinde yer alan overyen stimulasyon protokollerinde LH pikini suprese ederek prematur ovulasyonu onlemek amacl. kullan.l.rlar. 89.N-asetilasyon ile parcalanan ilaclar; . Sulfonamidler . INAH . Hidralazin . Prokainamid 90.Pirantel pamoat, Praziquantel, Levamizol; spastik felc yapar. 91. Amfoterisin B, Nistatin, Polimiksin B; Hucre membran permaebilitesisini artt.ran ilaclard.r. Kapsofungin: Mantar hucre duvar.nda bulunan Beta(1,3) glukan sentezini inhibe eder. Amfoterisin Bfyi tolere edemeyen invazif Aspergillus tedavisinde kullan.l.r cok iyi tolere edilir. Vorikonazol: .nvazif aspergillus tedavisinde kullan.lmaya ba.layan yeni bir azol turevidir. Di.er azol turevlerine gore daha k.sa yar. omru vard.r. Ayr.ca enzim inhibisyonu ve steroid sentezi inhibisyonu yapmaz. Gorme bozuklu.u yapabilir. 92.Hucre duvar.na etkili antibiyotiklerin etki mekanizmalar.; Fosfomisin ; Fosfoenol piruvat transferaz. inhibe eder Sikloserin ; Alanin rasemaz inhibitorudur. Basitrasin ; Lipid ta..y.c.s.n.n defosforilasyonuna neden olur. Vankomisin ; Transglikolaz inhibitorudur. Penisilin ; Transpeptidasyonu engeller (En son a.ama) 93. *** Gunun birinde a.a..dakilerden hangisini antipiretik etkisi yoktur diye sorarlarsa bence Difl unisalfi i.aretleyin::)) *** SLEfli hastalarda kullan.ld...nda aseptik menenjit yapan NSA.. hangisidir diye sorulursa .buprofen bence hat.rlamaya de.er!!! 94. Bilinen en guclu vazokonstruktor madde art.k urotensin diye bildirilmektedir. Bilinen en guclu vazodilator madde CGRP (kalsitonin geni ile ili.kili peptid) Bilinen en guclu bronkodilator VIP, en guclu bronkokonstriktor ise LTD4ftur. 95. Diabetes mellitus tedavisi - Kristalize insulin i.v. yoldan kullan.labilen tek insulin preparat.d.r. - En k.sa etkili sulfonilure: Tolbutamid - En uzun sulfonilure:Klorpropamid - En h.zl. emilen oral antidiyabetik: Glipizid. (Glucotrol) - Etki gucu en yuksek olan ve disulfi ram benzeri reaksiyon yapan sulfonilure: Gliburid (Glibenklamid) (Dianorm, Gliben, Diyaben) - Antiagregan etkisi olan ve diabetik mikroanjiopatinin ve retinopatinin geli.mesini geciktiren: Gliklazid (Diamicron) - Biguanidler sulfonilurelerden farkl. olarak hipoglisemi yapmazlar. - Biguanidlerin en ciddi yan etkileri laktik asidoz yapmalar.d.r. 96.Karbamazepin - Lityumfa yan.t vermeyen bipolar bozuklukta en ba.ta gelen alternatif ilac karbamazepindir. - Na+ kanal blokaj. yapmas.n.n yan. s.ra adenozin agonisti olarak da etkinlik gosterir. - Diabetes insipitus tedavisinde de kullan.l.r. - Trigeminal nevralji bipolar hastal.k tedavisinde kullan.l.r 97. Siklosporinin en onemli yan etkisi nefrotoksisitedir.Siklosporin plazmada LDLfye ba.lanarak ta..n.r. 98. Alkilleyicilerin yan etkileri onlemek icin kullan.lan baz. ajanlar: - Amifostin; Doku nekrozunu azalt.r. Sitoprotektif etkili - Buthionin-Sulfoksimin; Selektif olarak alkilleyicileri hucre icinde detoksifi ye eder. - Na-Tiosulfat; Ozellikle vezikan etkiyi onlemek icin alkilleyicilerin s.zd... yere izotonik Na-tiyosulfat uygulan.r. Adriamisinin (Doksorubisin) kardiyomyopati etkisini onlemek icin; - Deksrazoksan (Fe-Selatoru) - Alfa-Tokoferol bunlar serbest O2 radikallerini azalt.r. Siklofosfamidin hemorajik sistit yapmas.n. engellemek icin; - Mesna Metotreksat.n yan etkilerini onlemek icin; - Lokovorin (folinik asit) Vinkristin ve vinblastinin vezikan etkisini onlemek icin; - Hyaluronik asit uygulan.r. 99: Beta blokerlerin baz. ozellikleri Selektivi .SA membran stabilizasyonu Propranolol ƒÀ1 ve ƒÀ2 yok ++ Oksprenolol ƒÀ1 ve ƒÀ2 ++ Pindolol ƒÀ1 ve ƒÀ2 ++ Minimal Sotalol ƒÀ1 ve ƒÀ2 yok Nadolol ƒÀ1 ve ƒÀ2 yok Yok Timolol ƒÀ1 ve ƒÀ2 yok Yok Metoprolol ƒÀ1 yok minimal Atenolol ƒÀ1 yok Yok Asebutolol ƒÀ1 ++ Labetalol ƒÀ1 ve ƒÀ2 ve ƒ¿ var Minimal Esmolol ƒÀ1 yok Var Betaksalol ƒÀ1 yok Yok Bisoprolol ƒÀ1 yok Yok Seliprolol ƒÀ1 + Yok Tertalolol ƒÀ1 ve ƒÀ2 yok Yok 76 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 100: Antasitler Bile.ik Notralize etki Midede olu.an tuz Yan etki NaHCO3 Fazla NaCI Sistemik alkaloz, s.v. retansiyonu CaCO3 Orta CaCI2 Hiperkalsemi, ta. olu.umu, sut alkali sendromu Al(OH)3 Fazla AICI3 Kab.zl.k, hipofosfatemi Mg(OH) Fazla MgCI2 Diyare, hipermagnezemi BETA-BLOKERLER Genel Ozellikleri (Hepsi cok onemli !..) . Kalp h.z.n. ve debisini azalt.r, sistolu uzat.rlar . Total koroner kan ak.m.n. ve oksijen tuketimini azalt.rlar. . AV du.umde iletiyi yava.lat.r, EKGfde PR aral...n. uzat.rlar. (AV blokta kontrendikedir) . A..r bradikardiler, konjestif kalp yetmezli.i, Aort stenozu, kardiak .ok ve perikardit gibi du.uk debili durumlarda kontrendikedirler. . Periferal vazokonstriksiyon yaparlar. (Raynaud hastal...nda kontrendikedirler) . Bobrekte renin sal.n.m.n. inhibe eder, Na at.l.m.n. bask.larlar. . Kan trigliserid duzeyini yukseltir, depresyon yapabilirler. (Depresyonlu hastalarda kullan.lmamal.d.r) . Kesilme sendromu ve rebound olay.na yol acabilirler. . Non selektif olanlar kardiyak ƒÀ1 reseptorler yan.nda pulmoner ƒÀ2 reseptorleri de bloke ederek pulmoner bas.nc. art.r.p ast.m ata..n. ba.latabilirler. (Non selektif olanlar ast.mda kontrendikedir) . .nsulinin hipoglisemik etkisini art.r.rken hipogliseminin periferik etkilerini onleyerek hipoglisemi tan.s.n. maskelerler. (Diabetiklerde k.s.tl. ve dikkatli kullan.m) . Glukagon sekresyonunu ve glikojenolizi inhibe ederler. . Feokromasitoma tedavisinde tek ba..na kontrendikedirler (alfa bloker etkisi de olan Labetolol haric) . Genc, ast.m. ve kalp yetmezli.i olmayan primer hipertansiyonlu hastalarda ilk secenek antihipertansifl erdir. . MI sonras. ani olum s.kl...n. azaltan tek ilaclardan biridir. . Angina pektorisi olan veya MI gecirmi. olan veya migreni olan veya hiperkinetik dola..m durumu olan veya senil tremoru olan hipertansif hastalarda ilk secenek ilac -ba.ka bir kontrendikasyon yoksa-ƒÀ-Blokerlerdir. . ƒÀ-Blokaj gucu en yuksek olan. Tertalololfdur. . Lokal anestezik etkisi oldukca yuksek olan ƒÀ-Bloker propranololdur. . Propranolol ozellikle tirotoksik kriz tedavisinde (T4-T3 donu.umunu engelleyici), Fallot tetralojisindeki hipoksik spellerin onlenmesinde, Portal bas.nc. du.urdu.u icin ozefagus varis kanamalar.n.n profilaksisinde, MI sonras. sekonder profi lakside kullan.l.r. . En k.sa omurlu ƒÀ-Bloker Esmololfdur.(Yar.lanma omru 8 d.) . .lk geci. eliminasyonu en yuksek ve en lipofilik ƒÀ-Bloker propranololdur. . Goz-deri sendromu (kornea delinmesi+deride psoriasis benzeri durum) en s.k praktalol kullan.m.nda gorulur. . ƒÀ1 selektif ¨ metaprolol, asebutolol, betaksolol, bisoprolol, atenolol, esmolol, seliprolol . ƒÀ2 selektif ¨butoksamin alfa-metilpropranolol . ƒÀ1 = ƒÀ2 (non selektif) ¨ propranolol, timolol, nadolol, alprenolol, pindolol, sotalol, karteolol, penbutolol. . ƒÀ1, ƒÀ2 ve ƒ¿ antagonistik etkisi olan ¨ Labetolol, karvedilol (Feokromasitomada kullan.labilir) . Sotalol ayn. zamanda Class III antiaritmiktir. . En guclu intrinsik sempatomimetik aktivitesi olan pindololfdur. 101. ADH ANALOGLARI Vazopressin / Desmopressin . Terlipressin / Felipressin / Lipressin ADH analoglar. vazokonstruktor ve antidiuretik etkileri nedeniyle ozefagus varis kanamalar.nda, diabetes insipitus ve enurezis nokturna tedavisinde kullan.l.rlar. Vazopressinin antidiuretik etkisi belirgindir ancak etki suresi k.sa oldu.undan diabetes insipitus tan.s.nda kullan.l.r. Vazopressinin tannat esteri daha uzun omurludur. BAZI ONEML. B.LG.LER 77 www.tusdata.com Desmopressinin vazokonstriktor etkisi ve dolay.s.yla yan etkileri oldukca azd.r ve nazal sprey olarak enurezis nokturna, norojenik diabetes insipitus ve IV olarak hemofi lide (FVIII duzeyini art.rmak icin) kullan.l.r. Terlipressin vazokonstriktor etkisi en fazla oldu.undan, ozefagus varis ve kolon divertikuler kanamalar.nda en fazla tercih edilen ilact.r. Felipressin vazokostriktor etkisi belirgin ancak k.sa etki surelidir ve bu nedenle lokal anesteziklerle beraber vazokonstruksiyon yapmak icin kullan.l.r. Vazopressin analoglar.n.n yan etkileri . Bulant. ve abdominal a.r. (en s.k) . S.v. retansiyonu ve hiponatremi . Bronkokonstriksiyon ve ast.m ata.. . Uterus kontraksiyonu ve pelvik a.r. . Koroner vazokonstriksiyon ve MI . Serebral vazokonstriksiyon ve migren ata.. 102.TOKS.K MADDELER VE ANT.DOTLARI Kimyasal antidotlar Ce.itli toksik maddeler .................. Aktif komur Ce.itli asidik ilaclar ........................ Kolestiramin Deterjan ........................................... Sabunlu su Fenol................................................ Ni.asta Formaldehit..................................... Amonyakl. su Cama..r suyu (hipoklorid .............. Sodyum tiyosulfat Civa, arsenik, bizmut, krom,.......... Dimerkaprol, suksimer, alt.n antimon Civa, arsenik ................................... Sut, yumurta ak. Gumu. nitrat ................................... Yemek tuzu Baryum ............................................ Magnezyum sulfat Demir ............................................... Desferroksamin, sodyum bikarbonat Kur.un............................................. CaNa2EDTA, dimerkaprol, penisilamin Bak.r ................................................ Penisilamin, trientin Nikel................................................. Trientin, ditizon Alt.n.................................................. Penisilamin Heparin ............................................ Protamin sulfat Dijital glikozidler............................. Kolestiramin, digoksin antikoru Siyanur, sodyum nitroprussiyad... Nitritler, kobalamin Talyum ............................................. Ditizon Asetaminofen.................................. N - asetil sistein Nitritler............................................. Metilen mavisi Morfi n, striknin................................ Tenturdiyot, potasyum permanganat Fizyolojik antidotlar Amfetamin....................................... Klorpromazin, beta - blokorler Fenotiazinler ................................... Biperiden (santral etkili antikolinerjikler) Beta - blokorler ............................... Glukagon Striknin, pikrotoksin....................... Barbituratlar, diazepam, genel anestezikler .zoniazid .......................................... Pridoksin Vazokonstruktor ilaclar.................. Nitratlar, alfa - blokorler Ergot alkaloidleri ............................ Sodyum nitroprussiyad Kalsiyum kanal blokorleri.............. Kalsiyum Magnezyum sulfat .......................... Kalsiyum glukonat Farmakolojik antidotlar Histamin .......................................... Antihistaminikler Muskarinikler, antikolinesterazlar..Atropin Atropin............................................. Fizostigmin Trisiklik antidepresanlar ................ Fizostigmin Noromuskuler blokorler................. Antikolinesterazlar Opioidler.......................................... Nalokson Diazepam......................................... Flumazenil Streptokinaz, urokinaz ................... Aminokaproik asit, traneksamik asit Di.er antidotlar Varfarin ............................................ K Vitamini Metanol, etilen glikol ...................... Etanol Karbonmonoksit............................. Oksijen Organofosfatlar............................... Folinik asit 5 - FU................................................ Timidin Methemoglobinemi......................... Askorbik asit, metilen mavisi 103. AIDSfL. HASTALARDA PROF.LAKS. - HIV enfekte anneden bebe.e transplasental geci.i engellemek icin; zidovudine (hamile anneye) - P. Carinii pnomonisi proflaksisi; Trimetoprimsulfametoksazol (en etkili ve ucuz), Dapson, Atovaguone, aerolize pentamidine - M. avium kompleksine kar.. proflaksi; Rifabutin, azitomisin, klaritromisin - Toxoplazmik ensefalit kar.. profl aksisi; Co-trimoksazol, Dapsone-primetamin - Cryptococcal menenjit profl aksisi; Fluconazol - CMV enfeksiyonlar. profl aksisi; Oral gansiklovir - Herpes simpleks profl aksisi; Asiklovir - C. albicans enfeksiyonlar. profl aksisi; Fluconazol - AIDSfli hastalarda rotavirus ve varicella virus a..lar. KONTREND.KED.R. AIDSfL. HASTALARDAK. FIRSATCI ENFEKS.YONLARIN TEDAV.LER. - CMV enfeksiyonlar.; ..V. Gansiklovir veya foscarnet - HSV enfeksiyonlar.; Asiklovir veya foscarnet - M. avium kompleksi; ilk tercih rifabutin veya Klaritromisin veya Azitromisin + Etambul veya Rifabutin + Siprofl aksasin - Salmonella enfeksiyonlar.; 3. jenerasyon sefalosporinler - P. carinii pnomonisi; Ko-trimoksazol, pentamidin, dapson - C. albicans ve di.er mantar enfeksiyonlar.; amfoterisin- B - T. Gondii enfeksiyonlar.; Primetamin ve lokovorin + sulfadiazin - Ensefalit; Klindamisin ve premetamin - C. Neoformans; Amfoterisin B 104.ORAL ANT.D.ABET.KLER NIDDM (Tip II) hastalar.nda ve diyet ile kontrol alt.na al.namayan hastalarda kullan.l.r. Genel olarak 6 grupta incelenir: 1. Sulfonilureler (Tolbutamid (en k.sa etkili), Klorpropamid (en uzun etkili), Tolazamid, Asetoheksamid, Gliburid (Glibenklamid), Glipizid, Gliklazid, Glimepiridc.vs) 2. Sulfonilure benzerleri (repaglinid, nateglinid) 3. Biguanid (Metformin, fenformincvs) 4. Alfa-Glukozidaz inhibitorleri (akarboz, miglitol, vogliboz) 5. Tiazolidindion turevleri (Glitazonftur.) (troglitazon, rosiglitazonc.vs) 6. Aldoz reduktaz inhibitorleri (tolrestat, sorbinil, alrestatincvs) - Disulfi ram benzeri etki gosterenler; gliburid, klorpropamid - En k.sa etkili sulfonilure: Glipizid (2-4 saat) - En h.zl. emilen oral antidiabetik: Glipizid. (Glucotrol) - Etki gucu en yuksek olan ve disulfi ram benzeri reaksiyon yapan sulfonilure: Gliburid 78 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com *** Antiagregan etkisi olan ve diabetik mikroanjiopatinin ve retinopatinin geli.mesini geciktiren: Gliklazid - Klorpropamid (Diabinese): Etki suresi en uzun olan oral antidiyabetiktir (48 saat). 105. Asitler Bazlar . Fenobarbital . NSA.. . Sulfonamidler . Penisilinler . Sefalosporinler . Antikoagulanlar . Fenitoin . Furosemid / Tiazid . Penisilamin . Levodopo . Metotreksat . Propiltiurasil . Kloramfenikol . Tolbutamid . Etakranikasit . Opyatlar . Sempatomimetik aminler . Amfetaminler . Antihistaminikler . Noroleptikler . Trisiklik antidepresanlar . Lokal Anestezikler (LA) . Propranolol . Amiodaron . Aminoglikozidler . Eritromisin . Kinin / Klorokin . Dopamin / Seratonin Histamin .drar bazikle.tirilirse, bobreklerden at.l.mlar. artar. .drar asitle.tirilirse, bobreklerden at.l.mlar. artar. .drar. kalevile.tiren maddeler; . Sodyum bikarbonat . Sodyum laktat . Asetazolamid .drar. asitle.tiren maddeler; . Askorbik asit . Amonyum klorur . Metionin . Arginin hidroklorur 106. H1 reseptorleri H2 reseptorleri H3 reseptorleri H4 Damar duz kaslar., Barsak duz kaslar., Bron.lar (konstruksiyon), SSS (aktivasyon) Mide, Myokard, Uterus, Bron.lar (dilatasyon) SSS (otoreseptor), Miyokard Eozinofi l Notrofi l CD4 T lenfosit Gq Gs Gi Gi 107: Katekolaminlerin reseptorlere afiniteleri MAJOR KATEKOLAM.NLER . Adrenalin ƒ¿ ve ƒÀ (ƒ¿1 = ƒ¿2, ƒÀ1 = ƒÀ2) . Noradrenalin ƒ¿ ve ƒÀ-3 (ƒ¿1 = ƒ¿2, ƒÀ3 > ƒÀ1>>ƒÀ2) . .zoprotrenol ƒÀ (ƒÀ1 = ƒÀ2 = ƒÀ3 >>> ƒ¿) . Dopamin D1 = D2 >ƒÀ1 > ƒ¿ . Dobutamin ƒÀ1 . Dipiverfi n . Fenoldopam . Etilnoradrenalin 108 Katekolaminlerin Reseptorlere Etki Gucleri: ƒ¿1 / 2 : Adrenalin > Noradrenalin >> .zoproterenol ƒÀ1 : .zoproterenol > Adrenalin = Noradrenalin ƒÀ2 : .zoproterenol > Adrenalin >> Noradrenalin ƒÀ3 : .zoproterenol = Noradrenalin >> Adrenalin @ SEMPAT.K RESEPTORLER.N.N T.PLER. 109. @ GABA Uzerinden Etki Gosteren Antiepileptik ilaclar: 1. Barbiturat :GABA-A reseptorune ba.lan.r. 2. Benzodiazepin :GABA-A reseptorune ba.lan.r. 3. Valproik Asit :GABA Transaminaz enzim inhibisyonu 4. Vigabatrin :GABA Transaminaz enzim inhibisyonu 5. Gabapentin :GABA analo.u 6. Tiagabin :GABA Transporter (GAT-1) inhibitorudur, yani GABA re-uptake blokorudur. 7. Progabid :GABA-A ve B agonisti 8. Topiramat :GABA-A reseptor aktivitesini artt.r.r. @ Glutamat Uzerinden Etki Gosteren Antiepileptik .laclar: 1. Lamotrigin : Glutamat ve aspartat sal.n.m inhibisyonu 2. Felbamat : NMDA reseptorlerinin glisin ba.lanma bolgesini bloke eder. 3. Dizosilpin : NMDA antagonisti 4. Topiramat : Glutamat AMPA reseptorlerinin inhibitorudur. 110. @ COX-2hyi daha selektif bloke eden (coxibler) ilaclar . Etericoxib (en selektif) . Celecoxib (Karaci.erde metabolizma olur) . Valdecoxib (Buyuk oranda bobrekten at.l.r) . Refocoxib (Buyuk oranda bobrekten at.l.r) . Meloksikam . Nimesulid @ COX-1hi daha selektif bloke edenler . .ndometasin . Sulindak @ COX-1 ve 2hyi daha e.it bloke edenler . .buprofen . Meclofenemat BAZI ONEML. B.LG.LER 79 www.tusdata.com 111. Baz. antidepressan ilaclar ve onemli baz. ozellikleri .oyledir: . Klomipramin; antidepressan ilaclar aras.nda antiobsesyonel etkisi en guclu olan.d.r. . .mipramin: Anksiyolitik etkisi en guclu olan, panik bozukluklar. ve enurezis nokturnada kullan.lan antidepressan ilac . Desipramin: Na reuptakefin en guclu bloke eden AD . Amitriptilin: En guclu antikolinerjik ve en fazla kardiotoksik olan antidepressan ilac . Protriptilin: En uzun etkili antidepressan ilac . Viloksazin: En k.sa etkili antidepressan ilac . Amoksapin: Tek ekstrapiramidal yan etkiler olu.turan antidepressan ilac . Trazodon: En fazla sedasyon olu.turan antidepressan ilac . Bupropion: En fazla konvulsiyon olu.turan antidepressan ilac . Mianserin: Aplastik anemi yapabilen antidepressan ilac . Maklobemid: Etkisi en cabuk ba.layan ve atipik depresyonda kullan.lan antidepressan ilac 112.Baz. genel anestezikler ve onemli ozellikleri . Halotan: En hepatotoksik ve en fazla malign hipertermi olu.turan genel anestezik. . Enfl uran: En konvulsan genel anestezik. . Metoksifl uran: En nefrotoksik genel anestezik., D. tablosu olu.turur. . Sevofl uran: Miyokard duyarl.l...n. en az artt.ran genel anestezik. . Nitroz oksid: Malign hipertermi olu.turmayan, nefrotoksik ve hepatotoksik etkisi olmayan ve solunumu deprese etmeyen genel anestezik. . Eter: Solunumu stimule eden genel anestezik. . Ketamin: Kan bas.nc.n. artt.ran tek genel anestezik.. . Propofol: Bulant.-kusma olu.turmayan genel anestezik. Antiemetik etkisi vard.r. Ayakta mudahalelerde kullan.l.r. 113. Hepatit B enfeksiyonu tedavisinde kullan.lan en guncel ilaclar .unlard.r: - .nterferon alfa (Dikkat: IF-beta multiple skleroz tedavisinde, IF-gama ise kronik granulomatoz hastal.kta kullan.l.r.) - Lamivudin (Sitozin analo.u, reverse trankriptaz inhibitoru) - Adefovir dipivoxil (Nukleotid analo.u, viral replikasyon inhibitoru) - Entacavir (En yeni onay alm.. ilact.r, Guanozin analo.udur) 114. KD: Reseptorlerin yuzde ellisini i.gal eden agonist konsantrasyonudur. Agonistin reseptore olan afi nitesini gosterir. Ayn. reseptore ba.lanan iki agonist icin KD de.eri kucuk olan.n reseptore afi nitesi daha fazlad.r. E.er dokuda yedek reseptor yoksa KD de.eri EC50 de.erine e.ittir fakat dokuda yedek reseptor varsa KD de.eri EC50 de.erinden daha buyuk olacakt.r ED50 :Kuvantal doz CEVAP ili.kisinde ki.ilerin %50fsinde ilac.n verilmesini takiben klinik etki olu.turan ilac dozudur. EC50:Kademeli doz CEVAP ili.kisinde maksimum etkinin yar.s.n. olu.turan agonist konsantrasyonudur. LD50:Bireylerin %50fsinde olum olu.turan minimum ilac dozudur. TD50: Bireylerin %50fsinde toksik etki gosteren minimum ilac dozudur. Terapotik indeks: LD50 / ED50 veya TD50 / ED50 ile hesaplan.r. Bir guvenirlik olcu birimidir. Vd: sanal da..l.m hacmini tan.mlar .Verilen ilac dozunun ilac.n plazma konsantrasyonuna bolunmesiyle elde edilir..laclar.n yukleme dozu sanal da..l.m hacmine bak.larak hesaplan.r PA2: Antagonistin potensin olcusudur PD2: Agonistin potensi olcusudur @ KISACA ED50, EC50, pA2, PD2, Gravimetrik etki gucu gibi ifadeler potensi tan.mlayan parametrelerdir 115. ACE .NH.B.TORLER. u Hem arteriyollerde hem de venullerde vazodilatasyona yol acar. u ACE enzimin inhibisyonu ile anjiotensin II sentezi inhibe edilir ve bradikinin parcalanamad... icin birikir. u Damarlarda aterosklerotik de.i.melere yol acan hiperplastik reaksiyonu (re-modelling = damar duz kaslar.nda proliferasyon ve buna ba.l. olarak damarlarda sertle.me) yava.lat.rlar. u Renin sal.n.m. A-IIfnin (-) feed-back etkisinden kurtuldu.u icin hiperreninemi olu.tururlar. u Anjiotensin (1-7) duzeyini artt.r.rlar. Kullan.m Endikasyonlar.: O Diyabetik nefropati ve retinopati tedavisi (glukoz regulasyonunu bozmad.klar. ve anti-proliferatif etkilerinden dolay.) O Skleroderma renal krizi ve glomeruloskleroz O Akut MI ve MI sonras. profl aksinin rutin tedavisi O Sol kalp yetmezli.i O Hipertansiyonun bobrek uzerindeki olumsuz etkilerine kar.. bobre.i koruyucu etkileri bulunmaktad.r. O Sol ventrikuler hipertrofi si Olanlarda, ventrikuler kitleyi en belirgin azalt.rlar. Sonucta ACE inhibitorleri; kardiyak ve vaskuler remodellingfi azalt.rlar. Kontrendikasyonlar.: O Bilateral renal arter stenozu O Kardiyojenik .ok O A..r hipotansiyon O Az miktarda safra ile ve aktif metabolitleri buyuk oranda de.i.meden bobrekten at.l.r. 80 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com O ACE inhibitorleri on-ilact.r (kaptopril ve lizinopril haric O Kesin teratojeniktirler (oligohidramnios, pulmoner hipoplazi, geli.me gerili.i, kalvariyal hipoplazi). O Biyoyararlan.m. en fazla olan: kaptopril ve perindopril; en az olan: moexiprildir. Antasitler, ACE inhibitorlerinin biyoyararlan.mlar.n. azalt.r. 116: TROMBOL.T.K ENZ.MLER.N OZELL.KLER. Ajan Kayna.. Etki suresi Yorumlar Alteplaz, reteplaz Rekombinant insan proteini 2-10 dakika Aktif doku plazmainojen aktivatoru, (tPA); plazminojeni plazmine cevirir; intravenoz infuzyon ya da bolus dozlar (reteplaz) gereklidir. En pahal.s.d.r. Retaplaz, alteplazdan daha uzun etki surelidir. Anistreplaz On ilac: Streptokinaz + rekombinan insan plazminojeni 1-2 saat Yava.ca streptokinazla aktive edilmi. plazminojen solar; tek bolus uygulama uzun etki suresi sa.lar. Streptokinaz Bakteriyel urun 20-25 dak. Streptokinaz plazminojen ile birle.ir; bu kombinasyon plazminojeni plazmine cevirir; intravenoz infuzyon gerektirir. En ucuz olan.d.r. Urokinaz .nsan bobrek hucre kulturu <20 dak. Aktif plazminojen aktivatoru 117: Antifungallerin Etki Mekanizmalar. 118. BENZOD.AZEP.NLER En uzun yar. omurlu olan: Diazepam Aktif metaboliti ile beraber en uzun yar. omurlu olan: Flurazepam En k.sa yar. omurlu: Midazolam (1-3 saat) ve triazolam (2-5 saat) Kitlesine gore en guclu benzodiazepin: Triazolam Ya.l.larda en guvenli olanlar: Oksazepam, lorazepam, estazolam, temazepam. Antipanik etkili: Alprazolam Genel anestezik: Midazolam Miyorelaksan etkisi en fazla olan: Diazepam Gun ici sedasyon yapan: Flurazepam Rebound anksiyete ve uykusuzluk yapan: Triazolam Paradoksik anksiyete ve paranoya yapabilen: Triazolam ve fl unitrazepam Alkol yoksunlu.u tedavisi: Klordiazepoksit, klorazepat, diazepam. En h.zl. oral emilen: Diazepam ve triazolam Antikonvulzan etkisi en fazla olan: Diazepam. Akut konvulziyon tedavisi: Diazepam, lorazepam, midazolam, klonazepam Epilepsi (kronik) tedavi: Klonazepam, klorazepat. Benzodiazepinler analjezi olu.turmazlar; ancak belirgin amneziye neden olurlar. 119. Nobet turleri ve antiepileptik ilac tercihi . Parsiyel (basit + kompleks ¨ karbamazepin (ilk tercih), fenitoin, valproik asit ve yeni antiepileptikler . Jeneralize tonik - klonik ¨ Fenitoin (ilk tercih), karbamazepin, valproik asit, fenobarbital ve yeni antiepileptikler. . Miyoklonik ¨ Valproik asit, klonazepam . Absans ¨ Etosuksimid (ilk tercih), valproik asit, klonazepam, asetozolamid, trimetadion, lamotrigin. . Febril ¨ Fenobarbital (ilk tercih), diazepam . West sendromu ¨ Klonazepam, vigabatrin, ACTH, steroidler . Atonik ¨ Valproik asit, felbamat 120. ANJ.OTENS.N ANTAGON.STLER. 1. Renin inhibitorleri: a) Peptid yap.l.: Pepstatin b) Peptid olmayanlar: Remikiren ve enalkiren insanlarda kullan.lan peptid yap.l. olmayan preparatlard.r. 2. Anjiotensin converting enzim inhibitorleri: a) Peptid yap.l.: teprotid (intravenoz kullan.l.r). b) Peptid olmayanlar: kaptopril, enalapril, lizinopril, benazepril, silazapril, perindopril, rimapril. 3. Anjiotensin reseptor blokorleri: a) Peptid olmayan: losartan ve valsartan (Anjiotensin1 blokoru) b) Peptid yap.l.: saralazin (Sar1-Ala8-anjiotensin II) (parsiyel agonist). Vazoaktif intestinal peptid bilinen en guclu bronkodilatordur. BAZI ONEML. B.LG.LER 81 www.tusdata.com 124: Ce.itli Beta Reseptor Blokorlerinin Ozellikleri .lac Secicilik Parsiyel agonist etkisi Lokal anestetik etkisi Ya.da cozunurluk Eliminasyon yar. omru Yakla..k biyoyararlan.m. Asebutolol ƒÀ1 Var Var Du.uk 3-4 st. %50 Atenolol ƒÀ1 Yok Yok Du.uk 6-9 st. %40 Esmolol ƒÀ1 Yok Yok Du.uk 10 dakika --- Karvediol1 Hicbiri Yok Yok Veri yok 7-10 st. %25-35 Labetolol1 Hicbiri Var2 Var Orta derecede 5 st. %30 Metoprolol ƒÀ1 Yok Var Orta derecede 3-4 st. %50 Nadolol Hicbiri Yok Yok Du.uk 14-24 st. %33 Penbutolol Hicbiri Var Yok Yuksek 5 st. %90 Pindolol Hicbiri Var Var Orta derecede 3-4 st. %90 Propranolol Hicbiri Yok Var Yuksek 3,5-6 st. %303 Timolol Hicbiri Yok Yok Orta derecede 4-5 st. %50 1. Ayr.ca ƒ¿1 reseptor blokaj.na da neden olur. 2. ƒÀ2 reseptorlerde parsiyel agonist etkiler var. 3. Biyoyararlan.m doz ba..ml.d.r. ID: 08t121 125: Ergot Alkaloidlerinin Ozellikleri .lac 5-HT reseptoru ƒ¿-adrenerjik reseptor Dopamin reseptoru Oksitosik etki Endikasyon Yan etki Ergotamin (Avmigran) Parsiyel agonist (5-HT2) Parsiyel agonist (damarda) Antagonist di.er bolgelerde) .naktif ++ Migren Emezis Dihidro - ergotamin Parsiyel agonist (5-HT2) Antagonist .naktif + Migren Emezis Ergometrin Parsiyel agonist (5-HT2) Parsiyel agonist Zay.f +++ Postpartum kanama Bromokriptin (Parlodel) .naktif Zay.f antagonist Parsiyel agonist - Parkinson hastal..., hiperprolaktinemi, akromegali Emezis Metizerjid Parsiyel agonist - - - Karsinoid tumor Migren (profl aksi) Retroperitone al ve mediasti nal fi brozis 122. PARASEMPATOM.MET.K .LACLAR 1. Kolin Esterleri: Asetilkolin , Betanekol , Karbakol , Metakolin 2. Alkaloidler: Pilokarpin , Arekolin , Oksotremorin 3. Antikolinesterazlar: O Reversibl: Edrofonyum, Distigmin, Ambenonyum, Neostigmin, Takrin, Rivastigmin, Pridostigmin, Fizostigmin, Donepezil, Galantamin O .rreversibl: Organofosfatl. insektisit Parasempatomimetiklerin Endikasyonlar.: t Paralitik ileus (tonus ve peristaltizmi art.rd.klar. icin) t Mesane atonisi ve norojenik mesane bozukluklar. (miksiyon regulasyonu sa.lad.klar. icin) 121: ANT.TUBERKULOZ .LACLAR Birinci S.n.f .laclar .kinci S.n.f .laclar Ucuncu S.n.f .laclar (M. Av.um Kompleksine Kar.. Kullan.lanlar) . INAH . Rifampin . Etambutol . Streptomisin . Pirazinamid . Morfazinamid . Fluorokinolonlar . Etionamid . Tiasetazon . Sikloserin . Rifabutin . PAS . Rifabutin . Klaritromisin / Azitromisin . Fluorokinolonlar 82 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 123: Hipertansiyon Tedavisinde Kullan.lan .laclar Birlikte olun durum/ilk secenek ilaclar Etki Mekanizmas. 1. Angina pektoris Beta blokorler, kalsiyum kanal blokorleri 2. Diabet Anjiotensin converting enzim inhibitorleri, kalsiyum kanal blokorleri 3. Hiperlipidemi Anjiotensin converting enzim inhibitorleri 4. Konjestif kalp yetmezli.i Diuritekler, Anjiotensin converting enzim inhibitorleri 5. Gecirilmi. MI (Myocard enfarktusu) Beta blokorler 6. Kronik bobrek yetmezli.i Diuretik, kalsiyum kanal blokorleri 7. Ast.m KOAH (Kronik obstruktif Akci.er hastal...) Diuretik kalsiyum kanal blokorleri ID: 08t050 127. Biyoyararlan.m; ilac.n etken maddesinin mustahzardan absorbe edilerek etki bolgesine ula.ma oran. ve h.z.d.r. .lac molekulu, mustahzar (tablet, draje vb.), fi zyolojik ve patolojik faktorler gibi pek cok faktor biyoyararlan.m. etkilemektedir. Biyoyararlan.m.n iki temel o.esi bulunmaktad.r: 1. .lac.n absorbsiyon derecesi 2. .lac.n absorbsiyon h.z. t Reflu ozefajit (alt ozefagus sfinkter bas.nc.n. art.rd.klar. icin) t Miyastenia Gravis (asetilkolinin etkinli.ini art.rd.klar. icin) t Glokom (miyozis yapt.klar. ve Schlemm kanal.ndaki duz kaslar. kast.klar. icin) t Atropin, TAD, fenotiyazinler ve benzodiazepinlerle olan zehirlenmelerin tedavisi (antikolinerjik etkileri engelledikleri icin) Parasempatomimetik .laclar.n Yan Etkileri: t Tum d.. salg.larda a..r. bir art.. t Gorme bulan.kl... t Hipotansiyon, bradikardi ve kalp ileti sisteminde yava.lama t Bronkospazm ¨ Solunum guclu.u t Koroner yetmezlik t Peptik ulser Parasempatomimetiklerin Kullan.m Kontrendikasyonlar.: t G.S ve uretrada mekanik t.kan.kl.k t Ast.m t Peptik ulser t Koroner yetmezlik t Parkinson t Hipertiroidi t Gebelik BAZI ONEML. B.LG.LER 83 www.tusdata.com Bu iki o.enin kan konsantrasyonu-zaman e.risine yans.mas.n. temsil eden 3 parametre uzerinden biyoyararlan.m ve biyoe.de.erlilik de.erlendirilir: ˜ Cmax ˜ Tmax ˜ E.ri Alt.ndaki Alan (EAA) Absolu (mutlak) Biyoyararlan.m: .lac.n do.rudan do.ruya sistemik kan dola..m.na verildi.i iv uygulamalarda EAAf.n %100, yani biyoyararlan.m.n tam oldu.u kabul edilir. Fakat iv uygulama d...ndaki verili. yollar.nda (im, oral, rektal, inhalasyon vb.), ilac.n sistemik dola..ma gecmeden once u.rayaca.. kay.plar nedeniyle EAA genellikle iv uygulamaya gore daha kucuk olur. iv yol haricinde herhangi ba.ka bir verili. yoluyla elde edilen EAAf.n, iv uygulamayla elde edilen alanla kar..la.t.r.lmas. absolu (mutlak) biyoyararlan.m. verir. Mutlak biyoyararlan.m.n formulu: @ EAA (oral) / EAA (iv) CE..TL. .LAC UYGULAMA YOLLARININ B.YOYARARLANIM ORANLARI iv % 100 Transdermal % 80 - 100 im % 75 . 100 Subkutan % 75 . 100 Rektal % 30 . 100 Oral / .nhalasyon % 5 - 100 128. Da..l.m Hacmi: Absorbsiyon sonucu kana giren ilac molekulleri, genellikle kapillerlerden damar d...na gecmek suretiyle ekstravaskuler s.v.da da..l.rlar. .laclar.n kandan dokular.n icine yay.lmas.na, da..l.m denilmektedir. .laclar.n vucutta da..ld... varsay.lan hacmi veren parametre, sanal da..l.m hacmidir. iv olarak verilen ilac dozunun, belirli bir denge zaman.ndan sonra plazmadaki ilac konsantrasyonuna bolunmesi ile bulunan de.er; sanal da..l.m hacmidir (Vd). 126: .nsulin D... Antidiyabetik .laclar Primer .lac grubu Analoglar Etki mekanizmalar. Onemli ozellikleri ve Yan etkileri Sulfonilureler Klorpropamid Gliburid Tolbutamid Asetohekzamid Glipizid Gliklazid Glimepirid ATP duyarl. potasyum kanallar.n.n kapat.lmas. - Tolbutamid en k.sa etkili - Klorpropamid en uzun etkili - Glipizid etkisi en h.zl. ba.layan - Gliburid en potent - Glimepirid en yeni Sulfoniluredir. Gunde tek doz kullan.l.r. - Klorpropamid ve Gliburid disulfi ram benzeri etki gosterir. - Ayr.ca klorpropamid uygunsuz ADH sal.n.m.na yol acabilir, bu sebeple DI tedavisinde kullan.l.r. - Asetohekzamid urikozuriye yol acabilir. Meglitinidler Sulfonilure benzerleri, Repaglinid Nateglinid (D- fenilalanin turevi) Sulfonilurelere benzer .ekilde ATP duyarl. Potasyum kanallar.n. kapat.rlar fakat farkl. yere ba.lan.rlar. Ozellikle bu ilaclar postprandiyal hipergliseminin onlenmesinde etkilidir. Biguanidler Metformin Fenformin Buformin - G l u k o n e o g n e z inhibisyonu - Glikolizi h.zland.r.r - Glikoz absorbsiyonunu yava.lat.r - Obez hastalarda kilo kayb.na neden olduklar. icin tercih edilmelidir. - Ayr.ca LDL kolesterolu du.ururler. - Bu ilac grubunun onemli bir yan etkisi Laktik asidozdur ki fenformin bu nedenle piyasadan cekilmi.tir. - Tip 2 DM tedavisinde makrovaskuler olaylar. azaltt... gosterilen tek terapotik ajan Metformindir. Thiazolidindionlar Troglitazon Rosiglitazon Pioglitazon Nukleer peroksizom prolifesator aktive reseptor . gama (PPAR- ƒÁ)fn.n selektif agonistidirler. - Troglitazon ciddi hepatotoksisite riski nedeniyle terk edilmi.tir. - Bu ilac grubu periferik dokular.n insulin duyarl.l...n. artt.r.rlar. Adinopektin AMP kinaz aktivitesini artt.rarak insulin duyarl.l...n. artt.ran ayr.ca kaslara glukoz transportunu stimule eden ve ya. asidi oksidasyonunu h.zland.ran adiposit hormonlar / Adipokinler ad. verilen grubun bir uyesidir. - Metformin ve thiazolidindionlar.n AMP kinaz aktivitesini att.rmas.n.n bu ilaclar.n etki mekanizmalar.n.n onemli bir parcas. oldu.u anla..lm..t.r ve yeni ilac geli.tirilmesinde AMP kinaz cazip bir hedef olarak gorulmektedir. Alfa- Glukosidaz inhibitorleri Akarboz Miglitol Vogliboz Barsak f.rcams. epitelindeki ƒ¿-glukosidaz enzimini inhibe ederek laktoz d... karbonhidratlar.n emilimini azalt.r. - En onemli yan etkisi .i.kinlik ve gazd.r. - .nfl amatuar barsak hastal.klar.nda kontrendikedir. Aldoz Reduktaz inhibitorleri Tolrestat Alrestatin Sorbinil Glukozun sorbitole donu.umunu katalizleyen aldoz reduktaz. inhibe ederler. Diabetik komplikasyonlar.n.n onemli bir k.sm.ndan sorumlu tutulan sorbitolun miktar.n. azalt.rlar. Sorbitol hucrelerde birikerek ayn. zamanda da su cekerek bobrek, retina ve periferik sinirlerin fonksiyonlar.n. bozar. 84 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com @ Vd = Verilen ilac dozu / Plazmadaki ilac konsantrasyonu Hesaplanan bu hacim, genellikle ilac.n gercekte da..ld... fi zyolojik s.v. kompartmanlar.n.n toplam hacmine kar..l.k gelmez. .laclar.n sekestrasyona u.ray.p, ce.itli dokularda birikmesi nedeniyle; ilac.n plazmadaki konsantrasyonu, vucutta varolan gercek miktar.na oranla daha kucuk bulunur. Bu nedenle formulden de anla..laca.. gibi sanal da..l.m hacmi cok daha buyuk bulunur. @ Baz. ilaclar.n sanal da..l.m hacmi (buyukten kucu.e do.ru): Desipramin . .mipramin . Digoksin . Propranolol . Diazepam cc - Heparin 129. KONJUGASYON REAKS.YONLARINA ORNEKLER Konjugasyon tipi Enzim Ornek Glukuronidasyon Glukuroniltransferaz Morfi n, irinotekan, asetaminofen, diazepam, dijitoksin, digoksin Asetilasyon N-asetil transferaz INAH, sulfonamid, klonazepam, dapson vb. Glutatyon GSH-S-transferaz Etakrinik asid Glisin Asetil CoA glisintransferaz Salisilik asid, nikotinik asid, kolik asid, Sulfat Sulfotransferaz Asetaminofen, metildopa Metilasyon Transmetilaz Dopamin, adrenalin, histamin Su konjugasyon Epoksit reduktaz LTA4 130. .elat olu.turan .laclar Tetrasiklinler Kinolonlar INAH (Aluminyum ile) Azitromisin Kinin / Kinidin / Klorokin Klindamisin Klorpromazin Prednizolon 131. Preklinik Test Fazlar.: . FAZ I: Normal gonullulerde ve spesifik baz. populasyonlarda (renal veya karaci.er yetmezli.i olanlar vb.); guvenirlik, metabolizma ve ilac etkile.imleri ac.s.ndan de.erlendirme yap.l.r. . FAZ II: Secilmi. k.s.tl. say.da hastalarda terapotik efikasi, doz aral... ve kinetik ac.s.ndan de.erlendirme yap.l.r. . FAZ III: Secilmi. geni. hasta grubunda guvenirlik ve efikasi ac.s.ndan de.erlendirme yap.l.r. Bu fazda di.er ilaclarla ve plasebo kar..la.t.rma yap.l.r. Bu a.amadan sonra ilac hakk.nda ruhsat icin ba.vurulur. . FAZ IV: Bu a.ama ilac piyasaya c.kt.ktan sonrad.r. .lac tedavisi alan hastalarda yan etkileri ve ilaca ait ilave endikasyonlar. belirlemek icin yap.l.r. 132. EMZ.REN KADINLARDA KULLANILMASI KONTREND.KE OLAN .LACLAR Alt.n Bile.ikleri Lityum Amiodaron Antineoplastik ilaclar Kloramfenikol Ergotamin .ndometasin (konvulsiyon yapar) .yodurler (oksuruk .urublar.) Penisilamin Tetrasiklinler Yuksek doz A ve D vitamini 134. Parasempatomimetik .laclar.n Yan Etkileri: . Diyare, a..r. terleme, hipersalivasyon, rinore, lakrimasyon ve miksiyon gibi tum d.. salg.larda art.. . Peptik ulser . Gorme bulan.kl... . Bronkospazm ¨ Solunum guclu.u . Hipotansiyon, bradikardi ve kalp ileti sisteminde yava.lama . Koroner yetmezlik 135. ANT.KOL.NERJ.K .LACLAR 1. Belladon alkaloidleri (tersiyer aminler): Atropin, Skopolamin 2. Sentetik belladon alkaloidleri (tersiyer aminler): Tropikamid, Homatropin, Oksifensiklimin, Flavoksat 3. Kuvartener amin turevleri: .pratropium, Propantelin, Hiyosin-N-butilbromur, Glikopirolat, Metantelin 4. Selektifl er: Pirenzepin 5. Santral antikolinerjikler: Biperiden, Benztropin, Triheksifenidil 133. KATEKOLAM.N SENTEZ. 1 2 3 4 L-Fenilalanin ¨ Tirozin ¨ Dopa ¨ Dopamin ¨ NA ¨ Adrenalin 1.Tirozin Hidroksilaz: H.z k.s.tlayan basamakt.r. ƒ¿-metiltirosin, aluminyum ve NAfin kendiside bu enzimi bloke eder. 2.Dopa Dekarboksilaz: Pridoksin ba..ml.d.r. 3.Dopamin ƒÀ-Hidroksilaz: Bu enzim vezikul icinde bulunur. NAfi sentezleyen bu enzim sinir ucundan NA ile birlikte sal.n.r. 4.Feniletanolamin N-Metiltransferaz (PNMT): Bu enzim ozellikle adrenal medullada bulunur. Bu enzimi steroidler aktive eder. BAZI ONEML. B.LG.LER 85 www.tusdata.com 136. KATEKOLAMINLER: . Adrenalin ve ƒÀ . Noradrenalin ƒ¿ ve ƒÀ1-3 . .zoprotrenol ƒÀ . Dopamin D1 = D2 > ƒÀ1 > ƒ¿ . Dobutamin 1 . Dipiverfin . Fenoldopam . Etilnoradrenalin 137. Adrenalin NA .zoproterenol Dopamin Total Periferik direnc «ª ªª «« ª« Ortalama kan bas.nc. ª« ªª «« ª« Koroner Kan Ak.m. ªª ª ª ª Renal Kan Ak.m. « « «ª ªª 138. Katekolaminlerin metabolik etkileri: 1. Hiperglisemi: . Karaci.er ve cizgili kaslarda glikojenolizde artma . Glikojenoliz ve glukoneogenez 2. Lipoliz: . Hormon duyarl. lipoprotein lipaz. stimulasyonu . Lipolizi inhibisyonu 3. Kan laktat duzeyinde yukselme ( = metabolik asidoz) 4. Hipokalemi / fosfatemi: . Potasyum ve fosfat.n hucre icine al.nmas. 5. ACTH ve GnRH salg.lan.m.nda art.. 139. Katekolaminlerin Yan Etkileri: . Akci.er odemi (katekolaminler; pulmoner kapiller filtrasyon bas.nc.n. artt.r.rlar) . .skemiye ba.l. bobrek yetmezli.i . Hipertansif ensefalopati ve subaraknoid kanama . Katekolaminler fosfat ve potasyumun hucre icine giri.ini artt.rd.klar. icin, bunlar.n infuzyonu akut hipokalemi yapabilir. . Tremor, terleme, anksiyete, ta.ikardi, palpitasyon ve ba.a.r.s. 140. Katekolamin Duyarl.l...n. Artt.ranlar: Katekolamin Duyarl.l...n. Azaltanlar: . TAD ve Kokain . Adrenerjik noron blokorleri (akut donem) . MAO inhibitorleri . Steroidler . Metabolik / respiratuvar asidoz . Hipotiroidi . Adrenal kortex yetmezli.i 141. ALFA RESEPTOR BLOKORLER ƒ¿1 Selektifl er ƒ¿2 Selektifl er Non-Selektifl er Prazosin Tamsulosin Labetolol (+ ƒÀ- blokor) Terazosin Doksazosin Yohimbin Korinantin Rovolsin Fenoksibenzamin Fentolamin Ergot Tolazolin Dapiprazol (oftalmik) 142. Gangliyon blokorlerinin etkileri: . Sempatik ve parasempatik sistemi bloke ederler ve tum otonom kontrol sistemlerini bozarlar. . Hipotansiyon . Ereksiyon (parasempatik) ve ejekulasyon (sempatik) guclu.u . GISfde tonus ve motilite azalmas. (atoni) = Paralitik ileus . Gozde kolinerjik kontrol kayb.na ba.l. siklopleji ve midriyazis . D.. salg. bezlerinin salg.s.nda (anhidroz ve kserostomi) ve mide asit salg.s.nda «. . Kalpte genelde ta.ikardi olu.ur. . .drar retansiyonu 143. DOPAM.N RESEPTORLER. D1 reseptoru: En cok nigrostriatal yolakta bulunur. Lokomotor sistemle ilgili hareketlerin ba.lat.lmas.nda rol oynar. D2 reseptoru: Striatumda ve mesolimbik yollarda bulunan ana dopaminerjik reseptordur. Ekstrapiramidal sistemle ilgili motor etkilerde rol oynar. D3 reseptoru: Daha cok limbik sistemde yerle.mi.tir. Emosyonel ve kognitif sureclerde onemli rol oynarlar. D4 reseptoru: .izofren hastalarda bu reseptor say.s. artm..t.r. 86 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 144. NOROMUSKULER BLOKORLERIN BAZI OZELLIKLERI: Otonomik gangliyonlara etki Kardiyak muskarinik reseptorlere etki Histamin sal.n.m. .sokinolin deriveleri Atrakuryum Yok Yok Hafi f Doksakuryum Yok Yok Yok Metokurin Zay.f blokor Yok Hafi f Mivakuryum Yok Yok Orta Tubokurarin Zay.f blokor Yok Orta Steroid deriveleri Pankuronyum Yok Orta derecede blokor Yok Pipekuronyum Yok Yok Yok Rokuronyum Yok Hafi f blokaj Yok Rapakuronyum Yok Vekuronyum Yok Yok Yok Di.er ilaclar Gallamin Yok Kuvvetli blokor Yok Suksinilkolin stimulasyon stimulasyon Hafi f 145. BENZODIAZEP.NLER.N VE BARBITURATLARIN OZELL.KLER. BENZOD.AZEP.NLER BARB.TURATLAR GABA ba..ml. etki Buyuk oranda onilact.rlar Enzim induksiyonu yapmazlar Antitussif de.ildir Analjezi yapmaz Daha az ba..ml.l.k ve tolerans Kas gev.etici etkileri daha gucludur GABAfdan ba..ms.z etki On-ilac de.ildirler Enzim induksiyonu yaparlar Oksuruk olu.turur Hiperaljezi yapar Daha fazla ba..ml.l.k ve tolerans Antikonvulsan etkileri daha gucludur 146. BARB.TURATLARIN .NDUKLED.KLER. ENZ.MLER 1.Sit p-450: Barbituratlar; D ve K vitamini, steroid hormonlar ve oral kontraseptifflerin y.k.m.n. artt.r.rlar. 2.ALA sentaz: Sonucta porfi rin sentezinde artma olu.ur. Porfi ria variegata ve akut intermittan porfi riafda kullan.lmalar. kontrendikedir. 3.Glukuronil Transferaz 4.Aldehit Dehidrogenaz 147. Malign Hipertermifde; riyanodin ismi verilen reseptorlerde bir mutasyon vard.r. Sarkoplazmik retikulumdan a..r. bir Ca sal.n.m. olmaktad.r. 148. Antipsikotik .laclar.n Ekstrapiramidal Yan Etkileri: Bu yan etkiler olu.um s.ras.yla .u .ekildedir: . Akut distonik reaksiyonlar: Okulogirik kriz ve belli bir kas grubunda kas spazmlar. (¨ tortikolis, opistotonus) ile seyreder. Ozellikle genclerde ve ilk 1 hafta icinde olu.ur. . Parkinsonizm . Akatizi (motor hareketlilik) . Perioral tremor (Rabbit sendromu) . Tardif diskinezi: Aylar veya y.llar sonra olu.ur. .rreversibldir. 149. Haloperidolfun Kullan.ld... Endikasyonlar: 1. Huntington koresi 2. Tourette sendromu: 3. Maninin akut tedavisinde 4. Psikiyatri acilleri 5. Ballismus 6. Otizm 150. Antidepressan .laclar.n Endikasyonlar. ve Kontrendikasyonlar.: Farkl. Kullan.m Endikasyonlar.: E .rritabl barsak sendromu E Migren E Kronik a.r. sendromu E Noropatik sendromlar E Fibromyalji E Peptik ulser Kullan.m Kontrendikasyonlar.: U Epilepsi (ozellikle bupropion ve maprotilin) U Glokom U Prostat hipertrofi si U Tum kalp hastal.klar. 151. NA RE-UPTAKEf.NE DAHA SELEKT.F OLAN ANT.DEPRESSANLAR Protriptilin Desipramin Maprotilin Reboksetin Nortriptilin Lofepramin BAZI ONEML. B.LG.LER 87 www.tusdata.com 152. Fenitoinfin Yan Etkileri: @ En erken olu.an yan etki; nistagmus.tur. . Gingiva hipertrofisi . Hir.utismus . Osteomalasi . Megaloblastik anemi: Bu ilac folik asid kullan.m.n. artt.r.r ve folik asid eksikli.i olu.turur. . Yayg.n LAP: . .nsulin sal.n.m.nda azalma ve diyabetojenik etki . ADH sal.n.m.nda azalma 153. DOPAM.NERJ.K ETK.L. .LACLAR Dopamin Prekursoru Levodopa DA Reseptor Agonistleri Bromokriptin Lizurid Pergolid Kabergolin Kinagolid Apomorfi n DA Sal.n.m.n. Artt.ranlar Amantadin MAO-B .nhibitoru Selegilin COMT .nhibitoru Tolkapon / Entakapon 154. .NJEKS.YON YOLUYLA KULLANILAN LAfLER .nfi ltrasyon anestezisinde kullan.lanlar: Prokain Prilokain Lidokain Bupivakain Kloroprokain Epidural ve Spinal anestezide kullan.lanlar: Bupivakain Lidokain Tetrakain .ntravenoz bolgesel anestezi Lidokain Etidokain 155. KOMB.NASYON ANESTEZ.LER. DENGEL. ANESTEZ.: Nitroz oksid + bir narkotik (Fentanil) + Tiopental + Noromuskuler blokor NOROLEPT ANALJEZ.: Fentanil + noroleptik bir ilac droperidol (= .nnovar) NOROLEPT ANESTEZ.: Nitroz oksid + fentanil + droperidol 156. Morfi nin Etkileri: . Spinal ve supraspinal analjezi . Respiratuvar depresyon ile CO2 birikimi olu.turur. CO2 birikimi sonucunda serebral vazodilatasyon ve BOS bas.nc.nda ª . Antitussif etki . Bulant.-kusma . Santral etki ile myozis . Hipotermi . Histamin sal.n.m. ile periferde vazodilatasyon . Histamin sal.n.m.na yol act...ndan bronkokonstruksiyon . Konstipasyon 157. AGON.ST- ANTAGON.ST OP.YATLAR Nalorfi n Nalbufi n Pentazosin Butorfanol Buprenorfi n 158. @ . Katekolaminerjik noronlar.n SSS.de en fazla bulundu.u yer; locus coeruleus.dur (LC) . NA.in beyinde en fazla bulundu.u yer; hipothalamus.dur. . Adrenalin.in en fazla bulundu.u yer; meduller retikuler formasyon.dur. 159. @ Tetanoz toksini: .nhibitor noronlardan presinaptik olarak glisin ve Ach sal.n.m.n. inhibe eder. Striknin: P 160. Serotonin icin: Vucutta En Fazla Bulundu.u Yer: GISfdeki enterokromafi n hucreleri (vucuttaki toplam serotoninin %90f. burada bulunur). Kanda En Fazla Bulundu.u Yer: Trombositler SSSfde En Fazla Bulundu.u Yer: Raphe cekirdekleri 161. Anjiotensinin etkileri: O Guclu vazokonstruksiyon O Uterus, GIS, bron.larfda kas.lma O En guclu aldesteron sal.n.m. O Hucre proliferasyonunu artt.r.c. (mitojenik) ve kardiyak . vaskuler hucrelerde hipertrofi (kardiyak konsantrik hipertrofi - damar lumeninde daralma) O Dipsojenik (su icmeyi artt.r.c.) etki O Sempatik stimulasyon 162. NOfnun etkileri: O Vazodilatasyon ve venodilatasyon O Tum duz kaslar. ve sfinkterlerde gev.eme O Ereksiyon O Agregasyon ve adhezyonda inhibisyon O Sitoprotektif ve sitotoksik etki O Pro-inflamatuvar bir maddedir. 88 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 163. ARA..DON.K AS.D YOLLARI Enzim Olu.an Urun 1. Siklooksijenaz (COX) PG, TxA2 2. Lipooksijenaz (LO) LT, Lipoksin, Hepoksilin, Trioksilin 3. Monooksijenaz (Sit. p450) Epoksit 4. Non-enzimatik .zoprostan 5. N-acil hidrolaz Anandamid 164. Dijitalin Kardiyak Etkileri: . Pozitif inotrop etki . Ufak dozlarda (parasempatomimetik etki) sinuzal bradikardi yaparlar. . Yuksek dozlarda ise sempatomimetik etki ile ventrikuler ta.ikardi olu.tururlar. . Negatif dromotrop etki = EKGfde P-R uzamas.). . Sistolik bas.nc. yukseltir . Diyastolik bas.nc. du.urur . Ventrikuler ekstrasistol (bigemini) ve daha yuksek konsantrasyonlarda ventrikuler ta.ikardi ve fibrilasyon olu.ur. 165. D.URET.KLER .C.NDE Natriuretik etkisi en fazla olan: Furosemid Natriuretik etkisi en az olan: Osmotik diuretikler En potent diuretik: Bumetanid En az potent diuretik: Klorotiazid.Triamteren 166. RESEPTOR SELEKT.V.TELER.NE GORE BETA-BLOKOR SINIFLANDIRMASI Non-selektifl er ƒÀ1-selektifl er Propranolol Nadolol Pindolol Labetolol Metoprolol Atenolol Nebivolol Asebutolol Esmolol / Celiprolol 167. ACE .nhibitorlerinin Kullan.m Endikasyonlar.: . Diyabetik nefropati ve retinopati tedavisi (anti-proliferatif etkilerinden dolay.) . Skleroderma renal krizi ve glomeruloskleroz . Akut MI ve MI sonras. proflaksinin rutin tedavisi . Sol kalp yetmezli.inin proflaksisi . Hipertansiyon . Sol ventrikuler hipertrofisi olanlarda, ventrikuler kitleyi en belirgin azalt.rlar. 168. Sodyum Nitroprussiat: . Vucutta NO ve siyanur iyonu salar. . Siyanur olu.umu nedeniyle; laktik asidoz ve tiyosiyanat olu.umu nedeniyle; hipotiroidizm olu.turabilir. . NO sal.n.m. nedeniyle methemoglobinemi olu.turur. Bu nedenle KOAHfl. ve siyanotik hastalarda kullan.lmas. kontrendikedir (nitratlar gibi). 170. ROSIGL.TAZON / PIOGL.TAZON / TROGL.TAZON: . Nuklear peroksizom prolifator-aktive reseptor-ƒÁfn.n (PPARƒÁ) selektif olarak agonistleridir. Hedef hucrelerde insulin duyarl.l...n. artt.r.rlar. 171. GLUKOKORT.KO.DLER KISA ETK.L.LER ORTA ETK.L.LER UZUN ETK.L.LER Kortizol (1 / 1) (antiinfl amatuvar etki / su tutucu etki) Kortizon (0.8 / 0.8) Prednizon (4 / 0.8) Prednizolon (4 / 0.8) Triamsinolon (5 / 0) Betametazon (25/ 0) Deksametazon (25 / 0) 172. .drarla At.lan ant.b.yot.kler Karaci.erde Metabolize Edilen antibiyotikler ƒÀ-laktamlar Aminoglikozidler Kinolonlar Vankomisin / Teikoplanin Polimiksin Eritromisin / Klindamisin Kloramfenikol Rifampin Metronidazol INH 173. SEFALOSPOR.NLERIN SINIFLANDIRILMASI 1. KU.AK 2. KU.AK 3. KU.AK 4. KU.AK Sefazolin Sefaleksin Sefadroksil Sefradin Sefalotin Sefoksitin Sefaklor Sefprozil Sefuroksim Lorakarbef Sefotetan Seforanid Sefmetazol Sefamandol Sefotaksim Sefpodoksim Seftibuten Sefdinir Sefditoren Seftizoksim Seftriakson Sefoperazon Seftazidim Moksalaktam Sefepim Sefpirom BAZI ONEML. B.LG.LER 89 www.tusdata.com 1. Hipoglisemide hangisi gorulmez? Dehidratasyon 2. Nieman Pickfde eksik olan enzim hangisidir? Sfi ngomyelinaz 3. Demir eksikli.i anemisinin bulgusu olmayan hangisidir? - Ferritin yuksekli.i 4. Hangi hastal...n inkubasyon donemi en k.sad.r? Difteri 5. Ate., fotofobi ve a..z ici mukozas.nda tuz biber gorunumu mevcut ise cocukta en olas. tan. hangisidir? K.zam.k 6. Pulmoner vaskularizasyon hangisinde azal.r? Fallot tetralojisi 7. Antenatal steroid kullan.m. respiratuvar distress sendromu riskini azalt.r fakat bronkopulmoner displazi riskini azaltmaz. 8. Kardiyovaskuler sistem anomalilerinin en s.k goruldu.u trizomi Edwards sendromudur. Down sendromu de.il!!!! 9. Ya.la birlikte siyanozun ac.ld... hastal.k Ebstein anomalisi, artt... hastal.k Fallot tetralojisidir. 10. Aort koarktasyonu tan.s.nda en duyarl. laboratuar yontemi EKO de.il MRIfd.r. 11. Kistik fibrozisin prognozunu belirleyen en onemli faktor AC fonksiyonlar.d.r. Spirometride FEV 1 de.eri en onemli laboratuar parametresidir. 12. Homosistinuride en onemli olum nedeni venoz trombozdur ve bu nedenle genel anestezi, radyoopak madde kullan.m. ve dehidratasyon bu hastalarda kac.n.lmas. gereken durumlard.r. 13. Organik asidemi tablosundaki bir hastada deri bulgular., alopesi ve dermatitden bahsediliyorsa do.ru cevap multiple karboksilaz eksikli.i (biotinidas veya holokarboksilaz eksikli.i)fdir. 14. Nekrotizan enterokolitin ilk klinik bulgusu gastrik reziduel volumun artmas., ilk radyolojik bulgusu ise barsak luplar.n.n geni.lemesidir. 15. Ani bebek olumu sendromundan sorumlu olan metabolik hastal.k grubu ya. asidi oksidasyon defektleridir (en s.k orta zincirli acil Co A dehidrogenaz eksikli.i). 16. Soldan sa.a .antl. hastal.klarda .ant.n fazla oldu.unun en onemli FM bulgusu middiastolik rulman duyulmas. ve S3 duyulmas.d.r. 17. PDA kapat.lmas. icin kullan.lan indometazin term bebeklerde etkisizdir. Sadece premature bebek PDAfs.nda kullan.l.r. 18. Trizomilerden en s.k kardiyovaskuler defekt goruleni Edwards sendromu (Trizomi 18), kardiyovaskuler defektli hastalarda en s.k gorulen trizomi ise Down sendromu(Trizomi 21)fdur. 19. Atipik k.zam...n atipik ozellikleri 4 tane: Prodromal donemde konjonktivit nadir, koplik lekeleri nadir, dokuntuler ekstremitelerden ve distalden ba.a do.ru yay.l.r, HSM s.kt.r. 20. Peroksizomal hastal.klar.n yenido.an donemindeki en s.k klinik bulgular. hipotoni ve konvulzyonlard.r. 21. Tip 0 glikojen depo hastal...nda glukagon verilmesi sonras. kan .ekeri yukselmez ve g.da al.m. sonras. uzam.. hiperglisemi vard.r. Tip I glikojen depo hastal...nda ise glukagon verilmesi sonras. kan .ekeri yukselmez ama kan laktat. yukselir. 22. Nefrotik sendromda idrarla kaybedilen transferrin nedeniyle demir tedavisine direncli hipokrom mikrositer anemi geli.ir. 23. Yenido.anda uzam.. indirek hiperbilirubinemi nedenleri: Anne sutu sar.l... (EN SIK), Crigler-Najjar send, .ntestinal obstruksiyon, Hemolitik hastal.klar, Hipotroidi (.lk ekarte edilmesi gereken), Uriner enfeksiyon, Ekstravazasyon ve GH eksikli.idir. 24. Kronik Granulomatoz Hastalik (KGH), X-Linked (%80) veya otozomal resesif gecen bakteriler normal fagosite edilip, ancak oldurulemedi.i bir hastal.kt.r. NADPH Oksidaz eksiktir. Gec iyile.en tekrarlayan stafi lokoksik boyun abseleri en s.k klinik bulgulard.r. Hastal.kta en s.k olum nedeni akci.erde Aspergillus pnomonisidir . Tan. Nitroblue tetrazolium (NBT) testi ile konulabilir. En kesin tan. fl ow sitometrik olarak gDihidrorodamin 123 fl oresan testih (DHR testi) ile konulur. Tedavi: Antibiyotik+ .NF-gama tedavisi yararl.d.r. K.T bilinen tek kuratif tedavidir. 25.Gluten enteropatisi (Colyaki hastal...) infant ve cocuklarda en s.k rastlanan malabsorbsiyon sendromudur. .shal ilk belirtidir. D..k. soluk, bol miktarda, ya.l. kokuludur. Buyume ve geli.me gerili.i (en s.k gorulen bulgudur)dir. Anemi en s.k demir eksikli.ine ba.l.d.r. Total mukoza atrofi sine ra.men enterokinaz akrivitesi normaldir. Serum IgA duzeylerinde artabilir. Tan.da En sensitif ve en spesifi k antikor. Antiendomisyum IgAfd.r (.kinciside Doku transglutaminaz IgA (tTGIgA)d.r).Tan. icin biyopsi .artt.r. Biyopside villoz atrofi , kriptalarda geni.leme PED.ATR.fDE BAZI ONEML. B.LG.LER 90 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com ve uzama (hipertrofi ), lamina propriada lenfosit ve plazma hucrelerinin infi ltrasyonudur 26. Yenido.anda PATOLOJ.K SARILIK kriterleri: .lk 24 saat icinde ortaya c.km.. ise, serum bilirubin duzeyindeki art.. gunde 5 mg/dlfden daha fazla ise, term bebeklerde 12 mg/dl, pretermlerde 15 mg/dlfnin ustunde ise, term bir YDfda 10 gunden, pretermlerde 2 haftadan uzun surmu. ise, bilirubinuri varsa, serumda direkt bilirubin 2 mg/dlfden fazla ise veya BA.KA HASTALIK VARSA. 27. Diyabetik anne bebeklerinde gorulen sorunlar; Makrozomi ve do.um travmas., do.um asfi ksisi, RDS, yenido.an.n gecici takipnesi, Hipoglisemi, Hipokalsemi, Polisitemi, .ndirekt hiperbilirubinemi, Do.umsal olu.um bozukluklar.; sakral agenezi (EN SPES.F.K), Kardiyak septal hipertrofi (Hipertrojik kardiyomiyopati*en s.k kardiyolojik problem*), Kucuk sol kolon sendromu ve holoprosensefali, Renal ven trombozu ve .ntrauterin fetus olumudur. 28. Demir eksikli.i anemisi cocukluk ca..n.n en s.k anemisidir. En s.k nedeni nutrisyonel al.m eksikli.idir. Klinikte en s.k semptom i.tahs.zl.k, en s.k bulgu solukluktur. Eksikli.inde ilk ortaya c.kan bulgu KC ve kemik ili.inde demir depolar.n.n azalmas. iken en gec bulgu Fe iceren intraseluler enzim aktivitilerinin azalmas.d.r. Tedaviye cevapta ilk duzelen en son kaybolan ozelli.in yerine konmas.na ba.l. klinik duzelme ve en son duzelen parametre ferritindir. 29. Cocukluk ca..nda akut losemilerin en s.k goruleni ve en iyi prognozlu olan. sitolojik olarak L1,immunolojik olarak erken pre B hucreli ALLfdir. ALLfde iyi prognoz gostergesi olan translokasyon t:(12:21), kotuleri ise t:(9:22), t:(4:11)fdir. 30. Guillain-Barre Sendromu: Solunum yolu enfeksiyonu veya gastrointestinal enfeksiyonlar. (ozellikle Campylobacter jejuni) takiben; alt ekstremitelerden ba.layan gucsuzluk, simetrik refl eks kayb., yukar. do.ru ilerleyerek kollar., govdeyi ve yuzu de icine al.r. Fizik muayenede simetrik DTR kayb. cok onemli. BOSfda hucre art... olmadan protein art... (albuminositolojik dissosiasyon) T.P.K. Tedavide ilk tercih .V.G 31. Von Willebrand Hastal... en s.k gorulen herediter kanama diyatezidir. PTT ve kanama zaman. uzam..t.r. tip 1 vWh en s.kt.r. Sadece Tip 2Bfde devaml. veya intermittan trombositopeni vard.r. En a..r ve en nadir Tip 3ftur. Tedavide Dezmopressin en cok kullan.lan ilact.r. Tip3 vWhfda etkisizdir ve Tip2B vWhfda kontrendikedir. 32. Kawasaki hastal...nda tum donemlere bak.ld...ndan en s.k olum nedeni koroner iskemi ve akut myokard infarktusu (AMI) iken akut donemde en s.k mortalite nedeni Miyokardittir. Tedavisi IVIG+Aspirin. Ay.r.c. tan.da en s.k kar..an KIZILfd.r 33. Konjenital Hipotiroidinin en s.k nedeni Tiroid Disgenezisidir. Klinikte en s.k bulgu uzam.. yenido.an sar.l... iken, en erken klinik bulgu arka fontanel cap.n.n 1,5 cm uzerinde olu.udur. Diyabetik ketoasidozda tedavi s.ras.nda ortaya c.kan ba.l.ca komplikasyonlar hipoglisemi, hipokalemi, hipokalsemik tetani, hipofosfatemi, mide iceri.inin aspirasyonu, fazla s.v. yuklenmesi sonucu konjestif kalp yetmezli.i, tromboembolik komplikasyonlar ve beyin odemidir. 34. Konjenital adrenal hiperplazinin (KAH) cocuklarda en s.k tipi 21 hidroksilaz eksikli.idir. KAH .uphesi olan bir yenido.anda muayeneden sonra ilk istenecek olan hormonal tetkik 17 OH progesteronfdur. 17 OH progesteron KAHf.n tarama testidir. KAHfda hipertansiyon gorulen tipleri 11 ve 17 hidroksilazlard.r. Hem erkek hem de k.zlarda ambigius genitalyaya sebep olan KAH turu 3 beta OH steroid dehidrojenaz eksikl.idir. 35.Cocuklarda portal hipertansiyonun en s.k nedenini S.ROZflar olu.turmaktad.r. Di.er portal HT nedenleri: A. Ekstrahepatik presinuzoidal (PREHEPAT.K) portal hipertansiyon: En s.k neden portal ven trombozudur. B. Ekstrahepatik (Suprahepatik) Postsinuzoidal Portal Hipertansiyon: Budd-Chiari sendromu C. .ntrahepatik presinuzoidal portal hipertansiyon: Konjenital hepatik fi brozis, Lenfoproliferatif hastal.klar (Hodgkin lenfoma en s.k) ve .i.tozomiasis D. .ntrahepatik sinuzoidal portal hipertansiyon: S.ROZ E. .ntrahepatik postsinuzoidal portal hipertansiyon: Hepatik venin intrahepatik dallar.nda t.kan.kl.k (VOD). Radyasyon sonras. ve Kemik ili.i Tx sonras. 36.Gestasyonel diyabetli anne bebekleri ile pregestasyonel anne bebekleri aras.ndaki uc onemli fark: Abortus, konjenital malformasyonlar ve SGA gestasyonel diyabetli anne bebeklerinde gorulmez. 37. 2006 a.. takviminde eskisine gore olan de.i.iklikler: 4 DOZ Hib a..s. eklendi (2., 3., 4. ve 16-24 aylarda), iki doz MMR a..s. eklendi (12. ay ve ilkokul birinci s.n.fta), 9. ayda yap.lan k.zam.k a..s. c.kar.ld.. 38. Onceden PDAfs. oldu.u bilinen bir hastada sadece sistolik ufurum duyulmas. pulmoner hipertansiyon geli.ti.i anlam.na gelir. 39. Cocukluk ca.. ast.m.nda uzun sureli tedavide lokotrien reseptor antagonistlerinin ilk tercih oldu.u 2 ast.m turu egzersize ba.l. ast.m ve aspirine ba.l. ast.md.r. 40. Asidoz + hiperamonyemi varsa organik asidemi, asidoz olmadan hiperamonyemi varsa ure siklusu defekti du.unece.iz. Ure siklusu defektlerinde artan 2 aminoasidi de lutfen unutmayal.m: Alanin ve glutamin. 41. Nefrotik sendromda trombozun en onemli sebebi idrarda antitrombin 3 kayb.d.r. 42. Neonatal lupusta bobrek tutulumu beklenen bir bulgu de.ildir. 43. Tip I glikojen depo hastal... ile Tip IIIfun farklar.: Tip Iede laktik asidoz ve hiperurisemi olurken Tip IIIfte KCFT bozuklu.u nadiren siroz ve kardiyomyopati olur. 44. RDS, Apne, Anemi, Hipoglisemi, .ntraventrikuler Kanama, Retinopati (ROP), Nekrotizan enterokolit, Patent duktus arteriozus ve Neonatal olum PRETERM sorunlar. iken MAS, Hava kacaklar. (Pnx), .nfeksiyon, Polisitemi, Hipoglisemi, Do.umsal anomali, Persistan fetal dola..m, Persistan Pul. Hipertansiyon ve Fetal olum SGA bebeklerin ana problemleridir. 45. Diyabetik anne bebe.inde en s.k gorulen kardiyolojik problem asimetrik septal hipertrofi iken embriyopatiye (Sadece pregestasyonel diyabeti olan anne bebeklerinde olur) ba.l. geli.en en s.k konjenital kalp hastal... VSDfdir. 46. Cocukluk ca..nda 5 y.ll.k surveyans. en iyi olan malignite Retinoblastom iken en kotusu AMLfdir. Retinoblastom ayn. zamanda ailevi olma, bilateral olma ve sekonder malignite olas.l... (ki en s.k OSTEOSARKOM) en yuksek malignitedir. 47. Diyabetik ketoasidozda (DKA) subkutan insuline gecme endikasyonlar. kan gaz. pH>7.3, Kan .ekeri <300 mg/dl ve hastan.n iyili.idir. .drarda keton pozitifl i.inin anlam. yok. DKAfda tedavisinde en s.k gorulen ve s.navda c.kma olas.l... yuksek olan komplikasyonlar; hipoglisemi, hipokalemi, hipofosfatemi, hipokalsemi ve beyin odemidir. 48. Konjenital adrenal hierplazide en s.k tip 21 hidroksilazd.r. Bu tipte k.zlar ambigus genitalya ve erkekler virilize yani makrogenitalyad.r. Klasik tipte heriki cinsiyette de tuz kayb. vard.r. KAH .uphesi olan bir vakada tan.da istenecek ilk ve en uygun tetkik kan kortizol duzeyi ve 17 OH Progesteron duzeyidir. 49. Rekurren makrosopik hematurinin en s.k nedeni .g A nefropatisidir.Di.erleri Alport sendromu (borbrekte her turlu tutulum, bilateral progrssif i.itme kayb., gozde anterior lentikonus ve trombositopeni), idyopatik hiperkalsiuri ve ince membran hastal...d.r. 50. Kawasaki hastal...n.n tum donemlerde en s.k olum nedeni myokard enfarktusu iken ilk 10 gunluk akut donemde en s.k olum nedeni Myokardittir. 51.Bir cocukta nazal polip, mekonyum ileusu, rektal rolapsus, tekrarlayan alt solunum yolu enfeksiyonu, bron.iektazi ve egzokrin pankreas yetersizli.i varl...nda mutlaka Kistik Fibrozis du.unulmelidir. KFfda tan. tertesti ile konulur. Hastal...n Yenido.an taramas.nda kanda immunoreaktif tripsinojen bak.l.r. KFfda ter testini yalanc. negatif yapan en BAZI ONEML. B.LG.LER 91 www.tusdata.com s.k durum ODEMD.R. Hastal.kta < 2 ya. en s.k enfeksiyoz ajan S. Aureus, >2 ya. ustunde Pseudomonas Aureginozad.r. Di.er sorun olu.turan ajanlar; Burkholderia cepacia (Ozellikle bu enfeksiyon KFfda ACfde h.zl. kotule.me ve olum nedeni) ,Aspergillus Fumigatus, Nontuberkuloz mikobakteriler (MA.. M. Kansasi), Tiplendirilmeyen H. .nfl uenza ve S. Maltophilafd.r. gPnomokok, Hib ve M. Tuberkulozis sorun olu.turan ve s.kl... artm.. ajanlar DE..LD.R !!!!h 52.Annede aktif CMV varsa, sadece premature bebeklere anne sutu verilmemelidir. Miad bebeklerde boyle bir k.s.tlama yoktur. 53.PEMfde en s.k olum nedeni: Elektrolit dengesizli.i ile birlikte a..r dehidratasyon, kalp yetmezli.i ve infeksiyondur. 54..nfl uenza virusu iki ce.it zarf glikoproteini icerir; Hemaglutinin ve noraminidaz. A.. hemaglutinine kar.. geli.tirilmi.tir. 55.Semptomatik veya Asemptomatik HIV(+) bir hastaya mutlaka onerilen tek a.. KIZAMIK a..s.d.r. 56.Allerjik ast.mda ve Atopik Dermatit patogenezinde as.l rolu IL-4-5 salg.layan haf.za TH2 benzeri hucreler ustlenmektedir. 57.Herediter tirozinemifde: Kesin tan. serum ve idrarda suksinilasetoasetat ve suksinilasetonun artt...n.n gosterilmesi ile konur. 58. Tay Sachsfda: Do.umda normal olan bebekte hipotoni ve seslere kar.. a..r. reaksiyon ve a..r. korkak tepkiler (hiperakusis) ilk klinik bulgudur. 59.Bir erkek hastada ekstremitelerde a.r. krizleri, angiokeratomlar, ac.klanamayan proteinuri ve bobrek yetmezli.i varsa Fabry hastal... du.unulmelidir. 60.Zelweger Sendromunda hastalar down sendromu ile kar..abilir. Hastalar birkac ay icinde olur. 61.Konvulzif apneler cok k.sa surdu.u icin bradikardiye yol acmaz. 62.Premature bir bebekte distansiyon + gaitada gizli kan=NEK 63.Fetal hiperinsulinemiden tek etkilenmeyan organ beyindir. En cok KC, kalp ve adrenaller etkilenir. 64.Polisitemi + Hematuri + Bat.nda kitle = Renal Ven Trombozu 65.K vitamini eksikli.inin en duyarl. gostergesi K vitamini yoklu.unda artan protein ( PIVKA)fn.n artmas.d.r. 66.Colyakfda;Total mukoza atrofi sine ra.men enterokinaz aktivitesi normaldir. 67.Sukroz indirgeyici bir .eker olmad... icin gaitada RM bulunmaz, gaita pHfs. asittir. 68.Hepatik ensefalopatiden, beyinde biriken amonyum, merkaptan, k.sa zincirli ya. asitleri, GABA sorumludur. 69.Transplantasyon sonras. en s.k tekrarlayan bobrek hastal... MPGN Tip II, graft kayb.na en cok yol acan FSGSfdir. 70.Parvovirus B19; orak hucreli anemi, beta talasemi, herediter sferositoz da aplastik krize neden olan en s.k viral ajand.r. 71.Evans Sendromu: Hemolitik anemi, notropeni ve immun trombositopenik purpura 72.Primum ASDfyi sekundum ASDfden ay.rmada primum ASDfde sol aks deviasyonu gorulmesi onemlidir. 73.TRH veya izole TSH eksikli.ine ba.l. konjenital hipotiroidide guatr gorulmez. 74.Diabetik hastalarda infeksiyon s.ras.nda insulin dozu art.r.l.r. A..r. egzersiz s.ras.nda hipoglisemi olu.abilece.i icin insulin dozu azalt.l.r veya kalori art.r.l.r. 75.Adrenal androjenler vucutta metabolize olduktan sonra idrar ile 17 ketosteroid (17-KS) olarak at.l.r. 76.Primer ve sekonder hiperaldosteronizmin ay.r.c. tan. plazma renin duzeyine gore yap.l.r (primer hiperaldosteronizm de renin du.uktur). 77.Bebeklerde tekrarlayan stridorun en s.k nedeni laringomalazidir. 78.Do.umdan sonra geli.en tek sinus frontal sinusler 79.Anne serumunda ve amniotik s.v.da asetil kolinesteraz art... NTD tan.s.nda en duyarl. testtir. 80.Varisella enfesiyonunun en s.k komplikasyonu stafi lokok (daha s.k) ya da streptokok gibi organizmalara ba.l. geli.en sekonder bakteriyel deri infeksiyonlar.d.r. 81.H. influenzae tip b ile olan menenjitlerde subdural efuzyonlar s.kt.r. 82. Kawasaki hastal...n.n tedavisi 1- Akut Donem: IVIG + aspirin 2- Konvelesan Donem: Aspirin 3- Koroner anormallik varl...nda uzun donem tedavi: Aspirin } Dipiradomol } Warfarin? 4- Akut koroner tromboz: Fibrinolitik tedavi (streptokinaz, urokinaz) 84. JRA Kriterleri a) 16 ya..ndan once ba.lamas. b) Bir veya iki eklemde birden .i.me ve efuzyonla birlikte artirit, hassasiyet, hareket k.s.tl..., hareketle a.r., .s. art... (bu son 3 belirtiden en az 2fsinin olmas. laz.m) c) Hastal.k suresinin 6 haftadan uzun olmas. d) Hastal...n ba.lang.c .ekline gore; i) Poliartrit: 5 veya daha fazla eklem tutulumu ii) Oligoartrit: 4 veya daha az eklem tutulumu iii) Sistemik hastal.k: .ntermitant ate.le beraber artrit. 85. Kawasaki Hastal...n.n Komplikasyonlar. . Koroner arter trombozu . Periferik arter anevrizmas. . Koroner arter anevrizmas. . Miyokard infarkt. (En s.k olum nedeni) . Miyokardit (Akut donemde en s.k olum nedeni) . Konjestif kalp yetersizli.i . Safra kesesi hidropsu . Aseptik menenjit . .rritabilite . Artrit . Trombositoz (gec) . Steril piyuri (uretrit) . Diyare . Pankreatit . Periferik gangren 86.Orak hucreli anemide Vazookluzif krizlerde kan tranfuzyonu kontrendikedir. 87. ALLfde Ekstra meduller tutulumun ve relaps.n en s.k goruldu.u yerler SSS ve testislerdir. 88. Duktus Arteriosusu ac.k kalmas. istenen durumlar 1) Pulmoner atrezi 2) Buyuk damarlar.n transpozisyonu 3) Trikuspid atrezisi 4) Hipoplastik sol kalp sendromu 5) .nfantil aort koarktasyonu 6) Yenido.an doneminde fallot tetralojisinde 7) A..r pulmoner stenoz 8) A..r aort stenozu 9) Tam kesintili aortik ark 89. Yenido.an doneminde, H.POUR.SEM. + H.PONATREM. = Uygunsuz ADH sendromu 90.Guatr (+) hipotiroidi var ve antikorlar (-) ise; guatrojen kullan.m., dishormonogenezis veya endemik guatr du.unulmelidir. 91.Hemosiderin yuklu makrofajlar balgamda, mide s.v.s.nda, bronkoalveolar y.kama s.v.s.nda yada akci.er biyopsisinde bulunabilir. 92.West sendromufnun tipik triad. miyoklonik nobetler, mental retardasyon ve EEGfde hipsaritmi ile burst supresyondur. 93.Tuberosklerozis deri lezyonlar., epileptik nobetler ve mental retardasyondan olu.an triad ile karakterizedir (klinikte en fazla konvulsiyon gorulur). 92 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 94. Spinal Muskuler Atrofi (SMA): . Otozomal resesif geci. gosterir. . Dilde fasikulasyon vard.r. . Mental bozukluk yoktur. . Duyu ve otonom sistem bozuklu.u yoktur. 95. Duchenne Tipi Muskuler Distrofi (DMD-Psodohipertrofi k muskuler distrofi ): Tan. kriterleri . 5 ya. alt.nda ba.lar . 13 ya. alt.nda sandalyeye ba.lan.r . CPK en az 10 kat artar. . Fasikulasyon ve duyu kayb. yoktur. . Simetrik progresif kas gucsuzlu.u vard.r. Bald.r hipertrofi si vard.r . Kasda nekroz, rejenerasyon, ya. ve ba. dokusu art... . Kas lifl erinde distrofi n kayb. . X linked geci. . Distrofi n geninde bozukluk 96. EBV .le .li.kili Maligniteler - Burkitt Lenfoma - Nazofarenks Ca - X linked immunoproliferatif Sendrom ( Duncan Sendromu) ve B hucreli NHL - .mmunsuprese hastalarda Leiomiyosarkom - Hodgkin Hastal...? EBV .le .li.kili Hematolojik Bozukluklar - Atipik Lenfositoz - Kazan.lm.. Hemolitik Anemi (Komplemanl. Coombs (+) Hemolitik Anemi) - Agranulositoz ve Aplastik Anemi - LAP, Splenomegali - .mmun Trombositopeni - Hemofagositik Sendrom 97. Metabolik Hastal.klarda Vitamin Tedavileri: - B12 vitamini: Metilmalonik asiduri - Biyotin: Propionik asidemi, Biotinidaz yetersizli.i (Holokarboksilaz Yet) - Tiamin (B1 vit): MSUD - Ribofl avin (B2 vit): Glutarik asiduri Tip I-II - C vitamini: Yenido.an.n gecici tirozinemisi, Hawkinsinuri, Tirozinemi tip III - B6 vitamini: Homosistinuri 1 - Niasin: Hartnup Hastal... 98. Yenido.anda Exchange transfuzyon endikasyonlar.: . Do.umda hemoglobin konsantrasyonu 12-13 g/dlfnin alt.nda ise, . Bilirubin saatte 0,5 mg/dl ya da daha h.zl. art. yorsa, . Kord bilirubin de.eri 5mg/dlfden yuksek ise . Term bebekte asfi ksi, asidoz, RDS olmaks.z.n bilirubin 20mg/dlfnin uzerinde . Asfi ksi, asidoz, RDS olan bir prematurede bi lirubin de.eri 10-15mg/dlfnin uzerinde ise kan de.i.imi endikasyonu vard.r. Do.umda anemi, pete.i, hepatosplenomegali varsa kordon kan. de.erlerini beklemeden hemen de.i.im yap.l.r. 99.Yenido.an Solunum S.k.nt.s. Sendromlar. gRadyolojik Akci.er Bulgular.h Respituar Distres Sendromu (RDS) . Retikulogranuler gorunum (Buzlu cam man zaras.) . Hava bronkogram. Yenido.an Gecici Takipnesi (TTN) . Pulmoner vaskuler imajlarda art.. . Fissurlerde s.v. (fi ssurit) . Perihiler dolgunluk, aerasyonda art.., diaf ragmada duzle.me Mekonyum Aspirasyon Sendromu (MAS) . Grafi de yamal. infi ltrasyonlar ve atelekte zaliler . Go.us AP cap.nda art.. . Diyafragmada duzle.me Primer Persistan Pulmoner Hipertansiyon (PPPH) . AC grafi normal 100. SLE ve seroloji: . SLE icin en iyi tarama testi fl oresan antinukleer antikor (ANA) testidir. . Anti-ds DNA antikorlar. (EN SPES.F.K) ve du.uk C3, SLE icin %100 spesifi ktir. . Aktif SLEfde CRP pozitifl i.i co.unlukla gozlenmez. . C1q ve C4« (klasik yol aktivasyonu !!!) . Anti-Ro/SS-A: Neonatal lupus, SLEfnin deri, bobrek ve akci.er tutulumunda,, Sjogren sendromu. . Anti-La/SS-B: Neonatal lupus, Sjogren sendromu. . Anti Histon Antikor: ilaca ba.l. Lupus . Anti Ribozomal P Antikoru ¨ MSS lupusu icin onemli (Depresyon, psikoz) 101. RDS icin risk faktorleri RDS olas.l...n. azaltan faktorler . Prematurelik . Erkek cinsiyet . Asfi ksi . Annede diabetes mellitus varl... . Ailevi e.ilim . Beyaz .rk . .kiz gebelik(2.Bebek) . Hipotermi . Annenin beslenmesi . Yenido.an.n hemolitik hastal... . .ntrauterin geli.me gerili.i . Erken membran rupturu . Annenin sigara ve ilac ba..ml.l... . Annenin steroid almas. . Di.i cinsiyet . Kronik fetal distres . Teofi lin ve tiroid hormonlar. BAZI ONEML. B.LG.LER 93 www.tusdata.com 102. Brakiyal pleksus zedelenmelerinin iki tipi vard.r; 1. Erb-Duchenne paralizisi: Do.umda kolun ani traksiyonu ile olur. C5-6 servikal sinir zedelenmesi vard.r. Kol omuzdan internal rotasyonda ve adduksiyonda, on kol ekstansiyon ve pronasyonda ve el bile.i fl eksiyondad.r (bah.i. eli). Elin yakalama fonksiyonu korunmu.tur. Paralizinin oldu.u tarafta moro refl eksi al.nmaz. 2. Klumpke paralizisi: Do.umda omuzun .iddetle yukar. cekilmesi ile olur. C7-8, T1 hasar. vard.r. El du.uktur, on kol supinasyon, parmaklar ekstansiyondad.r, elde odem ve siyanoz vard.r. Elin yakalama fonksiyonu bozulmu.tur. Moro refl eksi zay.f da olsa al.n.r. 103. K.ST.K F.BR.OZ.STE ENLER . Ter testini yalanc. (+) yapan en s.k neden malnutrisyondur. . Kistik fi brozisli adolesanlarda en s.k pnomoni etkeni Pseudomoas aeruginosafd.r. . Kistik fi brozisli hastalar.n balgamlar.nda en fazla bulunan organizma P. Aureginosad.r. . Cocuklarda nasal polipin en s.k nedeni kistik fi brozistir. (.yi prognoz gostergesidir) . Kistik fi brozis; cocukluk ca..nda en s.k gorulen genetik geci.li kronik akci.er hastal...d.r. . Kistik fi broziste en s.k gorulen mutasyon delta-F508fdir. (de.i.ik 800 mutasyon tan.mlanm..t.r) . Cocuklarda kor pulmonalenin en s.k nedeni kistik fi brozistir. . Kistik fibroziste en kotu prognoz bulgusu kor pulmonaledir. . Kistik fi broziste en kotu prognoza sahip enfeksiyon etkeni kronik psedomonas aeruginosa enfeksiyonudur. . Kistik fibrosizte en s.k olum nedeni solunum yetmezli.idir. 104. NABIZLAR . Pulsus parvus et tardus: Kucuk ve gecikmi. nab.z. (Aort darl...). . Pulsus celer et altus (corigan nabz.): Geni. ve guclu (s.cray.c.) nab.z. (Aort yetmezli.i). . Pulsus bigeminus: Nab.z bir at.mda normal, bir at.mda zay.f veya yoktur (dijital entoksikasyonu). . Pulsus alternans: Bir guclu, bir zay.f nab.z. (Konjestif kalp yetmezli.i). . Pulsus paradoksus: Nabz.n inspiryumda al.namay.p, ekspiryumda al.nmas.d.r. (Kalp yetmezli.i ve perikardial efuzyon). . Pulsus bisferiens: Aort yetmezli.i. 105. Apgar skorlamas. Bulgu 0 1 2 Gorunum (Appearence) Mor veya soluk Govde pembe, extremiteler mor Tamamen pembe Kalp h.z. (Pulse) Yok <100/dk >100/dk Refl eks yan.t (Grimace) Yok Yuz buru.turma Oksurukhap..r.kguclu a.lama Tonus (Activity) Yok ( tum vucut ekstansiyonda) Alt ekstremitelerde fl eksiyon Aktif hareketli Solunum (Respiration) Yok Duzensiz/cene atma Duzenlia.l.yor. 106. Konjenital kalp defektleri ile beraber olabilen semptomlar Sendrom Konjenital Kalp Patolojisi Rubella sendromu PDA Turner sendromu Aort koarktasyonu Down sendromu Endokardial yast.k defekti Trizomi 13 ve 18 PDA ve VSD Marfan sendromu Aort anevrizmas., aort kapa.. yetmezli.i, MVP Glikojen Depo (Pompe) Hipertrofi k kardiyomyopati Noonan sendromu Pulmoner stenoz, aort stenozu Williams sendromu Supravalvuler aort stenozu Holt-Oram sendromu ASD Ellis-Van Creveld sendromu ASD Kartagener sendromu Dekstrokardi, situs inversus Homosistinuri Arteryel ve venoz trombusler, aorta ve karotis dejenerasyonu Tuberoskleroz Rhabdomyoma, WPW 107. Gebelikte kullan.lan ilaclar - teratojenite .lac Teratojen Etki .zotretinoin ......... Fasial ve goz anomaliler, Kalp defektleri Alkol .................... Konjenital kalp, fasial, MSS, ekstremite anomalileri, IUGG, otizm, dikkat eksikli.i Amfetamin .......... Konjenital kalp defekti, Yoksunluk Sendromu, IUGG Karbamazepin .... Spina bifi da, Norogeli.imsel gerilik Klorokin .............. Sa..rl.k Kokain/Crack...... Mikrosefali, SGA ve IUGG Hipertermi........... Spina bifi da Lityum ................. Ebstein anomalisi ve Makrozomi Mizoprostol......... Artrogripozis, Kranial noropati (Mobius Sendromu), Ekinovarus Penisilamin......... Cutis Laxa Sendromu Fenitoin............... Konjenital anomali, IUGG, Noroblastom, Erken YDHH (k vit) Prednizon ........... Damak-dudak yar... Progesteron........ K.z fetusta maskulinizasyon Dietilstilbestrol... Adolesan k.zda vajinal adenokarsinom Tetrasiklin ........... .skelet geli.me gerili.i, Di. eti hiperpigmentasyonu, Enamel hipoplazi, Katarakt ve ekstremite anomalileri Valproat............... Spina bifi da, norolojik geli.im gerili.i Vitamin D ............ Supravalvuler aort stenozu, Hiperkalsemi Warfarin .............. Fetal kanama ve olum, Nazal hipoplazi 94 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 108. Noroblastomda iyi ve kotu prognoz kriterleri .yi Prognoz Kotu Prognoz . 1 ya. alt. olgular . k.z hasta . iyi diferansiye tip . Evre 4 S . Torakal yerle.im . Myoklonik goz hareketleri olan (opsoklonus) . > 2 ya. . Evre 3-4 . Abdominal yerle.im . Serum ferritin, LDH ve NSE yuksekli.i . VMA/HVA<1 . N-myc gen amplifi kasyonu kopyas. >1 . Noropeptid Y seviyesinin artm.. olmas. (ozellikle relaps ac.s.ndan) . Ha-ras p21 gen ekspresyonunun fazla olu.u . Bcl-2 onkogeninin var olu.u . Kromozom 1pfde delesyon olmas. 109. Kolostrum - Olgun Anne Sutu Farklar. 1- Kolostrumda olgun anne sutune gore daha az olanlar; . Laktoz ve di.er karbonhidratlar . Ya.lar . Suda eriyen vitaminler (C, Niasin, B grubu Vitaminler) 2- Kolostrumda olgun anne sutune gore daha fazla olanlar; . Proteinler . Ya.da eriyen vitaminler (A, E, K) . .mmunglobulinler (Ozellikle Ig A) . Baz. mineraller (Na, Cinko, Cu, Fe) 110. Herediter Sferositoz (HS) . %75 Otozomal dominant, %25 otozomal resesif olarak kal.t.l.r . MCHCfnin %37 ve RDWfnin %14,5fin uzerinde oldu.u bir ekstravaskuler hemolitik anemi tablosu Herediter sferositoz icin tipik . Osmotik frajilite art... tan.sal. Otohemoliz testinde 24-48 saatte hemoliz artar ve ortama glukoz ilavesi ile duzelir. Piruvat kinazda ise otohemoliz ortama glukoz ilavesi ile duzelmez. Komplikasyonlar . Hiperhemolitik kriz (EN SIK KR.Z) . Aplastik kriz (en ciddi komplikasyon) en s.k neden Parvovirus B19 dur ve 4-6 hafta surer. . Folat eksikli.i ve megaloblasrik kriz . Safra ta.. (Adolesan ve eri.kinde s.k, %50 asemptomatik) Tedavi: Splenektomi . Kuratifftir. . Postsplenektomi sepsise (%60 S.pneumoniae) ve aksesuar oda.a dikkat (Howel-Jolly cisimcileri) edilmelidir. . Bazen HS hipogonadizm, psikomotor retardasyon ve muskuler atrofi ile beraber olabilir. 111. AKUT ROMATIZMAL ATE. (ARA) Tan. Kriterleri: *** Major Tan. Kriterler: 1. Artrit (%70): En s.k major bulgu. Gezici poliartrittir ve en s.k dizi tutar. Salisilata cok iyi cevap verir. 2. Kardit (%50): Bulgular.; ta.ikardi, kalpte ozelikle apekste pansistolik ufurum (En s.k gorulen kapak patolojisi olan gMitral Yetersizli.eh ba.l.), perikardit, kardiyomegali, ve kalp yetersizli.i varl.... 3. Eritema Marginatum (%10): Karekteristik olarak govde de ka..nt.s.z, kesinlikle yuzde olamayan eritem. 4. Subkutan Noduller (%2-10): Sert, a.r.s.z, ka..nt.s.z, hareketli 0,2-2 cm aras. noduller. Gecici de.ildir, haftalarca kalabilir ve beraberinde karditin gelece.inin ciddi habercisidir. En nadir major bulgu! 5. Sydenham Koresi (%15): En cok prepubertal k.zlarda olur. Emosyonel ve ki.ilik de.i.iklikleri ile ba.lar.Antinoronal antikorlar vakalar.n >%90f.ndan fazlas.nda (+). Varl...nda tek ba..na ARA icin tan.sal !!! ***Minor Tan. Kriterler: 1. Artralji: En s.k minor kriter. 2. Ate. 3. Artm.. akut faz cevab.: CRP ve ESR art... 4. EKGfde PR mesafesinde uzama (En s.k EKG bulgusu) ***Destekleyici Kriterler: 1. Pozitif bo.az kulturu 2. Pozitif h.zl. streptokok antijen testi 3. Streptokok antikorlar.n.n yuksekli.i: ASO en cok kullan.lan destekleyici kriterdir (>320 Todd unite ise). ARAflar.n %20fsinde normal olabilir. Di.er antikorlar Anti DNA az B ve h.zl. streptolizim testidir. 4. Gecirilmi. K.z.l oykusu 112. Ribofl avin (B2) Ribofl avin eksikli.inde a..z mukozas.nda catlaklar, seboreik dermatite benzer cilt lezyonlar. (ozellikle nazolabial sebore) ve glosit gorulur. . Dermatit, diyare, demans c Niasin eksikli.i (B3) . Gece korlu.u, follikuler hiperkeratoz c A vitamin eksikli.i . Subperiostal kanama c.. C vitamin eksikli.i . Kroniotabes, el bileklerinde geni.leme (Ra.itizm) c. D vit. eksikli.i 113. 1- V.TAM.NLER VE METABOL.K FONKS.YONLARI . B1 vitamini (tiamin)c Koenzim tiamin pirofosfat karbohidrat ve amino asit intermedier metabolizmas.nda anahtar rol oynar . B2 vitamini (ribofl avin)c FAD ve FMN komponenti ve ce.itli oksidasyon-reduksiyon olaylar.nda esast.r . B3 vitamini(niasin, nikotinik asit)c NAD ve NADP komponenti, glikoliz, sitrik asit siklusu ve ce.itli oksidasyonlarda esast.r (triptofandan sentezlenebilir); eksikli.i icin diyette hem niasin hem de triptofan olmamal.d.r . B6 vitamini (piridoksin)c Transaminasyon, porfi rin sentezi, triptofandan niasin sentezi icin gereklidir . B12 vitamini (kobalamin)c Folat sentezi ve tetrahidrofolat aktivasyonu icin gerekli 1-karbon transferi yapar; DNA sentezinde dUMPfnin dTMPfye donu.umu icin 5,10-metilen tetrahidrofolat gereklidir . Folik asitc Ce.itli metabolik reaksiyonlarda 1-karbon transferi; DNA sentezi icin 5,10-metilen tetrahidrofolat gereklidir . C vitamini (askorbik asit)c Kollajen sentezinde esas olan prolin ve lizinin hidroksilasyonu ve norepinefrin sentezinde dopaminin hidroksilasyonu icin gereklidir; demir ve tetrahidrofolat gibi metabolik olarak aktif ba.ka maddelerin redukte halinin devam.n. da kolayla.t.r.r . A vitaminic Ridopsin sentezinin oncusu; glikoprotein sentezinde onemli; epitel diferansiasyonunun duzenleyicisidir. . D vitamini (kalsiferol)c Aktif .ekli kalsitriol (1,25-(OH)2D3) barsakta kalsiyum ve fosfor emilimini art.r.r ve paratiroid hormon arac.l...yla bobrek tuplerinden kalsiyumun geri emilimini art.r.r; boylece kalsiyumun fi zyolojik yo.unlu.unun devam.n. sa.lar; kemi.in kalsifi kasyonunu kolayla.t.r.r. . E vitamini (alfa-tokoferol)c Antioksidan; muhtemelen lipid Peroksidasyonunun duzenlenmesiyle hucre zarlar.n.n devam.n. sa.lar BAZI ONEML. B.LG.LER 95 www.tusdata.com . K vitaminic Aktif serin proteazlar.n.n (orne.in p.ht.la.ma faktorleri II, VII, IX ve X) -karboksi-glutamil kal.nt.lar.n.n sentezi icin gerekli glutamil karboksilasyonu 2- V.TAM.NLERLE .LG.L. SPOT BAZI B.LG.LER . Eritrositteki glutatyon reduktaz enzimi koenzim olarak FADfyi kullan.r. Ribofl avin eksikli.inde bu enz imin aktivitesi azal.r. . Niasin, bir vitamin olmakla birlikte s.n.rl. miktarlarda triptofandan sentezlenebilir. . ƒ¿-Ketoglutarat dehidrogenaz tiamin pirofosfat olarak tiamine gereksinim duyar. Bu enzim ayn. zamanda lipoik asit, KoA, FAD ve NADfye de gereksinim duyar. . Piridoksal fosfat, triptofandan niasin sentezinde kofaktor olarak kullan.l.r. Bu nedenle B6 vitamini eksikli.i, niasin eksikli.ini artt.rabilir. . B12 vitamini eksikli.inde Tetrahidrofolat eksikli.i, Pernisiyoz anemi, Metilmalonik asiduri ve Hiperhomosisteinemi gorulur. . E vitamini, selluler ve subselluler membran fosfolipidlerini iceren poliansature ya. asitlerinin peroksidasyonuna kar.. ilk savunma basama..n. olu.turur. Selenyumun ayr.lmaz bir bile.i.i olan glutatyon peroksidaz, hidroperoksidlerin membranlar. hasara u.ratmadan once bunlara kar.. ikinci bir savunma hatt.n. olu.turur . K vitamini, ce.itli p.ht.la.ma taktorlerinin (orn. faktor II, VII, IX ve X) sentezi icin gereklidir. P.ht.la.ma faktoru prekursor proteinleri uzerindeki glutamat art.klar.n.n kalsiyumla ba.lanabilmesi icin karboksilasyonu gerekir. Bu karboksilasyon reaksiyonunda K vitamini kofaktor olarak rol oynar. Yeni do.an infantlarda K vitaminin onemli bir kayna.. olan ba..rsak fl oras. henuz olu.mad... ve vitamin plasentadan gecemedi.i icin K vitamini eksikli.i sonucu yeni do.an.n hemorajik hastal... geli.ebilir. . Piridoksin, homosisteini sistationine ceviren sistationin sentaz ve sistationini sistein ve ƒ¿-ketobutirata parcalayan sistationaz enzimlerinin kofaktorudur. Piridoksin eksikli.inde sistationinuri ve homosistinuri gozlenir. . A vitamini baz. kanserlere kar.. koruyucu etkiye sahiptir. Retinil fosfat transferrin dahil baz. glikoproteinlerin sentezinde glukoz vericisi olarak fonksiyon gorur. Ce.itli karotenoidler antioksidan olarak fonksiyon gorur. Retinol ve retinoik asit steroid hormonlar gibi fonksiyon gorebilir. Retinal gorme pigmenti olan rodopsinin bir bile.enidir. . Yuksek askorbik asit duzeyleri oksalatl. bobrek ta.lar.na yol acabilir . Askorbik asit demiri indirgeyerek demir emilimine yard.mc. olur. Askorbik asit kemik olu.umu icin onemli olan kollajen sentezi icin gerek lidir. Askorbik asit prokollajendeki lizin ve prolinin hidroksilasyonu icin gereklidir ve bu nedenle yara iyile.mesi icin gerekir. . B12 vitamininin kat.ld... reaksiyonlardan biri metilmalonil KoAfn.n suksinil KoAfya donu.mesidir (valin ve izolosin katabolizmas.nda bir basamak), Metilmalonil KoA myelin k.l.f.n.n korunmas. icin gerekli olan ya. asiti sentezinde malonil KoAfn.n kompetitif inhibitorudur. ikinci olarak metilmalonil KoA normal membran yap.s.n. bozabilen dall. zincirli ya. asitlerinin olu.umuna yol acan ya. asiti sentezinde kullan.l.r. . K vitamini ƒÁ-karboksiglutamik asit olu.turmak uzere baz. proteinlerde bulunan spesifik glutamik asit art.klar.n.n karboksilasyonu icin gereklidir. Kan koagulasyonunda bu basamak preprotrombinin protrombine donu.umu icin gereklidir. Kemik olu.umunda ise bu basamak, osteokalsin proteininin kalsiyum ba.lay.c. art.klar.n.n olu.umunda gerekir. . Pantotenik asit koenzim Afn.n bir bile.enidir. Asetil KoA asetilasyon reaksiyonlar.nda (TCA, lipid ve kolesterol metabolizmas.) kullan.lan asetat.n aktif formudur. Pantotenik asit eksikli.i KoAfy. s.n.rlar ve memelilerde olume yol acabilir. Bununla beraber besinlerde fazla miktarda bulundu.u icin insanda pantotenik asit eksikli.i nadirdir. . Nikotinamid adenin dinukleotid (NAD+) niasinin fonksiyonel koenzim turevidir. Molekullerin oksidasyonunda ba.l.ca elektron al.c.s. olup NADHfya donu.ur. NADH reduksiyon reaksiyonunda ba.l.ca elektron vericisidir. Flavoproteinler (FMN ve FAD) baz. secilmi. oksidasyon reaksiyonlar.nda ve elektron transportunda aktiftir fakat NAD+fnin e.siz rolune sahip de.ildir. . Lipoamid fosforile olmadan fonksiyon gosterir . Folik asit megaloblastik anemiye neden olur. Hipersegmente granulositler ve megaloblastlar vard.r. Asidik besinler ve fasulye konjugat enzimini inhibe ederek emilimi azalt.r. Dilantin (Fenitoin) folik asit emilimini azalt.r. Orak hucreli anemide belirgin hemoliz vard.r. Bu nedenle a..r. artm.. yap.m icin surekli substrat deste.ine ihtiyac duyulur. En cabuk tukenen substratlardan biri de folatt.r. Hatta folat eksikli.i nedeniyle aplastik krizler bile ortaya c.kabilir. Bunun onune gecmek icin hastalara folat deste.i sa.lanmas. onerilmektedir. Emilim ba.l.ca ince barsak ust ucte birlik k.s.mda oldu.undan colyak spruefda emilim azal.r. Emilen folik asit reduktaz enzimi ile tetrahidrofolata (THF) cevrilir. Bu enzim metotreksat taraf.ndan inhibe edildi.i icin DNA sentezinde tek karbon uniteleri al.c. ve vericisi olan folik asit azal.r ve hucrede bolunme yava.lar. Dilde duyarl.l.k ve Cheilozis gorulur. Vitamin B12 eksikli.indeki norolojik bulgular ve pozitif Schilling testi (B12 icin emme testi) folik asit eksikli.inde gorulmez. 96 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com . Ya.da eriyen vitaminler plazmada ta..y.c. molekule ba. lan.rken suda eriyenlerin (kobalamin haric) ta..y.c. molekulu yoktur. A ve D vitamini spesifik proteinlerle ta..n.rken; E ve K vitaminleri lipoproteinlerle ta..n.r. E vitamini ta..nmas.nda VLDL, K vitamini LDL ta..nmas.n da ise yer al.r. . Riboflavin UV ve gune. ...nlar.ndan en kolay zarar goren vitaminlerin ba..nda gelmektedir. Fototerapi alan bebeklerde eksikli.i gorulmektedir. . Alkol alanlarda tiamin, folik asit ve vitamin B6 eksikli.i, Antikonvulzan ilac alanlarda D vitamini, folik asit ve K vitamini eksikli.i, Kolestiramin alanlarda ya.da cozunen vitaminler ve demir eksikli.i, Steroid alanlarda D vitamini, kalsiyum, cinko ve potasyum eksikli.i, .zoniazid alanlarda B6 vitamin eksikli.i, Oral kontraseptif ve estrojen alanlarda B6 vitamini, Folik asit ve B12 vitamini eksikli.i gorulebilir. . Yenido.ana ventilasyon takviyesi ile yuksek doz oksijen verildi.inde vitamin E takviyesi, oksijen tedavisinin komplikasyonlar. bronkopulmoner displazi ve retrolental fi broplazi olu.umunu azaltmaktad.r. . Vitamin D duzeyleri yenido.anda du.uktur ve anne sutu de gereksinimi tam kar..layamaz. Bu nedenle vitamin D takviyesi onerilir. 3- V.TAM.NLER.N EKS.KL.KLER.NDE GORULEN TABLOLAR . A vitamini eksikli.icc Gece korlu.u (ilk bulgu), follikuler hiperkeratoz, Kseroftalmi, konjuktiva ve korneada kuruluk, kornea ul serleri ve korlu.e kadar varan lezyonlar. Keratomalazi en a..r formudur. Konjuktivada olu.an lekelere Bitot le kesi denir. Eksikli.inde tekrarlayan ust solunum yolu enfeksiyonlar., urogenital sistem bozukluklar. ve kemik buyumesinde du raklama ve buyume gerili.i (cocuklarda) gorulur. . D vitamini eksikli.i cc Kroniotabes, el bileklerinde geni.leme (Ra.itizm), Osteomalazi, . E vitamini eksikli.i cc irritabilite, odem, hemolitik anemi, eritrosit yar. omrun de azalma ve kreatinuri en s.k gorulen bulgulard.r. Atak si, arefl eksi, oftalmopleji ve spinoserabellar dejenerasyonda izlenir. Premature bebeklerde hemoliz gorulur. E vitamini antisterilite faktoru olarak tan.mlanm..t.r. . K vitamini eksikli.i cc Yenido.an.n hemorajik hastal... ve di.er baz. kanamal. hastal.klar. Protrombin zaman. uzamas., Yuksek PIVKA . C vitamini eksikli.i cc Skorbut (Kas, eklem ve kemik a.r.lar.; .i.kin ve kanamal. di.etleri; periost alt. kanama ve perifollikuler pete.i tarz.nda kanamalarla karakterize), sinirlilik, subperiostal kanama, .kter, odem, konvulsiyon, hipotansiyon, anemi ve ate. . Niasin eksikli.i cc Pellegra (Dermatit, diyare, demans). Dermatit; yuz, boyun, el ve ayak s.rtlar. gibi d..a ac.k bolgeleri tutar. . Tiamin (Vit B1) eksikli.i cc Tiamin eksikli.i kronik alkoliklerde ve geli.memi. ulkelerde s.kt.r. Sinir ve kardiyovaskuler sistem bulgular.n. kapsar. Eksikli.inde; Ekstremitelerdeki bald.r hassasiyeti ve kaslar.n atrofi siyle sonuclanan periferik noropati ile karakterize Kuru beriberi, Yuksek at.m hacimli kalp yetmezli.i ile karakterize Ya. beriberi, Konfuzyon, ataksi ve oftalmopleji (Wernicke uclusu) ve belirgin haf.za kayb. ile a..r. konu.ma ile karakterize Wernicke-Korsakoff sendromu gorulur. . Piridoksin eksikli.i cchipokrom mikrositer anemi, kusma, diyare, geli.me gerili.i, ilgisizlik, hiperirritabilite ve konvulsiyonlar, .drarda ksanturenik asit art..., oksaluri . Ribofl avin ( Vit B2) eksikli.i cc celiozis (a..z mukozas.nda catlaklar), seboreik dermatite benzer cilt lezyonlar. (ozellikle nazolabial, skrotal ve vulvar sebore) ve glossit; magenta dili, korneada vaskularizasyon art..., fotofobi, lakrimasyon, kar korlu.une olan e.ilim, normokrom normositer anemi. . Vitamin B12 eksikli.i cc halsizlik, yorgunluk, egzersiz dispnesi, istem d... hareketler, demans bulgular., periferik noropati, posterior noropati, posteriorateral spinal kord hastal..., vitiligo, ; anemi, retikulositopeni, makrositoz, anizositoz, poikilositoz, lokositlerde hipersegmentasyon gorulur. .drarda metilmalonik asit artar. . Folik asit eksikli.ic.. Buyume gerili.i ve megaloblastik ane mi, pansitopeni, notrofillerde hipersegmentasyon, epite loid hucre de.i.ikli.i , noral tup defektleri. Gebelik oncesi folik asit deste.i noral tup defekti insidans.n. azalt.r. Folat eksikli.inde histidin kataboliti Formimino glutamat (Figlu) birikir. Keci sutunde eksiktir. . Biotin esikli.ic.. Sac dokulmesi, dermatit, hipotoni, olum gorulebilir. Ci. yumurta yenmesiyle ortaya c.kabilir. 4- BAZI ENZ.M AKT.V.TELER.N.N KL.N.K TANIDA ONEM. . Eritrosit ici transketolaz: Tiamin pirofosfat (TPP) eksikli.ini, . Eritrosit ici glutatyon reduktaz: fl avin adenin dinukleotid (FAD) eksikli.ini, . Ksantin oksidaz: Molibden eksikli.ini, . Eritrosit ici glutatyon peroksidaz: Selenyum eksikli.ini, . Homosistein metiltransferaz: Metilkobalamin, N5- metiltetrahidrofolat, piridoksal fosfat eksikli.ini gostermede yararl.d.r. 5- V.TAM.NLER.N TOKS.K ETK.LER. . Suda cozunen vitaminlere gore ya.da cozunen vitaminlerde onerilen gunluk dozdan daha az.nda toksisite gorulur . A vitamini toksisitesicc Akut: Uyu.ukluk, ba.a.r.s., papil odem, kabar.k fontanel Kronik: Kabuklu kuru deri; sac dokulmesi; dilde yaralar; hiperostoz; i.tahs.zl.k; kafa ici bas.nc art... (psodotumor serebri); teratojenik, karaci.er parankim hucre hasar. . D vitamini toksisitesicc Akut: Hiperkalsemi, hiperkalsiuri, kas zay.fl..., i.tahs.zl.k, kusma, ba.a.r.s., poliuri. Hiperkalsemi aritmi, hipertansiyon, bobrekten su kayb. yapar. Kronik: Nefrokalsinoz, kemik a.r.s., damar kalsifi kasyonu, bobrek yetersizli.i, idiyopatik infantil hiperkalsemi . E vitamini toksisitesicc Kas zay.fl ..., diyare, K vitamini antagonisti, antikoagulan ilac etkisinde art.. . K vitamini toksisitesicc Suda cozunen analoglar yenido.an sar.l... yapar. Menadione yenido.an hemolizini ba.lat.r . C vitamini toksisitesicc Urikozuri, okzalat ta.lar., G6PD eksikli.i hemolizi, bebeklerde rebound skorbut; glukozuri testi yalanc. pozitif; hematokezya testi yalanc. negatif . Niasin toksisitesicc Histamin salg.s., ulser, ast.m, k.zarma, ka..nt., gut, hepatotoksik . Eosinofi li, miyozit, fasiit, skleroderma 114. R.KETSDE AYIRICI TANI Ca P PTH 25 OH Vit D 1,25 OH Vit D .drar Ca Nutrisyonel R. N/a a a a a a Premature R. a a N a a a Vit D ba..ml. Tip-I a a a N a a Vit D ba..ml. Tip-II a a a N aa a Hipofosfatemik R. N/a a N N N/a N ID: 02T183 BAZI ONEML. B.LG.LER 97 www.tusdata.com 115. COCUKLARDA GORULEN BAZI M.KROS.TER ANEM. NEDENLER.N.N AYIRICI TANISI Demir eksikli.i alfatalasemi trait Betatalasemi trait Hemoglobin- E trait Hemoglobin Du.uk/cok du.uk Du.uk Du.uk Du.uk MCV Du.uk/cok du.uk Cok du.uk Cok du.uk Cok du.uk Eritrosit say.s. Du.uk Yuksek Yuksek Du.uk RDW Yuksek Normal Normal Normal Serbest eritrosit protoporfi rini Yuksek Normal Normal Normal Hemoglobin elektroforezi Normal Normal Yuksek A2 Normal Kord kan. Normal Bart Normal F, A, E Ferritin Du.uk Normal Normal Normal 116.Sefal hematom, subperiosteal vaskuler kanama sonucu geli.en hemorajik kolleksiyondur. Lezyon do.umdan 24-48 saat sonra belirir, unilateraldir ve pariyetal bolge uzerindedir. Sefal hematomlar.n alan., etkilenen kemik ile s.n.rl.d.r ve sutur atlamazlar. Vakalar.n %15finde altta lineer k.r.k da mevcuttur. Kucuk sefal hematomlarda anemi ve hipovolemik .ok gibi komplikasyonlar nadiren gorulurken, buyuk sefal hematomlar DIC, hiperbilirubinemi, osteomyelit, sepsis veya menenjite neden olabilirler. Sefal hematomlar.n buyuk k.sm. 1-2 ay icerisinde kendili.inden rezorbe olurlar. Kaput suksadenum, kafaderisi ve kaslar.n.n hemorajik odemi ile karakterize olup, klinik onemi yoktur ve do.umdan sonra birkac gun icerisinde kaybolur. 117. Marasmusta kalori eksikli.i fazlad.r, bebe.in buyumesi belirgin yava.lar ve tart. azalmas. cok belirgindir. Protein yetersizli.i, enerji yetersizli.ine paralel oldu.u icin kan albumin duzeyi azalmaz ve odem olu.maz. Kwashiorkorda fazla kalori eksikli.i yoktur ve bebe.in buyumesi normale yak.nd.r. Halbuki bu buyume temposuna gore ald... protein miktar. du.uktur ve bu nedenle kan albumin duzeyleri du.er. Sonucta odem ve kar.n .i.li.i geli.ir. Bu yuzden tart. kayb. azd.r veya olmaz. Ama protein eksikli.ine ba.l. olarak sac ve deri de.i.iklikleri immunolojik bozukluklar s.k gorulur. 118. YEN.DO.AN KANAMA D.YATEZLER.NDE AYIRICI TANI Koagulasyon Testleri YDHH D.K KC Hastal... PT Cok uzam.. Uzam.. Uzam.. aPTT Uzam.. Uzam.. Uzam.. TT N Uzam.. Uzam.. FDP N Artm.. N veya Artm.. Fibrinojen N Azalm.. Azalm.. Tr Say.s. N Azalm.. N veya azalm.. K vitaminine cevap Dramatik cevap verir Cevap Yok Azalm.. cevap 119. Annedeki Non Infeksiyoz Hastal.klar.n Fetus Ve Bebekteki Etkileri Hastal.k Etkisi Mekanizma Kolestaz Preterm do.um Bilinmiyor. Hepatit E Siyanotik kalp hastal... .ntrauterin buyume gerili.i Fetal hipoksi Diabetes mellitus LGA, Hipoglisemi A..r Diabet: SGA Fetal hiperglisemi insulini artt.r.r, insulin de en onemli fetal buyume hormonudur. Vaskuler hastal.k, plasental yetmezlik .lac ba..ml.l... IUBG, Neonatal yoksunluk sendromu Direkt ilac etkisi, kotu beslenme ve cevre .artlar. Endemik guatr Hipotiroidi .yot eksikli.i Graves hastal... Neonatal gecici tirotoksikoz Tiroidi stimulan antikorlar.n plasental geci.i Herpes gestasyonalis Bulloz ra. Bilinmiyor Hiperparatiroidi Neonatal hipokalsemi Annedeki yuksek kalsiyum bebe.e gecer ve PTHfu bask.lar Hipertansiyon IUBG .nutero bebek olumu Plasental yetmezlik ve fetal hipoksi ITP Trombositopeni Anneden gecen nonspesifi k antikorlar .zoimmun trombositopeni ya da notropeni Trombositopeni ya da Notropeni Annede gecen spesifi k trombosit ya da notrofi l antikorlar. Malign melanom Fetal tumor Metastaz Myasthenia gravis Gecici neonatal myasteni Plasentadan gecen Achreseptor antikorlar. Myotonik distrofi Neonatal myotonik distrofi , konjenital kontrakturler Genetik faktorler Obesite Makrozomi, hipoglisemi Bilinmiyor Fenilketonuri KKH, Mikrosefali, Mental retardasyon Artm.. fetal PhA duzeyi Preeklampsi, eklampsi IUBG, Notropeni, trombositopeni, fetal olum Uteroplasental yetmezlik, fetal hipoksi, vazokonstruksiyon Renal Transplant IUBG Uteroplasental yetmezlik Kan uyu.mazl.klar. Fetal anemi, hipoalbuminemi, hidrops, yenido.anda sar.l.k. Anneden gecen antikorlar.n fetusda hucre y.k.m. (hemoliz) yapmas. Orak hucreli anemi IUBG, preterm do.um Annedeki orakla.ma fetal hipoksi yapar SLE Konj.Kalp blo.u, rash, anemi, trombositopeni, notropeni Anneden gecen antikorlar Ailevi trombofi li Olu do.um, IUBG Uteroplasental dola..mda trombozlar 98 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 124: Ekstrakranial kanama ce.itleri 125: Kanama Bozukluklar. .cin Tarama Testleri Test Test edilen mekanizma Normal Bozukluk Protrombin zaman. (PT) Ekstrinsik ve ortak yol Yenido.an doneminden sonra <12 sn, miad.nda yenido.anda 12-18 sn Vitamin Kfya ba.l. faktorlerde defekt, yeni do.an.n hemorajik hastal..., malabsorbsiyon, karaci.er hastal..., DIC, oral antikoagulanlar, fare zehri al.nmas. Aktivite parsiyel tromboplastin zaman. (aPTZ, PTT) .ntrinsik ve ortak yol Yenido.an doneminden sonra 25-40 sn, miad.nda yenido.anda 70 sn Hemofi li, von Willebrand hastal..., heparin; DIC; faktor XII, IX ve XI eksikli.i, lupus antikoagulan. Trombin zaman. (TT) Fibrinojenin fi brine donu.umu Yenido.an doneminden sonra 10-15 sn, miad.nda yeni do.anda 12-17 sn Fibrin ayr.lma urunleri, DIC, hipofi brinojenemi, heparin Kanama zaman. (KZ) Hemostaz, kapiller ve trombosit i.levi Yenido.an doneminden sonra 3-7 dak. Trombosit i.lev bozuklu.u, trombositopeni, von Willebrad hastal..., aspirin Trombosit say.s. Trombosit say.s. 150 000-450 000/mm3 Trombositopeninin ay.r.c. tan.s. Periferik yayma Trombosit say.s. ve buyuklu.u, eritrosit morfolojisi - Buyuk trombositler periferik y.k.m. du.undurur; parcal., garip eritrosit morfolojisi mikroanjiopatik olay. du.undurur (or. Hemolitik uremik sendrom, hemanjiyom, DIC) 02T059 BAZI ONEML. B.LG.LER 99 www.tusdata.com 120. Pediatride antikorlar ve hastal.k ili.kileri Antikor .li.kili Hastal.k C-ANCA (antinotrofi lik stoplazmik antikor) Wegener Granulomatozu, Ulseratif Kolit (Bazen) P-ANCA Mikroskopik Polianjilitis (mikroskopik PAN) ANA SLE (Tarama testi), JRA (oligotip1 ve poliartikuler RF+) Anti ds DNA SLE (spesifi k, hastal.k aktivitesiyle ili.kili Antismoothmuscle (Anti-SM) SLE (spesifi k) Anti RO Antikorlar. Sjogren, SLE, Neonatal Lupus Anti LA Antikorlar. Sjogren, SLE, Neonatal Lupus Antihiston Antikorlar. .laca ba.l. Lupus (en s.k neden Prokainamid) Antisentromer Antikor CREST Sendromu Anti JO-1 Antikor DM/PM Anti-RNP Miks Ba. doku Hastal... Antikardiyolipin Antikor IgG, M Antifosfolipid Sendrom Lupus Antikoagulan Antifosfolipid Sendrom Anti LKM-1 ANA, SMA, LSP-1 O.AH (Otoimmun Hepatit) Antimitokondrial Antikor (AMA) O.AH, Primer Bllier siroz Antitiroglobulin Antikor Hashimato (erken donem) Anti Mikrozomal Antikor Hashimato (gec donemde daha spesifi k) Islet Cell Antikorlar Tip I DM Anti intrinsik Faktor Pernisiyoz Anemi Paryetal Cell Antikorlar Pernisiyoz Anemi Asetilkolin Reseptor Antikoru Myastenia Gravis Anti-Yo antikor Subakut Serebellar Dejenerasyon Faktor 8 antikoru Hemolifi A. Tiroid Stimulan immunglobulin (TSH. reseptor antikoru) Graves Hastal... 121. Konjenital hipotiroidi bulgular.: . Do.umda; Postmaturite, 4 kgfdan fazla do.um a..rl..., kaba yuz, makroglossi, buyuk arka fontanel bulunur. . .lk uc gunde; Mekonyum c.karma 20 saati a.ar. Hipotermi, periferik siyanoz, odem, hipoaktivite, letarji gozlenir. . .lk yedi gunde; zay.f emme, cabuk yorulma, sesli soluma, apne, kaba sesle a.lama, abdominal distansiyon vard.r. . .lk 28 gunde konstipasyon, umbilikal herni, kretonoid gorunum, uzam.. sar.l.k geli.ir. . .nfant ve cocukta, geli.me gerili.i, so.uk intolerans., Kocher- Debne-Sanelaigne sendromu (kaslarda psodohipertrofi), gecikmi. DTR gev.eme zaman., azalm.. vucut .s.s., kan bas.nc., nab.z bulunur. Genellikle normokrom normositer anemi vard.r. Yenido.anda diz grafi si, 3 aydan sonra el bilek grafi si istenir. . Normal mental ve motor geli.me icin L-tiroksin 3 aydan once ba.lanmal.d.r. 122. Takvim Ya.. (TY), Boy Ya.. (BY) Ve Kemik Ya..na (KY) Gore Boy K.sal...na Pratik Yakla..m TY>BY>KY Hipotiroidizm TY>KY>BY .zole GH eksikli.i TY>BY.KY Konstitusyonel boy k.sal... TY=KY>BY Ailevi boy k.sal... 123. DUKE KR.TERLER. Major Kriterler 1) Enfektif Endokardit .cin Pozitif Kan Kulturu (Gold Standart) .ki ayr. kan kulturunde enfektif endokarditin tipik mikroorganizmalar.: viridans streptococci, Strep bovis toplumdan edinilmi. Staph aureus veya enterokoklar 2) Enfektif endokarditin pozitif ekokardiyografi si (Apse, vejetasyon, protez kapa.. ayr..mas.) Minor Kriterler 1) Predispozisyon: .ntravenoz ilac kullan.m. veya yatk.nl.k yaratan kardiyak bozukluk 2) Ate. 38,5‹C uzerinde 3) Vaskuler fenomen: major arteriyel emboli, septik pulmoner infarktlar, mikotik anevrizma, intrakardiyak hemoraji, konjuktival hemoraji, Janeway lezyonlar. 4) .mmunolojik kriterler, glomerulonefrit, osler nodulleri, Roth lekeleri, romatoid faktor 5) Mikrobiyolojik kan.t, yukar.da tan.mlanan major kriterlere uymayan kan kulturu pozitifl i.i 6) Ekokardiyografi, yukar.da tan.mlanan ekokardiyografi kriterlerine uymayan kriterler 100 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 126: KRON.K ED.NSEL KAPAK LEZYONLARINA OZGU F.Z.K, EKG VE RONTGEN BULGULARI Fizik Bulgular EKG Rontgen Aort darl... Pulsus parvus et tardus (ya.l. hastalarda ve aort yetersizli.inde olmayabilir), Ejeksiyon ufurumu, boyuna yay.l.r; Uzun konumu de.i.memi. sol ventrikul tepe at.m. A2 zay.f, S2 tek veya paradoks ciftle.mi. S4 gallop Sol ventrikul hipertrofi si Sol dal demet blo.u s.k Nadiren iletim sistemi kalsifi kasyonuna ba.l. blok Sol ventrikul di late olmaks.z.n belirgin Post-stenotik aort koku geni.lemesi Aort kapak bolgesinde kalsifi kasyon Aort yetersizli.i Nab.z bas.nc. artar Cift centikli karotid nab.zlar H.zl. nab.z c.k... ve ini.i Hiperkinetik ve laterale kayan tepe at.m. Diastolik dekre.endo ufurumu, uzunlu.u darl.kla orant.l.d.r Sistolik ak.m ufurumu, S3 s.k Sol ventrikul hipertrofi si Dar derin Q dalgalar. Sol ventrikul ve aort dilatasyonu Mitral darl... S1 kuvvetli Ac.lma sesi (S2-ac.lma sesi aral... darl...n derecesi ile ters orant.l.) Kapak kalsifi k ise S1 kuvvetli de.il ve ac.lma sesi yok Pulmoner arteryel hipertansiyon be lirtileri Sol atrial patoloji Atrial fi brilasyon s.kt.r Pulmoner arteryel hipertansiyon geli.ti.inde sa. ventrikul hipertrofi si Buyuk sol atrium: cift dansite, ozefagus posterior yonde bombe yapar, sol ana bron. yukselir Sol atrial apendiksin buyumesi sonucu kalbin sol s.n.r. duzle.ir Kucuk ya da normal sol ventrikul Pulmoner arter buyuk Pulmoner venoz konjesyon Mitral yetersizli.i Hiperdinamik sol ventrikul vurusu Aksillaya yay.lan holosistolik ufurum (bu ufurum akut MYfde, prolapsusda ve papiller kas fonksiyon bozuklu.unda atipik olabilir) Sol atrium anormalli.i Sol ventrikul hipertrofi si Atrial fi bri lasyon Sol atrium ve sol ventrikul buyuk Pulmoner venoz konjesyon Mi tral kapak prolapsusu Bir veya daha cok sistolik klik Go.us iskelet anomalilerinin yuksek gorulme s.kl...: duz s.rt sendromu, pektus ekskavatus Genelde normal Bazen infe rior derivasyonlar.da ST cokmesi ve T ters donmesi Kapak yetersizli.inin derece sine ve ek anomali varl...na ba.l. Trikus pid darl... Sinus ritminde ise, juguler venoz distan siyon ve a dalgas. belirgin, sol sternum kenar.nda diastolik rulman ve trikuspid ac.lma sesi Trikuspit ac.lma sesi ve inspiryum ile artan rulman Atrial fi brilasyon s.k Sa. atrium anormalli.i Buyuk sa. atrium Trikuspid yetersizli.i Juguler venoz distansiyon ve buyuk (sistolik) yetersizlik dalgalar. Sternum sol kenar.nda solunumla artan sistolik ufurum (inspirasyonda artar) Diastolik ak.m rulman. Sa. ventrikul S3fu (solunumla artar) Sistolik pulsasyonlarla beraber Sa. atrium anormalli.i Trikuspid yetersizli.inin nedenine ba.l. bulgular Sa. ventrikul ve sa. atrium geni. trikus pit yetersizli.i nedenine ba.l. bulgular 02t039 BAZI ONEML. B.LG.LER 101 www.tusdata.com 1. Hipoglisemik komada hangisi gorulmez? - Dehidratasyon hiperosmolar nonketotik komada daha s.k kar..la..l.r. Diyabetiklerde en s.k gorulen koma hipoglisemi komas.d.r. En olumcul olan ise laktik asidoz komas.d.r. 2. Thrombopoitein = Rasligand 3. Cushing hastal...nda hangisi gorulmez? - Cushing hastal... diyabete e.ilim olu.turur. 4. A.a..daki diuretiklerden hangisi metabolik alkaloz yapar? - Spironolakton gibi potasyum koruyucu diuretikler ve asetozolamid gibi karbonik anhidraz inhibitorleri haric tum diuretikler metabolik alkaloz yapar. 5. Hangi kalp hastal...nda devaml. ufurum gorulur? - PDA. Sistolodiastolik ufurum olur. 6. Hamile bir hastada prognozu en cok etkileyen kapak hastal... hangisidir? - Aort darl.... 7. Hangi anemide membran defekti vard.r? - Herediter sferositozfda membran proteinlerinden spektrin ve ankrin defekti vard.r. 8. Di. cekimi oncesi infektif endokardit profilaksisi gerektirmeyen durum hangisidir? - Gecirilmi. bypass operasyonu, kal.c. kalp pili tak.lm.. hastalar, izole sekundum ASD, tamir edilmi. ASD, VSD ve PDA, izole mitral kapak prolapsusu. 9. Hangisi akut romatizmal ate.in ilk ata..nda en s.k olum nedenidir? - Miyokardit. 10. Hangisi ulseratif kolitin komplikasyonu de.ildir? - Alopesi 11. Aort oda..nda sistolik kre.endo dekre.endo ufurum al.n.yor. Ufurum izotonik eksersiz ile art.yor. Bu hastada en olas. tan. nedir? - Hipertrofi k kardiyomyopati 12. Koroner arter hastal... icin hangisi ba..ms.z risk faktorudur? - Diabetes mellitus 13. Diyabetik komalardan anyon gap ac... artan ve idrarda keton saptanmayan durum hangisidir? - Laktik asidoz 14. Miksodem komas. veya addison krizi tedavisinde ilk ilac nedir? - Hidrokortizon 15. Gravesf hastal...nda radyoaktif iyot uptake testi yuksek tutulum olarak bulunur. 16. LDHfy. en cok art.ran efuzyon parapnomoni seyrinde geli.endir. En s.k pnomokoklar.n seyrinde parapnomonik effuzyon saptan.r. 17. Lejionella pnomonisinin tan.s.nda en guvenilir yontem, idrarda antijen bakmakt.r. 18. Akci.er epidermoid ca (squamoz cell cafda) tan.da ilk yap.lmas. gereken balgam sitolojisidir. 19. Testisi etkileyen vaskulit PANfd.r. 20. Trombofl ebit, eritema nodosum, pustuler lezyonlar, behcet hastal...nda gorulen cilt bulgular.d.r. 21. Buerger hastal... arter, ven ve sinirleri etkileyen vaskulittir. 22. Alfa fetoprotein hangisinde yukselmez? - Trizomiler 23. 65 ya..nda erkek hastada bel a.r.s., yuksek sedimentasyon var ise tan. multiple myelomdur. Tan.da ilk olarak protein elektroforezi istenmelidir. 24. Faktor 12 eksikli.inde aPTT uzun, PT ve kanama zaman. normal olup, klinikte kanama olmaz. 25. CD 20 antikoru hangi hastal.kta tedavide verilir? - NHL (ilac ise rituksimabft.r.) 26. En iyi prognozlu Hodgkin hastal... hangisidir? - Noduler lenfosit predominant tip (WHO s.n.fl amas.na gore) 27. En s.k ozefajit yapan ilac? - Doksisiklin 28. Depremde gocuk alt.nda kalanlarda en s.k olum sebebi nedir? - Myoglobininuriye ba.l. ATN (Crush sendromu) 29. Akut losemi ve lenfomalardan sonra en s.k gorulen glomerulonefrit hangisidir? - Minimal lezyon hastal... (cocuklarda en s.k nefrotik sendrom nedenidir, eri.kinde ise en s.k membranoz.) 30. Kronik bobrek yetmezli.inde en s.k olum sebebi nedir? - Kardiyovaskuler sorunlar (ABYfde ise en s.k oliguri doneminde s.k olan infeksiyonlard.r.) 31. KML tedavisinde birinci tercih ilac hangisidir? - .matinib mesilat 32. Multipl myelomfda kemik ili.inde plazmositer hucrelerin %30fdan fazla olmas. gerekir. 33. Alkalen fosfataz, kemik, karaci.er, ba..rsak, plasenta kaynakl. bir enzimdir. 34. EKGfde 1o veya AV tam blok sorulabilir. 35. Kalpte diastolik ufurume, mitral yetersizli.i, aort darl... neden olmaz. 36. Akut myokardit en s.k viral (coxackie B) etkendir. 37. Pnomosistis karini pnomonisi, HIV seyrinde s.k olmakla beraber oda havas.nda hipoksi olur. 38. Plevral efuzyon, pH du.uk, LDH ve protein yuksek ise tan., Parapnomonik efuzyondur. 39. Pnomotoraks, takipneik genc bir hastada solunum sesleri o tarafta azalm.., perkusyonda hipersonorite saptan.rsa akla gelmelidir. DAH.L.YEfDE BAZI ONEML. B.LG.LER 102 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 40. Romatoid artritte distal interfalankslar etkilenmez. 41. 63 ya..nda erkek, bel a.r.s. ile geliyor. Anemisi var, litik lezyonlar. var, sedimi yuksek, litik tan.? ¨ Multipe myelom - Bu hastadan immunelektrofez ve kemik ili.i tan. icin istenmelidir. - Bu hastada tedavide Melfelan ve otolog kemik ili.i nakli yap.l.r. 42. Yeti.kin hastada dermatomyozit ve polimyozit saptan.rsa mutlaka ozellikle GIS adenokanser ara.t.r.lmal.d.r. 43. Renal tubuler asidoz tip Ifde idrar pHfs. >5.5 dir. 44. Nefrotik sendromda gross hematuri ve hipertansiyon beklenmez. 45. Kronik pankreatit, steatore, diyabet varl... ve zay.fl ama varsa akla gelmelidir. 46. OGTTfde 3. saat kan .ekeri du.uk ise tan. reaktif hipoglisemidir. 47. Hiperkalseminin en s.k nedeni nedir? - Primer hiperparatiroidi 48. Yo.un bak.m unitesinde yatan ate.i, kanamalar. olan hastada ilk akla gelmesi gereken tan. nedir? Dissemine intra vaskuler koagulopati (DIC) - Yo.un bak.mda DIC .uphesinde hastadan oncelikle istenmesi gereken testler: Koagulasyon testleri, trombosit say.m.d.r. - Boyle bir hastan.n tedavisinde oncelikle eritrosit, trombosit, taze donmu. plazma verilir. 49. Folik asit eksikli.i, makrositer anemi tan. icin en guvenilir test: Figlu testi 50. Kanama zaman., APTT uzun, PTZ normal olan kanama ile gelen hastada VWH ara.t.r.lmal.d.r. 51. Hemolitik transfuzyon reaksiyonu hangisinde gorulmez? Rh uygunsuzlu.u 52. Genc hastada, hemolitik anemi, akut hepatit bulgular., ekstrapramidal bulgular varsa Wilson hastal... akla gelmelidir. 53. Gebeli.in 3. trimestirinde AST, ALT, bilirubin yuksek. PTZ uzam... Tan. nedir? Gebeli.in akut ya.l. karaci.eri 54. Amibik kolit vakas.: Kanl. ishal, gaita mikroskobisinde eritrosit goruluyor (Lokosit olmamas.na dikkat). kolonoskopide matara veya .i.e tarz. ulserler var. Bu hastada tedavi ve ilac dozu; Metranidazol; 3x750 mg 10 gun 55. Turcot sendromu: Adenomatoz polip+ beyin tumoru (gliomlar s.kt.r) 56. DM tan. kriterleri. En iyi tan. yontemi OGTT ile 2. saat de.erinin 200 mg/dlfden fazla omas.d.r. 57. Hiponatremi endokrin hastal.klar.n hangisinde gorulebilir? - Hipotiroidi 58. Yuksek anyon ac.kl. asidoz, renal tubuler asidozlar seyrinde olmaz. 59. Ast.m bron.iale seyrinde hemoptizi olmaz. 60. Akut myokard infarktusu sonras.nda ACE inhibitorleri veya ARBfler remodellingi onler. 61. Aort yetmezli.i, geni. nab.z bas.nc.na yol acar. 62. Sigara icen erkek hasta, zay.fl ama, hemoptizi ve go.us a.r.s. ile geliyor. Akci.er grafi sinde kaviter kitle lezyon saptan.yor. Tan.n.z nedir? - Akci.er squamoz cell ca 63. Angina benzeri klinikle gelen hastada kapak hastal.klar.ndan aort stenozu du.un. 64. Kolesterol iceri.i yuksek plevral mayiye Romatoid artrit seyrinde rastlan.l.r. 65. Astma krizinde ilk once oksijen verilmelidir. .lac olarak, beta agonistler ilk tercihtir. 66. Digital intoksikasyonunda sinus ta.ikadisi ve Mobitz Tip 2 blok gorulmez. 67. AA tip amiloid yapan nedenler, bron.ektazi, romatoid artrit, FMF, tbc, kronik osteomyelittir. 68. Akci.erin en s.k gorulen konjenital anomalisi azigos lobudur. 69. Kalp kas. primer enerji kayna.. olarak serbest ya. asitlerini kullan.r ve kas.lmas. icin gerekli kalsiyum extraselluler kalsiyumdur. 70. A-V nod interatrial septum pars membranaceafdad.r. 71. S1 atrioventrikuler, S2 semilunar (aort ve pulmoner) kapaklar.n kapanma sesidir. 72. MI seyri s.ras.nda kullan.lan ve mortaliteyi azaltma yan.nda ventrikuler anevrizma geli.imini engelleyen ilac ACE inhibitorleridir. 73. S2 paradoks ciftle.me nedenleri kalbin sol taraf patolojileridir. 74. IHSS genc atlet ve sporcular.n en s.k kardiyak ani olum nedenidir ve ufurumu venoz donu. ile ters orant.l.d.r. 75. Pnomoni seyrinde hiponatremi= Legionella pnomonisi. 76. Hipotansiyon+boyun venlerinde dolgunluk+pulsus paradoksus+telede cad.r kalp+EKG de voltaj kayb. = Tamponad. 77. Nonkazeifiye granulom+hiperkalsemi+uveit+eritem a nodosum+AC de bilateral hiler LAP= Sarkoidoz. Hiperkalsemi tedavisinde prednol verilir. 78. Asbeste ba.l. en s.k AC adeno CA gorulur ama Mezotelyoma en s.k nedeni asbesttir. 79. Eri.kinde koroner arteri en s.k tutan vaskulit PANfd.r. Cocukta ise Kawasaki hastal...d.r. 80. K.sa PR geni. QRS ve delta ile carp.nt.l. genc hastada Wolf Parkinson White sendromudur. 81. Ani ba.layan go.us a.r.s. nefes darl... immobil hastan.n EKGfde S1 Q3 T3 patterni, EKO da akut sa. yetmezlik bulgular. varsa tan. pulmoner embolidir. 82. Aort oda..nda sistolik ejeksiyon ufurumu, S2 paradoks cift ve ufurum venoz donu.u art.ran manevralar ile .iddeti azal.yor. Tan. nedir? - Hipertrofi k kardiyomyopati (IHSS) 83. Go.us a.r.s. var, kalp enzimleri normal. Konkav ST yuksekli.i var. Tan. nedir? - Perikardit 84. Pulmoner embolilide, kan gaz.nda ne saptan.r? - Hipoksi, hipokapni ve respiratuar alkaloz. 85. Sa. akci.er alt lobda duzgun kenarl. konsolidasyon, kanda eozinofi l art... tan.? - Kist hidatik 86. Bron.ektazi tan.s.nda en guvenilir tan. yontemi? - Yuksek cozunurluklu tomografi 87. Orta ya.l. erkek, halsizlik, yorgunluk, zay.fl ama ve carp.nt. ile geliyor. Fizik muayenede mukozalar soluk. Kalpte 2/6 dereceden sistolik ufurum al.n.yor.Hemoglobin 7 g/dl, MCV 68 fl , lokosit, trombosit, retikulosit say.s. normal. Serum demiri ve demir ba.lama kapasitesi du.uk olarak bulunuyor? - Kronik hastal.k anemisi 88. Ondort ya..nda erkek, Soluk ve dalak 6 cm palpl, Hemoglobin 9 gr/dl, MCV 81 fl , lokosit ve trombosit say.s. normal. Periferik yaymada eritrosit yap.s. hiperkrom mikrositer olarak bulunuyor. tan. nedir?, Tedavisinde ne yap.l.r? - Herediter sferositoz, splenektomi 89. Hangisinde hipokrom makrositer anemi gorulmez? - Sideroblastik anemi (hipokrom mikrositer anemi olur.) BAZI ONEML. B.LG.LER 103 www.tusdata.com 90. Yo.un bak.m unitesinde yatan hasta. Genel durum kotu, tansiyon du.uk, nab.z h.z. 120/dk, ate. 39 derece, dren ve kateter yerlerinden aktif kanamas. saptan.yor. Hemoglobin 7 gr/dl, lokosit ve trombosit say.s. du.uk bulunuyor. Periferik yaymada .istositler ve fragmante eritrositler saptan.yor. Retikulosit say.s. %5 olarak bulunuyor. Kanama zaman. 12 dk, protrombin zaman. 18 sn, aPTT 65 sn olarak bulunuyor. tan. nedir? Tedavisi nedir? - DIC, altta yatan hastal...n ortadan kald.r.lmas.d.r. Semptomatik olarak taze donmu. plazma verilir. 91. Burun kanamas. ve tekrarlayan derin ven trombozu var. FMfde eritromelalji ve splenomegalisi var. Trombosit say.s. 720 bin, lokosit say.s. 12 bin, hb ve retikulosit normal. Bu hastada tan. nedir, birinci tercih ilac nedir? - Primer (esansiyel) trombositoz, anagralid 92. Alt.m..be. ya..nda, 30 y.ld.r DM tip II tan.s. ile izlenen hasta, bulant., kusma, i.tahs.zl.k ve ka..nt. ile geliyor. Nokturi tan.ml.yor. Hemoglobini 8 gr/dl, MCV 70 fl , lokosit ve trombosit say.s. normal. Serum kalsiyumu 7 mg/dl, fosfor 6 mg/dl, kreatin klirensi 12 ml/dk olaraka bulunuyor. Tedavide ne yap.l.r? - Tan. son donem KBY, tedavi diyaliz. 93. Diabetik ketoasidoz tedavisinde en onemli sorun olu.turan elektrolit bozuklu.u hangisidir? - Hipokalemi 94. Beyin kanamas. nedeniyle yo.un bak.mda yatan hastan.n laboratuvar.nda serum sodyumu 120 mEq/L, serum osmolaritesi 250 mosmol/kg olarak bulunmu.tur. .drar sodyumu ve osmolaritesi ise yuksek olarak saptan.yor. Tan. nedir? - Uygunsuz ADH send. su yukleme testi, ilk yap.lacak s.v. k.s.tlama 95. Serum kalsiyumu du.uk, fosfor ve parathormon yuksek. Tan. nedir? - Psodohipoparatiroidi 96. K.rk ya..nda erkek, karaci.er fonksiyon testlerinde AST 210, ALT 80, GGT 125 U/L, alkalen fosfataz normal bulunuyor. Bu hastada en olas. tan. nedir? - Alkolik hepatit 97. 34 haftal.k hamile bir bayan karaci.er fonksiyon testlerinde ALT 400, AST 200, GGT ve alkalen fosfataz hafi f yuksek, total bilirubin 5 mg/dl, direk bilirubin 3 mg/dl, protrombin zaman. 19 sn olarak bulunuyor. Tan.n.z nedir? - Gebeli.in akut ya.l. karaci.eri 98. Psodomembranoz enterokolitte kullan.lan maya hangisidir? - Sakkaromices boylardi 99. Yemek ve alkol ald.ktan sonra kar.n a.r.s., zay.fl amas. ve steatoresi var. B12 eksikli.i ve kan .ekeri yuksek, en spesifi k tan. testi hangisi? - Tan.; Kronik pankreatit, bendromit testi 100.Akut bobrek yetmezli.i var. .drar mikroskobisinde eritrosit, tubul hucreleri ve epitelyal silendirler var. Bu hastada ABYfnin nedeni nedir? - Akut tubuler nekroz 101.FMF, psodogut, septik artrit, Behcet hastal..., ARA: en s.k diz eklemini etkiler. . Seronegatif artritler: Kalca eklemini etkiler 102.Lupuslu bir olgu verilip tan. ve tarama testi istenebilir? - ANA (tarama testi), anti-ds DNA (tan. testi). 103.MI/Kalp yetmezli.i/dijital alan hastada EKGfde normal sinus ritimleri aras.nda ba..nda P dalgas.n.n olmad..., geni. QRS kompleksleri ve negatif T dalgalar. verilmi.. Tan.? - Ventrikuler ekstrasistol. 104.AM. tan.s.nda CKMB, LDH, troponin I, AST yukselir. 105.Sa. ikinci interkostal aral.kta diastolik dekre.endo vasf.nda ufurum, tan., en s.k neden? - Aort yetmezli.i, ARA 106.Primer hipertrigliseridemi olgusu (Kolesterol <200, HDL normal, TG 450) bu hastada tedavide birinci tercih? - Fibratlar. (trigliserid 400 mg/dl den yuksek olmas. akut pankreatit icin risk olu.turur.) 107. Diyabetik hastalarda gorulen piyomyozitin en s.k etkeni? - Polimikrobik, anaerop streptokoklar. 108.Kuru oksuruk, ate., intertisyel pnomonik infi ltrasyon, kulakta bulloz mirinjiti var. Tan. nedir? Tan. yontemi, tedavi? - Mikoplazma pnomoni, so.uk aglutinin testi, eritromisin 109.Bilateral hiler LAP, eritema nodozum, uveit? Tan., tan. yontemi? - Sarkoidoz, akci.er biyopsisi 110.Nefes darl... ile gelen hastan.n muayenesinde solda solunuma i.tirak azalm... Vibrasyon torasik artm.., 104 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com perkusyonda sonoritede azalma, dinlemekle solunum sesleri azalm... Bu hastada tan. nedir? - Pnomoni ve atelektazide vibrasyon torasik artar. 111.Hipokrom mikrositer anemisi olan hastan.n demir ve demir ba.lama kapasitesi du.uk, ferritin, transferin saturasyonu ve depo demiri artm... Tan. nedir? - Kronik hastal.k anemisi 112.S.cak tip otoimmun hemolitik anemi ve herediter sferositoz, orak hucreli anemi, talasemi ekstravaskuler hemolitik anemidir. 113. 45 ya..nda bayan hasta, ate., halsizlik, yorgunluk ile geliyor. Dalak 14 cm buyuk. Lokosit say.s. 76.000, trombosit say.s. 620.000, hemoglobin 14 gr/dl, periferik yaymada lokoeritroblastik kan tablosu var. Eozinofi l bazofi l art... var. Tan., tan. yontemi, tedavide birinci tercih? - KML, sitogenetik inceleme, imatinib mesilat 114.Kanama zaman. 5 dk, protrombin zaman. 12 sn, APPT 65 sn olan ve klini.inde kanama oykusu olmayan hastada tan.n.z nedir? - Faktor 12 eksikli.i. Ayr.ca 8,9, 11 ve 12 eksiklin.inde tek ba..na APTT uzundur. 115. Kronik bobrek yetmezli.inde renal osteodistrofi nin ve sekonder hiperparatiroidinin en s.k nedeni nedir? - Hiperfosfatemi 116.ABY ile gelen hastan.n spot idrar.nda sodyum ve potasyum yuksek. En olas. etyolojik neden nedir? - Renal kaynakl. ABY 117. A.a..daki hastal.klar.n hangisinde hipertansiyon olma ihtimali en du.uktur? - Addison, Bartter sendromu ve tuz kaybettiren nefropatiler hipertansiyon yapmaz. 118. Gebelik kolestaz.n.n tan.s.nda en guvenilir test hangisidir? - GGT 119.Klini.e gelen hastan.n Anti HBs pozitif, HBs AG negatif, HBV DNA negatif, HBe Ag negatif, anti HBc Ig G pozitif tan.n.z nedir? - Gecirilmi. infeksiyon. A..l.larda sadece anti HBs pozitiftir. 120.Refl u, tan.s.nda ba.lang.cta tan. icin ust gastrointestinal endoskopik incelemesi gerekli de.ildir. Reflude 5 y.l gecmi. ve en az bir komplikasyon varsa o zaman endoskopik inceleme yap.l.r. 121. Hangisi lupus veya romatoid artritte en s.k gorulen kalp tutulum .eklidir? - Perikardit e.er kapak tutulum .ekli ise mitral yetmezli.idir. 122.Otuzbe. ya..nda erkek trafi k kazas. sonras. ani nefes darl... kan gaz. respiratuar alkaloz hipoksik hipokapnik tan.: ya. embolisi, uzun kemik k.r.klar.nda s.kt.r. 123.Hepatit C de en s.k deri lezyonu liken planusfdur. En s.k vaskulit miks kriyoglobulinemidir. 124.Kalp yetmezli.inde tan. tedavi ve prognozu belirlemede kullan.lan biyokimyasal marker hangisidir: BNP. (Brain natriuretik peptid) 125.Ellibe. ya..nda erkek epididimit, or.it ve HBs Ag pozitif hastada koroner vaskulit ve hipertansiyonu var tan.: PAN 126.Atm.. ya..nda tip 2 DM, hipertansiyonu olan hastan.n 30 dakikad.r devam eden go.us a.r.s. mevcut. Cekilen EKGfde V1 de r/s oran. 1 den buyuk, hastan.n TA 70/40 mmHg, NDS 53/dk ise tan. ve tedavi nedir: Sa. ventrikul MI ve ilk tedavi s.v. tedavisidir. 127. Urik asit duzeyini du.uren antihipertansif ajan hangisidir: Losartan (Diuretikler urik asit duzeyini yukseltir ve gut krizine neden olabilir) 128. Uzun QT sendromlar..MVP-aort darl...-IHSS kardiyak ani olum nedenleridir. 129. Bir ust solunum yolu enfeksiyonunu takiben, tum vucutta pete.iyal dokuntuleri olan ve trombosit say.s. 20.000 olan bir hastada tan.- ay.r.c. tan.? - Tan. ITP, en onemli ay.r.c. tan. Henoch schonlein purpuras.d.r. 130. Orta ya. erkek hasta tekrarlayan sinuzit, hemoptizi ve bobrek yetmezli.i varsa ne du.unurunuz? - Wegener granulomatozus 131.Kronik hemodiyaliz alan hastalarda kronik bobrek yetmezli.inin hangi komplikasyonu gerilemez? - Renal osteodistrofi 132.K.rk ya. kad.n hasta hipertansiyon, obezite, depresyon, osteoporoz, hipernatremi, hipopotasemi ve polisitemi ile geldiyse ne du.unursunuz, ilk tan. yontemi nedir? - Cushing sendromu, 1 mg dexametazon supresyon testi ve 24 saatlik idrarda serbest kortizol 133.Hangisi makrositer anemi yapmaz? - Talasemiler, demir eksikli.i sideroblastik anemi, kronik hastal.k anemisi 134. Atm.. ya. erkek hasta tum vucutta lenfadenopatisi var, hemogramda WBC 100.000, Hb,plt normal, %90 lenfosit ise tan.-tan. yontemi-tedavi Tan. KLL, tan. yontemi kemik ili.i aspirasyonu, tedavi KLL de anemi ve trombositopeni olmad... surece tedavi yok, takip 135.Progressif disfajisi ve kilo kayb. olan 70 ya..nda bir hastada olas. tan. nedir? - Ozofagus kanseri. 136.Tum vucutta ka..nt. tarif eden 40 ya..nda kad.n hasta, fi zik muayene normal, ALP yuksek, USG normal. Tan.n.z nedir? Hangi otoantikor istenir, tan. yontemi nedir? - Tan. Primer bilier siroz, antimitokondriyal antikor, tan. yontemi biyopsi. (Bu hastalarda ikter son doneme kadar gorulmez.) 137.Postop yo.un bak.mda yatan obez hasta ate., nefes darl..., carp.nt., go.us a.r.s. tarif ediyor. FMfde S3 galo mevcut. DSS: 30, Akci.er grafi si normal.Tan.n.z, kesin tan. yontemi? - Tan. pulmoner emboli, kesin tan. yontemi anjiografi 138.Elli ya. erkek hasta, carp.nt., go.us a.r.s., nefes darl... ve son 2 y.l icinde 3 kez senkop tarifl iyor. FM sa. 2. interkostal aral.kta aral.kta sistolik ufurum i.itiliyor. Karotislere yay.l.yor. Olas. tan. - tan. yontemi. Tan., Aort darl..., tan. yontemi ekokardiyografi 139. Retikulositopeni nedenleri: - Aplastik anemi - Purivat kinaz eksikli.i - Paroksismal Nokturnal Hemoglobinuri (gec donem) - B12, folik asit eksikli.i - Talasemide intrameduller hemolize ba.l. retikulosit say.s. normal veye du.uk olabilir 140.Splenektomi kontrendikasyonlar. 1. G6PD eksikli.i 2. Wiskott Aldrich sendromu 3. Agranulositoz 4. Paroksismal nokturnal hemoglobinuri 141.Sa. ventrikal myokard infarktusuI tedavisinde ozellikle izotonik s.v. yer almal.d.r. Vazodilator ilaclar kontraendikedir. 142.Trombolitik tedavinin etkin oldu.unu gosteren durumlar (mIfda): - Enzim pikinin erken olmas. - Klini.in h.zl. duzelmesi - EKG de.i.ikliklerin h.zl. olmas. - .ntranodal aritmilerin geli.mesi 143. Akut romatizmal ate.te erken donemde mitral yetmezlik, gec donemde mitral darl... en s.k komplikasyondur 144.Ast.m benzer tablo yapan ba. dokusu hastal...: Skleroderma Ast.m benzer tablo yapan vaskuliti Charg-Strause sendromu 145. Kronik obstruktif akci.er hastal...nda prognozu FEV1 de.eri belirler. 146. Tuberkulozda: - virulansdan ¨ kord faktoru - granulom olu.mas.ndan ¨ kord faktoru - kazefi kasyon nekrozundan ¨ fosfatidler sorumludur. BAZI ONEML. B.LG.LER 105 www.tusdata.com 147.Vena cava superior sendromu, Horner sendromu, pankoast tumorunu, en s.k yapan kucuk hucreli akci.er karsinomufdur. 148.Pnomoni benzeri konsolidasyon ¨ Brankoalveolar karsinom olu.turan Multi lobuler tutulum ¨ Brankoalveolar karsinom Sigara ile ili.kisiz ¨ Brankoalveolar karsinom En iyi prognozlu ¨ Brankoalveolar karsinom 149. Ya.l.larda malabsorbsiyonun en s.k nedeni bakteri a..r. co.almas.d.r. 150. Diabetes Mellitusfun patognomik bulgular.: - Efferent arteriollerde ateroskleroz - .nsulitis (ƒÀ- hucre infl amasyonu) - Retinopati - Noduler glomeruloskleroz 151. .nflamasyon s.ras.nda en yuksek art.. gosteren Serum Amiloid Aed.r. 152. .laca ba.l. lupus, artrit ve akci.er tutulumuyla gider. Antihiston antikorlar. %100 pozitiftir. 153. Behcet hastal... hem arteryal hem de venoz sistemi ve her captaki damar. tutabilmektedir. 154. Behcetfde en s.k olum nedeni pulmoner arter anevrizma y.rt.lmas.d.r. 155. Romatoid faktor (+)fli.i en s.k Sjogrenfdedir. (%90) 156. Diabetik noropati tedavisinde en guvenilir ilac gabapentindir 157.Hematuri + proteinuri = Glomeruler lezyon Pyuri + proteinuri = .nfeksiyon Kanda protein art... + proteinuri = Multipl myelom Hipertansiyon, kalp yetmezli.i, ate., epilepsi= Fonksiyonel proteinuri. Protein miktar. < 2 g/gunfdur. Nefrotik sendrom= Proteini > 3.5 gr/gunfdur. Minimal lezyon hastal...nda proteinuri selektiftir. Tubuler hastal.klar= Tubuler proteinlerin emilememesine ba.l.d.r. Protein miktar. < 2 g/gunfdur. En onemli tubul pro teini beta 2 mikroglobulindir 158: Kardiomyopatiler Parametreler Dilate kardiyomyopati Restriktif Obstruktif S.kl.k En s.k En az ikinci s.kl.kta Etyoloji (en s.k) idiopatik idiopatik Herediter Sekonder (en s.k) Alkol Amiloidoz - Patoloji sistolik fonks. bozuk Diastolik Aort stenozu Semptomlar Sol kalp yetmezli.i Sa. kalp yetmezli.i A. Stenozu EKG Sol vent. Hipertrofi bul. Non spesifi k K.sa PR, VES, Q Tele Kardiomegali Kalp buyuk de.il AS bulgular. EKO 4 bo.luk e.it geni.likte Tan. de.eri yok Kal.n septum Kesin tan. Biyopsi Biyopsi Biyopsi Tedavi Transplantasyon Transplantasyon Septal myotomi ID:10t0149 159. Nab.z Tipleri Pulsus parvus et tardus (yava. ve gec gelen nab.z): AS, hipovolemi, KKY Pulsus seler et altus: Aort yetmezli.i, hipertiroidi, PDA Corrigan nab.z (s.cray.c. nab.z, St.Vitus dans.): AY, AV blok, ciddi sinusal bradikardi Pulsus bisferiens (cift zirveli): Aort yetmezli.i, aort yetmezli.i + aort darl..., hipertrofi k kardiomyopati, hiperkinetik durumlar Dikrotik nab.z: Dilate kardiomyopati, kalp tamponad., hipovolemik .ok, tifo Pulsus alternans (de.i.ken nab.z): Sol kalp yetmezli.i (en s.k), mitral yetmezlik, aort yetmezli.i, hipertansiyon ve venoz donu.un azald... durumlar Pulsus bigeminus (iki zirveli nab.z): Bigemine ventrikuler ekstrasistoller Pulsus paradoksus: Sistolik arteriyel bas.ncta, inspiryum ile 10 mmHgfdan fazla du.menin tespit edilmesidir. Kalp tamponad., konstriktif perikardit, a..r. .i.manl.k, gebelik, akut pulmoner emboli ve .okta gorulebilir. Pulse defi sit, atrial fi brilasyonda gorulur. Kalp tepe at.m. ile periferik nab.z say.s. aras.nda fark vard.r. Apeksde periferden daha fazlad.r. Pulsus fi liformis .okta gorulen zay.f amplitudlu h.zl. nab.zd.r. 160. ELEKTROL.T BOZUKLUKLARINDA EKG DE....KL.KLER. H.PERKALEM. . T dalgas.n. amplitudu artar, sivrile.ir. Hiperkaleminin en erken belirtisidir. . P dalgas.n.n yuksekli.i azal.r ve sonunda silinir. . R dalgas. amplitudu azal.rken S dalgas. derinli.i artar, ST segmenti coker. . QRS geni.ler, T dalgas. ile QRS kompleksi birle.ir. . Son donemde ventrikuler ta.ikardi, ventrikuler fl atter ve fi brilasyon geli.ir. H.POKALEM. . T dalgas. amplitudu azal.r, negatifl e.ir. . U dalgas. belirginle.ir . ST segmenti coker . QT aral... normaldir ya da hafi fce uzar . P dalgas. amplitudu artar . PR aral... uzar . Aritmiler geli.ir H.PERKALSEM. . QT k.sal.r, en erken ortaya c.kan belirtisidir . PR uzar . QRS uzar . T dalgas. geni.ler ve kubbele.ir 106 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com . Aritmiler geli.ir H.POKALSEM. . QT uzar. Hipokalseminin en onemli ve en erken belirtisidir. . Ce.itli T dalgas. de.i.iklikleri meydana gelir. H.POMAGNEZEM. . Digital toksisitesine zemin haz.rlayabilir. . .ntraseluler K kayb.na da neden oldu.undan EKG de.i.iklikleri hipokalemiye benzer. . QRS daral.r . T amplitudu artar . A..r hipomagnezemide ise hiperkalemi belirtileri ortaya c.kar. 161: Dahiliyede hastal.klar ve kesin tan. yontemleri Hastal.k Kesin tan. yontemi KKY a EKO: Ejeksiyon fraksiyonu <%50 AMI a Klinik+enzim+EKG(3 bulgudan 2fsi varsa tan. konur Kalp kapak patolojileri a Dopplerli EKO .nfektif endokardit a Klinik+EKO bulgular.+Kan kulturunde ureme (Duke kriterleri) Kardiyomyopati a Biyopsi (en iyi sa. ventrikul apeksinden yap.l.r) Perikardial efuzyon a Perikardiosentez Vaskulit a Arter biyopsisi .nterstisiyel akci.er hast. a Akci.er biyopsisi Hipofi z tumorleri a En iyi radyolojik test MR De-Quervain troidit a Biyopsi dev hucreler Hashimato a Biyopside Hurtle cell GOR a 24 saatlik pH metri Refl u ozefajit a Endoskobik biyopsi GIS divertikulleri a Baryumlu grafi Akalazya a Manometrik bas.nc olcumu Ozefagus perforasyonu a Gastrografi nli grafi .skemik barsak hastal.klar. a Anjiografi Siroz a Karaci.er biyopsisi Pankreas hastal.klar. a Tomografi KOAH a FEV1 <80, FEV1/FVC<%70 Ast.m a Klinik +PEFfin sabah du.uklu.u Bron.ektazi a Bronkografi veya yuksek rezolusyonlu tomografi Kistik fi brozis a Ter testi /pilokarpin testi Akci.er kist hidati.i a Tomografi Karaci.er kist hidati.i a Ultrasonografi Atipik ve mantar pnomonisi a Akci.er biyopsisi Tuberkuloz a Kulturde etken mikroorganizmay. uretmek Organik toz/pnomokonyoz a Akci.er biyopsisi Pulmoner emboli a Anjiografi Pnomotoraks a PA akci.er grafi si RA a 7 kriterden 4fu Lupus a 11 kriterden 4fu Behcet hastal... a Oral afta ilave 2 kriterin daha olmas. FMF a Klinik+akut faz reaktan art.., genetik inceleme, Polimyozit a Proksimal kas tutulumu, enzim, EMG, kas biyopsisi+ (4 bulgudan 3+) Notropenik ate. a Notrofi l say.s. mm3<500 ve 1 kez ate. 38.5 ise 162: Endokrinolojide testler Test Hangi hastal...n tan. veya ay.r.c. tan.s. 1.TRH stimulasyon testi Sekonder-Tersiyer hipotroidi, sekonderde yan.t yok 2. ACTH stimulasyon testi Addison hastal...-Kortizol yan.t. yok 3.Deksometazon supres. testi C. Sendromu ve ektopikte yok, hastal...nda var 4. Glukagon provakas testi Feokromasitoma 5. Klonidin supresyon testi Feokromasitoma 6. Glukoz supresyon testi GH salg.layan adenom, akromegali 7. Vazopressin testi Santral ve nefrojenik DI ay.r.m. 8. Su k.s.tlama testi Santral ve psikojenik DI ay.r.m. 9. Metirapon testi ACTH rezervini olcmek icin kullan.r 10. Acl.k supresyon testi .nsulinoma 11. Ayakta durma testi Primer hiperaldesteronizm 12. Tuz infuzyon testi Primer hiperaldesteronizm ile esansiyel hipertans.ay.r.m. 13. Su yukleme testi Uygunsuz ADH sendromu ID:10t231 163: Dahiliyedeki baz. kontraendikasyonlar Hastal.k Kontraendikasyonlar 1. Orak hucreli anemi a.r.l. kriz .............a Kan transfuzyonu (Krizi a..rla.t.r.r) 2. So.uk tip otoim. hemol anemi ..........a Kan transfuzyonu (Semptomlar. art.r.r) 3. Vitamin B12 eksikli.i ........................a Folik asit (Norolojik semp artar) 4. G6PD.....................................................a .lac, soya, bakla, infek (Hemoliz) 5. KKY.......................................................a Kalsiyum kanal blok. (Yetmezlik a..rla..r) 6. Mit. Dar., kalsifi kas+, trombus+..........a Balon valvuloplasti (Yetmezlik, emboli) 7. Aort stenozu, IHSS ..............................a Dijital, diuretik, vazodilator (Semptomlar artar) 8. WPW .....................................................a Dijital, verapamil (Ciddi aritmi) 9. Uygunsuz ADH.....................................a S.v. (Semptomlar artar) 10. Feokrom.Postophipotansiyon .........a Dopamin (Hipovolemi oldu.u icin) 11. Metabolik asidoz pH>7.2 ...................a Bikarbonat (Beyin odemi, asidozda art..) 12. Bobrek biyopsisi ................................a Tek, DKB >120, kanama diyatezi, lokal nedenler 13. Karaci.er biyopsisi ...........................a Hemanjiom, kanama diyatezi, lokal nedenler, 14. Renal transplantasyon......................a Reversible hasar, destek tedavisi ile ya.ama, aktif hastal.k HLA uyumsuzlu.u, major ekstrarenal komplikasyonlar 15.GOR .....................................................a Alfa blokor, Beta agonist, Ca kanal blokerleri, antikolinerjik, PGE2, I2, dopamin, seratonin, diazepam 16. Endoskopi ..........................................a Divertikulit, ozefagus divertik., ozefagus perf. Tok. megakolon 17.Hepatik ensefalopati ..........................a narkotik, trankilizan, sedatif, diuretik 18. Gut krizi .............................................a Allopurinol 19. Raynoud fenomeni .........................a Betabloker, sigara, so.uk 20. ACE inhibitorleri ................................a Bileteral renal arter stenozu, gebelik,oksuruk 21.Hipertroidi krizi ..................................a Aspirin, TBGfden T4 ay.r.m.n. art.r.r 22. Betabloker .........................................a Ast.m ve 2. dereceden daha ileri bloklar 23. Dijital ..................................................a Bloklar, IHSS, aort sten. WPW send, myokardit, res.perikar. BAZI ONEML. B.LG.LER 107 www.tusdata.com 167: Losemiler Tan. Klinik Tipler ve ozellikleri Di.er AML (akut myelositer losemi) CBC de pansitopeni Periferik yaymada blastlar %90 ve auer rod hucreleri KIfde blast>%30 Pansitopeniye ait komplikasyonlar; halsizlik, yorulma, kanama diyatezleri enfeksiyonlara yatk.nl.k Organomegali ve lenfadenopati, spesifi k organ tutulumu bulgular. MO: indiferansiye: Kloroma Kotu prognoz kriterleri - M0,M4,M5,M6,M7 - ya. <2 ve >60 - LDH yuksek,auer yok - BK>100,000 (hiperlokositoz) - MDR-1 gen (+)li.i - h.zl. bolunen blastlar - t(9-11) ve trizomiler - sekonder geli.enler Tedavi: ARA-C+ daunorubisin veya idarubisin, Kemik ili.i transplantasyonu (KIT) M1: indiferansiye myeloid: M2: diferansiye myeloid: en s.k gorulen tip, auer rodlar.n en s.k goruldu.u tip M3: Promyelositik: prognozu en iyi tip, DIC ile prezentasyon, t(15-17), retinoik asit kullan.m. translokasyonu duzeltir M4: Myelomonositik: testis, di.eti, SSS tutulumu, lenfadenopati, organomegali; PAS, MPO, esteraz (+) , inv16 (+) M5: Monositik: SSS, testis, di.eti tutulumu, lenfadenopati, organomegali idrar ve serum lizozimi artar, hiperlokositoz. MDS en s.k M5fe donu.ur. M6: Eritrolosemi: Diguglielmo send: genelde MDS ye sekonder geli.ir, coombs (+) hemolitik anemi, ANA pozitifl i.i, sinovit gorulebilir, Glikoforin A(+) M7: Megakaryoblastik: Down sendromunda s.k, Platelet kokenli sitokinlere ba.l. kemik ili.inde fi brozis yo.un ALL (akut lenfoblastik losemi) PAS(+), CALLA(+) TdT (+), hucreler, %75 B hucre kokenli Pansitopeniye ait komplikasyonlar; halsizlik, yorulma, kanama diyatezleri enfeksiyonlara yatk.nl.k, lenfadenopati, organomegali, testis tutulumu, kemik a.r.s. L1: cocuklarda s.k, iyi prognoz Cocuklardaki losemilerin %80 ei B hucresi CD19 T hucresi CD 2-5-7 AMLfye gore iyi prognoz Tedavi: vinkristin, prednizolon, Siklofosfamid, L-asparaginaz %90 tam remisyon L2: yeti.kinlerde s.k L3: Burkitt tip: laktik asidoz, tumor lizis, en kotu prognoz Kotu prognoz: ya.<1 ve >10, BK>30,000, komplet remisyon icin gecen sure>4 hafta, Pre-pre B, T hucreli Zenci, Philadelphia Kromozomu (+) ve t(8-14) olanlar , CALLA (+) ve erken B eniyi prognoz KML (kronik Myeloid losemi) BK>100,000 PYfde sola kayma Ph krom (+) LAP skoru du.uk Uc evresi var: erken (kronik), akselere ve blastik (akut) Hastal...n erken donemlerinde KI fonksiyonunu korur. Ph kromozomu t(9-22) %95 pozitiftir (bcr-abl fuzyonu). Splenomegali masiftir. Subfebril ate., gece terlemesi, halsizlik gibi semptomlar vard.r. Lokositaz bulgular.: bulan.k gorme, dispne, priapizm, mental de.i.iklik olabilir. KIf de blastlar <%5 Akselere evrede primer ate., kemik a.r.s., splenomegali vard.r Blastik fazda AML klini.i vard.r. KIf de blast>%30 dur. Bazofi li ve eozinofi li blastik transformasyonun ilk bulgusu olabilir. Tedavide Hidroksiure, IFN-alfa+ sitarabin Gleevec ( imitanib) bcrabl fuzyon genini inhibe ederek %70 kur sa.lar Kesin tedavisi: Allojenik KIT KLL (kronik lenfositik losemi) CBCf de BK>100,000 lenfosit>%75 B hucre orjinli CD 19 ve 5 (+) .leri ya.ta s.k>60 Sinsi ba.lang.c, insidental tan. s.k organ infi ltrasyonu bulgular.: LAP, HM, SM Rai s.n.fl amas. prognozu gosterir: Evre 0: lenfositoz Evre 1: lenfositoz + LAP Evre 2: organomegali Evre 3: anemi Evre 4: trombositopeni Otoimmun hemolitik anemi ve trombositopeni Richter sendromu: sistemik hastal.k stabil, tek lenf nodu agresif lenfomaya donu.ur En iyi prognozlu losemi Tedavide: klorambusil ve fl udarabin kullan.l.r Otoimmun anemi ve trombositopeni icin splenektomi Hairy cell (sacl. hucreli) losemi B hucre TRAP(+) Orta ya. erkelerde s.k, Lenfadenopati yok, hepatomegali olabilir. Masif splenomegali, Pansitopeni, KI ve periferik yaymada sacl. hucre Kemik ili.i genellikle aspire edilemez Prognozu oldukca iyi Tedavide Cladribin kullan.l.r ID:10T445 108 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 164: Prerenal renal bobrek yetmezli.i ay.r.c. tan.s. Hastal.k Prerenal Renal Postrenal Akut glomerulonefrit Etioloji Yetersiz renal perfuzyon iskemik veya toksik obstruksiyon Glomerulonefrit Bun/Kreatinin oran. >20:1 <20:1 >20:1 >20:1 .drar sodyumu <20 >20 de.i.ken <20 Fraksiyone Na ekskreksiyonu <1 >1 de.i.ken <1 .drar osmolaritesi >500 250-300 <400 de.i.ken .drar mikroskobisi Benign hyalen silendirler Granuler ve tubuler silendirler Normal, eritrosit, lokosit silendirleri ve kristaller Eritrosit ve eritrosit silendirleri Tedavi S.v. tedavisi S.v. k.s.tlamas. Nedenin tedavisi Nedenin tedavisi « = du.uk, ¨ = De.i.mez, ª = Artma 165: Baz. anemi ce.itleri ve tan. yontemleri Anemi Ce.idi Tan. Demir eksikli.i anemisi Depo ferritini Kronik hastal.k anemisi Fe « FEBK « ferritinª depo demiri(++) Vit. B12 eksikli.i MCU>100 lokosit, trombosit « i.bll ªvoitª Sideroblastik anemi Kemik ili.inde ring sideroblast Aplastik anemi Kemik ili.i incelemesicSeluler eleman < %25 Otoimmun hemolitik anemi Direk coombs Herediter sfrositoz Osmotik frajilite Orak hucreli anemi HB elektroforezi, HbS > %25 GGP Dehidrogenaz eksikli.i G6PD duzeyi, Heinz body (+) Thalasemi major Hb elektroforezi, HbA(-), Hb < 6 gr/dl Thalasemi intramedia Hb elekroforezi, HbA(-), Hb > 6 gr/dl Thalasemi Minor (ta..y.c.) Hemoglobin Elektrofarezi, HbA2 > %3,4 So.uk tip O.HA Komplemanl. coomb (+) Paroksimal so.uk Hemoglobinuri Donath leindsthainer Ab (+) PNH HAM testi, CD58, CD55, CD59 166. Romatoid artrit ve osteoartrit Ozellik Romatoid artrit Osteoartrit Yumu.ak doku .i.li.i Belirgin, fusiform Hafi f, fokal Reaktif kemik yap.m. Yok Var Artikuler erezyon Yuzeysel Nadir Periartikuler demineralizasyon Var Yok Eklem aral...nda daralma Gec ve uniform Erken ve irreguler Tipik eklem tutulumu P.P D.P A.r. Devaml. (Sabah daha belirgin) Aktivite ile belirgin RF Var Yok 168. Dahiliyede ilk yap.lmas. gereken durumlar Hastal.k .lk yap.lacak i.lem 1. DIC Altta yatan hastal... tedavi etmek 2. Demir eksikli.i Tedavi oncesi altta yatan etiyolojik nedeni saptamak 3. TTP Plazmaferez 4. Notropenik ate. Tum kulturleri almak ve amikasin+seftazidim ba.lamak 5. Tumor lizis sendromu Hidrasyon 6. Hiperkalsemi Hidrasyon 7. Hiperurisemi Hidrasyon 8.Polisitemi Flebotomi 9. Warfarin toksisitesi ilac. kesmek, ve taze donmu. plazma 10. Heparin toksisitesi .lac. kesmek, ve protamin sulfat vermek 11.Hemolitik kan transfuzyonu komplikasyonu Kan transfuzyonunu durdurmak, ABY tedavisi 12.KKY ACE inhibitorleri 13. AM. Aspirin 14.Dijital intoksikasyonu .lac. kes 15. Variant anjina Verapamil 16.Supraventrikuler ta.ikardi Adenozin digoksin, verapamil, betabloker 17.Ventrikuler ta.ikardi Kardioversion 18.Ventrikuler fi brilasyon Defi brilasyon 19.Torsades de pointes Magnezyum 20.Hipotiroidi ve Addison krizi Hidrokortizon 21. Amenore+galaktore Gebelik tayini 22. Diabetik koma .lk verilecek %20-50flik dekstroz 23. Hiperpotasemi Kalsiyum glukonat (kardiak etkilerini antagonize etmek icin) 24.Ozefagus perforasyonu .lk yap.lacak PA akci.er grafi si 25.Mide ve kolon perforasyonu Ayakta direk bat.n grafi si/PA akci.er 26. Diabetik ketoasidoz .nsulin+s.v. 27.Diabetik nonketotik koma S.v. + insulin 28.Ast.m krizi Yuksek doz k.sa etkili beta 2 mimetik 29.Uygunsuz ADH sendromu S.v. k.s.tlama (< 500 ml) BAZI ONEML. B.LG.LER 109 www.tusdata.com 170. Baz. faktorlerin yar. omru a.a..da verilmi.tir: Faktor V a 12 saat Faktor VII a 2-5 saat Faktor X a 20-40 saat Faktor XI a 40-80 saat Faktor XIII a 12 gun Fibrinojen a 72-144 saat Protrombin a 48-120 saat l Yar. omru en k.sa: faktor 7 l Yar. omru en uzun: faktor 1 (fi brinojen) l Serumda bulunmayan faktor: faktor 1 l Plazmada bulunmayan faktor: doku faktoru l Fibrin stabilize edici faktor: faktor 13 l Labil koagulasyon faktorleri: 7,8,9 l Ortak yolda faktor: 5 ve 10 l Eksikli.inde kanama olmayan: faktor 12 l Eksikli.inde kanama olan ve laboratuvar testleri normal olan: faktor 13 171.Amfi zemin tutulan bolgeye gore subgruplar. ve ozellikleri .oyledir: Sentriasiner amfizem; Akci.er asinusunun (terminal bron.iolun distalinde kalan, alveol ve respiratuvar bron.iyolden olu.an unite) proksimal k.s.mlar. yani respiratuvar bron.ioller tutulur, alveoller korunmu.tur. En s.k gorulen major subgruptur. Esas olarak sigara ile ili.kilidir, birlikte s.kl.kla kronik bron.it vard.r ve akci.erin ust loblar.nda daha .iddetlidir. Panasiner amfi zem: Asinusun tamam. tutulur. En s.k alfa1 anti-tripsin eksikli.i ile birlikte gorulur. Akci.erin bazallerinde daha .iddetlidir. Distal asiner amfi zem (paraseptal veya subplevral amfi zem): Asinusun sadece distalini yan. alveolleri tutar. Lokalize kalma e.ilimindedir ve uzun sure klinik bulgu vermeyebilir. En onemli klinik sonucu spontan pnomotoraksd.r. 172. OGTT endikasyonlar. 1. 45 ya..ndan sonra herkese 3 y.lda bir OGTT yap.l.r. .lk testte bozukluk varsa y.lda bir yap.l.r. 2. .u durumlarda ise ya.a bak.lmaks.z.n OGTT yap.l.r a. Obezlerde (vucut a..rl...n.n %120fden fazla olmas.) veya vucut kitle indeksi >%27 olan ki.iler b. Birinci derecede akrabalar.nda diabetes mellitus olanlar c. 100-126 aras. de.erler icin OGTT yap.l.r d. Sebebi bilinmeyen impotans, e. Yuksek kilolu bebek do.urma f. Vulvovajinit anemnezi varsa g. Esansiyel hipertansiyonu olanlar h. Diabetin s.k goruldu.u .rktan olmak i. Daha onceden bozulmu. OGTT ve bozulmu. acl.k glikozu olan hastalar j. HDL kolesterol <35 mg/dl, Trigliserid duzeyi >250 mg/ dl olan hastalar 173: Demir eksikli.inde ay.r.c. tan. Parametre/ Hastal.k Serum Demiri SFeBK Ferritin Transferrin Saturasyonu Depo Demiri Demir eksikli.i anemisi Du.uk yuksek du.uk Du.uk negatif Kronik hastal.k anemisi Du.uk du.uk yuksek yuksek ++ Talasemiler yuksek du.uk yuksek yuksek +++ Sideroblastik anemi yuksek du.uk yuksek yuksek Ring sideroblast Hemokromatozis yuksek du.uk >1000 > %60 ++++ ID:10t0128 174: Menejitlerde bos bulgular. Purulan Tuberkuloz Aseptik Gorunum Bulan.k Ksantokromik Berrak Hucre > 1000 Co.u parcal. 200 . 1000 Co.u lenfosit 10-200 Co.u lenfosit Glikoz Cok du.uk Du.uk Normal Protein Artm.. Artm.. Normal, hafi f artm.. 110 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 175: Glomeruler hastal...n patolojik ozellikleri Hastal...n tipi Ozellikler Fokal Baz. glomerullerde (hepsi de.il) lezyon vard.r Difuz (global) Glomerullerin co.unda (> %75) lezyon vard.r Segmental Glomerullerin sadece bir k.sm. lezyondan etkilenir (fokal lezyonlar.n co.u segmentaldir, or. fokal segmental glomeruloskleroz) Proliferasyon Enflamatuar hucre infiltrasyonu olsun olmas.n geri kalan glomeruler hucrelerden birinde veya daha fazlas.nda hiperplaziye ba.l. olarak hucre say.s.nda art.. Membran de.i.iklikleri Membrandaki immun birikimler ya da bazal membran de.i.iklikleri de.i.ikliklere ba.l. olarak kapiler duvarda kal.nla.ma Yar.m ay olu.umu Epitel hucre proliferasyonu ve Bowman aral...nda mononukleer hucre infiltrasyonu ID:10t049 176. Metabolik sendromun tan. kriterleri (ATP III) A.a..daki risk belirleyicisinden en az ucunun bulunmas. . Bel (gobek) cevresinin erkeklerde 102 cmfden, kad.nlarda 88 cmfden geni. olmas. . HDL kolesterolun erkekte 40, kad.nda 50 mg/dLfden az olmas.. . 8 saat acl.ktan sonra trigliseritlerin 150 mg/dLfye e.it veya daha fazla olmas.. . Arteriyel kan bas.nc.n.n 130/85 (sistolik/diyastolik) mm Hgfye e.it veya daha yuksek olmas.. . Acl.k kan .ekerinin 110 mg/dL ve uzerinde olmas. veya diabetes mellituslu olma 177: Kromozom translokasyonlar. ve olu.an kanserler Tumor Genler Tumor Trans (9;22) BCR-ABL KML Trans (3;21) BCR AML, MDS Trans (14;18) IGH lokus,BCL- 2 Folikuler B hucreli lenfoma Trans (8-14) C-MYC, IGH lokus Burkitt lenfoma Trans (11;14) BCL-1,IGH lokus B hucreli lenfoma, mantle cell lenfoma Trans (15;17) APL-RARA Akut promyelositik losemi Trans (12;16) CHOP-FUS Miksoid liposarkom Trans (11;22) FL11-EWS Ewing sarkomu Trans (8;21) AML M2 Trans (14;18) NonHodgkin lenfoma 178: Bobrek ta.lar.n.n s.kl.k da..l.m., risk faktorleri ve radyolojik goruntusu Ta. Tipi Tum Ta.lar .cindeki Yuzdesi Risk Faktorleri Radyolojik Goruntu Kalsiyum oksalat/ fosfat 75 Hiperkalsiuri (% 40-56) Hipositraturi (%20-40) Hiperurikozuri (%15-25) Hiperoksaluri (< %5) .drar hacminde azalma (% 5-10) Opak, yuvarlak, cok say.da ta. Magnezyum amonyum fosfat (uclu fosfat/ sitruvit) 10-15 Anatomik urolojik bozukluk Ureaz ureten organizmalarla enfeksiyon Hiperkalsiuri Hiperurikozuri Opak, geyik boynuzu .ekilli Urik asit 10-15 Hiperurikozuri .drar pH<5.0 .drar hacminde azalma Nonopak ta. Sistin 1 Hipersistinuri .drar hacminde azalma Semiopak, geyik boynuzu .eklinde olabilir ID:10t053 179. Diuretik tercihi Konjestif kalp yetmezli.i aLoop diuretikler + potasyum tutucu diuretikler Akut akci.er odemi a Loop diuretikler Hipertansiyon a Tiazidler Nefrotik sendrom a Loop diuretikler Akut renal yetmezlik a Loop diuretikler + osmotik diuretikler Metabolik asidoz aLoop diuretikler veya tiazidler Metabolik alkaloz aKarbonik anhidraz inhibitorleri veya potasyum tutucu diuretikler Hiperkalsemi a Loop diuretikler .diopatik hiperkalsiuri aTiazidler Hiperpotasemi a Loop diuretikler veya tiazidler Hipopotasemi a Potasyum tutucu diuretikler Nefrolithiazis a Tiazidler Nefrojenik diabetes insipitus aTiazidler Uygunsuz ADH sendromu a Lityum, demeklosiklin Hiperaldosteronizm a Spironolakton Siroz (asit) a Potasyum tutucu diuretikler Glokom a Karbonik anhidraz inhibitorleri + osmotik diuretikler Toksikasyon (zorlu diurez) aLoop diuretikler + osmotik diuretikler K.BAS aOsmotik diuretikler BAZI ONEML. B.LG.LER 111 www.tusdata.com 180: Miyokard enfarktusunun EKG lokalizasyonu Enfarkt Alan. Primer EKG De.i.iklikleri Olan Derivasyonlar Kat.lan Olas. Damar* .nferior II, III, AVF RCA Septal V1, V2 LAD Anterior V3, V4 LAD Anteroseptal V1- V4 LAD Ekstensif anterior I, AVL- V1-V6 LAD Lateral I, AVL, V5-V6 CIRC Yuksek lateral I, AVL CIRC Posteriorõ Belirgin R. V1 RCA veya CIRC Sa. ventrikulö ST yukselmesi ve daha spesifi k olarak inferior infarktuste V4R RCA * Bu bir genellemedir ve bircok de.i.keni vard.r. õ Genellikle inferior ve lateral enfarktusle ili.kili. ö Genellikle inferior enfarktusle ili.kili. RCA= Sa. koroner arter; LAD= Sol anterior inen koroner arter; CIRC = sol sirkumfl eks koroner arterID:10t008 ID:10t011 181: Hipofi z adenomlar. Adenom tipi Hastal.k Salg.lanan Hormon S.kl.k (%) Laktotrop (PRL) Hipogonadizm, galaktore Prolaktin 25-40 Somatotrop Akromegali, gigantizm Buyume hormonu 10-15 Kortikotrop Cushing Hastal... ACTH 10-15 Gonadotrop Kitle etkisi, hipopituitarizm FSH, LH 15-20 Tirotrop Hipertiroidi TSH < 3 Nonfonksiyone Kitle etkisi, hipopituitarizm - 10-25 182. Meme lezyonlar.n.n radyolojik ozellikleri Benign: . Makrokalsifi kasyon . Du.uk yo.unlukta, duzgun opasiteler . .c yap.n.n bozulmamas. . Normal vaskularite . Radyolojik olarak klini.e e.it ya da daha fazla boyut Malign: . Mikrokalsifi kasyon . Yuksek yo.unlukta, non- homojen opasite . .c yap.n.n kesintili .ekilde bozulmas. . Artm.. vaskularite . Periferal bulan.kl.k . Klinikten daha kucuk radyolojik boyut Baz. spesifi k pnomoniler ve karakteristikleri PNOMOKOK PNOMON.S.: Lober pnomoni yapar. Toplum kokenli pnomonilerin en s.k nedeni, Herpes labialis e.lik edebilir. Parapnomonik efuzyonlara en s.k neden olur. Bakteriyemi splenektomi ve ya.l.larda s.kt.r. Tedavide 1. tercih penisilindir. STAF.LOKOK PNOMON.S.: .nfluenza, k.zam.k, IV ilac ba..ml.lar.nda s.k. PA:h.zla nitelik de.i.tiren bronkopnomoni, kavitele.me, pnomotosel, pnomotoraks var. Tedavi: Metisilin, nafcilin ve dicloxacilindir. MRSA: vankomisin, teikoplanin, rifampin verilir. KLEBS.ELLA PNOMON.S.: Tipik olarak ust loblar. tutarak lober pnomoniye yol acabilir. Apse, hiler adenopati yapabilir. Alkoliklerde s.kt.r. Volum art...na ba.l. olarak fi ssurlerde itilme izlenebilir. Tedavide 2. Veya 3. ku.ak sefalosporinler H. .NFLUENZAE PNOMON.S.: Ya.l., alkolik, kronik bron.it gibi ve ek hastal... olan ki.ilerde s.kt.r. Tip-b en patojendir. Amipisilin 1 tercih. Direnc varsa 2. ku.ak sefalosporinler, betalaktaml. kombinasyonlar verilir. M.KOPLAZMA PNOMON.S.: En s.k gorulen atipik pnomonidir. .nkubasyon suresi 14-21 gundur. USYE belirtileri, kulakta bulloz myringitis, servikal lenfadenopati, konjuktivit, norolojik belirtiler, karaci.er fonksiyon testlerinde bozukluk olabilir. Tan.:So.uk aglutinin testinde 4 kat titre art... ile konur. Tedavide eritromisin birinci tercihtir. LEG.ONELLA PNOMON.S.: Etken Legionella pnomophiliaefd.r. Sularda ya.ad... icin klima ve sulardan enfeksiyona neden olur. Kuru oksuruk, plevral a.r. ve bulant., kusma, ishal gibi GIS belirtileri vard.r. Relatif bradikardi, konfuzyon, ekstrapulmaner belirtiler s.kt.r. LDH ve kreatinin fosfokinazda artma, hipofosfatemi, hiponatremi olabilir. Tan.: En guvenilir tan. yontemi idrarda antijenini saptamakt.r. Tedavi: birinci tercih Azitromisin veya levofl oksasin CLAM.DYA PNOMON.S.: Ku., Ust solunum yolu enfeksiyon bulgular.n. takiben pnomoni ve hepatosplenomegali olabilir. Cilt lezyonu s.kt.r. PA: hilustan perifere uzanan infi ltrasyon ve hiler lenfadenopati olabilir. Tan.: Kompleman fi ksasyon testi kullan.l.r. Tedavi: tetrasiklin kullan.l.r. PNEUMOCYST.S PNOMON.S.: HIV ve transplant hastalar.nda s.k gorulen infeksiyonundur. Apekste pnomatoseller ve pnomotoraks izlenebilir. Plevral efuzyon yapmaz. Tedavi ve profi laksi: TMP/SMX verilir. 183. TELEKARD.OGRAM - Posteriordan anteriora, kaset ve tup aras. mesafe 180 cmfde iken cekilen grafi dir. - Kardiotorasik oran: Kalbin en geni. horizontal cap.n.n toraks.n en geni. horizontal cap.na oran.d.r. Bu oran.n %50fnin ustunde olmas. kardiomegaliyi du.undurur. Kalp golgesini olu.turan yap.lar: . sa. ust ko.e a superior vena kava . sa. kenar a sa. atrium . sa. kenar.n hemen alt.a inferior vena kava . kalbin taban. a sa. ventrikul . sol kenar.n alt k.sm. a sol ventrikul . sol kenar.n ust k.sm. a sol atrium . sol ust ko.e a pulmoner arter ve hemen ustunde aort topuzu 184. KBY nedenleri . Diabetes mellitus %39 . Hipertansiyon %28 . Glomerulonefrit %11( Glomeruler hastal.klar aras.nda en s.k gorulen hastal.k kronik glomerulonefritdir.) . Cocuklarda en s.k neden vezikoureteral reflu hastal...d.r. Patoloji . Glomerullerde skleroz . Tubuluslarda atrofi KRON.K BOBREK YETERS.ZL...NDE D.YAL.Z END.KASYONLARI . Tedaviye ra.men semptomatik uremi . S.v. yuklenmesi (diuretik rezistan) . Tedaviye direncli bulant.-kusma . Refrakter hiperkalemi . Ya.am kalitesinde du.me (uzun sureli komplikasyonlar, noropati, perikardit) 112 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com . Metabolik asidoz (tedaviye rezistan) . Son donem bobrek yetmezli.i bulgular.; glomeruler fi ltrasyon h.z. <10 ml/dk ve serum . Kreatinin duzeyinin 12 mg/dl uzerinde olmas. . .ntoksikasyonlar ve yuksek doz ilac al.m. . Tedaviye direncli hiponatremi 185.Lupus nefriti s.n.fl amas. .u .ekildedir; Tip I : Normal Tip II : Minimal-Mezengial lupus nefriti (en erken ve hafi f form) Tip III : Fokal proliferatif lupus nefriti (hucre proliferasyonu <50%) Tip IV : Diffuz proliferatif nefrit (hucre proliferasyonu >50%) (en kotu, en s.k) Tip V : Membranoz lupus nefriti 186.Hipertansiyonda bireyselle.tirilmi. tedavide tercih edilen ilaclar 1. KKY : ACE inhibitorleri 2. KOAH : Kalsiyum kanal blokorleri 3.BPH : Alfa blokorler 4.Ya.l. hasta : Diuretik, CA kanal blokorleri 5.Genc hast : Beta blokor 6.Diabetes mellitus : ACE in, ATII antagonisti 7.Gebelik : Alfa metil dopa 8. Skleroderma : ATII antagonisti, ACE 9. Raynoud : ACE ve ATII antagonistleri 10. Anjina pektoris : beta blokor 11.SVO : Na Nitroprusiat. 187.Akci.er kanserinde gorulen paraneoplastik sendromlar Uygunsuz ADH sendromu: En s.k, Kucuk hucreli ca Ektopik Cushing : ACTH sal.n.m. = Kucuk hucreli Hiperkalsemi : Epidermoid (squamoz cell ca) Jinekomasti : Buyuk hucreli akci.er ca Eaton lambert sendromu : Kucuk hucreli ca Comak parmak ve osteartropati : Epidermoid ca Beyne en fazla metastaz : Adeno ca En s.k gorulen : Adeno caflar En iyi prognoz : Adeno ca/ Bronkoalveoler karsinom Sigara ile ili.ki : Kucuk hucreli Sigara ile ili.ki yok : Adeno ca Perifere yerle.en : Adeno ca En kotu prognoz : Kucuk hucreli KI Met en fazla : Kucuk hucreli Pnomoni benzeri tablo : Adeno ca 188.Akci.er hastal.klar.nda en s.k lezyon lokalizasyonlar. Primer tuberkuloz : Alt lob Sekonder tuberkuloz : Ust lob Bron.ektazi : Sol alt lob Kist hidatik : Sa. alt lob Akci.er absesi : Sa. orta ve ust lob 189.BRON.EKTAZ. Proksimal subsegmental hava yollar.n. olu.turan bron.lar.n anormal ve kal.c. geni.lemesidir. Etiyoloji: Cocuklarda kistik fibrozis, k.zam.k, yeti.kinlerde tuberkuloz ve gecirilmi. di.er akci.er infeksiyonlar.na ba.l. geli.ebilir. Kistik fi brozisde geli.me ihtimali en yuksektir. Patogenez: Gecirilmi. hastal.klara ba.l. proksimal subsegmental hava yollar.nda kal.c. geni.leme vard.r. En fazla sol alt lobu tutar Onemli klinik: Sabahlar. kusar tarzda oksuruk ve balgamd.r. Onemli laboratuar: Akci.er grafi sinde ekmek ici gorunumu Kesin tan.: Bronkografi/Yuksek cozunurluklu bilgisayarl. tomografi Tedavide birinci tercih: En s.k bu hastalar infeksiyon ile gelir. H. infl uenza etkendir. .nfeksiyon tedavisi yap.l.r. Komplike vakalarda cerrahi yap.l.r. Prognoz: Comak parmak ve AA tipi amiloidoz geli.ebilir. Amiloidoz tan.s.nda oncelikle 24 saatlik idrarda protein bak.l.r. Kesin tan. bobrek biyopsisi ile konur. Ay.r.c. tan.: Kronik bron.it, kronik sinuzit: Kronik bron.itte de sabah oksuruk ve balgam vard.r. Balgam daha azd.r. Gun boyu devam edebilir. Bu hastalarda direk grafi kronik bron.itte nonspesifi ktir. Ay.r.c. tan.da SFT ve tomografi yard.mc.d.r. Kanama diatezi ile ilgili sorular; 190.Primer hemostaz bozukluklar.n.n ortak testi hangisidir? . Kanama zaman.d.r. . Kanama zaman.n.n normali 3-9 dkfd.r. . Primer hemostaz bozuklu.u yapan tum durumlarda kanama zaman. uzar. 191.Sekonder koagulasyon bozuklu.unda hangi testler bozulur? . Protrombin zaman. . APTT edir. Sadece APTT uzun: (normali 30-45 sn) . FVIII, FIX, FXI,FXII eksiklikleri . Heparin kullan.m. . Antifosfolipid antikor sendromu . Faktor 8 inhibitoru . Lupus antikoagulan. Sadece PTZfnin uzun (normali 12-15 sn) . FVII eksikli.i . K vitamini eksikil.i . Karaci.er hastal... . Oral antikogulan kullan.m. APTT + PTZfnin uzun: . 7,8,9,11,12 d...ndaki faktorlerin eksikli.i . DIC . K vitamini ve Karaci.er hastal.klar.n.n a..r formu . P.ht.la.ma zaman.: APTT ile e. de.erdedir. Terk edilmi.tir. 192.Akut losemilerde gorulen ekstraartikuler bulgular nelerdir? Lenfadenopati : ALL Kemik a.r.s. : ALL s.k, AMLfde olabilir Testis tutulumu : ALL Santral sinir sistemi tutulumu : ALL Kloroma : AML (M2) Di. eti hipertrofi si, organomegali, lenfadenopati : AML M4 ve M5 BAZI ONEML. B.LG.LER 113 www.tusdata.com Otoimmun olaylar : AML M6 Kemik ili.i fi brozis : AML M7 DIC : AML M3 Mediastinel kitle : T hucreli ALL 193. Lenfomalarda en guvenilir tan. yontemi lenf nodu biyopsisidir. KML tan.s. Philadelphia kromozomunun pozitif oldu.unun gosterilmesi ile konur. KMLfde bcr-abl mutasyonu, Ph kromozomu mutlaka bak.lmal.d.r. Periferik yayma ilk yap.lmas. gereken incelemedir. KML de periferik yayma kemik ili.inin ayn.s.d.r. Ancak sitogenetik cal..ma icin kemik ili.i aspirasyonuda istenebilmektedir. Kald. ki vakadaki veriler zay.f da olsa AML yi d..lamad...ndan kemik ili.i aspirasyonu gerekebilir. Ancak kemik ili.i biyopsisinin kesin tan. amacl. yeri yoktur. Primer myelofi brozisde kemik ili.inde fi brozis vard.r. Fakat primer myelofi brozis kesin tan.s. icin Philadelphia kromozomunun negatif oldu.unun sitogenetik olarak gosterilmesi gerekir. Hairy cell losemide kemik ili.inde tartarat rezistans asit fosfataz pozitifl i.inin gosterilmesi ile tan. konur. Akut losemilerde kemik ili.inde blast say.s.n.n >%20 olmas. ile tan. konur. 194: Diabetik Komalar Parametreler Ketoasidoz Nonketotik koma Laktik asidoz Neden .nsulin eksikli.i s.v. ac... altta yatan hast. AK. 250-500 >500 N/D/Y Keton + - - pH Du.uk Hafi f du.uk Cok du.uk HCO3 Du.uk Normal Cok du.uk Na Du.uk Yuksek De.i.ken K Yuksek Yuksek De.i.ken Clor Normal Yuksek De.i.ken Ure Normal Yuksek Yuksek Tedavi S.v.+insulin S.v.+insulin sebebin tedavisi ID:10t081 195. L.KEN PLANUS . Deri ve mukoz membranlar.n ka..nt.l. hastal... . HIV, hepatit, otoimmun hastal.klarla birlikteli.i s.kt.r. . En s.k el ve ayak bilekleri fl eksor yuzde gorulur . Duz, poligonal, mor renkli, ka..nt.l., parlak paullerle karakterizedir. . Wickham strialar. . Kobner (+) . En s.k hipertrofi k tip . 2/3 hastada a..z icinde beyaz plaklar . A..z ici plaklar. premalign ozellikte uzerinde squamoz hucreli karsinom geli.ebilir. . Histolojisinde Civatte bodies ve hiperkeratoz mevcut 196. Bircok sistemik hastal.kta kalp tutulur Lupus ve romatoid artirit en s.k perikardit yapar. Kapak patolojisi olarak en s.k mitral yetmezli.ine neden olurlar. Madde birikimleri en s.k kalpte restriktif kardiyomyopati yapar. (Hemakromatozis) Amiloidoz da en s.k restriktif kardiyomyopati yapar. Nadiren dilate kardiyomyopati de yapabilir. Antineoplastik ilaclardan en fazla kardiotoksisitesi olan daunorobusindir. Dilate kardiyomyopatiye neden olur. Siklofosfamid daha cok hemorajik myokardit yapar. 5 fl uorourasil ise koronerlerde vazospazm ve akut myokard infarktusune neden olabilir. Doklitaksel ve paklitaksel ise daha cok bradikardi ve A-V blo.a neden olabilir. 197: Transuda ve Eksuda Kriterleri ve Goruldu.u Hastal.klar Ozellik Eksuda Transuda Protein (plevral) > 3 g/dl < 3 g/dl Protein(plevra/ serum) > 0.5 < 0.5 LDH (plevra) > 200 IU/L < 200 IU/L LDH (plevra/ serum) > 0.6 <0.6 Pulmoner infeksiyon Akci.er tumoru (en s.k) GIS nedenler Pankreatik nedenler Subfrenik abse Ozefagus perforasyonu Diafragmatik herni Kollajen doku hastal.klar. .laclar Hemotoraks, .ilotoraks Meigs sendromu Asbestozis, AMI Uremi, radyoterapi, Konjestif kalp yetmezli.i (en s.k) Nefrotik sendrom Periton diyalizi Uriner traktus obstruksiyonu Vena kava sup obstruksiyonu Glomerulonefrit Pulmoner emboli Sarkoidoz ID:10t0111 198. Multiple Skleroz . En s.k gorulen demyelinizan hastal.kt.r. . En s.k gorulen formu relaps-remisyonla giden formudur. . Myelin ve oligodendrositlere kar.. otoantikor geli.imiyle karakterize otoimmun bir hadisedir. Klinik: . En s.k gorulen semptomu halsizliktir. . En s.k bulgu optik norittir. . Optik norit,retrobulber norit,diplopi gorulebilir. . Gelip gecici uyu.malar (Lhermitte sign) . A.il refleksi artar,Babinski ve klonus olu.abilir,yuzeyel refl eksler kaybolur (1.motor noron bulgular.) . Bilateral internukleer oftalmopleji (patognomonik) . En s.k kranial tutulum 2.sinirdir. . Optik noritin en s.k nedeni MS tir . 70 ya. ustu optik noritin en s.k nedeni temporal arterittir. . Demyelinizan plaklarla karakterizedir. Bu plaklar en fazla periventrikuler beyaz cevheri tutar. . Periventrikuler beyaz cevher, optik sinir, midbrain, pons, serebellum, spinal kord tutulur . MS periferik sinirleri tutmaz . . MRG de plaklar, VEP yava.lam.., BOS ta %95 oligoklonal bant pozitiftir. Tedavi: . Prednizolon, prednizon, metil prednizolon, ACTH akut atakta kullan.l.r (akut atakta steroid) . B-.FN kronik evrede kullan.l.r . Glatiramer asetat MS de kullan.lan immunmodulator ajand.r. 114 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 199: Romatolojik hastal.klar Hastal.k Tan. Patolojisi Tutulum yerleri Klinik Tedavi Di.er ozellikler SLE ANA Anti ds- DNA VDRL C3-C4 CRP ESR - Hematoksilen cisimcikler - LE hucreleri - Fibrinoid nekroz, - Damarlarda so.an zar. kal.nla.ma Tum sistemler: - cilt - eklem %92 - seroz zarlar - sinir sistemi - kan hucreleri - bobrekler kelebek malar rash diskoid rash fotosensitivite oral aft artrit serozit: plevrit, perikardit renal tutulum: 0,5 g/ gun ustu proteinuri + hucre silendirleri norolojik: konvulsiyon, psikoz hematolojik tutulum: hemolitik anemi, lokopeni, trombositopeni lenfopeni immunolojik: Anti-ds DNA, Anti-sm, Antifosfolipid Ab (+)fli.i 11- ANA pozitifl i.i 4 kriter tan. icin yeterli Kortikosteroid Siklofosfamid, Azotiopurin Kinidin NSAID - Anti-Ro antikoru yuksek olan hamilelerin bebeklerinde konjenital kalp blo.u - Libman-Sacks endokarditi - ANA (-) SLEf de Anti Ro genelde (+) ve cilt bulgular. hakim Skleroderma (Sistemik sklerozis ) CRP ESR Anti-scl 70 (anti-topoizomeraz1) Antisentromer ANA (+) - Vaskuler endotelyal y.k.m - Doku fi brozisi - Otoantikorlar - cilt %95 - osefagus - akci.er - ince barsak - bobrek - eklemler - kas - Reynoud fenomeni - Telenjektazi - Cilt alt. kalsifi kasyonlar - Mikrokapiller anormallikler: t.rnak yata.. de.i.iklikleri - Cilt ulserleri - Osefagus motilite bozuklu.u - Ince barsak: divertikuller - Intertsiyel akci.er hastal... - Kardiyomyopati - Renal kriz - Artrit - Extremite kay.plar. Genel: Steroidler Kol.isin IFN-gama Reynoud: kalsiyum kanal blokoru Renal kriz: ACE inhibitoru - difuz formda: proksimal vucut bolgelerinde cilt daha fazla tutulur, viseral (bobrek, akci.er) tutulum a..r ve erkendir - limitli formda, CREST sendromu: distal extremite ve yuzde cilt bulgular. hakim, viseral tutulum gec ve yava.t.r, pulmoner hipertansiyon daha a..rd.r, antisentromer bu tipte daha s.k Polimyozit & Dermatomyozit Kreatin kinaz, Aldolaz EMG, Kas biyopsisi Cilt biyopsisi Lenfosit ve plazma hucrelerinden zengin infl amasyon -Iskelet kas. - Myokard -Cilt -Eklem -Akci.er - Goz kapaklar.nda Heliotrop dokuntu, reynoud fenomeni - MKF-PIF eklemleri uzerinde eritemli (Gottron) papuller - Sert eritemli el (makinist eli) - Interstisyel akci.er hastal... - Prox. Ust ve alt exremite kas gucsuzlu.u, faringeal kas tutu lumu belirtileri, kardiomyopati Steroidler Immunsupresif Hidroksiklorakin Fizik tedavi - Dermatomyozitlerin yakla..k % 40f.na malignite (ens.k AC, GIS ) e.lik eder Sjogren sendromu (Sikka Sendromu) Schirmer testi Sialografi RF, ESR,CRP Hipergamaglobulinemi ANA Anti-Ro Anti-La Goz ya.. ve tukruk bezlerinin lenfositik infi ltrasyonu - tukruk bezi - goz ya.. bezleri - cilt - akci.er - GIS - bobrek - kas - SSS - eklem - hematolojik - troid - vaskulit - A..z kurulu.u (kserostomi) - Goz kurulu.u (keratokon-juktivitis sikka) - Kuru deri ve vajen - Interstisyel fi brozis - pankreatit, disfaji, atrofi k gastrit, rekurren parotit - Interstisyel nefrit, RTA - A.r.s.z myozit - SSS ve periferik noropati - Lenfoma, Psodolenfoma - Kronik troidit Steroidler Immunsupresif Palyatif tedavi ID:10T451 BAZI ONEML. B.LG.LER 115 www.tusdata.com 200: Vaskulitik sendromlar Tan. Patoloji Klinik Tedavi Temporal arterit CRP, ESR Kesin tan.: temporal arter bx Granulom olu.umu ve dev hucreler En s.k gorulen arterittir.Buyuk arterleri tutar, en s.k temporal arter olmak uzere karotis dallar. tutulur. Polimyalji romatika olan hastalarda s.k. Dil ve cene kladikasyosu tipik bulgusudur, korluk, felc yapabilir. FM de ele gelen noduller ve hassasiyet , Segmental tutulum nedeniyle biyopsi uzun olmal. prednizolon Takayasu arteriti Kesin tan.: aortografi , anjiografi Dev hucreler olabilir, damar duvar.nda kal.nla.ma Buyuk arterleri tutar. 15-45 ya. kad.nlarda s.kt.r. Aort ve dallar. en s.k tutulan yerdir. Kolda kladikasyo, tansiyon fark., parmak iskemileri, nab.z yoklu.u gorulur. Renal arter, pulmoner arterler, koronerler tutulabilir. Prednizolon Immun supresifl er Poliarteritis nodoza Kesin tan.: cilt, bobrek, sinir biyopsi anjiografi Immun komplex, anevrizmalar, tam kat infl amasyon fi brinoid nekroz, dallanma yerlerinde fazla Orta-kucuk capl. arterler tutulur. Genc erkeklerde s.k. En s.k bobrek tutulumu olur. Akci.erler hemen hic tutulmaz. Cilt ulserleri, mononoritis multiplex, mezenterik iskemi, skrotal tutulum, HbsAg (+) li.i. Koranerleri en cok tutan vaskulittir. Tromboza e.ilim artm..t.r. Anjiografi de de.i.ik ya.taki lezyonlar birarada gorulur. Mikroskopik PANe de p-ANCA+ Prednizolon siklofosfamid Hepatit B tedavisi Wegener Granuloma tozisi Akci.er ve bobrek biyopsisi c-ANCA (+) Granulomatoz vaskulit, dev hucreler ve fi brinoid nekroz 4. dekad erkekte s.kt.r. Orta capl. arterler tutulur. Pansinuzit, akci.erde kavitasyon, bobrekte kresentrik glomerulonefrit, nadiren cilt, kalp, goz tutulumu olur. Hemoptizi, epistaksis, bobrek fonksiyonlar.nda h.zl. bozulma. TMP-SMX nuksu azalt.r. Prednizolon Siklofosfamid TMP- SMX SLE ve RA ili.kili vaskulit ANA, RF (+), cilt, sural sinir biyopsi Orta capl. arter tutulumu. SLE veya romatoid artrite e.lik eder. Cilt ulserleri ve polinoropati Primer hastal.k tedavisi Kawasaki Tan. kriterlerine gore tan. konur Immun komplex, akut ve kronik infl amasyon birarada Kucuk-orta capl. arter tutulumu. Bebek ve infantta s.k. Lenfadenit, a..z ve dudaklarda de.i.klikler, avuc ici ve ayak tabanlar.nda eritemli odem ve eldiven-corap tipi deskuamasyon, Lenfadenit, konjuktival hiperemi ate., koroner anevrizmalar olume neden olabilir, myokardit, perikardit 1-Akut Donem: IVIG + aspirin 2-Konvelesan Donem: Aspirin 3-Koroner anormallik varl...nda uzun donem tedavi: Aspirin } Dipiradomol } Warfarin? 4-Akut koroner tromboz: Fibrinolitik tedavi (streptokinaz, urokinaz) Churg-Strauss Eozinofi li C-ANCA Eozinofi lden zengin granulamatoz infl am. Kucuk-orta capl. arter-ven tutulumu. En s.k trakea ve pulmoner arterler tutulur. Bron.ial ast.m, ate., eozinofi li. Dalak, GIS, kalp ve bobrek nadiren tutulur. Allerjik granulamatoz anjitis. Steroid , immunsupresif Mikroskopik PA P-ANCA (+) .mmun komplex, lezyonlar ayn. ya.ta ve cok say.da Kucuk damarlar; arteriol, venul, kapillerler tutulur. Palpabl purpura. Ilaclar ve sistemik hastal.klara sekonder geli.ebilir. Steroid Immunsupresif Buerger tromboanjitis obliterans biyopsi Granulamatoz infl amasyon, dev hucre Kucuk-orta capl. arterler. Daha sonra infl amasyon yay.larak sinir ve venide tutar. Mikroabse iceren mikrotrombusler olur. 25-50 ya. erkeklerde s.k. Sigara icimi ile yak.n ili.kili. Kladikasyo intermittans, reynoud fenomeni, gangren, ulser Cerrahi Hipersensitivite vaskuliti Cilt bx .mmun komplex, damar.n lokositlerle nekroz ve infl amf u Arteriol ve venuller tutulur. Ozellikle cilt olmak uzere yayg.n tutulum. HBV,HCV ile ili.kili olabilir. Palpabl purpura ile karakterize. Di.er ad. lokositoklastik vaskulit Prednizolon nedenin tedavisi Henoch Schonlein purpuras. Cilt, bobrek biyopsisi .mmun komplex, lokositoklasis Kucuk arterler, postkapiller venulitis. Ate., ozellikle arka uylukta palpabl purpura, nefrit, mezenterik iskemi bulgular., artrit ile karakterize. Cocuklarda s.k, USYE sonras. geli.ir. prednizon Lenfomatoid granulomatozis Atipik lenfosit ve plazmositlerin granulomatoz vaskuliti. T hucreli hodgkin d... lenfomaya ilerleyebilir. ID:10T450 116 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 201: Kronik edinsel kapak lezyonlar.na ozgu fi zik, EKG ve rontgen bulgular. Fizik Bulgular EKG Rontgen Aort darl... Pulsus parvus et tardus (ya.l. hastalarda ve aort yetersizli.inde olmayabilir), Ejeksiyon ufurumu, boyuna yay.l.r; Uzun konumu de.i.memi. sol ventrikul tepe at.m. A2 zay.f, S2 tek veya paradoks ciftlemi. S4 gallop Sol ventrikul hipertrofi si Sol dal demet blo.u s.k Nadiren iletim sistemi kalsifi kasyonuna ba.l. blok Sol ventirul dilate olmaks.z.n belirgin Post-stenotik aort koku geni.lemesi Aort kapak bolgesinde kalsifi kasyon Aort yetersizli.i Nab.z bas.nc. artar Cift centikli karotid nab.zlar H.zl. nab.z c.k... ve ini.i Hiperkinetik ve laterale kayan tepe at.m. diastolik dekre.ende ufurumu, uzunlu.u darl.kla orant.l.d.r Sistolik ak.m ufurumu, S3 s.k Sol ventrikul hipertrofi si Dar derin Q dalgalar. Sol ventrikul ve aort dilatasyonu Mitral darl... S1 kuvvetli Ac.lma sesi (S2-ac.lma sesi aral... darl...n derecesi ile ters orant.l.) Kapak kalsifi k ise S1 kuvvetli de.il ve ac.lma sesi yok Pulmoner arteryel hipertansiyon belirtileri Sol atrial patoloji Atrial fi brilasyon s.kt.r Pulmoner arteryel hipertansiyon geli.ti.inde sa. ventrikul hipertrofi si Buyuk sut atrium; cift dansite, ozefagus posterior yonde bombe yapar, sol ana bron. yukselir Sol atrial apendiksin buyumesi sonucu kalbin sol s.n.r. duzle.ir Kucuk yada normal sol ventrikul Pulmoner arter buyuk Pulmoner venoz konjesyon Mitral yetersizli.i Hiperdinamik sol ventirul vurusu Aksillaya yay.lan holosistolik ufurum (bu ufurum akut MYfde prolapsusuda ve papiller kas fonksiyon bozuklu.unda atipi olabilir) Sol atrium anormalli.i Sol ventrikul hipertrofi si Atrial fi brilasyon Sol atrium ve sol ventrikul buyuk Pulmoner venoz konjesyon Mitral kapak prolapsusu Bir veya daha cok sistolik klik Go.us iskelet anomalilerinin yuksek gorulme s.kl...; duz s.rt sendromu, pektus ekskavatus Genelde normal Bazen inferior derivasyonlar.da ST cokmesi ve T ters donmesi Kapak yetersizli.inin derecesine ve ek anomali varl...na ba.l. Trikuspid darl... Sinus ritminde ise, juguler venoz distansiyon ve a dalgas., belirgin, sol sternum kenar.nda diastolik rulman ve trikuspid acl.ma sesi Trikuspit ac.lma sesi ve inspiryum ile artan rulman Atrial fi brilasyon s.k Sa. atrium anormalli.i Buyuk sa. atrium Trikuspid yetersizli.i Juguler venoz distansiyon ve buyuk (sistolik) yetersizlik dalgalar. Sternum sol kenar.nda solunumla artan sistolik ufurum (inspirasyonda artar) diastolik ak.m rulman. Sa. ventrikul S3fu (solunumla artar) Sistolik pulsasyonlarla beraber hepatomegali Sa. atrium anormalli.i Trikuspid yetersizli.inin nedenine ba.l bulgular Sa. ventrikul ve sa. atrium geni. trikuspit yetersizli.i nedenine ba.l. bulgular 02t205 BAZI ONEML. B.LG.LER 117 www.tusdata.com GENEL CERRAH.fDE BAZI ONEML. B.LG.LER 1. Septik .ok hiperdinamik donem farkl.d.r: Debi artm..t.r; vazodilatasyon nedeni ile periferik direnc azalm..t.r; kuru, s.cak, hiperemik deri gorunumu vard.r; arteriovenoz oksijen fark. azalm..t.r. 2. Her turlu hipovolemide tedavi oncelikle dengeli elektrolit solusyonu verilerek yap.l.r, s.v. tedavisinin etkinli.ini belirlemenin en iyi, en basit yolu saatlik idrar miktar.d.r. 3. Meme kanserlerinden prognozu en iyi olan tubuler kanser, sonra papiller kanser, sonra musinoz kanserdir; prognozu en kotu meme kanseri infi ltratif duktal kanserdir. Prognozu belirleyen en onemli faktor lenf nodu metastaz.d.r. 4. Tiroid nodullerinin de.erlendirilmesinde en iyi yontem ince i.ne aspirasyon biyopsisidir. 5. En cok gorulen ve en iyi prognozlu tiroid kanseri papiller kanserdir, en cok uzak organ olarak akci.ere metastaz yapar, prognozunu belirleyen en onemli faktor uzak metastaz olup, lenf nodu metastaz. prognostik de.ildir. 6. Ust GIS kanamalar.n.n en s.k nedeni peptik ulser olup en s.k duodenum arka duvarda yerle.ir, klinik bulgusu hematemezmelenad.r. Alt GIS kanamalar.n.n en s.k nedeni cocukta Meckel, yeti.kinde kolon divertikulleridir, klinik bulgusu hematokezyad.r. Kolon divertikullerinin en s.k komplikasyonu divertikulit ve kanamad.r. Divertikulit sol tarafta akut apandisit gibi bulgu verir, kolonoskopi ve kolon grafi si kontrendikedir, tan. tomografi ile konulur. 7. Hiperplastik, inflamatuar ve hamartamatoz polipler kanserle.mezken, adenomatoz polipler kanserle.ebilir. Kanserle.me riski en fazla olan adenomatoz polip villoz adenom, en az olan tubuler adenomdur. 8. Akut kar.nl. hastalarda ilk istenecek goruntuleme yontemi direk kar.n grafi sidir. 9. Her turlu iskeminin ilk ve en onemli bulgusu a.r.d.r, fi zik muayene bulgular. ile uyumsuz .iddetli kar.n a.r.s. akut mezenterik iskemiyi, yemek sonras. kar.n a.r.s. kronik mezenterik iskemiyi (intestinal anjina) du.undurmelidir. Kesin tan. yontemi kolon iskemisi haric anjiografi dir. 10. Sar.l.kl. hastada safra kesesi hidropik olarak ele gelmiyorsa ta., ele geliyorsa ba. (PANKREAS) du.unulmelidir. Sar.l.kl. hastada ilk goruntuleme yontemi ultrasonografi dir. Pankreas kanserinden .upheleniliyorsa ilk yontem tomografi dir. 11. Gastroosefageal reflunun en s.k gorulen komplikasyonu osefajit, en ciddi komplikasyonu ise alt ve orta segmentlerde adenokansere neden olan Barret osefagusudur. 12. Midenin en s.k gorulen benign tumorleri polipler ve leyomyomdur. Polip olarak en s.k hiperplastik polipler gorulur. 13. Bir polibin kanserle.me riskini belirleyen uc faktor: yap.s., boyutu ve say.s.d.r. Villoz adenomda, 2 cmfden buyuk poliplerde ve cok say.da polip oldu.unda kanser riski artar. 14. G.Sfde poliplerin ve kanserlerin en s.k goruldu.u yer kolorektum, kolorektumda ise rektosigmoid bolgedir. G.Sfde kanserin en nadir goruldu.u yer ise ince barsaklard.r. 15. .nce barsaklarda kanserin en s.k goruldu.u yer duodenum, duodenumda ise ampulla vateridir. Ampulla vateri kanseri ac.l.p kapanan (periyodik dalgalanan), sar.l.k ve gaytada gizli kan pozitifl i.i ile karakterizedir. 16. Crohn Hastal... en cok ince barsaklar. ozellikle de terminal ileumu tutar. Crohnfa ba.l. kanser de en cok terminal ileumdan geli.ir. Crohn Hastal... tum duvar tabakalar. ile birlikte mezenteri de tutar, kald.r.m ta.. manzaras. olu.turur, darl.klarla (ip belirtisi) karakterize segmenter bir hastal.kt.r. 17. Karsinoid tumor en cok apendiks, ileum ve rektumda; en nadir osefagus ve pankreasta bulunur. En iyi prognozlu karsinoidler apendikste, en kotu prognozlular kolondakilerdir. 18. Karsinoid tumorlerin %5-10funda gorulen karsinoid sendrom over ve retroperiton karsinoidleri haric yayg.n karaci.er metastazlar. ile ili.kilidir. 19. Karaci.erin en s.k gorulen tumoru metastatik tumorlerdir. Metastatik karaci.er tumorleri icinde cerrahi tedaviden en fazla fayda sa.layanlar. kolorektum ve noroendokrin tumor metastazlar.d.r. 20.Kolorektal karsinomlar.n en s.k metastaz yapt... organ karaci.er olup, bu metastaz karaci.ere portal venoz hematojen yolla olur. Kolorektal kanserlerde lenf nodu metastaz.n. belirleyen en onemli faktor duvardaki invazyon derinli.idir. Ancak en onemli prognostik faktor lenf nodu metastaz.d.r. 21.Osefagus, mide ve rektum kanserlerinde evrelendirme tomografi ve endosonografi ile yap.l.r. T ve Nfyi belirlemede en iyi yontem endosografi dir, ancak uzak metastaz. gostermez. 22. Rektum kanserlerinin kolon kanserlerinden en onemli fark. lokal nuksun daha fazla olmas.d.r. Bunu onlemek icin radyoterapi kullan.l.r. Bir de distal rektum kanserlerinde mezenterik yay.l.m d...nda inguinal lenf nodlar.na da metastaz gorulebilir. 23. Sol alt kadranda apendisite benzer klinik bulgular ozellikle ya.l. hastalarda divertikuliti du.undurmelidir. Divertikulit du.unulen hastalarda tomografi yap.labilir, kolon grafi si ve kolonoskopi yap.lmamal.d.r. Divertikul tan.s. ise kolon grafi si ve kolonoskopi ile konulur. 24. Kolon divertikullerinin en s.k gorulen komplikasyonu divertikulit ve kanamad.r. Divertikulitin en s.k gorulen komplikasyonu ise apsedir. Divertikulite ba.l. en s.k gorulen fi stul sigmoidovezikal fi stuldur. Sigmoidovezikal fi stulin en s.k nedeni divertikulittir. 25. G.Sfde divertikullerin en s.k goruldu.u yer sigmoid, ince barsakta duodenumdur. En s.k gercek divertikul ise Meckelfdir. 26.Meckel divertikulunun en s.k gorulen komplikasyonu yeti.kinde obstruksiyon, cocukta kanamad.r. Meckel divertikulu icinde en s.k gorulen tumor karsinoid, Meckel divertikulunun inguinal f.t.k kesesi icinde olmas. Littre f.t...d.r. 27.Apendiksin en s.k gorulen tumoru karsinoidftir. Apendikste kitle goruldu.unde oncelikle karsinoid du.unulmelidir. 28. Akut apendisitin ilk semptomu i.tahs.zl.k, en onemli semptomu yer de.i.tiren a.r., en onemli bulgusu sa. alt kadranda hassasiyet, en cok kar..t... hastal.k akut mezenterik adenittir. 29. Sar.l.k ve hidropik safra kesesi olan hastada oncelikle pankreas ba.. kanseri du.unulmeli ve oncelikle tomografi yap.lmal.d.r. 30. Yemek sonras. kar.n a.r.s. ve kilo kayb., en s.k ateroskleroza ba.l. geli.en, kronik mezenterik iskemiyi akla getirmeldir. 31. Fizik muayene bulgular. ile uyumsuz, .iddetli kar.n a.r.s. akut mezenterik iskemiyi du.undurur. Akut mezenterik iskeminin kesin tan. yontemi anjiografi , ilk tan. yontemi tomografi dir. 32. Asidoz, serum K+ ve Ca++ duzeyinde artmaya neden olur, hiperpotaseminin cerrahide en s.k nedeni asidozdur. 33. Sistemik .nfl amatuar Cevap Sendromu (SIRS): A.a..daki ko.ullardan iki veya daha fazlas. vard.r O Ate.> 380C veya <360C O Kalp h.z.>90/dk O Solunum h.z. > 20/dk veya PaCO2 <32mmHg O Beyaz kure>12000/mm3 veya <4000/mm3 veya > % 10 band formu 34. Mental durum de.i.ikli.i ve hiperventilasyon sepsisin ilk klinik bulgular.d.r ARDS tan. kriterleri: O Akut ba.lang.c O Predispozan durum O PaO2 : FIO2 oran. <200 O Bilateral infi ltrasyonlar O Pulmoner arter okluzyon bas.nc. <18 mmHg O Sa. kalp yetmezli.inin klinik bulgusunun olmamas. 35. Travma veya stres s.ras.nda, kan duzeylerinin yukselmesi ve tum dokulardan sal.nmas. nedeni ile, IL-6 sistemik infl amatuvar cevab.n gostergesi olarak kullan.labilir Kunt kar.n travmas.nda en s.k dalak, penetranda ise ince barsaklar yaralan.r. Nekrotizan yumu.ak doku infeksiyonufnu du.unduren ve cerrahiyi zorunlu k.lan bulgular O Sellulit ile birlikte ekimoz O Bul 118 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com O Dermal gangren O Yo.un odem O Krepitasyon Meme kanseri TNM evrelemesinde evre IIIC: Tx N3 MO, N3: Ayn. taraf infraklavikuler LN metastaz. veya .MLN metastaz. ve aksiller metastaz veya Ayn. taraf suprakalvikuler LN metastaz. Lobuler karsinoma in situ (LKIS), tedavisinde iki secenek vard.r: yak.n gozlem ya da bilateral total mastektomi yap.l.r. 36. Tiroid nodullerinin de.erlendirilmesinde ve ameliyat karar.n.n verilmesinde en onemli test tiroid ince i.ne aspirasyon biyopsisidir Hurthle hucreli tiroid kanseri Follikuler karsinomlardan .u ozelliklerle ayr.l.r: O Daha s.kl.kla multifokal ve bilateraldir O Lenf bezlerine daha s.k metastaz yaparlar (%25) O Radyoaktif iyodu genellikle tutmazlar Papiller ve follikuler hucreli tiroid kanserlerin takibinde tiroglobulin, meduller tip tiroid kanserde ise CEA ve kalsitonin kullan.l.r. 37. Travmal. hastada ilk yap.lmas. gereken hava yolunun ac.k tutulmas.d.r. 38. Crohn hastal...nda tam kat barsak duvar. ve mezo tutulumu vard.r. Ulseratif kolitte sadece mukoza ve submukoza tutulur. 39. Bloomer Shelf, Sister Joseph nodulu, Virchow nodulu, Irish Nodu mide kanseri icin inoperabilite kriterlerindendir. 40.Travmada azalan hormonlar . .nsulin (Travmada en cok azalan hormon) . Total T3, total T4 . TSH . FSH . LH . Testesteron, ostrojen . .nsulin Like Growh Faktor (.GF) Travma sonras. metabolik ilk yan.t glukoneogenezdir. Lipidler travmada ana enerji kayna.. olarak kullan.l.rlar. Lenfositlerin, fi broblastlar.n ve gastrointestinal sistemin travmada en onemli enerji kayna.. glutamindir. 41. Spinal .okun en s.k nedeni spinal travmad.r. 42. En onemli hucre ici tampon sistemi proteinlerdir. Eritrositlerde hucre ici tamponu gorevini hemoglobin yapar. 43. Trombositopeni gram (-) sepsisin, ozelliklerde cocuklarda ve yan.k hastalar.nda erken gostergesidir. 44. Dalak yaralanmalar.n.n de.erlendirilmesinde en iyi yontem CTfdir. 45. En az gorulen meme kanseri Papiller Karsinomfdur. 46. Ozellikle tamoksifene direncli meme kanserinde hormonal tedavi olarak aromataz inhibitorleri kullan.l.r. Bunlar; - Anastrazol - Letrazol - Formestan 47. En kotu prognozlu meme kanseri infl amatuar karsinomdur. 48. Radyasyon: Ozellikler papiller kanser riskini art.r.r. .yot eksikli.i: Folikuler ve anaplastik kanser riskini ª 49. Tiroidi en fazla buyuten hastal.k toksik multinoduler guatrd.r. 50.Ulseratif kolitte en s.k cerrahi endikasyon: Medikal tedavide direnc Crohn hastal...nda en s.k cerrahi endikasyon: Obstruksiyon 51.Kolovezikal fi stul tan.s.nda ilk istenecek CTfdir, kesin tan. sistoskopi ile konur. 52.Transrektal USG rektum kanserlerinin duvar invazyonunu ve lenf nodlar.n.n gosterilmesinde etkin bir yontemdir. 53.En kotu prognozlu periampuller bolge tumoru pankreas ba.. kanseridir. En iyi prognozlu periampuller bolge tumoru ampulla vateri kanseridir. 54.Splenik ven trombusunun en s.k nedeni pankreatittir. Tedavisinde splenektomi yap.l.r. 55.Ekzokrin pankreas.n en s.k gorulen benign tumoru seroz kistadenomdur. Musinoz kistadenomun malignle.me ihtimali di.erlerinden yuksektir. 56. Akut kolesistitin en s.k nedeni duktus sistikusun t.kanmas.d.r. Duktus sistukusfu en cok (%95) ta. t.kar. 57.Mezenterik venoz trombusu gostermede en yararl. yontem kontrastl. bilgisayarl. tomografi dir. Arteriografi tan. icin gerekli de.ildir. 58. SEPT.K .OK . En s.k etken Gr(-) basillerdir ve en s.k kaynak genitouriner enfeksiyonlard.r. (En s.k etken E.coli) . TPN alanlarda candidaya s.k rastlan.r . Toksik .ok sendromundan sonra en s.k ajan S.aureustur . Yan.k enfeksiyonuna sekonder sepsislerde en s.k neden psodomonaslard.r. . Barsak perforasyonlar.na sekonder sepsisin en s.k nedeni B.fragilistir. . Splenektomili hastalarda en s.k sepsis etkeni pnomokoklard.r. . .mmun yetmezlikli hastalarda en s.k sepsis etkeni psodomonaslard.r. . 2 donemi vard.r: a) Hiperdinamik donem: Kardiak output yuksek, kan bas.nc. du.uk, periferik vaskuler direncte azalma, kapiller permeabilitede art.., deri .s.s.nda artma vard.r. Oliguri geli.ir. Arteriovenoz O2 fark. azal.r b) Hipodinamik donem: Deri .s.s. du.er. Hastalar so.ukturlar ve ve titrerler. Kan bas.nc. ve splanknik perfuzyonu sa.lamak icin gerekli olan vazokonstriksiyon nedeniyle vucut .s.s. du.urulemez ve h.zla yukselir. Mikrovaskuler endotelde hasarlanma olur vce hipovolemikardiak outputta du.me gozlenir. 59.Pulmoner emboli DVTfnun en onemli komplikasyonudur. Semptomlar dispne, oksuruk ve bronkospazmd.r. Tan. pulmoner nukleer perfuzyon sintigrafi sinde dolma defektinin gorulmesiyle a..rl.k kazan.r. Kesin tan. pulmoner arter anjiyografi si ile du.unulur. 60: Cushing sendromu ay.r.c. tan.s. Patoloji .drarda Serbest kortizol ACTH Du.uk doz DXM Supresyon Yuksek doz DXM Supresyon Cushing Hastal... ª ª Hay.r Evet Adrenokortikal Tumor ª «« Hay.r Hay.r Ektopik ACTH tumor ª ªª Hay.r Hay.r 61: Alt Gastrointestinal Sistem Kanamalar.n.n Ya.a ve S.kl.k S.ralamas.na Gore En S.k Nedenleri .nfant ve cocuklar Adolesan <60 ya. yeti.kinler >60 ya. yeti.kinler Meckel Divertikulu Meckel Divertikulu Divertikulozis Anjiodisplazi Polipler .nfl amatuar barsak hastal... .nfl amatuar barsak hastal... Divertikulozis Ulseratif kolit Polipler Polipler Malignensi Duplikasyonlar Malignensi Polipler ID:03t112 BAZI ONEML. B.LG.LER 119 www.tusdata.com 62. .ntestinal obstruksiyon . Kardinal Semptomlar . Kolik kar.n a.r.s. . Bulant., kusma . Gaz gayta c.karamama . ADBG hastalar.n %60fdan fazlas.nda tan. koydurur. BT yararl. olabilir. . Enteroklizis k.smi ince barsak obstruksiyonlar.nda defi nitif tan. yontemidir. Ultrasonografi hamilelerde yard.mc. olabilir. Ta.ikardi, Ate., Lokositoz, Surekli kar.n a.r.s. Strangulasyon du.undurur. 63. KOLON D.VERT.KULLER. . En s.k sigmoid kolonda olur. Bu k.sm.n divertikulleri genellikle obstruksiyona neden olurlar. . Divertikule ba.l. kanama alt G.S kanamalar.n.n %30- 50'sini olu.turur . Divertikulit genellikle lokal infl amasyon ya da mikroabse olu.umuyla ilgilidir; %70 hastada sol alt kadran a.r.s. vard.r . Perforasyonda intraperitoneal serbest hava gorulebilir . BT divertikulit tan.s.nda cok de.erlidir . Divertikul tedavisinde bulgular hafi fse antibiyotik ve s.v. diyet verilir . %20 hastada t.bbi tedaviye cevap al.namaz ve cerrahi endikasyonu do.ar. Yo.un t.bbi tedaviye ra.men 24-48 saatte duzelme olmazsa acil cerrahi tedavi gerekir. . Divertikul komplikasyonlar. kanama, perforasyon, obstruksiyon ve fi stul olu.umudur. En s.k kolovezikal fi stul nedeni divertikulittir. 64. KOLON KANSERLER. . G.S'in en s.k tumorudur, en s.k adenokarsinom gorulur. . Adenokarsinomlar en s.k adenomatoz polip zemininden geli.ir. . K ve E'de 3. s.radad.r . 5. dekadda s.kt.r . Diyetle yak.ndan ilgilidir (ya., bat. tipi diyet) . Co.u rektosigmoid bolgededir . En s.k cekumdan perfore olur . Noduler tip solda, ulsere tip sa.da s.kt.r . En s.k lenfojen yolla yay.l.r . Hematojen olarak en s.k karaci.ere yay.l.r . Klinikte d..k.lama al..kanl...nda de.i.iklik olur . Sol kolon tumorleri obstruksiyon, sa. kolon tumorleri ise anemi ile gelir . Kolorektal karsinomlardan en s.k sigmoid kokenli olanlar obstruksiyon yapar. . Rektum kanserinde ilk ve en s.k kar..la..lan semptom kanamad.r, ikinci s.kl.kta tenesmus gorulur. . Kolonun adenamotoz polipleri en s.k rektosigmoid bolgede yerle.ir. . Rektal tu.e muayenede onemlidir . Baryumlu grafi de elma yeni.i manzaras. gorulebilir . CEA nuksu gostermesi ac.s.ndan faydal.d.r 65. Operatif Kolanjiyografi Endikasyonlar. . Tekrarlayan sar.l.k hikayesi . D..k. renginin ac.lmas. . Pankreatit ataklar. . Serum bilirubin, LDH ve alkalen fosfatazda art.. . Koledok cap.n.n 10 mm.den geni. olmas. . Kesede multipl kucuk ta.lar . Sistik kanal.n 4-5 mm. den geni. olmas. 66. B.L.ER OLMAYAN PANKREAT.T .C.N RANSON .lk Ba.vuruda . 55 ya. uzeri . Beyaz kure > 16000/mm3 . Glukoz > 200 mg/dl . LDH > 350 IU/Lt . SGOT > 250 IU/dlR 48 saat sonra . Hematokritte %10fdan fazla azalma . BUNfde 5 mg/dlfden fazla art.. . Kalsiyum (Ca) < 8 mg/dl . PaO2 < 60 mmHg . Baz defi siti > 4 mEq/Lt . Hesaplanan s.v. ac... > 6000 ml. 67. B.L.ER (SAFRA TA.LARINA BA.LI) PANKREAT.T .C.N RANSON KR.TERLER. .lk Ba.vuruda . 70 ya. uzeri . Beyaz kure > 18000/mm3 . Glukoz > 220 mg/dl . LDH > 400 IU/Lt . SGOT > 250 IU/dl 48 saat sonra . Hematokritte %10fdan fazla azalma . BUNfde 2 mg/dlfden fazla art.. . Kalsiyum (Ca) < 8 mg/dl . PaO2 < 60 mmHg . Baz defi siti > 5 mEq/Lt . Hesaplanan s.v. ac... > 4000 ml 68. Akut pankreatitin en s.k sebebi safra ta.lar.d.r. Post-op pankreatit en s.k safra yolu operasyonlar.na sekonder geli.ir. Tan.da lipaz amilazdan daha guvenilirdir. Direkt radyografi de ecolon cut-off signf ve esabun kopu.u gorunumuf tan.y. destekler. Mortalite ve morbiditenin en s.k sebebi sepsistir. 120 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com Akut pankreatitin en s.k komplikasyonu psodokist olu.umudur, 2-3. haftada ate., a.r. ve persistan amilaz yuksekli.i ile seyreder, kist rupturu kistten olumun en s.k sebebidir. Akut pankreatitin en onemli komplikasyonu ise pankreatik ve peripankreatik dokunun nekrozudur Akut pankreatitin tedavisinde a.r. icin morfi n kullan.lmas. kontrendikedir 69. Drotrekogin: Aktive protein C turevidir. Ciddi sepsiste kullan.ma giren yeni bir ilact.r. Sepsisle ilgili koagulopatinin tedavisinde kullan.l.r. 70.Fistulun Spontan Kapanmas.n. Engelleyen Faktorler - Proximal fi stuller - Yuksek debili fi stuller - Fistul distalinde obstruksiyon - Fistul traktusunde yabanc. cisim varsa - Fistul traktusu epitelize olmu. ise - Fistulle ili.kili drene olmam.. apse varsa - Aktif granulomatoz barsak hastal..., kanser veya radyasyon enteritine ba.l. olu.an fi stuller - Fistul traktusu 2,5 cmfden k.sa ise - Fistule barsak cevresinde %50fden fazlas. kat.lm..sa 71. Total parenteral Nutrisyonfun Mutlak Endikasyonlar. 1. Kotu beslenmi. ki.ilerde oral al.m yetersizse ve enteral beslenme tolere edilemiyorsa 2. K.sa barsak sendromu 3. Akut pankreatit 4. Yuksek outputlu intestinal fistullerde (Or:Pankreas Fistulu) 5. Septik ve yan.kl. hastalar 72.En son bilgilere gore yara iyile.mesinde kollajen sentezi 10. saatte ba.lar. 5-7. gunlerde kollajen sentezi pik yapar. Daha sonra tedricen azal.r. 73. Baz. interlokinler m Proinfl amatuar stokinler icinde en erken salg.lanan ve konakc. cevab.ndaki en guclu uyaran TNFƒ¿ed.r. m IL-1 ate. olu.umunda onemlidir. ..tahs.zl.k yapar. m IL-4 ve IFNa, s hucrelerinin uzerinde birbirinin etkisini antagonize eder. (IL-4 s hucre proliferasyonuna neden olur.) m IL-6 sistemik inflamatuar cevab.n gostergesi olarak kullan.l.r. Ayr.ca akut Faz proteinlerinin sentezlenmesinden sorumludur. m IL-8 coklu organ yetmezli.i riskinin gostergesi olarak kabul edilmektedir. m IL-12 hucresel immunitenin duzenlenmesinde onemli rolu vard.r. m IL-13 ast.m patojenezinde onemli rol oynar. m INFƒÁ akut akci.er infl amasyonunu indukleyebilir. 74. Karaci.er Transplantasyonlar.n.n Kontrendikasyonlar. Kesin Kontrendikasyonlar . Portal ven trombozu . Hipoksi (PO2 < 50mmHg) . Karaci.er d... malignite . Aktif alkolizm . .leri evre kardiyovaskuler hastal.k . Son evre bobrek hastal... Rolatif Kontrendikasyonlar . >50 ya. . Hepatit B pozitifl i.i . AIDS . Hepatobiliyer sepsis . Alkolizm 75. Fibroadenom hem stromal hem epiteliyal elemanlar iceren selim meme tumorudur. 76.Beyne ve overe en s.k metastaz yapan meme kanseri lobuler karsinomdur. Kemi.e afi nitesi en fazla olan meme CA lobuler tiptir. Ayr.ca en s.k kemi.e metaztaz yapar. 77.Jinekomasti meme kanser riskini art.rmaz, sadece klinefelter sendromuna ba.l. jinekomastide meme kanser riski artar. 78. Zuska hastal...; Periareolar apse ve laktiferroz duktuslarda squamoz metaplazidir. 79. Midenin en s.k gorulen tumoru Malign tumorlerdir (benignler de.il...), bunun da %95fi adenokarsinomfdur. En s.k semptomu bulant.-kusma ve proksimal lezyonlarda disfajidir. Midenin en s.k gorulen bening tumoru ise epitelyal poliplerdir, fakat polipler non-neoplastiktirler, neoplastik olanlardan ise en s.k leiomyom gorulur. Ozefagusun da en s.k gorulen tumoru malign tumorlerdir, bunlar.n co.u skuamoz hucreli karsinomdur. Barret ozefagusuna sekonder ise en s.k en s.k adenokanser geli.ir. En s.k semptomu disfaji ve kilo kayb.d.r. Ozefagusun en s.k gorulen bening tumoru leiomyomdur. .nce barsa..n en s.k gorulen tumoru adenom, en s.k gorulen bening tumoru yine adenom, en s.k gorulen malign tumoru ise 1.adenokarsinom (%35-50), 2. karsinoid tumor (%20-40) dir. Gastrointestinal stromal tumorler (GIST) .nce barsakta geli.en en s.k mezenkimal tumordur, GIST vucutta en s.k midede bulunur, tirozin kinaz KIT reseptor ekspresyonu ve c-kit protoonkogeninde mutasyonlar vard.r. 80.Masif karaci.er metastaz. olmaks.z.n karsinoid sendrom over ve retroperitoneal karsinoid tumorlerde gorulur. 81. Meckel divertikulunde en s.k gorulen doku tipi ileumdur. Meckel divertikulunde ba..rsak d... en s.k gorulen doku tipi midedir. 82. Aspirin kolon kanser riskini azalt.r. Sulindak Familyal adenomatoz polipozis sendromunda kullan.l.r. Poliplerin regrese etti.i gosterilmi.tir. 83.Cocuklarda en s.k akut pankreatit nedeni kabakulakt.r. Yuksek doz steroidlerde cocuklarda onemli bir nedendir. 84.Cocuklarda karaci.erde gorulen en s.k benign tumor hemanjiyoendotelioma, en s.k gorulen malign tumor ise hepatoblastomdur. 85. En s.k gorulen anevrizma abdominal aort anevrizmas. En s.k gorulen periferik arter anevrizmas. popliteal arter Splenik arter anevrizmas.nda ruptur riski anevrizman.n cap. ile orant.l. de.ildir. 86. Tum f.t.klar.n en nadir goruleni siyatik f.t.klard.r. 87. Aktive protein C rezistans. (APC-R). . Otozomal dominant geci.li. Vakalar.n %90fdan fazlas.nda faktor V mutasyonu vard.r (faktor V Leiden mutasyonu DVTfa en s.k yol acan kal.tsal bozukluk) . Hiperkoagulasyon icin zay.f risk faktoru; genellikle ba.ka risk faktorleri ile beraber oldu.unda DVTfa yol acar 89.Atelektazi en s.k postoperatif pulmoner komplikasyondur; ilk 48 saatte meydana gelen ate.in en s.k sebebi atelektazidir. Pnomoni: Postoperatif en s.k olum nedeni [%50fden fazlas.nda Gr (-) negatif ajanlar sorumludur. 88: Crohn Hastal... ve Ulseratif Kolitin Ay.rdedici Ozellikleri Crohn Hastal... Ulseratif Kolit Transmural imfl amasyon Mukoza ve submukozay. tutan hastal.k Aral.kl. tutulum Aral.ks.z tutulum Barsak duvar.n.n kal.nla.mas. Normal duvar kal.nl... Kald.r.m ta.. manzaras.,derin ulserler Yuzeyel,geni.,du.me deli.i ulserler Granulom formasyonu s.kt.r Granulom formasyonu nadirdir Perianal hastal.k s.kt.r Perianal hastal.k nadirdir Rektal kanama daha az gorulur Rektal kanama onemli bulgudur .nce barsak tutulumu muhtemeldir .nce barsak tutulumu nadirdir Rektum nadir tutulur Rektum her zaman tutulur ID:11t072 BAZI ONEML. B.LG.LER 121 www.tusdata.com 90. Depolanan Kandaki De.i.iklikler . ATP ve 2,3 difosfogliserat (2,3DPG) azal.r . Hemoglobinin O2fe affi nitesi artar . O2 ta..ma kapasitesi azal.r . Ozmotik frajilite artar . Trombositler 24 saatten sonra kaybolur . Hemoliz olur . Potasyum, Fosfat ve Amonyak miktar. yukselir . Laktik asit birikir . pH azal.r . Faktor II, VII, IX, (XI) stabil olarak bulunur 91.Karaci.er sirozunun en mortal komplikasyonu Hepatorenal sendromdur. 92. Anormal Mammografi Bulgular. . Mikrokalsifi kasyonlar . Dansite lezyonlar. (kitle, yap.sal distorsiyon, ve asimetri) . Kalsifi kasyonlar ve dansite anormallikleri Mammografi de kanser lehine bulgular Primer Bulgular: . Serpi.tirilmi. noktalar .eklinde kalsiyum odaklar. (. 5) . Spikuler, ...nsal kalsifi kasyonlu kitleler Sekonder Bulgular: . Yap.sal distorsiyonlar . Duktal dilatasyonlar . Asimetri . Fibronoduler dansiteler 93: Benign meme hastal.klar. s.n.fl and.r.lmas. Memenin Proliferatif Olmayan (Nonproliferatif) Benign Hastal.klar. . Kistler ve apokrin metaplazi . Duktal ektazi . Kalsifi kasyonlar . Fibroadenom ve ili.kili lezyonlar Memenin Atipisi Olmayan Proliferatif Benign Hastal.klar. . Sklerozan adenozis . Radial ve kompleks sklerozan lezyonlar . Duktal epitelyal hiperplazi . .ntraduktal papillom Atipik Proliferatif Lezyonlar . Atipik lobuler hiperplazi (ALH) . Atipik duktal hiperplazi (ADH) 94: Memenin benign lezyonlar.n.n klinik ozellikleri Histopatolojik Tan. Ya. Palpabl Kitle Mammografi k Bulgular Fibrokistik Hst. 35-50 Olabilir Olabilir Atipik duktal Hiperplazi Ya. ile birlikte gorulme s.kl... .nsidental Nadir Atipik lobuler Ya.la ile birlikte gorulme s.kl... .nsidental Nadir Sklerozan Adenozis 25-50 Olabilir Benign kalsifi kasyon Fibroadenom 20-30 Var Olabilir Kompleks Sklerozan Adenozis Her ya.ta gorulebilir Nadir S.kl.kla var (cok ce.itli) 95: Meme Kanseri Riskini Artt.ran Proliferatif ve Nonproliteratif Lezyonlar Hastal.k Ba.l. Kanser Riski Non-proliferatif meme hastal.klar. (Kistler ve apokrin metaplazi, duktal ektazi, kalsifi kasyonlar, fi broadenom ve ili.kili lezyonlar Risk yok Sklerozan adenozis Risk yok .ntraduktal papilloma Risk yok Florid hiperplazi 1.5-2 kat risk Atipik lobuler hiperplazi 4 kat risk Atipik duktal hiperplazi 4 kat risk Atipik duktal hiperplazi hucreleri taraf.ndan duktal tutulum 7 kat risk Lobuler karsinoma in situ 10 kat risk Duktal karsinoma in situ 10 kat risk 96. LCIS DCIS Ya. 44-47 54-58 .nsidans % 2-5 % 5-10 Klinik bulgu Yok Kitle, a.r., meme ba.. ak.nt.s. Mammografi k bulgu Kom.u mikrokalsifi kasyon Mikrokalsifi kasyon Multisentrisite % 60-90 % 40-80 Bilateralite % 50-70 % 10-20 Aksiller met. % 1 % 1-2 Takiben Ca. olu.umu Insidans % 20-35 % 30-50 Lateralite Bilateral Ipsilateral Interval 15-20 y.l 5-10 y.l Histoloji Duktal Duktal 97: Columbia s.n.fl amas.na gore meme kanseri inoperabilite kriterleri 1- Meme derisinin 1/3fden daha fazla tutan odem 2- Satellit deri nodulleri 3- .nfl amatuar tipte meme kanseri 4- Kan.tlanm.. supraklavikuler lenf nodu metastaz. 5- Parasternal tumor nodulleri 6- Kol odemi 7- Uzak metastazlar 8- Lokal yay.l.ma ait kotu bulgulardan en az 2 veya daha fazlas.n.n olmas. . Deri ulserasyonu . Meme derisinin 1/3ften daha az.n. tutan odem . Tumorun go.us duvar.na solid fi ksasyonu . Aksillada boyu 2.5 cm ve uzerindeki capta lenf nodlar.n.n varl... . Aksiller lenf nodlar.n.n cilde veya derindeki yap.lara fi ksasyonu 122 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 98: Meme kanseri riskini artt.ran faktorleri Risk faktoru Yuksek riskli grup Du.uk riskli grup Relatif risk Ya. Ya.l. Genc >4 Anne ve k.z karde.te meme kanseri oykusu Var Yok >4 .lk ful-term gebelik ya.. >30 ya. <20 ya. 2-4 Premenopozal ooferektomi Yap.lmam.. Yap.lm.. 2-4 Di.er memede kanser oykusu Var Yok 2-4 Sosyoekonomik durum Yuksek Du.uk 2-4 Benign proliferatif lezyon Var Yok 2-4 1. derece akrabalarda meme kanseri oykusu Var Yok 2-4 Mamografi k parenkim paterni Displastik parenkim Normal parenkim 2-4 Go.us duvar.na radyasyon oykusu Yuksek doz Du.uk doz 2-4 Evlenme durumu Hic evlenmemi. Evlenmi. 1.1-1.9 Nulliparite Var Yok 1.1-1.9 Menopoz ya.. Gec Erken 1.1-1.9 Menar. ya.. Erken Gec 1.1-1.9 Postmenopozal bayanlarda vucut a..rl... A..r .nce 1.1-1.9 Endometriumda veya overde kanser oykusu Var Yok 1.1-1.9 99: Direk ve indirek hernilerin farklar. .ndirek Herniler Direk Herniler - A.epigastrica inferiorun lateralindedir - A.epigastrica inferiorun medialindedir - Genclerde daha s.k - Ya.l.larda daha s.k - Daha cok unilateral - Daha cok bilateral - Skrotuma s.kl.kla iner - Skrotuma cok nadir iner - S.kl.kla eliptiktir. (armut gibi) - S.kl.kla yuvarlakt.r (elma gibi) - .nkarserasyon s.kt.r - .nkarseresyon nadirdir - Kesenin boynu vard.r - Kesenin boynu yoktur - Guc c.kar, guc kaybolur - Kolay c.kar, kolay kaybolur - Ana defekt processus vaginalisin ac.k kalmas.d.r - Ana defekt kar.n kaslar.nda zay.fl .kt.r 100. SPLENEKTOM. END.KASYONLARI Splenektominin kesinlikle endike oldu.u iki hastal.k vard.r . Dala..n primer tumorleri . Herediter sferositoz Splenektominin s.kl.kla gerekli oldu.u durumlar; Kesin endikasyon olmamakla beraber s.kl.kla splenektomi gerekir. . ITP (Medikal tedaviye cevap vermeyen) . Travma ve ruptur . Dalak absesi ve kistleri . Kanayan ozefagus varisleri . Splenik arter rupturu . Herediter eliptositoz Splenektominin bazan gerekli oldu.u durumlar (Eylul 90, Nisan 2000) . Hodgkin hastal... . Trombotik trombositopenik purpura (TTP) - Mikroanjiyopatik hemolitik anemi, trombositopeni, bobrek yetmezli.i, ate. ve norolojik bulgulardan olu.an a..r seyirli bir hastal.kt.r. Plazmaferez ve taze donmu. plazmadan fayda gormezse steroid ve splenektomiden fayda gorebilir. . Felty sendromu - Granulositopeni ve s.k gorulen enfeksiyonlar.n tedavisinde splenektomi yararl. olabilir - Sarkoidoz - Hastalar.n %25finde hepatosplenomegali gorulur; hipersplenizm komplikasyonlar. goruldu.u zaman splenektomi yap.l.r . SLE - Refrakter sitopeni splenektomiye cevap verebilir. . Hairy Cell Losemi - Pansitopeniyi duzeltmek amac. ile splenektomi uygulan.r . Otoimmun hematolojik hastal.klar . Myelofi brozis . Talasemi .TPfde Splenektomi Endikasyonlar. . Steroid tedavisine yan.t al.namamas. . Minimal travmalarla anormal kanamalar Splenektominin Kontrendikasyonlar.: . Akut losemi . Agranulositoz . PNH . Wiscott-Aldrich sendromu Splenektomi Komplikasyonlar. . Atelektazi (en s.k) . Pankreatit ve subfrenik abse . Trombositoz . Progressif sepsis sendromu (en s.k S.pneumonia) 101.ANT.B.YOT.K PROF.LAKS.S. . Temiz ameliyatlarda yara enfeksiyonuna neden olmas. en muhtemel bakteriler; S. aureus, S. epidermidis ve Gram (-) enterik bakterilerdir. . Gastroduodenal, safra yollar., kolorektal, apendektomi ve jinekolojik cerrahiden sonra; Gram (-) enterik bakterilerle enfeksiyon beklenir. BAZI ONEML. B.LG.LER 123 www.tusdata.com . Sefazolin: 1. ku.ak sefalosporin; Temiz gastrointestinal, safra yollar., ba.-boyun ameliyatlar.nda kullan.l.r. . Pek cok ameliyatta aminoglikozid + amoksisilin veya 1. ku.ak sefalosporin ideal kombinasyondur. Profi laktik antibiyotik ameliyattan 30-60 dakika once yap.l.r. . Ameliyat 4 saatten veya antibiyoti.in yar. omrunun iki kat.ndan fazla surerse 2. bir doz yap.l.r. . Antibiyotik profilaksisi 24 saatten daha uzun devam etmez. ANT.B.YOT.K PROF.LAKS. END.KASYONLARI . Yuksek riskli gastroduodenal ameliyatlar (mide kanseri, ulser, obstruksiyon, kanama ameliyatlar....) . Yuksek riskli safra yollar. ameliyatlar. (> 60, akut infl amasyon, koledok ta.lar., t.kanma sar.l..., vb.) . Kolon veya ince barsak rezeksiyon ve anastomozlar. . Mediyan sternotomi insizyonundan yap.lan kardiyak giri.imler . Alt ekstremitelerin damar ameliyatlar. veya abdominal aorta ameliyatlar. . Kanlanmas. bozulmu. bir ekstremitenin amputasyonu . Vajinal veya abdominal histerektomi . Primer sezaryen . Oral kaviteye girilen ve boyun disseksiyonu ile devam eden ameliyatlar . Kraniyotomi . Herhangi bir kal.c. protezin yerle.tirildi.i ameliyatlar . Gros bakteriyel kontaminasyon olan her yara . .leri derecede kontaminasyon ve doku hasar.n.n oldu.u durumlar (iv antibiyotik hemen ba.lanmal.) . Clostridia enfeksiyonlar.na ac.k yaralanmalar (yayg.n kas harabiyeti, a..r. kontaminasyon, c) . Daha onceden var olan kapak hastal.klar.nda bakteriyel endokarditi onlemek icin... 102.Sa. subkostal bolgenin derin palpasyonu s.ras.nda soluk alma istendi.inden meydana gelen ani duyarl.l.k, hastan.n soluk al...n. kesmesine yol acar. Buna Murphy belirtisi denir. Akut kolesistitte pozitif olmas. beklenir. Rousing belirtisi: Akut apandisitte gorulur. Sol alt kadrana bas.nc uyguland...nda sa. alt kadranda a.r. duyulmas.d.r. Courvasier terrier belirtisi: Pankreas ba.. adenokarsinomunda gorulur. Hastalar.n % 25fi a.r.s.z palpabl safra kesesi ve t.kanma sar.l... ile ba.vurur. Malign obstruksiyon du.unduren bu bulguya Courvasier terrier belirtisi denir. Grey turner belirtisi: Akut pankreatitte gorulur. Belde mavimsi renk de.i.ikliklerine verilen isimdir ve hemorajik pankreatit bulgusudur. Cullen belirtisi: Akut pankreatitte gorulur. Gobek cevresinde mavimsi renk de.i.ikliklerine verilen isimdir ve hemorajik pankreatit bulgusudur. 103.Dumping sendromu Billroth II ameliyat.n.n bir komplikasyonudur. Dumping sendromu yemeklerden k.sa sure sonra geli.en carp.nt., terleme, diyare ve yuzde fl ushing ile karakterizedir. Afferent ans sendromu da Billroth II ameliyat.n.n bir komplikasyonudur. Postprandiyal epigastrik dolgunluk mevcuttur; kusma ile rahatlar. Kusma materyali safral.d.r fakat sindirilmi. g.dalar bulunmaz. Cunku bunlar coktan efferent kola gecmi.tir. Efferent ans sendromu Billroth IIfnin komplikasyonu olarak geli.ebilir. Postprandial epigastrik dolgunluk ve a.r. ile karakterizedir. Kusma ile rahatlar. Kusma materyalinde safra ve g.dalar bulunur. Gastroparezide mide bo.almas.nda problem mevcuttur; en s.k otonom noropati ile ili.kilidir (diabetes mellitus gibi) Zollinger-Ellison sendromu (ZES) gastrin ureten malign adac.k hucre tumorune ba.l. olarak geli.ir. 104.Meduller trioid karsinomunun tumor belirleyicileri: Kalsitonin, karsinoembriyonik antijen, histaminaz, dopamin dekarboksilaz, noron spesifi k enolaz, kromogranin, kalsitonin prekursorlerifdir (PDN-21 ve CGRP). 105. M.de kanser. r.sk.n. artt.ran ve azaltan faktorler Riski artt.ranlar - Aile oykusu - Diyet - Familyal polipozis - Gastrik adenomlar - Herediter nonpolipozis kolorektal kanserler - Helikobakter pylori infeksiyonu - Atrofi k gastrit, intestinal metaplazi, displazi - Gecirilmi. gastrektomi veya gastrojejunostomi (> 10 y.l once ) - Sigara kullan.m. - Menetrier hastal... Riski azaltanlar - Aspirin - Diet (fazla taze meyva ve sebze al.m.) - Vitamin C 106. T.RO.D TUMORLER. Tiroidde soliter (tek) nodullerin co.u adenom, noduler hiperplazi, basit kist veya tiroidit tan.s. al.r. Karsinom bu olgular.n ancak %1fini olu.turur. Adenomlar Tiroidin en s.k gorulen tumorudur. En s.k follikuler adenom gorulur. Folikul epitelinden geli.en iyi huylu tumorlerdir. Genellikle tektir. Soliter, sferik, kapsullu gorunumde olup cevre tiroidden keskin s.n.rlarla ayr.l.r. Kesit yuzunden ta.ar, cevre tiroidi bask.lar, Adenomlar nadiren hiperfonksiyon gosterebilirler. Genellikle kitle olu.turarak dikkati cekerler. Co.u so.uk nodul .eklindedir. So.uk nodullerin %10fu maligndir. Folikuler adenomla karsinom aras.nda ay.r.c. tan. ..AB ile yap.lamaz. Kesin tan. histopatolojik inceleme ile konur. Adenomlarda malign donu.um gorulmez. Karsinomlar . Papiller karsinom (Olgular.n %75-80fi. . Folikuler karsinom (%10-20) . Meduller karsinom (% 5) . Anaplastik karsinom (<5%) Risk Faktorleri: - Ozellikle ilk iki on y.l icinde iyonize radyasyona maruz kalanlar (papiller karsinom) - Hashimoto hastal... (lenfoma,karsinom) - Noduler guatr (folikuler karsinom) - PTC onkogen mutasyonu (papiller karsinom) - RET onkogen mutasyonu (meduller karsinom) .yi differansiye tumorlerde riski kesin olarak artt.rd... bilinen tek faktor radyasyondur. Papiller Karsinom En s.k gorulen tiroid kanseridir. Her ya.ta gorulebilir, iyonize radyasyona maruz kalma ile ili.kilidir. Cocuklarda da en s.k gorulen tiroid karsinomudur. Troid kanserleri kad.nlarda daha s.kt.r. Fakat erkeklerde daha malign seyreder. Tan. icin nukleer de.i.iklikler onemlidir. Nuve kromatini ince da..lm..t.r, hipokromatik, berrak-buzlu cam gorunumundedir. Sitoplazma invajinasyonlar. intranukleer inkluzyonlar. olu.turur. Papiller yap. co.unda bulunsada baz. tumorler tamamen folikullerden olu.abilir (folikuler varyant.. Papiller karsinomda yo.un fi brovaskuler cat. vard.r. Psammon cisimcikleri gorulebilir. Lenfatik invazyon gorulebilir, kan damar. invazyonu nadirdir. Olgular.n yar.s.nda servikal lenf du.umu metastaz. vard.r. .zole servikal nodal metastazlar prognozu etkilemez. Genellikle prognoz iyidir .leri ya., tiroid kapsulunu a..p cevre dokulara invazyon, uzak metastaz, tumor cap.n.n buyuk olmas. ve erkek cinsiyet kotu prognoz bulgular.d.r. 124 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com Folikuler karsinom .kinci s.kl.kta gorulur. Daha ileri ya.larda; orta ya.ta pik yapar. .odin yetmezli.i olan bolgelerde s.kt.r. Kad.nlarda daha s.kt.r. Cok miktarda hormon sentezledi.i icin hipertiroidizm klini.i gorulebilir. Tiroglobulin bir tumor markeri olarak kullan.labilir. Mikroskobide uniform hucreler kucuk folikuller yapar Tamamen Hurtle hucrelerinden olu.ursa Hurtle hucreli karsinom denir.. S.n.rl. lezyonlar.n adenomdan ayr.labilmesi icin kapsuler ve/veya vaskuler invazyonun belirlenmesi gerekir. Kan yolu ile akci.er, kemik ve karaci.ere yay.l.rlar. Bolgesel lenf du.umu metastaz. nadirdir. Ancak en cok hormon sentezleyen tiptir. Cerrahi eksizyon yap.l.r. Meduller Karsinom Parafolikuler C hucrelerinden geli.en noroendokrin tumordur. Kalsitonin uretirler. CEA, somatostatin, serotonin, VIP gibi polipeptid hormonlar. uretebilirler. %80 olguda sporadik, geri kalan. MEN IIa, IIb ve MEN d... ailesel sendromlarla ili.kilidir. Bunlarda RET protoonkogen mutasyonu belirlenmi.tir. Eri.kinlerde s.kt.r (5-6 ony.lda). MEN II ile ili.kili olanlar genclerde ve cocuklarda gorulebilir, multisentrik olabilir. Co.u olguda amiloid birikimi gorulebilir. Prokalsitonin yap.s.ndad.r. Ailevi olgularda cevre tiroid dokusunda C hucre hiperplazisi bulunabilir. .mmunhistokimya ile kalsitonin pozitiftir. Ayr.ca tum noroendokrin tumorlerde oldu.u gibi polipeptid hormonlar, kromogran.n A, noron spesifi k enolaz (NSE., sinaptofi zin gibi noroendokrin belirleyiciler gosterilebilir. EM ile sitoplamik membranla cevrili elektron-yo.un granuller belirlenir. Gumu.lu boyalarla, tumor hucreleri, argirofi lik ozellik gosterir. Diare ile seyredebilir. Takibinde kalsitonin bir mark.r olarak kullan.labilir. MEN II b ile ili.kili olanlar hematojen yay.l.m gosteren agresif tumorlerdir (5 y.ll.k sa.kal.m %50). MEN ile ili.kili olamayan ailevi kanserler daha yava. ilerler. Anaplastik karsinom En kotu prognozlu tiroid tumorudur. Tumor cok serttir. Ya.l. hastalarda ve endemik guatr bolgelerinde s.kt.r. Tiroid kapsulunu a.arak boyun yap.lar.na yay.lan buyuk kitleler. Uzak metastaz s.kt.r. Agresif lokal buyume ve boyundaki yap.lara yay.l.m. nedeni ile 1 y.ldan k.sa surede olum gercekle.ir. Tiroide metastaz yapan tumorler : Malign melanom, meme karsinomu, bobrek karsinomu, akci.er karsinomu. 107: T.RO.D KANSERLER. Ozellik Papillar ca Folikuler ca Meduller ca Anaplastik ca S.kl.k %70 %20 %5 %1 Ya. ortalamas. 42 50 50 57 Kad.n %70 %72 %56 %56 Prognoz (mortalite) En iyi (%6) orta (%24) orta (%33) Kotu (%8) Metastaz Lenfatik Hematojen (s.k) Lenfojen Hematojen (en s.k) Tiroid hormon sentezi + ++++ 0 +/- .yot uptake + +++++ 0 0 108. T.RO.D.TLER 1. AKUT T.RO.D.T: Sepsis ve infektif endokardit komplikasyonu olarak geli.ir. Tiroid bezi .i., k.zar.k ve a.r.l.d.r. Abse formasyonuna donu.ebilir. Tedavide geni. spektrumlu antibiyotik + drenaj gerekebilir (en s.k etken Streptokoklard.r). En seyrek gorulen tiroidittir. 2. SUBAKUT T.RO.D.T A) Subakut granulomatoz tiroidit veya De Quervain tiroiditi - Genc, bayan viral USYE infeksiyonu sonras. klinik ortaya c.kar. - Genellikte viral bir sebebi oldu.u du.unulur (kabakulak, koksaki, adeno virus). - Ate., halsizlik ve boyunda hassasiyet ve a.r. vard.r. Ba.lang.c doneminde hipertroidi klini.i (carp.nt., terleme, ajitasyon) , ilerleyen donemlerde hipotroidi klini.i ortaya c.kar. - Tiroid hormonlar. artm.., TSH ve Radyoaktif iyot al.m. cok azalm..t.r. - Sedim cok yuksek olabilir (>100 mm/s). - Tiroid antikorlar. hastalar.n ancak %10-15finde gorulur. - Tan. klinik ve laboratuar ile konur, gerekirse aspirasyonda dev hucreler ve buyuk fagositler gorulur. - Tiroid unilateral/bilateral buyur, serttir, kapsulu sa.lamd.r. Notrofi lik infi ltrasyonun yan. s.ra lenfosit, plazmosit ve makrofajlar da gorulur. Tiroid folikul hasar. ile kolloid intersisyuma c.karak granulomatoz infl amasyon ve dev hucre olu.umuna yol acar. Hash.moto hastal...ndan farkl. olarak plazma hucreleri veya germinal merkezler gorulmez. - Tedavide aspirin ilk secilecek ilact.r. Yetmiyorsa steroid eklenir. - Bu hastalar.n %10funde kal.c. hipotiroidi geli.ir. B) Subakut lenfositik tiroidit (sessiz tiroidit, postpartum tiroidit) - Etyolojisinde otoimmunite suclanmaktad.r ve Hashimoto ile ili.kili olabilir. - Hastal...n once hipertiroid sonra hipotiroid ve normal donemleri vard.r. - Bezde hassasiyet yoktur, RAI al.m. du.uktur. - D..ar.dan hormon al.m.ndan ay.rt etmek icin tiroglobilin seviyelerine bak.l.r (sessiz tiroiditte yuksek, hormon al.m.nda du.uk). - Sedim cok yukselmez. Olgular.n %60f.nda otoantikorlar pozitiftir. 3. KRON.K T.RO.D.T A) Kronik (Hashimoto) tiroidit - Hipotiroidinin ve tiroiditlerin en s.k sebebidir. - Supressor T hucrelerde bir defekte ba.l. otoimmun bir hastal.kt.r. - Erken donemde tiroglobulin (%60) otoantikorlar., gec donemde mikrozomal antikorlar (%90) saptan.r. - HLA DR 5 ile ili.kilidir. - Mikroskobik olarak parankimde yayg.n mononukleer hucre infi ltrasyonu (lenfosit-plazma hucreleri., germinal merkez olu.umu gorulur. Folikuller kucuk olup baz. alanlarda Hurthle (oksifi lik-onkositik) hucreleri ile do.elidir. Ba. dokusu artm..t.r. - Otiroid guatr: (Hashimoto genellikle otiroid guatr .eklinde klinik verir) veya hafi f hipotiroidi ile seyreder. - Seyri aras.nda gecici hipertiroidi ataklar. olabilir. - Te.his tiroglobulin ve mikrozomal antikorlar.n saptanmas. ve biopsi ile konur. - Bu hastalar levotiroksin ile takip edilirler. - Hashimoto tiroiditi otoimmun tiroid hastal...n.n spektrumu icinde yer al.r ve nadiren klinik Graves hastal...na gecebilir. @ Hashimoto.da lenfoma riski 60 kat artar. B) Riedel Struma (Fibroz tiroidit) - Tiroid bezinin, cevre doku ve kaslar.n.n ileri fi brosisi, bezin ta. gibi sert oldu.u bir hastal.kt.r. - Nadir gorulur. - Anaplastik tiroid CA ile kar..abilir. - Cevre dokulara bas. bulgular. varsa cerrahi uygulan.r. - Tedavide Tamoxifen etkilidir. BAZI ONEML. B.LG.LER 125 www.tusdata.com 109. Travmada Artan Hormonlar: - Epinefrin, Norepinefrin, - Beta endorfi n - GH, Dopamin, Prolaktin - Glukagon, Renin, Somatostatin, Anjiyotensin II, ADH, Histamin, ACTH, Kininler, Kortizol, Serotonin, Aldosteron, .nterlokin-1, TNF, Oksitosin Travmada Azalan Hormonlar: - .nsulin - T3, T4, TSH - LH, Testosteron, Ostrojen, FSH - .nsulin benzeri buyume hormonu. 110: BAZI T.RO.D HASTALIKLARINDA LABORATUVAR BULGULARI Hastal.k TSH (0,3-3,5 mu/L) Total T4 (60-160 mmol/L) Serbest T4 (13- 30 pmol / L) Serbest Total T3 (1,2-3,1 mmol / L) Primer Tirotoksikoz « (< 0,05 mU/L) ª ª ª Primer Hipotiroidizm ª (>10 mU/L) « / «-Normal «/«-N N / « Sekonder hipotiroidi «-No «/«-Normal «/«-N N / « T3 . Toksikoz « (<0,05 mU/L) Normal Normal ª Subklinik hipotiroidi ªª (5-10 mU / L) Normal Normal Normal Otroid Sick Sendromu Normal /« X /« Normal «/X 111.Tiroid nodullerin malignansi ac.s.ndan onemli olan ozellikleri .unlard.r: 1. So.uk soliter noduller: So.uk nodullerin malignansi riski % 15-20 iken bu oran s.cak nodullerde % 5ften kucuktur. Multimoduler guatr durumunda malignansi olma olas..., soliter nodullere gore cok du.uktur. (%5- %15-20) 2. Du.uk doz radyasyon tedavisi 3. Ailesel tiroid kanseri oykusunun olmas. 4. Fizik muayenede sert, yap...k ve fi kse nodullerin olmas. 5. Hikayede ani buyuyen, ses de.i.ikli.ine sebep olan nodullerin varl... 6. Hastan.n hipertiroidi olmamas.; hipertiroidleri hastalarda malignansi riski yakla..k %1 edir. 7. Nodulun solid ya da solid komponenti olan kistik nodul olmas.: Kistik noduller malignansi ac.s.ndan daha az risklidir. 8. Ya.: Tiroid kanserleri ile ilgili kullan.lan prognostik faktor s.n.fl and.rmalar.nda kad.nlarda 50 ya. ve erkeklerde 40 ya. uzeri olmak kotu prognoz lehinedir. Cocukluk doneminde, nodulun ortaya c.kma ya.. ne kadar erken ise, ayn. oranda malign olma olas.l... artmaktad.r. 112: TETANOZ PROF.LAKS.S. A.. hikayesi (doz) Yuksek Tetanoz Olas.l... Du.uk Tetanoz Olas.l... TD TIG TD TIG Bilinmiyor, .upheli Evet Evet Evet Hay.r 0-1 doz 2 doz Evet Hay.r* Evet Hay.r .3 doz Hay.r** Hay.r Hay.r*** Hay.r *Evet yaralanma uzerinden 24 saatten fazla zaman gecmi.se **Evet e.er son dozun uzerinden 5 y.ldan fazla zaman gecmi.se *** Evet e.er son dozun uzerinden 10 y.ldan fazla zaman gecmi.se. 113: SPLENEKTOM. END.KASYOLARI Esas hastal... kontrol etmek icin . Herediter sferositoz . Otoimmun anemiler . Dalak rupturleri . ITP . Trombotik trombositopenik purpura . Primer kistleri ve tumorleri 126 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 114. Kronik ve ciddi hipersplenizm icin . Hairy cell losemi . Lenfoproliferatif hastal.klar (non-Hodgkin, KLL, KML) . Felty sendromu . Agnojenik myeloid metaplazi . Talassemi . Sarkoidoz . Gaucher hastal... . Porfi ria eritropoetika . Splenik ven trombozu . Orak hucreli anemi . A.DS . .lac kullan.m. ile ili.kili trombositopeni 115. Splenektomi komplikasyonlar. . Sol alt lob atelektazisi. En s.k gorulen komplikasyonudur. . Subfrenik hematom . Subfrenik abse . Pankreatit . Pankreatik fi stul . Tromboembolik olaylar: ozellikle miyeloid metaplazili hastalarda gorulur. Splenektomiden sonra trombosit say.s.n.n artmas. ile ili.kilidir. . Postsplenektomi sepsis: Ba.ta pnomokok ve H.infl uenza olmak uzere enkapsule bakterilerin neden oldu.u, ani ba.layan ve h.zl. bir seyirle fatal sonuclanan infeksiyonlard.r. Splenektomi olacak tum hastalara profi laktik olarak pnomokok ve mumkunse H.infl uenza a..s. yap.lmal.d.r. A.. icin en uygun zaman elektif splenektomiden 10 gun oncesidir. Dala.. c.kar.lan tum cocuklar 18 ya..na kadar penisilin profi laksisi almal.d.r. 116.Splenektomi sonras. kan tablosunda gorulen de.i.iklikler . Karakteristik eritrositler gozlenir . Howell-Jolly cisimleri . Heinz cisimleri . Pappenheimer cisimleri . Akantositler . .nce inkluzyonlar iceren eritrositler . Granulositoz . Trombositoz . Opsoninler azal.r . IgM azal.r 117. Massif Splenomegali Yapan Nedenler . Kronik myeloid losemi . Agnojenik Myeloid losemi . Hairy-Cell (Tuysu hucreli) losemi . Gaucher Hastal... . Talassemi major . S.tma . Leishmaniazis (Kala-Azar) 118. Splenektomi Kontrendikasyonlar. - Akut losemi - Agranulositoz - Paroksismal nokturnal hemoglobinuri - Wiskott Aldrich sendromu - Polisetimia vera 119. - En kotu prognozlu gliom astrositomdur. - Tum beyin tumorlerinde en iyi prognoza sahip olan pileositik astrositom tumorleridir. - Radyosensitif Tumorler: Medullablastom, ependimom, germ hucreli tumorlerdir. - Menengiom Ostrojen progesteron reseptoru icerdi.i icin hamilelik kontrendikedir. - Renal cell Ca genelde tek metastaz yapar. - Medulloblastom, en radyosensitif tumordur. 120. Kunt kar.n travmalar.nda en s.k yaralanan organ dalak ve karaci.er. Penetran travmalar.nda en s.k yaralanan organ karaci.er ve ince ba..rsak. Ate.li silah (delici) travmalarda en s.k yaralanan organ ince ba..rsaklar. 121: YANIKLARIN DERECELEND.R.LMES. I. Derece Yan.klar - Sadece epidermiste - Reversibl minimal hucre harabiyeti ve hiperemi vard.r - Gune. yan.klar. bu tip yan.kt.r II. Derece Yan.klar - Epidermis ve dermisin bir k.sm.nda - Bul olu.umu vard.r. Bunlar epidermis-dermis aras. s.v. birikimi sonucu olu.ur - Koriumdaki a.r. reseptorleri yanmad... icin cok a.r.l.d.r - Dermisin alt k.sm.ndaki k.l follikulleri sa.lamd.r III. Derece Yan.klar - Derinin tum tabakas. yanm.. - Damarlar tromboze olmu.tur - A.r.s.zd.r - .yile.me kendili.inden olmaz. - Eskaratomi yap.lmal.d.r. IV. Derece yan.klar - Yan.k kas ve kemi.e kadar ilerlemi.t.r. 122: PER.TONEAL LAVAJ 1. Endikasyonlar. . Oyku al.nmayan ve guvenilir fi zik muayene yap.lmayan durumlar (kafa travmas., spinal kord yaralanmas. vb.) . Ac.klanmayan hipotansiyon . Negatif parasentez . S.kl.kla kar.n travmas. ile birlikte olan bulgular (Hematuri, alt kosta k.r.klar., pelvik k.r.klar vb.) 2. Kontrendikasyonlar. . Onceden ameliyat varl... . .ntestinal obstruksiyon .uphesi . Koagulasyon bozuklu.u . Gebelik 3. Peritoneal lavaj.n guvenilirli.i %98'ler civar.ndad.r. 4. Peritoneal lavajda pozitivite kriterleri . Eritrosit>100.000/mm3 . Beyaz kure>500/mm3 . Kan amilaz.ndan daha yuksek PL amilaz. . Bakteri, safra, p.ht.la.mayan kan, barsak iceri.i olmas. 4. Daha onceden gecirilmi. kar.n ici operasyon varsa lavaj kontrendikedir. ID:11.006 123: MEME KANSER. . 40-45 ya. aras. s.kt.r. Sol memede daha fazlad.r . Aile oykusu onemlidir . En s.k ust-d.. kadranda gorulur . En s.k infiltratif duktal Ca gorulur. . Bilateral olma olas.l... en yuksek olan lobuler Ca'd.r. . .skelet sisteminde en s.k vertebralara yay.l.r. . Kitle genelde ilk bulgudur . Okkult yay.l.m olabilir ve ilk axiller lenf nodu etkilenir . Permeasyonla deriye yay.l.r . En s.k invazif duktal Ca metastaz yapar . Lobuler karsinoma genelde bilateral ve multisentrik . Vertebra korpuslar.na once yay.l.r . Axiller lenf nodu tutulumu 4 ve daha fazla ise prognoz kotudur . Meme ba..ndan kanl. ak.nt. intraduktal papillom icin tipiktir ID:11.033 BAZI ONEML. B.LG.LER 127 www.tusdata.com 124: TPN'N.N END.KASYON ve KOMPL.KASYONLARI TOTAL PARENTERAL NUTR.SYONfUN MUTLAK END.KASYONLARI 1. Kotu beslenmi. ki.ilerde oral al.m yetersizse ve enteral beslenme tolere edilemiyorsa 2. K.sa barsak sendromu 3. Akut pankreatit 4.Yuksek outputlu intestinal fi stullerde (Or: Pankreas Fistulu) 5. Septik ve yan.kl. hastalar KOMPL.KASYONLARI . Teknik komplikasyonlar (pnomo-hemotemponad., Hava embolisi vs.) . Hiperozmolar nonketotik koma . Hiperkloremik metabolik asidoz . Sepsis ve kateter enfeksiyonu . Hipoglisemi . Kolestaz . Karaci.er ya.lanmas. . S.v. elektrolit dengesizli.i . Hepatik enzimlerin yukselmesi . Zn ve Cu eksikli.i . Hiperglisemi . Hipofosfatemiye ba.l. ATP ve 2,3 DPG azalmas. BAZI OZELL.KLER . TPN'de en s.k kullan.lan yol vena subclaviad.r. . TPN'nin en ciddi komplikasyonu kateter sepsisidir. . TPN'de en s.k metabolik komplikasyonlar (Hiperglisemi en s.k) gozlenir. . Acl.kta enerji kaynaklar. s.ras.yla KC glukojeni, kas glukojeni, kas proteinleri, ya. dokusu ya.lar.d.r. ID:11.007 125. Tiroid cerrahisinin komplikasyonlar. 1) Erken komplikasyonlar - Kanama - Hava embolisi - Postop hava yolu obstruksiyonu (kanama, laringospazm, larinks odemi vb) - Rekurren laryngeal sinir hasar. (tek tarafl . hasarda ses k.s.l.r, iki tarafl . hasarda solunum s.k.nt.s. olur) - Superior laryngeal sinir hasar. (tiz sesleri c.karamama, konu.urken yorulma olur) - Hipoparatiroidizm - Seroma - Trakea yaralanmas. - Ozefagus perforasyonu - .iloz fi stul - Frenik veya aksesuar sinir yaralanmas. (boyun direksiyonu s.ras.nda) - Tiroid krizi - Pnomotoraks (substernal guatr operasyonunda) - Yara infeksiyonu (nadirdir) 2) Gec komplikasyonlar: - Hipotiroidi - Nuks Postop kanaman.n ilk belirtisi hematomun trakeaya bas.s. sonucu solunum s.k.nt.s.d.r. Subtotal troidektomi gecirecek hipertiroidili hastalar hipoparatiroidi ac.s.ndan yuksek risk ta..rlar. 126. ADACIK HUCRE (ISLET CELL) NEOPLAZMLARI .nsulinoma - Beta hucrelerinden koken alan ve en s.k gorulen adac.k hucre neoplazm.d.r. - %80fi benigndir (soliter adenom), %10 multiple, %10 maligndir. - Hipoglisemi yaparlar. Sinirlilik, konfuzyon ve bazen stupor olu.abilir. - Klasik olarak Whipple triad. bulunur: 1- Acl.kta ortaya c.kan hipoglisemik semptomlar 2- Semptomatik durumlarda kan .ekeri 50 mg/dlfnin alt.na du.er 3- .V. glukoz verilmesini takiben semptomlarda duzelme gorulur. - Dola..mda C Peptid duzeyleri yuksektir ve bu endojen insulin yuksekli.ini gosterir. - Acl.k hipoglisemisi pankreas d... tumorlerde de gorulebilir ancak plazma insulin seviyeleri normaldir. Bunlar: Hemanjioperisitom, fi brosarkom gibi mezenkimal orjinli tumorler, hepatoma ve adrenokortikal karsinomfdur. - .nsulin/glukoz oran.n.n > 0.3 olmas. diyagnostiktir. Proinsulin > %50 ise malign insulinoma du.unulur. - Tedavi cerrahi eksizyondur. Gastrinoma (Zollinger-Ellison Sendromu) - G hucrelerinden Gastrin salg.layarak % 80 olguda Zollinger-Ellison Sendromu yapar. - % 60f. malign, % 30fu benigndir. Malign olgular.n yar.dan fazlas. lokal invaziv, ucte ikisi metastaz yapm..t.r. - Ciddi, direncli peptik ulserler, bobrek ta.lar. ve kalsiyum yuksekli.i vard.r. - Acl.k hipergastrinemisi tan. koydurur (>200pg/ml). Bazal asit output yukselmi.tir. - Ola.an d... lokalizasyonlarda yerle.mi., multiple ulserlerdir. Gastrinomalar duodenum, peripankreatik doku ve pankreasta yerle.ebilir. Hastalar.n %90-95finde ulserler bulunur. (Duodenum/mide =6/1). - A..r. gastrik asit sekresyonunun pankreatik lipaz. inhibe etmesine ba.l. ya. malabsorbsiyonu sonucu diare gozlenir. - MEN sendromlar. ile en s.k birlikte olan pankreas tumorudur. VIPoma - Verner-Morrison sendromu; WDHA sendromu (Watery Diare, Hipokalemi ve Aklorhidri) veya Pankreatik kolera da denir. - Bu sendromun %80-90 sebebi pankreas.n VIP salg.layan adac.k hucre tumorudur. - Geri kalan. retroperitoneal sempatik zincir veya adrenal medulladaki ekstrapankreatik tumorler ile ili.kilidir. - Ciddi diareye ba.l. metabolik asidoz ve hipokalemi geli.ir. (pankreatik kolera) - Pankreastaki tumorlerin %50 - 60 kadar. maligndir. Tan. yuksek plazma VIP konsantrasyonu ile konur. - Lokal invazyon veya metastaz yaparlar. - VIPoma Sendromu: Noral krest orijinli tumorler (ganglionoroma, noroblastoma, norofi broma, feokromasitomacgib) + VIPoma Glukagonoma - Alfa 2 hucrelerden koken alan, ve glukagon salg.layan adac.k hucre tumorudur. - % 75 - 80fi maligndir (ikinci en malign pankreas adac.k tm). Genellikle 5 cm.den buyuktur. - Plazma glukagon ve glukoz duzeyleri yuksektir. - Ozellikle bacaklarda ve perinede yer de.i.tiren nekrolitik dermatit, kilo kayb., stomatit, hipoaminoasidemi, anemi ve hafi f DM ile karakterize bir sendromdur. - Venoz trombozis ve pulmoner emboliye e.ilim artar. - En s.k peri-postmenopozal kad.nlarda gorulur. - Esas tedavi cerrahidir. Medikal tedavide oktreotid kullan.labilir. Somatostatinoma - Somatostatin ureten adac.k hucre tumorudur. D hucrelerinden koken al.r. Plazma somatostatin duzeyleri yuksektir. - Tumorlerin %50fsi maligndir. Ucte ikisi pankreas, geri kalan. pankreas d... yerle.imlidir. - DM + malabsorbsiyon ve diare + safra kesesinin dilatasyonu + kolelitiasis + hipoklorhidri ile karakterizedir. Pankreatik karsinoid sendrom: - Di.er yerlerde lokalize karsinoid tumorlerinin aksine % 95 maligndir. - En malign pankreas adac.k hucreli tumorleridir. 128 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 127: KARS.NO.D TUMOR . En s.k tutulum yeri apendikstir. . Enterokromaffi n hucrelerinden kaynaklan.r . .leumdan kaynaklananlar metastaz yapmaya e.ilimlidir . AC'de de gorulebilir, sempatik de.arj bulgular., akci.er bulgular. verirler, Noron spesifi k enolaz ile boyan.rlar. . Karsinoid tumorler APUDOMA olarak da bilinirler . Amin, ta.ikardinin ve di.er peptidleri sentezleme ozelli.i mevcuttur. . En s.k semptom intestinal obstruksiyondur . Seratonin salg.lan.r. Seratonin metaboliti olan 5 H.AA idrarda yuksektir . 1 cm'den kucuk gastroduodenal ya da rektal karsinoidler endoskopik olarak c.kart.labilir . 2 cm'den buyuk apendiks karsinoidlerinde sa. hemikolektomi yap.lmal.d.r . Karsinoid sendromda fl ushing, diyare ve bronkospazm gorulur . Apendiks ve ince barsak karsinoidleri karaci.ere metastaz yapmadan karsinoid sendrom belirtileri vermezler. . Medikal tedavide metizerjid, siproheptadin, metotrimeprozin, interferon, fenotiazin, fenoksibenzamin, oktreotid, streptozosin kullan.labilir. . Somatostatin analoglar. tedavide en iyi olumlu sonucu verenlerdendir. ID:11.013 128: GASTRO.NTEST.NAL F.STULLER . En s.k sebep gecirilmi. ameliyatt.r. Kolon ameliyatlar.ndan sonra daha s.kt.r. . Gunluk debisi 500 ml uzerinde ise yuksek debili, alt.nda ise du.uk debili fistuller denir. . Du.uk debili ve distal barsak segmentine ait fistuller daha kolay kapanma gosterirken, yuksek debili ve proksimal segmente ait fistuller daha zor kapan.rlar. . Tan.da fistulografi yap.labilir . En onemli komplikasyonlar. sepsis, malnutrisyondur . Tedavide kay.plar.n kar..lanmas., sepsisin tedavisi ve nutrisyonel destek onemlidir. . Pelvise radyoterapi alanlarda vajene fistul s.k gorulur. . Konjenital fistullerden en s.k goruleni distal trakeaosefageal fistuldur. . Baryumlu grafi akut vakada kontrendikedir. . Gastrojejunokolik fistulun en s.k sebebi marjinal ulserdir. . Kolovezikal fistulun en s.k sebebi divertikulittir. . Anorektal fistullerin en s.k sebebi anorektal kriptlerdeki abse ve enfeksiyonlard.r. . Vezikovajinal fistullerin en s.k sebebi gecirilmi. operasyonlard.r. . Biliyer-enterik fistullerin en s.k sebebi kolelitiasistir. . Gastrokutenoz fistulun en s.k sebebi cerrahidir (Splenektomi) . .ntestino-intestinal fistullerin en s.k sebebi Crohn hastal...d.r. . Enterovezikal ve ileosigmoid fistullerin en s.k sebebi Crohn hastal...d.r. . Aorta enterik fistullerin en s.k sebebi gecirilmi. aort operasyonudur. ID:11.010 129: PANKREAS KANSERLER. . 60-80 ya. civar. s.kt.r. Erkeklerde s.kt.r. . Adenokanser s.kt.r . 2/3'u pankreas ba..ndad.r . Kilo kayb. en s.k gorulen semptomdur. A.r. 2. s.kl.kla olur . Pankreas ba.. lokalizasyonlu tumorlerde sar.l.k olabilir . Safra kesesi palpabl olabilir (Couruasier-ter ri er bulgusu) . %20 gezici trombofl ebit vard.r (Trousseau bulgusu) . CA 19-9 artm.. olabilir . Tan.da USG, BT, ERKP ve PTK'dan faydalan.labilir . Periampuller bolge tumorleri pankreas > am pul la vateri > duodenum ve distal koledok s.kl.k s.ras.na gore gorulurler . Periampuller bolge tumorlerinde en s.k semptom sar.l.kt.r . OMD'de periampuller bolge tumorlerinde duodenumda silinme gorulebilir . Cerrahi olarak pankreas ba.. ve periampuller tumorlerde whipple operasyonu onerilir. ID:11.023 130: KARAC..ER K.ST H.DAT... . Etken E.granulosustur . 2/3'u karaci.erde yerle.ir . Kistin en onemli tabakas. skolekslerin yerle.ti.i germinatif membrand.r . En cok komplikasyon kistin safra yollar.na ac.lmas. ve safra yollar. t.kan.kl.klar.d.r . Kistler periton bo.lu.una ac.larak urtiker, eozinofi li ve anafi laktik .oka yol acabilir . %30 akci.er veya di.er organlarda yerle.im gosterebilir . En s.k sa. ust kadranda a.r.s.z buyuyen kitle ile gelir . %40'da eozinofi li vard.r ve serum antijen testleri (+)'tir. . Semptomatik kistlerde cerrahi tedavi uygulanmal.d.r . Grafik olarak perikistin kalsifik olmas. dejenere kist oldu.unu gosterir . Kist iceri.inin inaktivasyonunda %3 NaCl, gumu. nitrat, povidon-iyot gibi skolesidal ajanlar kullan.labilir . Postoperatif en s.k komplikasyon safra fi stulleridir. ID:11.016 BAZI ONEML. B.LG.LER 129 www.tusdata.com 131: KOLANJ.T Kolanjit: - Safra yollar.n.n enfl amasyonu ve enfeksiyonudur. - Charcot triad. ile karakterizedir (Ate., Sar.l.k, Biliyer kolik) - Genelde koledokolitiazis, benign biliyer striktur, anastomotik striktur vb.'de gorulur - Genelde E.coli, Klepsiella, B.fragilis kokenlidir Kolanjiohepatit: - Rekurren biyojenik kolanjittir - Safra staz. ve bakteriyel enfl amasyon onemlidir - Rekurren sar.l.k, ate., a.r. olur Sklerozan kolanjit: - .ntra ve ekstra hepatik safra yollar.nda progresif enfl amasyon ve fi brozis olu.mas.d.r - 2 tiptir. Primer olan. en s.k gorulen tiptir ve genellikle U.colitle birliktedir. Sekonder olan. ise safra ta.. kolanjiti gecirenlerde, hepatik artere sitotoksik ilac verilenlerde gorulur ID:11.022 132: KARAC..ER TUMORLER. - En s.k rastlanan karaci.er tumorleri metastatik olanlard.r. En s.k bronkojenik ve kolorektal kanserler karaci.ere metastaz yapar. 1. Primer benign tumorler: A- Epitelyal a. Hepatoselluler yap.da olanlar . Hepatoselluler adenom . Fokal noduler hiperplazi . Noduler transformasyon b. Kolanjiyoselluler olanlar . Adenom . Biliyer kistadenom B- Mezenkimal tumorler . Hemangiom en s.k . Lipom . Leiomyom . Benign mezotelyom C- Mikst tumorler . Mezenkimal hamartom . Benign teratom 2. Primer malign tumorler A- Epitelyal . Hepatoselluler karsinom . Hepatoblastom B- Mezenkimal . Rabdomyosarkom . Anjiosarkom . Sarkom BAZI OZELL.KLER - KC'in en s.k benign primer tumoru hemangiomad.r - KC'in en s.k malign primer tumoru hepatoselluler karsinomdur - Hepatoblastoma cocuklarda gorulen karaci.erin en s.k primer malign tumorudur. - Adenomlar oral kontraseptif kullan.m. ile ili.kilidir. Oral kontraseptifl er kesilince gerileyebilir, s.k rupture olurlar. Malign de.i.im gosterebilirler. - Hepatoseluler kanserin en s.k nedeni Kronik Hepatit B enfeksiyonu ve alkoldur. - Hepatoseluler kanser en s.k akci.er ve kemi.e metastaz yapar. ID:11.021 133: PORTAL H.PERTANS.YONDA .ANT PROSEDURLER. 1. Profilaktik .antlar: Varisi olan hastalarda kanama olmadan once yap.l.r. 2. Terapotik .antlar: a. Non selektif portosistemik .antlar: Tum por tal sistemin kan. V.cava inferiora dokulur. - Uc-yan portokaval fant: V. porta-V.cava in fe ri or aras.ndad.r. Karaci.er yetmezli.i riski yuksektir. - Mezokaval .ant: V.mezenterica superior ile V.cava inferior aras.nda .ant yap.l.r. Karaci.er yetmezlik riski daha yuksek olabilir - Yan-yan portokaval .ant: Karaci.erin dekomprese edilmesi gereken durumlarda kullan.l.r b. Selektif portosistemik .antlar: Sadece gastroozefageal yatak bas.nc.n. du.urur. Hepatik ensefalopati riski daha azd.r. - Proksimal splenorenal .ant - Distal splenorenal .ant (Warren .ant.): Asit olu.um riski mevcuttur. ID:11.018 134: AKUT KOLES.ST.T . K/E oran. 3-4/1 . %95'inde ta. vard.r . En s.k olan ta.lar.n mukozay. zedelemesi ve odem sonucu duktus sistikusun t.kanmas.d.r. . Murphy i.areti (+)'dir. . FM'de ate. ve ta.ikardi vard.r. Sa. ust kadranda hassasiyet (+)'dir. . Lokositoz vard.r (En s.k lab bulgusu) . Tan.da ilk secilecek tetkik USG'dir. Sintigrafi de tan.da onemlidir. . Serum amilaz.da yuksekse beraberinde pankreatitte du.unulmelidir. . En s.k komplikasyonu perikolesistik apsedir . Kolesistoenterik fi stullerin en cok lokalizasyonu safra kesesi ve duodenum aras.ndad.r . %4-7 vaka ta.s.z kolesistittir. Travma, yan.k ve operasyondan sonra gorulur . Akut amfi zematoz kolesistit %1'ini olu.turur. DM'lu ve erkek hastalarda fazlad.r. C. perfi ringens ve E.coli, genellikle etkendirler. ID:11.019 135. .ntraabdominal enfeksiyonlar; primer, sekonder ve tersiyer peritonit olarak s.n.fl and.r.lmaktad.r. . Primer peritonit: - Cocuklarda en s.k neden nefrozfdur. * Nefrotik sendroma ba.l. asite sekonder geli.ir * En s.k pnomokoklar sebep olur - Primer hematojen peritonitin en s.k sebebi E. colifdir. * Siroz, KBY ve nefrotik sendromda gorulur . Sekonder peritonit: - Visseral organlarda perforasyon vard.r. * En s.k peptik ulser perforasyonu sonucu olu.ur * Kimyasal peritonit geli.ir * En s.k sebep olan bakteri E. Coli ve B. Fragilisftir. B. fragilis kolon perforasyonlar. ve intraabdominal apselerde en s.kl.kla tespit edilen mikroorganizmad.r. - En kotu prognozlu olan peritonittir * Akut gangrenoz kolesistite ba.l. peritonit - Sebep C. perfringesftir. - Bunun da prognozu kotudur 130 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 138. CERRAH. YARALARIN ENFEKS.YON GEL..ME R.SK.NE GORE SINIFLANDIRILMASI S.n.f Tan.mlama Ornekler Enfeksiyon riski I (Temiz) - Elektif, primer kapat.lm.., dren olmayan yaralar. - Nontravmatik, infekte olmayan, asepsi nin bozulmad..., respiratuar, sindirim, genito uriner, orofaringeal trakta grilmeyen ameliyatlar Herniorafi , tiroidektomi %1-2 II (Temiz- Kontamine) Respiratuar, sindirim, getouriner veya orofaringeal trakta girilen, konta-minasyon olmayan operasyonlar - steril operatif tekni.in minimal bozulmas.. Orofarengeal i.lemler, vajinal ya da abdominal histerektomi Mekanik barsak haz.rl... ya da intraluminal antimikrobiyal ajan kullan.lmas.ndan sonra yap.lan elektif kolon cerrahileri %3-4 III (kontamine) - Yuksek miktarda endojen mikrofl ora iceren bolgede haz.rl.ks.z yap.lan operasyon - Vucudun gros olarak enfekte sahas.n.n operasyonu - Travmatik yaralar Obstrukte nekrotik barsa..n rezek siyonu %8 IV (kirli) - Steril operatif tekni.in ileri derece bozulmas. - Bilinen enfeksiyon varl... - Devitalize doku, yabanc. cisim, fekal kontaminasyon olan travmatik yaralar. - Perfore viskus. .ntraabdominal abselerin cerrahi drenaj. >%28-40 Tersiyer peritonit: - Visseral perforasyonu ve sekonder mikrobiyal peritonitten sonra olu.ur. * Du.uk virulansl. ve yuksek direncli mikroorganizmalar sebep olur . Aktive olmu. konakc. savunma mekanizmalar. kontrolden c.k.p organ fonksiyonlar.n. tahrip etmeye ba.layabilir. Bu duruma tersiyer peritonit denir. . Antibiyotik yarar. yoktur. Genelde cerrahi operasyon gerekir. 136. PEPT.K ULSER Ozefagus, mide, duodenum, jejunum ve Meckel divertikulunde gorulebilen bir hastal.kt.r. Bunlar.n hepsi asit, pepsin salg.layan hucrelere kom.u organlard.r. Duodenal ulser patofizyolojisinde hiperasidite, gastrik ulser patofi zyolojisinde mukozal savunma faktorleri daha on planda gorulmektedir. Duodenal ulserli hastalar.n co.unda asit salg. normalden fazla iken, gastrik ulserlilerde normal veya normalden azd.r. 137. GASTR.K ULSER Lokalizasyonuna gore 4 tip gastrik ulser tan.mlanm..t.r: Tip I : En s.kl.kla proksimal antrumda lokalize olmakla beraber fundus, korpus ve antrumda herhangi bir yerde lokalize olabilir (%60). Tip II : Duodenum ulserine ba.l. geli.en mide ulseri Tip III : Prepilorik ve pilor kanal. ulserleri (<%20) Tip IV : Kardiya ulserleri (<%10) Tedavi Bugun icin onerilen, tedaviye H2 reseptor blokorleri ile ba.lanmas.d.r. E.er H.pyloride varsa buna yonelik uclu tedavi ba.lan.r. Tedavinin 4-8.haftas.nda kontrol radyolojik inceleme veya endoskopi yap.lmal.d.r. E.er ulser tamamen iyile.memi. ise tedaviye devam edilmeli ve kontrol cal..malar. 12 ve 15. haftalarda da tekrarlanmal.d.r. Bu sureye kadar iyile.meyen ulser hastalar.na cerrahi tedavi uygulanmal.d.r. Cerrahi tedavi endikasyonu duodenal ulsere gore daha cabuk konulmaktad.r. Bunun nedenleri kanser riski ve gastrik ulserin daha yuksek komplikasyon h.z.na sahip, daha virulan bir hastal.k olmas.d.r. Tip II ve III ulserler duodenum ulseri gibi tedavi edilmelidir. Tip I ulserler icin ise ulseri de icerecek .ekilde distal gastrik rezeksiyon -vagotomili ya da vagotomisiz-etkili bir tedavi yontemidir. Gastrik ulserlerde asit sekresyonu primer sorun olmad... icin vagotomi gereklili.i tart..mal.d.r. Anastomotik ulser riskini azaltmak icin yap.lmas. gerekti.ini savunanlar vard.r. Ulserin tamam.n.n c.kar.lmas. ve patolojik incelenmesi malignensi olas.l...n. ekarte ettirir. Proksimal gastrik ulserler icin tercih edilen cerrahi .ekli total gastrektomidir. Medikal tedavi: Asit supresyonu ve H. pylori eradikasyonu Cerrahi tedavi : Proksimal gastrik vagotomi (PGV) (Yuksek selektif, superselektif, paryetal hucre vagotomisi) Ë morbiditesi ve mortalitesi en du.uk, nuksu en yuksek Selektif vagotomi + drenaj ameliyat. Bilateral trunkal vagotomi (BTV) + drenaj ameliyat. BTV + antrektomi Ë nuksu en du.uk, morbidite ve mortalitesi en yuksek ameliyat tipidir. 139: VAGUS T.PLER.: A: TRUNKAL, B: SELEKT.F, C:PGV BAZI ONEML. B.LG.LER 131 www.tusdata.com 1. En s.k periferik formda psodopuberte prekoks etkeni nedir? - Over kisti veya tumorleri 2. En s.k gorulen malign over tumoru nedir? - Seroz kistadenokarsinoma 3. Gebede en s.k gorulen malign over tumoru nedir? - Disgerminom 4. Serviks kanserinde en s.k uzak organ metastaz. nedir? - Karaci.er 5. .nsanda en fazla karbonhidrat iceren glikoprotein hormon hangisidir? - HCG 6. En s.k gorulen perinatal enfeksiyon hangisidir? - Sitomegalovirus enfeksiyonu 7. Jinekolojik kanserler ve ozgun cisimcik ya da bulgular.cve tumorlerin urettikleri maddeler: Overin baz. tumorleri ve urettikleri maddeler .oyledir: . DisgerminomaaLDH . Struma ovariiaTiroksin . Karsinoid tumora Serotonin . Koryokarsinomaa hCG . Granulosa hucreli tumora .nhibin . Endodermal sinus tumoru aAlfa FetoProtein . Sertoli-Leydig hucreli tumora Testosteron 8. Trizomi 21 du.unduren bulgular: Duodenal atrezi, Double Bouble, Femur k.sal..., nukal odem 9. Oral kontraseptifl er icerisinde 2003 y.l.nda kullan.ma giren Drospirenon . Do.al progesterona en cok benzeyen sentetik progestin . Antiandrojenik . Antimineralokortikoid 10. Preterm eylem tehtidinde yani 37.haftadan once do.um a.r.s. ba.layan olguda eylemin belirlenmesinde servikal mukus icerisinde fetal fi bronektinin varl... tan.sald.r. 11. Serviks kanserinde hidronefroz klinik evreyi evre 3b yapar. 12. Akci.er tutulumu olan GTN hangi fi go evresindedir. Cevap: Stage 3b 13. Gebelik + trombofi lide en s.k konjenital neden faktor 5 leiden mutasyonudur. 14. En guclu uterotropin connectin 43f tur. 15. Plesantan.n en s.k yap.sal anomalisi ekstrakoryal plesantad.r. . Hemokoryonik . Diskoit . En s.k lezyon infarkt . En kucuk alt birim kotiledon . En s.k tumor koryoanjiyoma olup polihidramniyozla ili.kisi hat.rlanmal.d.r. 16. ASC-H sitolojik tan. alan olguya ilk yakla..m kolposkopidir. 17. Levonorgesterelli R.A ektopik gebeli.i azalt.r. 18.En etkin hormonal postkoital kontrasepsiyon metodu LEVONORGESTERELdir. 19. HRT endikasyonlar.: . Vazomotor semptomlar: ilk tercih HRT . Vajinal atrofi : ilk tercih topikal ostrojen . Osteoporoz: ilk tercih (kalsiyum, D vitamini, kalsitonin, didronat, alenkronat, risotrenat), D vitamini tek ba..na osteoporozu art.r.r. Flor kemik yo.unlu.unu art.r.r ancak k.r.k riskinide art.r.r. . .kinci tercih HRT. . HRTfye alternatif ilaclardan Tibolon 19 nortestesteron turevi sentetik ilact.r. Vazomotor semptomlara ve osteoporoza iyi gelir. Ancak t.pk. HRT gibi meme kanseri riski vard.r. Osteoporozda ikinci ilact.r. 20. Parturusyonun fazlar.: Faz 0: Gebelik suresince sessiz ve refraktor myometriyum Faz 1: Aktivasyon (mekanik ve uterotropik uyar. ile) Faz 2: Endojen uterotoninlerin etkisi ile aktive myometriyum (aktif do.um) Faz 3: Postpartum involusyon 21. Aktif Do.um Eyleminin (Faz 2) Evreleri: 1. Evre: Serviksde dilatasyon ve efasman sa.layacak yeterlikte .iddet ve s.kl.kta uterus kantraksiyonlar. vard.r. Serviks tam dilate olana kadar (10cm) surer. Birinci evre serviks efasman ve dilatasyonunun oldu.u evredir. 2. Evre: Serviksin 10 cm dilatasyonundan (komplet) fetusun do.umuna kadar suren donemdir. 3. Evre: Fetusun do.umundan plasenta ve zarlar.n at.lmas.na kadar ki donemdir 22. Yetersiz kolposkopi konizasyon endikasyonudur. KADIN DO.UMfDA BAZI ONEML. B.LG.LER 132 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 23. Epididim, vas deferens, seminal vezikul geli.imi (Wolfi an elemanlar), maskulinizasyon, spermatogenez testosterona, eksternal genitalya, uretra, prostat ve androjene duyarl. bolgelerdeki k.l follikulleri dihidrotestosterona duyarl.d.r. DHT duyarl. bolgelerde lokal olarak 5alfa reduktaz enzimi ile T dan DHT sentezlenmektedir. 24. En s.k gorulen primer amenore sebepleri: 1- Gonadal disgenezi (%30) 2- Mulleryen agenezi (%20) 3- Testikuler feminizasyon (%10) En s.k gorulen sekonder amenore sebebi ise gebeliktir. 25. En s.k hiperandrojenizm sebepleri: a- Over kaynakl. (PCOS) %80 b- Adrenal kaynakl. %1-2 c- Perifer kaynakl. %15-30 26. Kad.nda en s.k gorulen vajinit ve lokore etkeni ise bakteryal vaginozis dir. 27.Preeklampsi: Gestasyonel proteinurik hipertansiyon olarak tariflenmektedir. Endotelde trombosit aktivasyonu ve mikroanjiyopatik hemoliz sonucunda geli.en trombositopenin varl... preeklampside hastal.k tablosunun a..rla.t...na dair ilk bulgulardan birisidir. 28. Tekrarlayan du.uklere neden olan sistemik hastal.k SLE 29. Duzensiz kanama ve tuylenme art...na neden olan en s.k akkiz trombofi li nedeni SLEfdir. 30. Medikal abortus amacl. kullan.lan ideal ilac kombinasyonu mifepriston + misoprostol 31.Ogonadotropik primer amenoreye en s.k neden olan RKM (mullerian agenezi) 32. En az s.kl.kla gorulen tubal ektopik gebelik kornual ektopik gebelik 33. Ektopik gebelikte medikal tedavide kullan.lan antineoplastik ilac metotreksat 34. E.inde varikosel sonras. oligoastenospermi ve kruger %1 olan bayanda PCOS ile ili.kili ovulasyon sorunlar. var ise cocuk istemi icin .CS. + ET (intrastoplazmik sperm mikroinjeksiyonu ve embriotransferi) onerilir 35. Overin GIS kaynakl. metastatik tumorleri krukenberg tumor 36. Vulvada ka..nt.l. beyaz lezyondan yap.lan biopside liken sklerozis ve atrofi gelen olguda ilk tercih tedavi potent steroidli krem 37. Myomlarda en s.k izlenen dejenerasyon hyalen dejenerasyondur. 38. Kor vajen ve uterus yoklu.u hangi hastal.klarda gorulur? - Mulleryan agenezi - Testikuler feminizasyon - 5 alfa reduktaz eksikli.i 39. Puberte prekoks etkeni olabilecek over tumorleri hangileridir? - Granuloza hucreli tumor - Sertoli leydig hucreli tumor - Embriyonal karsinoma 40. Hipofi zde null adenomlar.n en s.k kayna.. olan hucre ve salg.s. nedir? - Null adenomlar prolaktinoma (%50) dan sonra en s.k gorulen adenomlard.r (%30). S.kl.kla gonadotrof kokenlidir ve FSH alfa subuniti salg.larlar. 41. Fetusda trizomi risk tayini icin yap.lan ilk trimester taramas.nda kullan.lan parametreler hangileridir? - ilk trimesterda transvajinal USG ile fetal ense kal.nl... olcumu (<3mm olmal.) - PAPP-A (trizomi 21 de beklenenden du.uk c.kar) - Serbest hCG (trizomi 21 de beklenenden yuksek c.kar) 42. .ntrauterin simetrik geli.me geriliklerinde hangi patolojiler oncelikle akla gelmelidir? - perinatal enfeksiyonlar - kromozom anomalileri (Trizomiler) - konstitusyonel gerilik 43. Pelvisde en s.k gorulen senkron tumorler hangileridir? - Over endometrioid Ca- endometriyum adenoCa - Over musinoz adenoCa . apendiks adenoCa 44. Biyolojik davran... en kotu olan serviks kanseri hangisidir? - Kucuk hucreli adenokanser (oat cell karsinoma) 45. Mikst germ hucreli over tumorlerinde en s.k gorulen kombinasyon hangisidir? - Disgerminoma-endodermal sinus tumoru 46. Primordiyal germ hucrelerine mitoz ve mayoz sonras. olu.an hucreler hangi isimlerle tarifl enir? Erkekte: Primordiyal germ hucresinden (sprematogonyum) spermatozoa olu.umuna spermatogenezis denir. Spermatogonyumlar, puberteyi takiben seminifer tubullerde mitoz ile co.al.rlar. Bunu takiben, morfolojik de.i.im ile seminifer tubullerdeki en buyuk hucreler olan primer spermatositleri olu.tururlar. Primer spermatositlerin mayozu tamamlamas. ile spermatidler (23X / 23Y) olu.ur. Yani primer sparmatosit birinci mayozu bitirdi.inde sekonder spermatosit, ikinci mayozu tamamlad...nda spermatid haline gelir. Olu.an spermatidler ise spermiyogenezis denilen maturasyon surecini takiben spermatozoa haline gelirler. Bu surecte golgi aparat.ndan akrozom, sentriollerden ise kuyruk k.sm. geli.ir. Kad.nda: Kad.n gonad.nda, gonadal c.k.nt.ya ula.arak ovaryen diferansiasyonu ba.latan primordiyal germ hucrelerinde (oogonyum) mitoz 20.gebelik haftas.nda sona erer. Overin diferansiasyonu ve 20.gebelik haftas. aras.nda overlerde germ hucrelerinde hem mitoz hem de mayoz vard.r. Oysa ki 20. gebelik haftas.n. takiben overde germ hucrelerinde mitoz durur ve germ hucrelerinde sadece mayoz vard.r ki bu da ancak fertilizasyon olursa tamamlan.r. Mayoz I oositte 40 y.l veya daha uzun surebilir. Primer oositin profaz. fotal hayatta ba.lar ve I. Mayoz profaz.n.n diploten evresinde arrest olur. Mayoz I sadece ovulasyon ile tamamlan.r. Bunu takiben hemen mayoz II ba.lar ve e.er fertilizasyon olursa tamamlan.r. Mayozun kad.nlarda bu kadar uzun surmesi, hata .ans.n. artt.r.r ve artm.. anne ya.. ile artan sitogenetik anomali riski ili.kisi buna ba.l.d.r. Primer oosit, Mayoz Ifi tamamlad...nda sekonder oosit ve bir polar cisimcik olu.ur. Mayoz II tamamland...nda ise (fertilizasyon) ovum ve 3 polar cisimcik vard.r. 47. Malformasyon ve deformasyon ne demektir? Malformasyon; fetusun veya bir yap.n.n genetik olarak anormal olmas., yanl.. geli.ime programl. olmas. neticesinde geli.ir (diastrofi k displazilerdeki ekstremite anomalileri). Deformasyon ise genetik olarak normal bir fetuste, anormal uterin cevreye ba.l. olarak geli.en yap.sal bozukluktur (.iddetli oligohidramniyosdaki ekstremite kontrakturu). Embryotoksik etki malformasyona, Fetotoksik etki ise deformasyona yol acar. 48. Progesteron, progestin ve progestojen ne demektir? Progestin etkisi, do.al progesteron yoluyla veya progestojen olarak nitelendirilen sentetik progestinler ile elde edilebilir. Do.al progesteronun farmasotik formu, GIS de mikroorganizmalar ve sindirim enzimleri taraf.ndan h.zla metabolize edildi.i icin oral kullan.mda etkinli.i cok zay.ft.r. Bu nedenle progesteronun GIS emilimini artt.rabilmek icin, mikronize formlar. kullan.lmaktad.r. Progestojenler iki gruptur; a- 21 C steroidler (17ƒ¿ OH Progesteron ile ili.kili) b- 19 C nortestosteron turevleri 21C grubu (medroksiprogesteronasetat, megestrol, medrogestone, klormadinone) 19C nortestosterone grubu ise norethindrone (estranlar) ile ili.kili olanlar ve levonorgestrel (gonanlar) ile ili.kili olanlar olarak iki gruptur. Estranlar: noretindron asetat, noretinodrel, linesterol, etinodioldiasetat: hepsi in vivo noretindrona metabolize olurlar. BAZI ONEML. B.LG.LER 133 www.tusdata.com Gonanlar: hepsi noretindrona metil grubu eklenmesiyle norgestrelden turetilmi.tir. Proilac norgestimatt.r ve iki basamakla levonorgestrele metabolize olur. Ayr.ca 3 desogestrel turevi olarak uretilen yeni gonan bile.ikleri de desogestrel ve gestoden dir. En son olarak, spironolakton benzeri bir progestojen olan drospirenon sentezlenmi.t ir. Potent progestasyonel etkisinin yan.nda antimineralokortikoid ve antiandrojen ozellikleri olan bir ilact.r. 49.Steroidogenezde h.z belirleyici en onemli faktorler nelerdir? Steroidogenezisde en onemli h.z belirleyici faktorler; ortamdaki LDL Kolesterol miktar., kolesterolun hucre icine giri. ve mitokondriye ta..nma h.z. (LH etkisi) ve kolesterol yan ba.lar. y.k.c. enzim aktivitesi (scc) (LH etkisi) dir. 50.Trizomi 21 biyo.imik tarama testleri nelerdir? Hangi parametreler kullan.lmaktad.r? a) Erken Uclu Test: 11-14. gebelik haftalar.nda yap.l.r. Transvajinal USG ile fetal ense kal.nl... olcumu (NT<3mm olmal.d.r), serbest shCG ve PAPP-A olcumu yap.l.r.Trizomi 21 de PAPP-A duzeyleri du.uk, serbest shCG duzeyleri yuksek olarak saptanmaktad.r. b) Uclu Tarama Testi: .kinci trimesterda tarama testi olarak alfafetoprotein, hCG ve estriol tayini yap.l.r. Trizomi 21 de hCG gebelik haftas.na gore beklenenden yuksek AFP ve E3 beklenenden du.uk c.kmaktad.r. c) Dortlu Test: (QUAD Test) Uclu testin klinik cal..malarda guvenilirli.inin du.uk c.kmas. nedeniyle varolan 3 parametrenin yan.na dorduncu parametre olarak .nhibin A eklenmi.tir. .nhibin A duzeyleri Tr21 de beklenenden yuksek c.kmaktad.r. 51. Preterm eylem tedavisinde kullan.labilen; oksitosin reseptorlerinin kompetetif inhibitoru ATOS.BANd.r. 52. Herediter kolorektal kanser sendromu tan.s. alm.. bir hastaya mutlaka PROBE KURETAJ yap.lmal.d.r. 53. Biyolojik davran... en kotu olan jinekolojik kanser histopatolojik tipleri nelerdir? a) Serviks: Kucuk hucreli adenokanser (oat cell Ca) b) Endometriyum: Clear cell Karsinoma c) Over: Clear cell karsinoma 54. En nadir gorulen ektopik gebelik posthisterektomi ektopik gebeliktir. 55. En s.k mastit etkeni STAF AUREUSTUR. 56.Hipogonadotropik amenorenin en s.k nedeni fizyolojik gecikme. 57.IUGR ile ili.kili sistemik hastal.k SLE. 58.Fetomaternal plasental unitenin iyilik halini gosteren estriol. Plasental sulfataz eksikli.inde estriol du.uk c.kar ancak fetus sa.l.kl.d.r. Plasental sulfataz eksikli.i Xfe ba.l. resesif gecer. 59. Menopoz da hormon replasman tedavisi endikasyonlar. vazomotor semptomlar, osteoporoz ve vajinal atrofi dir. Kalp hastal.klar.nda tedavi veya profl akside HRT onerilmiyor. HRT alanlarda stres uriner inkontinens artar. 60. Ostrojenler HDL yi artt.r.r, LDL eyi azalt.r. 61. Kombine oral kontraseptifl er kolorektal kanser riskini azalt.r. 62. Endometrium kanseri vagen tutulumu EVRE 3B dir. 63. En s.k oligohidroamnios sebebi Erken membran rupturudur. 64. Sitolojide HGS.L gelen olguya ilk kolposkopi+ECC yap.lmal.d.r. Kolposkopide %3-5 asetik asit solusyonu kullan.l.r. Beyazla.an alanlar patolojik yerlerdir. Kornifi kasyon bulgusu kolposkopide normal bulgudur. 65. 11 beta hidroksilaz eksikli.inde DOC art...na ba.l. hipertansiyon olur. 66. Kad.nlarda en s.k histerektomi endikasyonu myoma uteridir. 67.Urogenital diafragmay.; m. transversus perinei profundus ve m.sfi nkter uretra olu.turur. 68.Ektopik gebelik riskini en cok artt.ran faktor gecirilmi. tubal cerrahidir. 69.Kad.nlarda en s.k genital ulser etkeni HSVfdir. Patolojik tan., intranukleer inkluzyon cisimlerinin ve buzlu cam goruntusu ile konulur. 70. Aktif HPV, HSV sezaryen endikasyonudur. 71. Genel kan.n.n aksine Hiperprolaktinemi ozellikle de adrenal bezi etkileyerek H.RSUT.ZM yapabilir. 72.PCODf de uzun donemde Endometrium Ca, DM, Kardiyovaskuler hastal.k, Endometrial hiperplazi, Meme Ca riski artar(meme kanseri riski artmad...na dair tart..malar yap.lmaktad.r). 73.Adolasan donemde en s.k anormal uterin kanama yapan hematolojik hastal.k .diopatik Trombositopenik Purpurafd.r. (NOVAK 2007) Bu konu hematolojide tum adolesan ve erkek adolesanlar icin hemofi li k.z cocuklar icin von Willebrand olarak da gecmektedir. Ancak yeni novak .TP dedi.i icin bunu son kez de olsa hat.rlatmak istedik. 74. 34 haftan.n alt.nda, Preterm eylem olgular.na, fetal akci.er maturasyon induksiyonu icin betametazon veya deksametazon uygulan.r. 75. Menstruel siklus fi zyolojisi ile ilgili olarak: - Teka lutein hucrelerinin temel sentez urunu progesteron ve estradioldur - LH teti.inin cekilmesi icin serum E 2 duzeyinin yukselmesi (>200pg/dL) gereklidir - Granuloza hucrelerinden sal.nan inhibin ve follistatin FSH salg.s.n. bask.lar - Erken follikuler geli.im evrelerinde FSH granuloza hucrelerinde aromataz enzimini indukler - Yuksek progesteron duzeyleri santral sinir sisteminde opiat tonusunu artt.r.r 76.Dihidrotestesteronun periferik dokudaki metaboliti 3ALFA ANDROSTENED.OL dur. 77. Kad.n infertilitesinin en kolay tedavi edilebilen komponenti OVULATUAR D.SFONKS.YONdur. 78.Kad.nda en s.k gorulen sekonder dismenore sebepleri nelerdir? - Endometriozis - Adenomyozis - RIA 79. Vajinada; . Ureme ca..nda en s.k neoplastik kitlea unilateral musinoz kist . Cocukluk ca..nda en s.k kistaektopik ureter . En s.k primer tumoraskuamoz hucreli kanser . Hormonal de.erlendirme icin smear, vajina duvar.ndan al.n.r 80. Aktive protein C rezistans. en s.k gozlenen trombofi lik sendrom olup, en s.k faktor V Leiden mutasyonuna ba.l. olarak ortaya c.kar. 81. PAPP-C (SP1) ektopik gebelik tan.s. icin en erken belirlenen mark.rd.r. Tan.da kullan.labilir. 82. Ovulasyon kanamas. aostrojen cekilme kanamas.d.r Menstruasyon kanamas. aprogesteron cekilme kanamas.d.r KOK ile olan kanama a ostrojen+progesteron cekilme kanamas.d.r Anovulatuar DUK aostrojen k.r.lma kanamas.d.r Depo enjekte edilen aprogesteron k.r.lma kanamas.d.r 83. KOK, PID oran.n. azalt.r. 134 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 84.Pulmoner hipertansiyon, komplike aort koarktasyonu ve aortik tutulumlu Marfan sendromu olgular.nda cok yuksek maternal mortalite nedeniyle gebelik kontrendikedir. 85. Erken deselerasyon a ba. bas.s.n. gosterir ve c.k.m bradikardisi olarak bilinir. De.i.ken deselerasyon a kordon bas.s.n. gosterir. En s.k izlenen deselerasyon formudur. Gec deselerasyon a uteroplesantal yetmezli.i gosterir. Sinuzoidal trase afetal anemiyi gosterir. NSTfde fetal EKGfnin QRS kompleks dalga piki kaydedilir. 86.En s.k maternal mortalite sebebi embolidir.(Williams 2005) 87.Preterm eylemde ust genital kanal ve amniotik s.v.da en s.k izole edilen mikroorganizmalar, Fusobacterium nucleatum, Bacteroides ve Ureaplasma urealyticumfdur. Fetal fi bronektin, preterm eylem ve do.um riskinin belirlenmesinde kullan.lan bir proteindir ve plasental fi zyolojideki rolu, trofoblastik ve desidual hucrelerin birbirine ba.lamas.d.r. 88.Erken postpartum kanaman.n en s.k nedeni uterin atonidir. Gec postpartum kanaman.n en s.k nedeni plasenta retansiyonudur. 89.Fetusta var olan ancak plasentada var olmayan enzimler: a. P450c17 (17ƒ¿ hidroksilaz, 17-20 desmolaz) b. 16 hidroksilaz c. Sulfokinaz Plasentada aktif olan ancak fetusta tam olarak aktif olmayan enzimler: a. Sulfataz b. 3ƒÀ hidroksi steroid dehidrogenaz 90. Mol hidatiform predispozan faktorler aras.nda baba ya.. yoktur. 91. Term gebelik sonras. geli.en gestasyonel trofoblastik neoplazi kotu prognozludur. 92.Kombine oral kontraseptif - serviks kanseri ili.kisi henuz tam olarak ayd.nlat.lm.. de.ildir. KOKflerin daha cok CIN ile ili.kili oldu.u bilinmektedir. Bununla birlikte KOKfin serviks kanserine yol act...na dair cal..malar mevcuttur. 93.Germ hucreli over tumorlerinde en s.k rastlanan histolojik tip matur kistik teratomdur (dermoid kist). 94. . Overe en s.k metastaz yapan jinekolojik kanser: Endometrium kanseri . Overin metastatik tumoru dendi.inde Krukenberg tumoru hat.rlanmal.d.r. Overe en s.k metastaz yapan lenfoma Burkittfdir. Losemi genellikle testis metastaz. yapmakla beraber nadiren bilateral ovaryan metastaz. da gorulebilir. 95. IGF-1 a1. FSH n.n aromatizasyon kabiliyetini artt.rmak 2. LH reseptorlerinin etkisini stimule etmek 3. Granulosa hucreler.n.n proliferasyonunu sa.lamak 96. DHEA-S sadece adrenal korteksten sentezlenir. 97. Ostrojen ve testesteron %69 SHBG ile ta..n.r. 98. Koagulopati kanamalar. .u hallerde olabilir: . Ablasyo plasenta . Missed abortus . Amnion s.v. embolisi . Septik abort 99. DEPO MPA UYGULANMASI; ENDOMETRIUM CA, ENDOMETRIOZ.S, EKTOPIK GEBEL.K, ANEMI VE PIDfyi azalt.r. 100. Candida vajiniti artm.. glikojen yani du.uk vajinal pHfda ortaya c.kar. Tricomonas vajiniti ve bakteriyel vajinozis ise vajen pHf.n.n 4,5fu gecti.i durumlarda gorulur. 101. APTT uzamas. antifosfolipid sendromunu du.undurur. Bu sendromun tedavisinde ise aspirin ve heparin kullan.l.r. 102. Leiomyosarkomun prognozuyla ilgili olarak en onemli faktor 10 buyuk buyutmede saptanan mitoz say.s.d.r. Her 10 buyuk buyutme alan.nda, mitoz say.s. 10fun uzerinde ise tumor maligndir. 103.Hem overin, hem tuban.n, hem de uterusun en s.k gorulen sarkom ce.idi malign mullerian mixt tumorlerdir. 104.Gebelikte plazma volumu artar. Yine efektif renal plazma ak.m.ve glomeruler fi ltrasyon h.z. artar. Efektif renal plazma ak.m. gebeli.in ilerlemesiyle azal.r, glomeruler filtrasyon h.z.nda ise benzer bir azalma gorulmez. Glomeruler fi ltrasyon h.z.nda art..a ba.l. olarak kreatinin ve kan ure nitrojeni azal.r. Anjiotensin ve anjiotensinojen artar ancak bircok gebe kad.nda bu art..a ba.l. hipertansiyon gorulmez. 105. hPL; Buyume hormonu benzeri etkileri ve yap.s. (%96fs. ortak) nedeni ile koryonik somatomammotropin olarak da adland.r.lm..t.r. Yar.lanma omru 10-30 dakikad.r. Sal.n.m. plasenta kutlesi ile direkt orant.l.d.r. 106. E3fun azald... durumlar: . Fetal Olum . Fetal Anensefali . Fetal Adrenal Hipoplazi . Fetal-Plasental Sulfataz Eksikli.i . Fetal-Plasental Aromataz Eksikli.i . Trizomi 21 (Down sendromu) . Fetal LDL kolesterol sentez bozuklu.u . Annenin glukokortikoid kullanmas. . Annenin addison hastal... 107. Ektopik gebelikte azalanlar Ektopik gebelikte artanlar Ostradiol Kreatinin kinaz Relaksin Alfa fetoprotein Prorenin PAPP-C (SP-1) CRP CA - 125 108.Abortus insipiens; kac.n.lmaz du.uk. Bu gebelerde 20. haftadan once kanama olur ve ayn. zamanda serviksde dilatedir. Genellikle du.uk onlenemez ve kuretaj yap.l.r. 109. Abortus Materyallerinde Kromozomal Da..l.m Tip .nsidans (%) Normal karyotip*** 46-54 Trizomiler 22-31 Monozomi 45, X0 9-10 Triploidi 7-8 Tetraploidi 2-3 Yap.sal anomaliler 2-3 BAZI ONEML. B.LG.LER 135 www.tusdata.com 110. Uterus septus: En s.k gorulen (%80-90), abort h.z. en yuksek olan (%65) ve onar.m i.leminden en fazla yarar goren uterin anomalidir. 111. Gebelikte sistolik bas.nc de.i.mez. Diastolik bas.nc ilk iki trimesterde azal.r ancak termde gebelik oncesi doneme normale yukselir. 112. Vulvan.n paget hastal...n. yuzeyel yay.lan melanomdan ay.rt etmek icin PAS ve musinkarmin ile boyama yap.lmal.d.r. Musinkarmin pagetfde (+) iken melanomda (-) dir. 113: Over Kanseri Histopatolojisi Epitelyal . Seroz . Musinoz . Endometrioid . Berrak hucreli (clear cell-mezonefroid) . Brenner . .ndifferansiye Germ Hucreli . Disgerminom . Teratom . Endodermal sinus tumoru (EST) . Embriyonal karsinom . Koryokarsinom . Gonadoblastom . Mikst germ hucreli . Poliembriyoma . Spesifi k (struma ovarii, karsinoid tumor) Seks Kord ve Stromal . Granuloza-teka hucreli . Sertoli-Leydig hucreli . Gynandroblastoma . Lipoid hucreli . Fibroma Nonspesifi k Mezenkimal . Sarkom . Hemanjiom . Lenfoma Metastatik . Meme, kolon, mide, endometrium,lenfoma 114.Vulva Cafda, primer tutulan lenf nodu grubu yuzeyel inguinal lenf nodlar.d.r. 115. HPV skuamoz hucrelerde karakteristik de.i.ikliklere yol acar, bunlardan ozellikle koilositoz patognomoniktir. 116. Konizasyon Endikasyonlar.: 1- Lezyonun limitlerinin gorulememesi 2- Skuamokolumnar bile.kenini gorulememesi 3- CIN II, CIN III ve CIS olgular. 4- Smear, biyopsi ve kolposkopi sonuclar.n.n uyumsuz olmas. 5- Mikroinvaziv ca .uphesi 6- .nvaziv cafn.n ekarte edilememesi 117. Tip 3 Histerektomi (Radikal): Kardinal ve uterosakral ligamentlerin tamam., vajenin 1/3 ust k.sm. c.kar.l.r. Pelvik nod diseksiyonu yap.l.r 118. .ntrauterin hayatta 18. haftadan once anneleri DES alan k.z cocuklar.nda berrak hucreli adeno kanser geli.ebilir. 119. ENDODERMAL SINUS TUMORU, Primitif yolk saktan kaynaklan.r. 120. Endometrium Kanserinde Prognostik Faktorler . Cerrahi evre (en onemli) . Histolojik grade . Ya. (genclerde prognoz ya.l.lardan daha iyidir) . Histolojik tip (adenokanserlerde 5 y.ll.k ya.am %80 iken berrak hucreli kanserinde %44ftur) . Lenf nodu metastaz. ac.s.ndan en onemli prognostik faktorler . Myometrial invazyon derinli.i . Lenfovaskuler bo.luk tutulumu . Lenf nodu metastaz. (erken evrede en onemli) . Tumor buyuklu.u . Pozitif periton sitolojisi . Hormon reseptor durumu [progesteron ve ostrojen reseptoru (+) olan olgularda prognoz daha iyidir]. . DNA ploidi (anoploid olgularda prognoz daha kotudur) 122. Klomifen sitrat (CC) olgular.n buyuk bir bolumunde ovulasyon induksiyonu icin ilk tedavi secene.idir. 123. GnRH ba..ml. puberte prekoks en s.k nedeni; .diopatik (konstitusyonel) tir. 124.Heteroseksuel Puberte: En s.k nedeni polikistik over sendromudur. 125. Hiperprolaktinemi; Medikal tedavisinde dopamin agonistleri (ergot alkaloidleri-bromokriptin, pergolid, lisurid, cabergolin) kullan.l.r. 126. GEN.TAL KANSERLERDE .LK LENFAT.K DRENAJ Vulva a Yuzeyel inguinal lenf nodlar. Vajen (1/3 ust) a .nternalve eksternal iliak lenf nodlar. Vajen (1/3 orta) a Normal internal iliak lenfnodlar. Vajen (1/3 alt) a Yuzeyel inguinal lenf nodlar. Uterus a Paraaortik ve pelvik lenf nodlar. Serviks a Paraservikal, obturator lenf nodlar. Overler a Paraaortik lenf nodlar. Tuba a .nternal iliak ve paraaortik lenf nodlar. 127. GEN.TAL KANSERLERDE EN SIK UZAK METASTAZ Serviks aKaraci.er Endometriyum aAkci.er Koryokarsinom aAkci.er Epitelyal over tumoru aPeriton, di.er over, karaci.er Sarcoma botyroides aAkci.er Vajen aAkci.er 128. GEN.TAL KANSERLERDE RASTLANAN EN SIK SEMPTOMLAR Over a Abdominal distansiyon, a.r. (en onemli bulgu ise pelvik kitledir) Tuba a Seroz ve seroanjinoz vajinal ak.nt. (hidrops tubae profl ens = Lataka i.areti) Endometrium a Post-menapozal vajinal kanama Serviks a Vajinal kanama (post-koital) 121: Kad.nlarda Seks Steroidlerinin Kayna.. Ostrojen Testosteron Androstenedion Progesteron Gonadotropin seviyeleri Menopoz oncesi FSH ile stimule olan follikullerden uretilen ostradiol Over stromas. ve androstenedionun periferal donu.umu Over follikulleri ve adrenal sekresyon Korpus luteum (Over) Menstruel siklus ile beraber dalgalanma gosterir Menopoz sonras. Adrenal androstenedionun ostrona periferal donu.umu Over stromas. adrenal sekresyon Yanl.zca adrenal sekresyon Adrenal steroidlerin periferal aromatizasyonu Kal.c. bir bicimde yukselmi.tir ID:12t032 136 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com Vajen a Vajinal kanama Vulva a Vulvar ka..nt. Mol hidatiforma A.r.s.z vajinal kanama ve parca du.urme. 129. GEN.TAL ORGANLARDA GORULEN EN SIK METASTAT.K KANSERLER Vulva a Serviks ve endometrium adenokarsinomu Vajen a Serviks ve endometrium adenokarsinomu Serviks a Endometrium adenokarsinomu Endometriuma Serviks adenokarsinomu Tuba a Endometrium adenokarsinomu Over a Endometrium (en s.k ekstragenital ise mide) Plasenta a Malign melanom Fetus a Malign melanom 130. GEN.TAL KANSERLERDE EN ONEML. PROGNOST.K FAKTORLER Vulvar melanom a .nvazyon derinli.i Vulvar skuamoz karsinomua Evre ve pozitif lenf nodu say.s. Vajen kanseri a Klinik evre Serviks kanseri a Klinik evre Endometrium kanseri a Cerrahi evre Uterus sarkomu a Mitoz say.s. ve evre 131. Kad.n ic ve d.. genital organlar.n.n geli.imi . Muller kanal. a Tubalar, uterus, vajenin 2/3 ust k.sm. . Sinus urogenitalis a1/3 alt vajen, vestibulum Bartholin ve Skene bezleri, uretra . Genital tuberkul a Klitoris . Genital tumsek (labioskrotal .i.lik) a Labia major . Genital k.vr.m (urogenital katlant.) a Labia minor . Mullerian tuberkul a Hymen Erkek ic ve d.. genital organlar.n.n geli.imi . Wolf kanal. a Duktus deferens, epididim, vesikula seminalis, ejakulatuar kanallar . Sinus urogenitalis a Prostat, Cowper, distal uretra . Genital tuberkul a Penis (korpus kavernosum, korpus spongiosum, glans penis) . Genita k.vr.m (urogenital katlant.)a Penis ventral taraf. . Mullerian tuberkul a Seminal kollikulus 132.EMBR.YON.K UROGEN.TAL YAPILARIN KAR.ILIKLARI Kad.n Erkekteki homolo.u Oogonia aSpermatogonia Follikul hucreleri aSertoli hucreleri Teka hucreleri aLeydig hucreleri Epooforon, paraoforon aRete testis, duktus eferentes, epididim appendiksi Gardner kanal. aEpididim, duktus deferens, vezikula seminalis Tuba, uterus, serviks aTestis appendiksi ve prostatik utrikul Klitoris aPenis Labium minor aPrepisyum Labium major aSkrotum Vaja 2/3 alt k.sm.+ uretra aUretra Skenebezi (parauretral bezler) aProstat Lig. ovarii proprium +Round ligamentaGubernakulum testis Bartholin bezleri aCowper bezi Rete Ovarii aRete testis Hymen aSeminal kollikulus Vestibulum bulbus aKorpus kavernosa ve korpus spongioza 133. Jinekolojik cerrahide 4 onemli ligament; 1. .nguinal ligament: .nguinal herni operasyonlar.nda kullan.l.r 2. Cooperfs ligament: .nkontinans tedavisinde Burch kolposuspansiyon operasyonunda parauretral dokular.n as.ld... ba.d.r. 3. Akrospinoz ligament: Enteroselin cerrahi tedavisinde (Moskowichz operasyonu) kullan.l.r 4. Sakrotuberoz ligament . Vajinal kaf prolapsusunda vajinal yolla uygulanan sakrospinoz ask. ameliyat.nda yaralanma riski en yuksek arter inferior gluteal arterdir. 134. . Kad.n sa.l... ac.s.ndan en onemli tarama testi konvansiyonel pap smear dir. . Hormonal smear vajen lateral duvar.ndan al.n.r. . Sitolojik amacl. smear al.rken posterior forniks, ektoserviks suruntusu ile endoservikal suruntu al.n.r. . Biyopsi ile histopatolojik kesin tan. koyma imkan. vard.r. . Endometrial patolojiler icin alt.n standart tan. yontemi endometrial orneklemedir. . Laparoskopi; Pelvik iltihabi hastal.k, ektopik gebelik ve endometrozis tan.s.nda ALTIN STANDARTft.r. 135. KADIN GEN.TAL S.STEM.NDE GORULEN TUM K.STLER Paraovarian kistler genelde Wolf kanal art... kistlerdir ve nadiren malignle.ebilirler. Follikul kistleri: Overin en s.k gorulen kistleridir. Graff folikulunun rupture olmamas. sonucu ortaya c.karlar. En fazla 60 gun icerisinde gerilirler. Korpus luteum kistleri: Korpus luteumun gerilemesindeki bozukluklar sonucu ortaya c.karlar. Hicbirisi 60 gunden fazla sebat etmezler. Teka-Lutein kistleri: Molar gebelikte artm.. hCG stimulasyonu ile geli.irler. Mol bo.alt.l.p, hCG seviyeleri du.unce kendili.inden gerilirler. Gebelik luteomas.: Gebelikte artm.. hCG etkisi ile olu.an, tek tarafl ., androjen salg.layan, ovarial olu.umlard.r. Hem anne hem fetusta androjenik etki yaparlar. Gebelik bitince kendili.inden gerilerler. Gartner kisti: Mezonefrik duktal yap.lar.n gerilemeyip kistik de.i.im gostermesi ile olu.ur. Morgagni kisti tuba uterinada geli.en basit, seroz s.v. iceren, Wolf kanal. art... kistik yap.d.r. Nabothi kisti: Servikste kolumlar epitel icersindeki gland kanallar.n.n t.kanmas.na ba.l. olarak geli.ir. Orjinal skuamokolumlar bile.kede yerle.irler. Bartholin kisti: Labium majusfda yerle.ir ve Bartholin salg. kanal.n.n t.kanmas. sonucu geli.ir. Vulvovajinal bezlerin enfeksiyonuna ba.l. geli.ir. S.kl.kla gonore infeksiyonu ile olur. BAZI ONEML. B.LG.LER 137 www.tusdata.com Keratinoz kist: Labium majus ve minus yerle.imlidir. Ya. bezlerinin t.kanmas. sonucu geli.ir. Mukoz kist: Vestibulde yerle.ir. Urogenital sinusten kaynaklan.r. Mezonefrik kist: Vulva ve vajenin d.. yan yuzunde yerle.ir. Wolf kanal. art...ndan kaynaklan.r. Nuck kanal. kisti: Labium majus ya da inguinal kanal.n ust bolumunde yerle.ir. Ligamentum rotundumun labia majuslara yap..ma yerindeki periton inkluzyonlar.ndan kaynaklan.r. 136. MYOMLAR GENEL B.LG.LER . Kad.nlarda en s.k gorulen tumordur. . Kad.nlarda en s.k gorulen jinekolojik tumordur. . Myometriumun en s.k rastlanan tumorudur. . Psodo kapsullu, duz kas, kollajen ve fi broz dokudan olu.urlar. . Estrojen ba..ml.d.rlar. Bu sebeple puberte oncesi ve menapozda gorulme s.kl.klar. ve buyume h.zlar. du.er. . .ntramural (en s.k) submukoz (en s.k kanamaya neden olan myomlard.r), intraligamentler (en s.k broad ligamen icinde), subseroz (laporoskopide gorulebilen, peritoneal kaviteye uzanan parazitik myom) olabilirler. . En s.k fundusta lokalizedirler. . En s.k semptom kanamad.r (ayn. zamanda en s.k cerrahi endikasyon da kanamad.r) . A.r., bas. semptomlar., reproduktif bozukluklar. DEJENERASYON . Hyalin: En s.k gorulenidir, kalsifi kasyon olabilir. . Kistik: Likefaksiyon nekrozu sonucu olu.an kistik yap.lar. . K.rm.z. (karneoz): Lokal hemolizle birlikte aseptik dejenerasyon, gebelikte s.k gorulur, akut kar.n benzeri tabloya yol acabilir. . Sarkomatoz: Malign dejenerasyondur. En s.k i. hucreli (spindle cell) tipi gorur. . Mukoid: Hyalin dejenerasyonun buyuk tumorlerde miksomatoid dejenerasyona donu.tu.u tip. 137. GEBEL.K ONCES. VE GEBEL.KTE A.ILAMA A. Gebelikte uygulanabilecek a..lar: . Toksoid a..lar . Tetanoz . Difteri . .arbon . .naktive bakteri a..lar. . Pnomokok . Meningokok . Hemofi lus . Kolera (a..laman.n getirece.i fayda zarar. a..yorsa) . .naktive virus a..lar. . .nfl uenza (1. trimesterden sonra) . Kuduz . Hepatit A, B . .naktive poliomyelit (a..laman.n getirece.i fayda zarar. a..yorsa) . Canl. bakteri a..lar. . Tifo (a..laman.n getirece.i fayda zarar. a..yorsa) . Sar. humma (a..laman.n getirece.i fayda zarar. a..yorsa) B. Gebelikte kontrendike a..lar: . Canl. virus a..lar. . K.zam.k . Kabakulak . Varicella-zoster . Rubella . Canl. bakteri a..lar. . Oral poliomyelit C. Maruz kal.nmas. halinde: Hepatit B, kuduz, tetanoz ve varicella icin hiperimmunglobulin uygulanabilirken, hepatit A ve k.zam.k icin serum immunglobulinleri kullan.labilir. 138: Epizyotomi Median Mediolateral . Tamir Kolay Zor . .yile.me Cok iyi Daha zor . Anatomik butunluk Cok iyi Bazen kotu . A.r. Az Cok . Kan kayb. Az Daha cok . Disparoni Nadir Bazen . 3-4. derece y.rt.k Daha s.k Az 138 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 139: Laktasyonda .laclar Kontrendike olan ilaclar . Uzun sureli ergotamin . Lityum . Sitotoksik ajanlar . Radyoaktif bile.imler (ajana gore bir sure sut kesilir) . Tetrasiklin, kloramfenikol, metronidazol, siprofl oksazin, antimalaryal ilaclar . .yot ve turevleri, alt.n tuzlar. . Meprobamat, klortalidon . Amiodaron (antiaritmik) . Fenindion (antikoagulan) . Doksepin (antidepresan) . Yuksek doz vit. D Kullan.labilecek ilaclar . Narkotik analjezikler . Antikonvulzanlar . Sedatifl er . NSAID . Antibiyotikler . Antihistaminikler . Aminofi lin . Antihipertansifl er . Antikoagulanlar . Steroidler . Digoksin . KOK . PTU 140: Teratojenite .lac Sonuclar. Alkol Fetal alkol sendromu, mikrosefali, do.umsal kalp hastal... Aminopterin Mesomelia, kraniyal displazi Kumadin Nazal hipoplazi, punktat kondrodisplazi .sotretinoin Yuz ve kulak anomalileri, do.umsal kalp hastal... Lityum Ebstein anomalisi Metil civa Mikrosefali, korluk, sa..rl.k, geli.me gerili.i Penisillamin Kutis laksa sendromu Fenitoin Hipoplastik t.rnaklar, intrauterin geli.me gerili.i, tipik yuz gorunumu Radyoaktif iyot Fetal hipotiroidi Stilbestrol ( DES) Adolesan donemde vajinal adenokarsinom Streptomisin Sa..rl.k Testosteron benzeri ilaclar Di.ide virilizasyon Tetrasiklin Di. minesi hipoplazisi Thalidomide Fokomeli Trimethadion Do.umsal anomaliler, tipik yuz gorunumu Valproat Spina bifi da 141: Do.um Yolu Laserasyonlar. 1. derece laserasyon Deri ve mukozalar y.rt.lm.., kas ve fasyalar sa.lamd.r 2. derece laserasyon Deri ve mukozalarla birlikte kas ve fasyalar da y.rt.lm..t.r 3. derece laserasyon Laserasyon anal sfi nkteri icine alacak kadar uzam..t.r 4. derece laserasyon Laserasyon rektum mukozas.n. icine alacak kadar ilerlemi.tir 142. POSTPARTUM KANAMA . Erken postpartum kanaman.n en s.k nedeni uterin atonidir. . Gec postpartum kanaman.n en s.k nedeni plasenta retansiyonudur. . Erken postpartum endometritin en s.k nedeni B grubu streptokoklard.r. . Gec postpartum endometritin en s.k nedeni C. trochomatistir. 143. Androjenisite dereceleri: . Dihidrotestosteron : 15 (en potent) . Testosteron : 5 . Androstenedion : 2 . DHEAS : 1 (en zay.f) Kayna.a gore androjen belirtecleri: . Over a Testosteron ve androstenedion . Adrenal a DHEAS . Perifer a 3ƒ¿ androstenediol (DHTfun periferik metaboliti) . En potent androjen dihidrotestosterondur. . Adrenal patolojilerin de.erlendirilmesinde DHEAS kullan.l.r. . DHEAS dola..mdada en fazla bulunan androjendir. 144. SHBGfi art.ran durumlar: . Gebelik . Ostrojen . SERMler (tamoksifen, klomifen) . Hipertiroidi (tiroksin) . Kombine oral kontraseptifl er . Siroz SHBGfi azaltan durumlar: . Kortikosteroidler - ACTH . Androjenler (testosteron) . Progestinler . GH (buyume hormonu) . .nsulin . IGF-1 (insulin benzeri buyume faktoru-1) . Menopoz . Hipotiroidi . Prolaktin 145. RIA kontrendikasyonlar. A. Kesin kontrendikasyonlar . Gebelik veya gebelik .uphesi . Tan. konmam.. vajinal kanama . Pelvik infeksiyonlar (akut-kronik PID, akut servisit, postpartum endometrit, septik abortus, genital aktinomikozis) . Hasta yada partnerinin birden fazla seksuel partnerinin olmas. . Jinekolojik (serviks, uterus) maligniteler veya anormal PAP smear . Uterin kaviteyi bozan myomlar, konjenital uterin anomaliler . .mmunsupresyon (transplantasyon hastalar., kemoterapi alanlar, kronik steroid kullan.c.lar.) . Wilson hastal... (Sadece bak.rl. RIA icin) B. Goreceli kontrendikasyonlar . Nulliparite (gelecekte fertilite ile ilgili endi.eler) . Ektopik gebelik riski bulunan kad.nlar (bak.rl. veya levonorgestrelli RIA kullan.labilir) . Koagulasyon bozukluklar. veya antikoagulan kullananlar (levonorgestrelli RIAflar uygun olabilir) . Kalp kapak ve konjenital hastal... (bakteriyel endokardit profl aksisi almal.) . Dismenore, hipermenore (levonorgestrelli RIAflar tedavi edici olabilir) . Ciddi servikal stenoz . Bak.r veya progesteron allerjisi . Diabetes mellitus, RIA kullan.m. icin kontrendikasyon de.ildir. . HIV enfeksiyonu, RIA kullan.m. icin kontrendikasyon de.ildir. BAZI ONEML. B.LG.LER 139 www.tusdata.com 146. KOK kesin kontrendikasyonlar. . Trombofl ebit, tromboembolik hastal.klar (yak.n aile oykusu dahil), serebrovaskuler hastal.klar, koroner hastal.klar yada bunlara ait anamnez . Ciddi karaci.er fonksiyon bozukluklar. (hepatit geciren olgular karaci.er fonksiyon testleri normale donene kadar steroid hormonlar. kullanmamal.d.r) ve karaci.erin akut ve kronik kolestatik hastal.klar. . Meme kanseri veya .uphesi . Nedeni bilinmeyen vajinal kanama . Gebelik veya gebelik .uphesi . Ciddi hiperkolesterolemi yada hipertrigliseridemi . Kontrol edilemeyen hipertansiyon . >35 ya. olup sigara kullananlar 147. Kombine Oral Kontraseptifl er; . Ektopik gebelik, PID, dismenore, endometriosis, premenstruel sendrom ve hirsutizm riskini azalt.rlar. . Tromboembolizm, kandida ve klamidya infeksiyonlar.n. ve hepatik adenom riskini art.r.rlar. 148. Ovulasyon .nduksiyonunun komplikasyonlar.: 1- Ovaryen Hiperstimulasyon Sendromu (OHSS) . Hospitalize et . Dengeli mayi gerekirse dijitalizasyon . Albumin ve steroid tedavi 2- Co.ul gebelik 3- Over kanseri riski 149. Transdermal ostrojen replasman. 7 durumda onerilmektedir ve oral kullan.ma ustunluk sa.lar: 1. Diabetiklerde veya periferik insulin direnci artm..larda: 2. Hipertansiyonu olanlar: 3. Tromboembolik olay gecmi.i olanlar: 4. Karaci.er hastal... oykusu olanlar 5. Kolelitiyazis olanlar: 6. Hiperlipidemisi olan kad.nlar: Buna kar..n HDLduzeyinde azalma, yapt... yonunde de yay.nlar vard.r. Bu sebeple hiperkolesterolemisi olanlarda oral yol tercih edilmelidir. 7. Antiepileptik kullanan epilepsili kad.nlar: Transdermal ostrojen kullan.m. kardiyovaskuler sistem, osteoporoz, ate. basmalar., uykusuzluk ve depresyon gibi semptomlarda oral ostrojenlerden farkl. etki gostermez. 150. HRT endikasyonlar. 1. Orta ve .iddetli vazomotor semptomlar: En etkili tedavi ostrojen iceren hormon tedavisidir. 2. Vajinal kuruluk veya atrofi : En etkili tedavi topikal ostrojendir. 3. Osteoporoz profi laksisi veya tedavisi 4. Aseptomatik kad.nlarda ya.am kalitesinin art... icin hormon tedavisi kullan.l.r. 151. Kesin HRT Kontrendikasyonlar. . Tan. konmam.. vajinal kanama . Akut karaci.er hastal... . Kronik karaci.er fonksiyon bozuklu.u . Akut vaskuler trombozis, trombofl ebit . Norooftalmolojik vaskuler hastal.k . Meme kanseri . Akut safra kesesi hastal... . Yeni gecirilmi. myokard enfarktusu Tedavi edilmi. over, endometrium kanseri ve serviks kanseri olgular.nda HRT uygulanabilir. Myom ve endometriozis olgular.nda geli.ebilecek riskler tedaviye kontrendikasyon genellikle olu.turmaz. Goreceli HRT Kontrendikasyonlar. . Epilepsi (kesintisiz tedavi onerilir) . Ailesel hiperlipidemi . Migren . Hipertansiyon . Trombofl ebit veya tromboembolik hastal.k oykusu . Diabetes mellitus (vaskuler hastal... olanlar) . Kronik trombofl ebit . Ast.m Kontrendike Olmayan Durumlar . Tedavi edilmi. CIN, serviks kanseri . Tedavi edilmi. over kanseri . Tedavi edilmi. vulva kanseri . Kronik kistik mastit . Myoma uteri . Sigara . Varis . Kontrollu hipertansiyon 152: Bethesda 2001 S.n.fl amas. ASC Atipik skuamoz hucreler ASC-US Onemi belirsiz atipik skuamoz hucreler ASC-H Yuksek dereceli bir lezyonun ekarte edilemedi.i onemi belirsiz atipik skuamoz hucreler LGSIL Du.uk dereceli skuamoz intraepitelyal lezyon HGSIL Yuksek dereceli skuamoz intraepitelyal lezyon AGC Atipik glandular hucreler AGC-NOS Ba.ka bir .ekilde belirtilmemi. atipik glanduler hucreler AGCneoplazi lehine Neoplazi lehine bulgular iceren atipik glanduler hucreler AIS Endoservikal adenoksarsinoma in-situ 153. SERV.KS KANSER.-ONEML. B.LG.LER: OZET . Serviks kanseri PARAMETRIAL yay.l.r. . Serviks kanseri ilk olarak PARASERVIKAL ve OBTURATOR lenf nodlar.na yay.l.r ama serviks kanserinde lenf nodu pozitifli.inin ve endometrium tutulumunun onemi yoktur. Cunku SERVIKS KANSERI KLINIK OLARAK EVRELEND.R.L.R. . En s.k gorulen serviks kanseri tipi skuamoz hucreli karsinomdur. . Servikste en s.k gorulen sarkom embriyonel rabdomyosarkomdur. (=sarcoma botyroiodes) . Servikse en s.k metastaz yapan tumor: endometrium kanseri . Serviks kanseri etyolojisinde en onemli faktor human papilloma virustur. . Serviks kanserinde en s.k semptom vajinal kanamad.r. . Serviks kanserinde her evrede lenf nodu metastaz. olabilir. . CIN-2, CIN-3 ve karsinomu insitu: kolposkopi ve biyopsi . Serviks kanseri evre 1A1 ve fertilite isteniyorsa: so.uk konizasyon . Di.er evreler: histerektomi . Serviks kanserinden en s.k olum nedeni ureter obstruksiyonu (evre III) sonucu olu.an uremidir. . Son y.llarda yap.lan cal..malar kombine oral kontraseptif kullanan kad.nlar.n servikslerinde benign polipoid adenomatoz (mikroglanduler) hiperplazi ve malign adenokarsinom insidans.nda art.. oldu.unu gostermektedir. 140 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 154. POSTMENOPOZAL KANAMA NEDENLER. . Atrofi k endometrium ve endometrit (%40-60) . Eksojen ostrojen (%15-20) . Endometrium kanseri (%10-15) . Endometrial polip (%5-10) . Endometrial hiperplazi (%5-10) . Atrofi k vajinit (%5-10) 155. Endometrium kanseri icin onemli bilgiler: OZET . En s.k gorulen tipi: Endometrioid adenokarsinom . En iyi prognozlu tipi: Sekretuar endometrioid adenokarsinom . En kotu prognozlu tipi: Berrak hucreli karsinom ve seroz papiller tumorler . Malign endometrial hucreler + benign skuamoz hucreler = Adenoakantom . Malign Endometrial hucreler + malign sukuamoz hucreler = Adenoskuamoz karsinom . En s.k semptom: Postmenopozal kanama . Postmenopozal vaginal kanamalar.n en s.k nedeni: Atrofi k endometrium (%60) . Endometrium kanseri icin en riskli hiperplazi tipi: Kompleks atipik adenomatoz hiperplazi . Endometrium kanseri icin en az riskli hiperplazi tipi: Basit kistik hiperplazi . En s.k gorulen jinekolojik kanser: Endometrium kanseri . Endometrium kanseri geli.iminde en onemli risk faktoru: Kar..lanmam.. ostrojen . Endometrium kanseri tan.s.nda en onemli ve en guvenilir tetkik: Endometrial biyopsi . En iyi tedavi: Primer cerrahi ve adjuvan RT . Overe, servikse ve vajene en s.k metastaz yapan tumor: Endometrium kanseri . Endometrium kanserinde en s.k ekstrapelvik yay.l.m yeri: Akci.er . Endometrium kanseri prognozunda uterus buyuklugu onemli de.ildir. 156: S.n.fl ama Tumor tipi Homolog Heterolog Saf Leiomyosarkom (LMS) ve varyantlar. Endometrial Stromal Tumorler ( EST) Anjiosarkom Fibrosarkom Rabdomyosarkom Kondrosarkom Osteosarkom Liposarkom Mikst Karsinosarkom Mikst Mezodermal Sarkom (MMS) 157. Tumor Belirtecleri: . AFP aEndodermal sinus tumoru ( EST), immatur teratom ve embriyonel karsinom . hCG aKoryokarsinom, germ hucre tumorleri, embriyonel hucre karsinom . hPL aPlasental bolgeden kaynaklanan trofoblastik tumor . LDH aDisgerminom . CEA aMusinoz epitelyal karsinom . CA 125 aEpitelyal over kanserleri(daha cok seroz tumorler) . CA 15-3 aMeme kanseri, over kanseri . CA 19-9 aGIS kanserleri, over kanseri . ƒ¿1-antitripsin (AAT) aDisgerminom, EST . PLAP (Plasental ALP) a Disgerminom . NSE (Noron spesifi k enolaz) a Disgerminom . .nhibin aGranuloza hucreli tumor . Aktivin aGranuloza hucreli tumor 158. D.SGERM.NOM .C.N ONEML. NOKTALAR . Malign germ hucreli tumorler icersinde en s.k gorulenidir.%30 . Gebelikteki malign over tumorlerinin en s.k olan.d.r. . Disgenetik gonadlarda en s.k ortaya c.kan over malignensisidir. . Erkeklerde gorulen seminomun kar..l...d.r. . En s.k bilateral germ hucreli tumordur. . Radyoterapiye oldukca sensitiftir. Noron spesifi k enolaz, ƒ¿1 antitripsin, plasental alkalen fosfotaz ve LDH disgerminomun tumor belirtecleridir. 159: Komplet ve Parsiyel Mol Hidatiformun Ozellikleri Komplet Parsiyel Karyotip Diploid (46 XX, 46 XY) Triploid (69 XXY, 69 XYY) Fetal veya embriyonik doku, hucre Yok Var Koryonik villuslerde hidatiform .i.me Yayg.n Fokal Trofoblastik hiperplazi Yayg.n Fokal Klinik semptomlar S.k Nadir Postmolar komplikasyonlar S.k Nadir Tan. Missed abortus Molar gebelik ƒÀ-hCG Yuksek (>50,000 IU/mL) Hafi f yuksek (<50,000 IU/mL) Gestasyonel trofoblastik neoplazi riski %20-30 < %5 Trofoblastik stromal inkluzyonlar Yok Var BAZI ONEML. B.LG.LER 141 www.tusdata.com 160. GTN Prognostik Skorlama 1. Klinik s.n.fl ama: A. .yi prognozlu metastatik hastal.k 1. Son gebelik olu.al. 4 aydan k.sa sure 2. Tedavi oncesi du.uk hCG (hCG < 40.000mIU/mL) 3. Beyin ve karaci.er metastaz yok 4. Daha once KT almam.. B. Kotu prognozlu metastatik hastal.k 1. Son gebelik olu.al. 4 aydan uzun sure gecmi.se, term gebelik sonras. hastal.k geli.mi.se 2. Tedavi oncesi yuksek hCG (hCG > 40.000 mIU/mL) 3. Beyin ve karaci.erde metastaz (+) 4. Daha once ba.ar.s.z KT 161. GEBEL.KTE KANSER . Gebelikte en s.k gorulen neoplastik over tumoru: Dermoid kist . Gebelikte en s.k gorulen jinekolojik kanser: Serviks kanseri. . Gebelik s.ras.nda germ hucreli tumorler epitel tumorlerinden sonra 2. s.kl.kla gorulur. . Gebelikte en s.k gorulen benign germ hucreli tumor: Dermoid kist. . Gebelikte en s.k gorulen malign germ hucreli tumor: Disgerminom. . Gebelikler s.kl.kla 30 ya. alt.nda oldu.undan dermoid kist seroz kist adenomlardan bu ya. grubu icindaha s.k izlenir. Meme kanseri kad.n hayat.nda her ya. dekat. icin en s.k gorulen tumor olmakla beraber, gebelikte izlenen tumorler icerisinde ilk 3 icerisinde yer al.r. 162.Oral Kontraseptifl erin Baz. Durumlarda Kullan.m. - Diabetes mellitus: .ster tip I, ister tip II, isterse Gestasyonel DM olsun kullan.labilir. - Hipertansiyon: .lave patoloji yok, kontrol alt.nda ise ve hasta sigara icmiyorsa kullan.labilir. Gebeli.e ba.l. hipertansiyon hikayesi olsa da kullan.labilir. Sigara icen ve/veya kontrol alt.nda olmayan hipertansif hastal.kta kullan.lmamal.d.r. - Hemorajik bozukluklar: Kanama diatezi olan veya antikoagulasyon alan kad.nlarda guvenle kullan.labilir, korpus hemorajikum kist rupturu gibi komplikasyonlar. da onler. - SLE: Ataklar. art.rd... icin kullan.lmamal.d.r. - Safra kesesi hastal.klar.: Kolesistit ata..na yol acabildikleri icin kullan.lmamal.d.r. - Romatoid artrit: Atak s.kl...n. azaltt... icin kullan.labilir. - Ulseratif kolit: Aralar.nda hicbir ili.kisi yoktur. - Hiperprolaktinemiye yol acan hipofiz adenomu: Mikroadenomlarda kullan.labilir. 163. 2001 Modifi ye Bethesta Klasifi kasyonu Temel Yakla..m Normal smear Smear takibi ASC-US (risk faktoru yok) (risk faktoru varsa) Servikovajinal Smear HPV Kolposkopi ASC-H Kolposkopi LS.L Kolposkopi HS.L Kolposkopi AGS (Atipik Glanduler hucreler) - NOS - A.S Kolposkopi ECC (Endoservikal kuretaj) P/C (Probe kuretaj) *** Atipik Glanduler lezyonlar kondoskopik olarak de.erlendirilirken anormal kolposkopi varl...ndan yap.lmal.d.r. *** .lk smear alma ya.. ¨ cinsel aktivite ba.lad.ktan 3 y.l sonra. 164: MSAFP Duzeylerine Etki Eden Faktorler Artt... durumlar Azald... durumlar . Noral tup defekti (spina bifi da, meningosel, meningomyelosel, anensefali) . Renal anomaliler (renal agenezi, polikistik bobrek) . Co.ul gebelik . Prematurite, du.uk do.um a..rl... . Kistik higroma . Ozefageal ve intestinal obstruksiyon . Sakrokoksigeal teratom . Osteogenezis imperfekta . Hidrops fetalis . Oligohidramnios . Uriner obstruksiyon . Ektopik gebelik . Bat.n on duvar defektleri (omfalosel, gastro.izis) . Pilonidal kist . Maternal kilo kayb. . Karaci.er nekrozu, hepatit . Fetal olum . Sigara . Gebelik ya..n.n kucuk hesaplanmas. . Otozomal trizomiler . Tip I diabetes mellitus . Maternal kilo art... . Mol hidatiform (GTN) . Fetal olum . Gebelik ya..n.n buyuk hesaplanmas. 165: Smear Sonucuna Gore Yeni Yakla..mlar (2005 Bilgisi) . ASC-US gelirse: - Risk faktorleri yok ise servikovajinal smear yap.larak - Risk faktorleri varsa HPV ve gerekirse direk kolposkopi yap.lmal.d.r. . ASC-H gelirse direk Kolposkopi yap.lmal.d.r . LS.L gelirse direk Kolposkopi yap.lmal.d.r. - HPV bakarak kolposkopi yap.l.rsa sensitivite artar . HS.L gelirse direk Kolposkopi yap.lmal.d.r. . AGC gelirse Kolposkopi ile beraber endoservikal kuretaj ve probe kuretaj yap.lmal.d.r. - Kolposkopi s.ras.nda .upheli yerler varsa LEEP 166: KOK Kontrasepsiyon D... Faydalar. Kesin olarak ortaya konmu.: . Over ve endometrium kanseri insidans.n. azalt.r. . Mensturasyon, miktarca daha az, daha k.sa ve duzenli hale gelir. Demir eksikli.i anemisi riski azal.r. Disfonksiyonel uterus kanamas. tedavisinde kullan.labilir. . Dismenore ve Mittelschmerz azal.r. . Benign meme hastal.klar.n. azalt.r (fi broadenom). . Fonksiyonel over kist olu.umunu azalt.r. . Pelvik infeksiyon riskini ve .iddetini azalt.r. . Ektopik gebeli.i riskini azalt.r. . Myoma uteri geli.imini azalt.r (du.uk doz preparatlar.n fi broidler uzerine etkisi yoktur). . Kolon kanseri riskini azalt.r. . B.rak.ld...nda fertilite k.sa surede doner (olgular.n %45fi ilk siklusta, %75fi ise ilk iki siklusta ovule olur). Muhtemel faydalar: . Kemik dansitesini art.r.r, osteoporoz riskini azalt.r. . Aterosklerozu onler. . Akne ve hirsutizme iyi gelir (levonorgestrel iceren du.uk doz preparatlar). . Romatoid artrit riskini azalt.r. . Muhtemelen daha az endometriozis. . Daha az premenstruel .ikayetler. 142 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 167. MENAPOZ TEDAV.S.NDE KULLANILAN BAZI .LACLAR VE ETK.LER. Veraliprid; Santral etkili bir dopamin antogonistidir, menapozdaki s.cak basmalar.nda kullan.l.r. Etinil estradiol; menapoz tedavisinde etkisi en guclu olan steroid yap.l. sentetik bir estrojendir (endojen ve do.al olanlar.nda en guclu olan. ostradiol 17 betad.r, en zay.f. da Estriolc). Raloksifen; Selektif bir ostrojen reseptor modulatorudur (tamoksifen gibi). Osteoporoz tedavisinde kullan.lan reseptor pozitif meme kanseri s.kl... azaltan, lipid profi li uzerine olumlu etkisi olan, tamoksifenin aksine endometrium uzerine olumsuz etki yapmayan ama buna kar..n s.cak basmalar.n. azaltmak yerine art.r.ca etki yapan bir ajand.r. Medroksiprogesteron asetat; Progestasyonel ve antiostrojenik aktivitesi olan bir progesteron turevidir. Uzun etkili kontrasepsiyon icin haz.rlanan ( depo- provera) suspansiyonun icindeki aktif maddedir. Tibolon ise 19-nortestesteron turevi bir steroiddir. Metabolizmas. sonucu 3 ayr. etkiye sahip 3 ayr. metaboliti olu.ur. Bunlar.n etkileri; 1- Ostrojenik etki 2- Progesteron etkisi Bu iki etki nedeniyle tek ba..na HRTfde kullan.labilir. 3- Androjenik etki Bu etki baz. olumlu sonuclara yol acar: HRT nedeniyle memede olu.an dolgunluk hissi onlenir, pozitif libido etkisi olu.turur, endometrial atrofi yapar ve daha az kanama yapar. 168. @ (E1) ESTRON a Post menapozal donemde en s.k ostrojen (E2) ESTROD.OLa En guclu ostrojendir, ureme ca..n.n esas ostrojenidir. ESTROAD.OL 17 BETA a Ostrojenin en aktif formu (E3) ESTR.OL a Gebelikte en fazla bulunan ostrojendir, En zay.f do.al ostrojendir. Anne + Fetus + Plasenta taraf.ndan uretilir. Over salg.s. de.ildir. (E4) ESTETROL a Fetal karaci.erde ostriolden sentezlenir. Sadece gebe kad.n.n serumunda bulunur. 169.UTERUS SARKOMLARI Genel Bilgiler: . Uterus sarkomlar. icin en onemli risk faktoru pelvik radyasyondur. . Pelvik radyasyon sonras. en s.k geli.en sarkom; malign mikst mezodermal tumordur. . En s.k gorulen uterus sarkomu (mikst mezodermal sarkom)fdur. (.kinci leomyosarkom) . Sarkomlar HEMATOJEN yay.l.r. . Uterus sarkomlar.nda en s.k klinik prezentasyon vajinal kanamad.r. . Uterus sarkomlar.nda virulans ve prognoz ac.s.ndan en onemli faktor mitoz say.s.d.r. . HOMOLOG SARKOM; Uterusta bulunan dokular icerir. . HETEROLOG SARKOM: Uterusta bulunmayan dokular iceren tumorlerdir. . Uterus sarkomu uzak metastaz olarak en s.k AKC..ERfe metastaz yapar. . Uterus sarkomlar.nda tan. en s.k histeroktomi materyalinde konulur. 172: Fetal .yilik Halinin De.erlendirilmesi Nonstress Test (NST) Kontraksiyon Stress Testi (CST) Biyofi zik Profi l (BPP) Kullan.lan teknoloji EFM EFM Ultrason Kullan.lan parametre FHR akselerasyonlar mevcuttur Gec deselerasyonlar.n olmamas. Solunum hareketleri, gros vucut hareketleri, fl eksiyon ekstansiyon, amnion s.v.s., NST Normal test (guvenilir) Reaktif Negatif Negatif Anormal test (guvenilir de.il) Nonreaktif Pozitif Pozitif Testin yanl.. anormal yuzdesi %80 %50 %30 *** En spesifi k non-invazif test OCT (CST) *** Fetal asidozun gercek gostergesi skalp orneklemesi ID:12t047 173. Tuba uterinalar uterustan laterale do.ru 4 anatomik bolgeye ayr.l.r. 1. intramural k.s.m: Uterus ipinde bulunan tuba ulerina bolumu olup, 1.5-2\ cm. uzunlugunda ve 0.4-0.5 mm. cap.ndad.r. 2. istmus: Intramural k.s.mdan laterale do.ru uzanan bolumdur. Uzunlu.u 2-3 cm. cap. 1-2 mm. kadard.r. Ektopik gebeliklerin 2. en s.k goruldu.u k.s.m. Fallop tupunun uterusa en yak.n k.sm.d.r. (TUS) 1 3. Ampulla: Tuba uterinanm en geni. k.sm. olup, uzunlu.u 5 cm. cap.da 1 cm. kadard.r. (ektopik gebeliklerin en s.k goruldu.u bolgedir) Dollenme burada olur. 170: Premalign Vulvar Lezyonlar Hiperplastik lezyonlar Liken sklerozis Mikst distrofi Gross gorunum Beyaz/gri beyaz fokal ya da difuz Kucuk mavi-beyaz papuller, beyaz plaklara donu.ur. Her ikisinin kombinasyonu Semptomlar Ka..nt. Pruritus, disparoni Her ikisinin kombinasyonu Palpasyon Sert, k.k.rda..ms. .nce, par.omen benzeri Her ikisinin kombinasyonu Histoloji Kal.nla.m.. keratin proliferatif epitel Orta .iddette hiperkeratoz, epitel incelmesi Her ikisinin kombinasyonu Patofi zyoloji .rritasyon nedenli reaksiyon fenomeni Bilinmiyor - Tan. metodu Biyopsi Biyopsi Biyopsi Tedavi Florlu kortikosteroidler .lk tercih Kortikosteroid (yeni bilgi) Testosteronlu kremler *** TUS E-2001 Her ikisinin kombinasyonu ID:12t042 BAZI ONEML. B.LG.LER 143 www.tusdata.com 4. Infundibulum: Tuba uterinan.n huni .eklindeki lateral ucudur. Serbest kenar. parcal. uzant.lar .eklinde olup fi mbria ad.n. al.r. Bunlardan biri daha kal.n ve uzunca olup, fi mbria ovarika ad.n. al.r ve ovaryuma tutunur. Tuba uterinan.n abdominal ac.kl...n.n cap. 3 mm. kadard.r. 174. BAZI HATIRLATMALAR - Seroz tumorler: psammoma cisimcikleri - Musinoz tumorler: buyuk, psodomiksoma peritonei, CEA (pozitif) - Clear cell Ca: hiperkalsemi, hiperpireksi, (mezonefroid tumor) kabara civisi (hobnail) hucreleri, hucreleri, inutero DES oykusu. - Brenner tumor: walthard adac.klar., coffee bean paterni gosteren hucreler - Borderline over tumorleri: Stromal invazyon yok, K-ras mutasyonu - Disgerminom: Radyosensetif, lenfatik yay.l.m - Endodermal sinus tumoru: AFP, Schiller-Duval cisimcikleri - Matur kistik teratom (dermoid kist): torsiyon - .mmatur kistik teratom: Gradeleme icerisindeki noral doku miktar.na gore yap.l.r. - Koryokarsinom: hCG (yuksek) - Struma Ovari: Troid parankim dokusu icerir - Gonadoblastom: Disgenetik gonaddan geli.ir - Granuloza hucreli tumor: Call-Exner cisimcikleri, ostrojen salg.lamas. - Tekoma: Progesteron salg.lamas. - Sertoli leydig hucreli tumor: Reinke kristalleri (leydig) Charcot - Bottcher kristalleri(sertoli) - Arrhenoblastom: Virilizasyon - Gynandroblastom: Reinke kristalleri ya da call exner cisimcikleri gorulebilir. - Lipoid hucreli tumoru: Cushing sendromu 175. SERV.KS KANSER.NDE EVRELEND.RME EVRE 0: .ntraepitelyal karsinom (CIS) EVRE 1: Tumor servikste s.n.rl. 1A : Mikroinvazif serviks kanseri 1A1: 3 mm alt.nda stromal invazyon var 1A2: Stromal invazyon derinli.i 5 mmfden ve horizantal yay.l.m buyuklu.u 7 mmfden az tumor 1B : Servikse s.n.rl. 1A2fden buyuk tumor 1B1: 4 cm ve alt.nda tumor (. 4 cm) 1B2: 4 cm uzerinde tumor 171: NST Akselerasyonlar Erken Deselerasyonlar De.i.ken Deselerasyonlar Gec deselerasyonlar Gorunum Bazalin .15 at.m/dak uzerine yukselmesi (15 snfden uzun surmeli) Kontraksiyonun ayna goruntusu olarak ortaya c.kan bazalin alt.na du.me Bazalin alt.na ani du.me ve ani duzelme Bazalin alt.na kademeli du.me ve kontraksiyonun sonlanmas.ndan sonra kademeli olarak bazale donme Arac.l.k eden sinir Sempatikler N. Vagus N. Vagus N. Vagus Neye cevap olarak olu.tu.u Fetal hareket, Fetal stimulasyon Fetal ba.a bask. Umblikal kord kompresyonu Uteroplasental yetmezlik (TUS N-2003) Yorum Daima guvenli Problem yok Hafi f ya da orta .iddette ise problem yok Ciddi ise guvenli de.ildir Guvenli de.il ID:12t050 144 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com EVRE 2: Tumor parametrium veya vajinaya yay.lm.. 2A: Tumor 2.3 ust vajinaya yay.lm.., parametriumda tumor yok 2B : Tumor parametriuma yay.lm.. fakat kemik pelvise kadar ilerlememi. EVRE 3: Tumor 1.3 alt vajinaya veya kemik pelvise kadar ilerlemi. 3A : Tumor 1.3 alt vajinaya ilerlemi. 3B :Tumor kemik pelvise kadar ilerlemi. veya bobrekte hidronefroz var. Tumore ba.l. olarak geli.en bobrek fonksiyon bozukluklar. varsa, tumor bu evre icinde de.erlendirilir. EVRE 4: Tumor pelvis d...na yay.lm.. 4A : Rektum ve mesane mukozas.na yay.l.m var 4B : Tumor uzak metastaz yapm.. 177: OVER KANSER.NDE EVRELEND.RME EVRE 1: Overlerde s.n.rl. tumor 1A: Tek overde s.n.rl. tumor; d.. yuzeyde tumor veya malign hucre iceren asit veya y.kama s.v.s. yok, kapsul intakt 1B: Her iki overde s.n.rl. tumor; d.. yuzeyde tumor veya malign hucre iceren asit veya y.kama s.v.s. yok, kapsul intakt 1C: Tek veya her iki overde s.n.rl. tumor; ancak malign hucre iceren asit veya y.kama s.v.s. veya d.. yuzeyde tumor mevcut veya kapsul y.rt.lm.. EVRE 2: Pelvik yay.l.m gosteren tek veya her iki overde s.n.rl. tumor 2A: Uterus ve/veya tuplere yay.l.m gosteren tumor 2B: Di.er pelvik dokulara yay.l.m gosteren tumor 2C: Tumor evre 2A veya 2B; ancak malign hucre iceren asit veya y.kama s.v.s. veya d.. yuzeyde tumor mevcut veya kapsul y.rt.lm.. EVRE 3: Pelvis d...nda peritoneal implantlar ve/veya retroperitoneal ve/veya inguinal LAP (+) 3A: Abdominal peritoneal yuzeylerde histolojik olarak kan.tlanm.. mikroskopik yay.l.m; lenf nodu tutulumu yok 3B: Abdominal peritoneal yuzeylerde 2cm a.mayan makroskopik implantlar mevcut; lenf nodu tutulumu yok 3C: Abdominal peritoneal yuzeylerde 2cmfnin uzerinde implantlar mevcut ve/veya retroperitoneal veya inguinal lenf nodlar. tutulmu. Not: Karaci.er kapsul metastaz. evre 3 olarak kabul edilir EVRE 4: Uzak metastaz Malign hucre iceren plevral effuzyon veya parankimal karaci.er metastaz. evre 4 olarak kabul edilir 176: ENDOMETR.UM KANSER.NDE EVRELEND.RME Evre 1: Tumor uterustad.r 1A: Tumor sadece endometriumda 1B: Tumor <1.2 myometrial invazyon yapm.. 1C: Tumor >1.2 myometrial invazyon yapm.. Evre 2: Tumor servikstedir 2A: Endoservikal glanduler invazyon 2B: Endoservikal stromal invazyon Evre 3: Peritoneal sitolojik ve/veya vajinal yay.l.m ve/veya uterin seroza yay.l.m. vard.r 3A: Pozitif peritoneal sitoloji, adneksal metastaz, uterin seroza 3B: Vajinal metastaz 3C: Retroperitoneal lenf nodu metastaz. Evre 4: Uzak veya eksternal genital pelvik metastaz vard.r 4A: Mesane ve/veya rektum mukozas. tutulmu.tur 4B: Uzak metastaz (intraabdominal yay.l.m. ve/ veya inguinal lenf tutulumunu icerir) 178. Hipergonadotropik amenorede gonadal disgenezi s.kl.kla Turner sendromu du.unulmeli. Sekonder hipergonadotropik olgularda ise s.kl.kla normal karyotipli gonadal disgenezi gorulur. 179. .lk trimester spontan abortuslar.nda kromozomal anomali s.kl.kla otozomal trizomiler hat.rlanmal.d.r. Bu nedenle ilk trimester spontan abortus oykusunde olgunun kendisinden ve partnerinden karyotip bak.lmas. ve dengeli translokasyon ta..y.c.l... aranmal.d.r. 180. Triple test bakarken maternal serumda AFP de bak.yoruz. AFP fetal karaci.er orjinlidir. Amniotik s.v.daki AFP kayna.. ise yolk kesesidir. msAFP 2.5 MOM dan fazla c.karsa noral tup defekti du.unulmeli ve ilk yap.lmas. gereken ultrason ile spina bifi da aranmas.d.r. Amniosentez yap.ld...nda ise asetilkolin esteraz aktivitesi bak.l.r. 181. NST de gec deselerasyon Fetal distres bulgusudur. Erken deselerasyon ba. bas.s. de.i.ken deselerasyon ise kordon bas.s.d.r. Fetal asidozun gercek gostergesi bu nedenle fetal iyilik testleri icersinde en objektif ve duyarl. olan. skalp kan orneklemesidir. 182.Serviks kanseri inguinal nodlar. tutmaz. Endometrium kanserinde inguinal LN tutulumu Evre 4b, over tumorunde .nguinal LN tutulumu Evre 3c, vulva tumoru ise ilk once yuzeyel inguinal LN nu tutar. 183. Serviksin iyi diferansiye adenokanseri adenoma malignum. Serviks kanseri klinik evrelenir. .VP de hidronefroz Evre 3b, CT veya MR daki lenf nodlar.ndaki buyume klinik evrelemede kullan.lmaz. 184. Uterusun homolog miks sarkomu karsinosarkom. 185. HPV en s.k papiller kondiloma neden olur. Koilositik atipi ve diskeratoz patognomonik lezyonlar.d.r. En onkojen virulansl. olan. Tip 18, olmakla beraber tumorlerde en s.k izlenen serotip ise Tip 16 d.r. 186.Nulliparite meme, over ve endometrium kanseri icin risk faktorudur. 187.Depo MPA epileptik olgularda tercih edilebilir. Nobet e.i.ini yukseltti.i icin. En etkin kontraseptif yontem norplant. BAZI ONEML. B.LG.LER 145 www.tusdata.com NOROLOJ. 1. Lumbal ponksiyon klinik kontrendikasyonu kafa ici bas.nc art... sendromu (ba. a.r.s., papil odem, kusma) bulgular.d.r. BT cekilip yer kaplayan lezyon ekarte edildikten sonra lumbal ponksiyon yap.labilir. 2. Ksantokromik BOS . Tbc menenjit . Subaraknoid kanama 3. Cocuklarda ve mental retarde hasta i.itme ve gormenin de.erlendirilmesi . Vizuel uyar.lm.. potansiyel . Beyin audituar uyar.lm.. potansiyel 4. Motor konu.ma Duyusal konu.ma Tekrar etme Broca Bozuk korunmu. Bozuk Wernicke Korunmu. parafazik bozuk Bozuk Arcuat -iletim- korunmu. korunmu. Bozuk Transkortikal motor Bozuk K.smen korunmu., bozuk Korunmu. Transkoritkal duyusal K.smen korunmu., bozuk bozuk Korunmu. Anomik Sadece isimlendirme bozuk 5. Hipoglossus periferik felcinde . atrofi fasikulasyon olur . lezyon ayn. tarafl .d.r. . Dil ayn. tarafa deviye olur. Santral felcinde . Atrofi ve fasikulasyon yoktur . Lezyon deviye olan taraf.n kar..ndad.r 6. Nevraljilerde (tigeminal, glossofaringeal) . Karbamazepin, fenitoin . Sinire cerrahi 7. Oftalmoplejik migrende bildi.imiz migren hastas.nda .u bulgular olmal. . Midriazis . Ptozis . Diplopi **** kume tipi ba. a.r.s. ile kar..t.rma !!! 8. Migrende . En s.k auras.z migren gorulur . Hemikranial a.r. tipik olmas.na ra.men bilateral vb de.i.ik a.r.lar olabilir. 9. Kume tipi ba. a.r.s. . Daime tek tarafl . . Periyodik ortaya c.kar . Akut a.r.da - % 100 oksijen - steroid kullan.l. 10. Basit parsiyel epilepsi . Bilinc ac.k . Jaksonian tipi yay.l.m (estremitelerde yer de.i.tiren epilepsi) 11. Gebelik epilepsisi . .lac. esme . Lamotrigin en s.k kullan.lan ilac 12. Gecici iskemik ata..n (transient iskemik atak-T.A) en s.k .ekli . Amorazis fugaks - tek tarafl . gecici monokuler korluktur . En s.k etyolji karotis bifurkasyonuna yerle.mi. aterosklerotik plaktan atan embolidir. . Tedavide aspirin ba.lanmas. ve karotis endarteroktomi 13. Wallenberg sendromu (lateral medullar sendrom) . P.CA okluzyonu (post. .nf. Serebellar arter) . Motor defi sit (hemipleji-parezi) olmaz . Serebellar bulgular (ataksi ) 14. Serebellar sistem muyene bulgular. ataksi ve dis .eklinde k.salt.labilir . Ataksi, dismetri, disdiadokinezi, dissinerji, nistagmus . Bulgular ayn. tarafl .d.r 15. Vejetatif koma . Hastan.n beyin sap. sa.lam, solunumu var . Saks.daki cicek- bir gun iyile.ebilir . Okulovestibuler refl eks gozler so.uk su verilen kula.a deviye olur nistagmus olu.maz 16. Beyin olumunde . Hastan.n beyin sap. fonksiyonlar. YOK, solunumu YOK, apne testi (+) . Vazodaki cicek- mutlaka olecek . Okulovestibuler refl eksde hicbir goz hareketi yok 17. Demans sadece unutkanl.k DE..LD.R, . Yuksek kortikal fonksiyonlar bozulur . Bilinc normaldir. Hicbir zaman bilinc bozuklu.u, dikkat bozuklu.u, alg. bozuklu.u, konfuzyon olmaz. Bu bulgular DEL.RYUM bulgular.d.r. 18. Demans yapan hastal.klar. ay.r.c. tans.s.nda .u bilgileri bil: . Alzheimer: yak.n bellek bozuklu.u ile ba.lar . Pick: davran.. bozuklu.u, ki.ilik bozuklu.u on planda . Huntington: kore ile ba.lar . Parkinsonizm: (lewy cisimcik demans.) hareket bozukluklar. . Creutzfeld-jakop hastal...: myoklonus . Vaskuler demans: multip enfarktuslere ba.l. geli.en demans, demans.n 2. En s.k nedeni KUCUK STAJLARfDA BAZI ONEML. B.LG.LER 146 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 19. Parkinson sendromu ile gelen hastaya Parkinson hastal... tan.s. koyulurken on-off fenomeni (dopamine al.nan klinik cevap) unutulmamal.d.r. 20. Gillet de la tourette sendromu . Vokal ve motor tik hastal... . Obsesif-kompulsif bozuklukla ili.kili 21. Friedreich ataksisinin en onemli ozelli.i e.lik eden iskelet sistemi anomalilerin (skolyoz, pes ekinovarus vb.) olmas.d.r. 22. Multipl skleroz . En s.k demyelinizan hastal.k . Optik noritin en s.k nedeni (gorme alan.n merkezi gormesi bozulur, santral skotom) . Beyaz cevher hastal..., ba.ka yeri tutmaz (periferik sinirler vb.)c . Plaklar en s.k periventrikuler yerle.imli . Shadow plaklar. ve dawson parmaklar. . Lhermitte i.areti pozitif 23. Hipopotasemik periyodik paralizi, tirotoksikozis ile birlikte gorulebilir. 24. Guillan-Barre . Periferik sinirleri tutan infl amatuar, demyelinizan hastal.k . Motor ve duyusal kay.p olabilir. . Toplumda bilateral fasial paralizinin en s.k nedeni . Tedavide steroid VER.LMEZ 25. Myotonik distrofi de . Frontal kellik, . Katarakt, . Testis bozukluklar. 26. Amyotrofi k lateral skleroz . S.kl.kla medulla spinalis on boynuzundan ba.lar. Sonra kortikospinalis lateralis tutulur (1+2 motor noronu tutar.) . Ba.lang.c. kaslarda atrofi ve fasikulasyon (ozellikle dilde) . Bunina cisimcileri . Duyusal bozukluk vb olmaz !! 27. Beyin apsesisinin eri.kinde en s.k nedeni kronik otitlerdir. En s.k kom.uluk yoluyla geci.le temporal lobda gorulur. 28. Ki.ini uykuda oldu.u, ancak hafi f uyaranlarla uyar.labildi.i bilinc bozuklu.u letarjidir. A..r uyaranlarla uyan.yorsa stupordur. 29. Eri.kinlerde en s.k gorulen, genellikle temporal lop kaynakl. olan, bukkofarengeal otomatizma ( a..z .ap.rdatma,yalanma, yutkunma) gorulen epilepsi turu kompleks parsiyel epilepsidir. 30. Kompleks parsiyel epilepsi eri.kinlerin en s.k gorulen epilepsi turudur. En s.k temporal lobu tutar, parsiyel tutulumlu, beraberinde .uur kayb. gorulen epilepsi turudur. A..z .ap.rdatma, yalanma, yutkunma nobetleriyle karakterizedir. 31. Gorme kayb. .ikayetiyle gelen bir ki.ide fundusta Japon bayra.. gorunumu santral retinal arter t.kan.kl..., yer yer kanama odaklar. ve eksudasyonlar santral retinal ven t.kan.kl...n., tamamen normal fundus goruntusu ise retrobulber nevriti i.aret eder. 32. .iddetli ba. donmesi, bulant., kusma .ikayeti ile ba.vuran hastada fi zik muayenede akut otitis media saptanm.. ise labirentit, Dix- Hallpike testi pozitif ise benign pozisyonel paroksismal vertigo, USYE yada gastroenterit varsa vestibuler norit, bunlar.n hepsi negatifse Meniere hastal... du.unulur. 33. Demyelinizan hastal.k du.unulen bir hastada e.er etyolojide ust solunum yolu enfeksiyonu, gastroenterit yada a..lama hikayesi varsa Akut dissemine ensefalomyelit, mikoplazma enfeksiyonu varsa Akut hemorajik lokoensefalit, polyomavirus enfeksiyonu varsa Progresif multifokal lokoensefalopati, hiponatreminin h.zla duzeltilmesi gibi bir hikayesi varsa santral pontin myelinolizis du.unulmelidir. 34. Myastenia graves ve Eaton Lambert ay.r.c. tan.s.nda EMG kullan.l.r. EMG de kas amplitudu art.yorsa tan. Eaton Lambert, kas amplitudu azal.yorsa tan. Myastenia Gravestir. 35. 70 ya. alt.nda optik noritin en s.k nedeni Multipl Skleroz iken; 70 ya. ustunde en s.k neden Temporal Arterittir (Dev Hucreli Arterit). 36.Eri.kinlerde en s.k gorulen epileptik nobet tipi kompleks parsiyel nobetlerdir ve bu nobetlerde otomatizma semptomlar. vard.r. 37. Guillian-barre sendromu toplumda bilateral fasial paralizinin en s.k nedenidir. Demyelinizan bir hastal.kt.r. ALS demyelinizan de.ildir. 38. Multipl sklerozda demyelinizan plaklar en s.k periventrikuler yerle.ir. 39.Wallenberg sendromunda (lateral medullar sendrom) motor kay.p olu.maz 40.BOS'da protein art...na ra.men hucre gorulmemesi (Albuminositolojik dissosiyasyon). 41.Menenjit bulgular.n. taklit eden beyin tumoru oligodendrogliomad.r. 42.Tension (gerilim) tipi ba.a.r.s. en s.k gorulen a.r. .eklidir. 43: EP.LEPS. TEDAV.S. . Fenitoin (DPH): Tonik-klonik, basit parsiel, kompleks parsiel nobetlerde kullan.l.r. Yan etkileri: Di.eti hiperplazisi, nistagmus, tuylenme, yuzde kabala.ma, generalize lenfadenopati, teratojen. . Karbamazepin: Tonik-klonik, basit parsiel, kompleks parsiel nobetlerde kullan.l.r. Yan etkileri: ataksi, nistagmus, bulant., uyuklama, aplastik anemi (nadir), uygunsuz ADH sal.n.m., teratojen. . Fenobarbital:Tonik-klonik, basit parsiel, kompleks parsiel. Yan etkiler: sedatif, disartri ataksi, nistagmus. . Primidon: fenobarbitalle ayn. endikasyon ve yan etkiler . Etosuksimid: Sadece absansta kullan.l.r. Yan etkisi nadir. . Valproik asit: En geni. spektrumlu antiepileptiktir.Absans, tonik-klonik (primer jeneralize), myoklonik, basit parsiel, kompleks parsiel nobetlerde kullan.l.r. Yan etkileri: i.tah art..., hepatotoksisite, alopesi, GIS irritasyonu, teratojen (noral tup defekti) . Klonozepam: Absans, atonik, myoklonik nobetlerde kullan.l.r. Sedatif etkisi yuksek bir benzodiazepindir. Orotrakeo- bron.ial hipersekresyon yapar. . Lamotrijin, vigabatrin: ilaca rezistan parsiel nobetlerde kullan.l.r. .lk Tercihler - Basit parsiel: Fenitoin-karbamazepin - Kompleks parsiel: Karbamazepin - Generalize-tonik klonik: il tercihler Fenitoin ve karbamazepin - Absans: Etosuksimid - Myoklonik: Klonazepam, valproik asit - Atonik: Klonazepam . Cerrahi tedavi: nobetler ilacla kontrol edilemiyorsa, fokal ise, buyuk norolojik defisit olmayacaksa ve cerrahi mumkunse uygulan.r. Teknikler: Temporal lobektomi (Temporal kaynakl. nobetlerde), hemisferektomi, kallozotomi (jeneralize nobetlerin fokal kalmas.n. sa.lar). .diopatik ve primer jeneralize nobetlerde cerrahi yap.lmaz. ID:13i 018 BAZI ONEML. B.LG.LER 147 www.tusdata.com 44: PARK.NSON HASTALI.I . Epidemiyoloji: 65 ya. ustunde 1/200 s.kl.ktad.r. 40 ya. ustunde ba.lar. . Etyoloji: Nedeni bilinmemektedir. Substansiya nigra compactadaki dopaminerjik noronlarda azalma vard.r. Ancak bu noronlar.n %75fi kaybedildikten sonra semptomlar ortaya c.kar. . Klinik: Daima asimetrik ba.lar %70 vakada ilk semptom tremordur. Di.er erken belirtiler rijidite ve bradikinezidir. Postural instabilite, fleksiyon posturu, freezing ve otonomik tutulum gec donemde gorulur. En s.k otonomik semptom ortostatik hipotansiyondur, inkontinans, impotans olabilir. %75 hastada depresyon vard.r ve %20 hastada da demans geli.ir. . Morfoloji: Parkinson hastal...n.n kesin tan.s. substansiya nigrada Lewy cisimciklerinin gorulmesiyle konulur. Yakla..m. . Semptomlar hafi fse ilac gerekmeyebilir . Ana problem tremorsa antikolinerjikler verilir . Ana problem akinezi ise dopamin agonisti ba.lan.r . Dopamin agonistlerine cevap yoksa L-DOPA + dekarboksilaz inhibitoru kullan.l.r. Cerrahi tedavi . Talamotomi ile tremor onlenebilir . Pallidotomi DOPA diskinezisi icin yap.l.r . Subtalamik nukleus stimulasyonu her semptoma etkili, ilac ihtiyac.n. azalt.r. Ancak progresyonu onlemez. ID:13i 008 45: BA.A.RISININ AYIRICI TANISI Tip Epidemiyoloji Lokalizasyon Bulgu ve Semptomlar Migren Aile hikayesi Genc eri.kinler Kad.nlar Bifrontal Bulant., Kusma Norolojik defi sit bulunabilir Kume tipi ba.a.r.s. Adolesan erkekler Orbitofrontal Tek tarafl . Tek tarafl . nazal, konjesyon, Lakrimasyon Gerilim ba.a.r.s. Kad.nlar Bilateral - Hipertansiyon Aile hikayesi De.i.ken Hipertansif retinopati Papil odemi olabilir Kafa ici bas.nc - De.i.ken Bulant., Kusma Papil odemi Menenjit - Bilateral Genelde occipitalde Ense sertli.i Ate. Temporal Arteritis Eri.kinler Tek tarafl ., Temporal arter uzerinde Temropal arter uzerinde hassasiyet, .psilateral gozde gorme kayb. ID:13t092 46: DE....K MOTOR DEF.S.T T.PLER.NDE KL.N.K BULGULAR Klinik bulgu Ust (1.) Motor Noron Alt (2.) Motor Noron Ekstrapiramidal lezyon Serebellar lezyon Kuvvet Zay.f Zay.f Normal Normal Atrofi Yok Var Yok Yok Fasikulasyon Yok Var Yok Yok Tonus Spastik Flask Di.li cark rijiditesi Normal/ azalm.. Refl eksler Art.. Azalm../ kaybolmu. Normal Normal Plantar yan.t Ekstansor Fleksor Fleksor Fleksor Koordinasyon Gucsuzlu.e ikincil bozuk Gucsuzlu.e ikincil bozuk Normal ancak yava. Bozuk ID:13t126 47.GLASGOW KOMA SKALASI Goz hareketleri . Spontan ac.k a 4 puan . Sozlu uyar.yla ac.k a 3 puan . A.r.l. uyar.yla ac.k a 2 puan . Gozunu hic acm.yor a 1 puan Sozlu cevap . Oriante a 5 puan . Konfuze a 4 puan . Uygunsuz kelimeler a 3 puan . Anlams.z sesler a 2 puan . Verbal cevap yok a 1 puan Motor cevap . .stenileni yap.yor a 6 puan . A.r.y. lokalize ediyor a 5 puan . A.r.l. uyar. ile bilek fl eksiyonu ve komplike ve de.i.ken cevap a 4 puan . Ust extremitelerin fl exionu a 3 puan . Ust extremitelerin anormal extansi yonu a2 puan . A.r.l. uyar.ya cevap yok a 1 puan 148 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 48: DEJENERAT.F BEY.N HASTALI.I Tip Klinik Tablo Gorulu.u Anatomik De.i.iklik Alzheimer hastal... .lerleyici bunama Sporadik olan. 60 ya. ve uzerinde; ailevi .ekli 40 ya. kadar erken olabilir Yayg.n beyin atrofi si; norofi briler yumaklar, noritik (senil) plaklar, granulovakuoler dejenerasyon, Hirano cisimcikleri; Meynertfin bazal nukleusunda noron azalmas. Pick hastal... .lerleyici bunama Kad.nlarda daha s.k Ozellikle temporal ve frontal loblarda gliozis ve kortikal noron kayb. ile beyin atrofi si Huntington hastal... Kore ve atetoid hareketler, ilerleyici motor yetmezlik, kas erimesi Klinik tablosu 30-40 ya.a kadar geciken otozomal dominant hastal.k Kaudat nukleus, putamen ve frontal kortekste atrofi , noron azalmas. ve gliozis .dyopatik Parkinson hastal... (paralizis ajitans) Parkinsonizm Genellikle 50 ya. uzeri Substantia nigra ve locus ceruleus hucrelerinde pigment kayb.; Lewy cisimcikleri Amyotrofi k lateral skleroz (ALS) H.zl. ilerleyen, s.kl.kla solunum yetmezli.inden olume yol acan ust ve alt motor noron yetmezli.i Orta ya. erkekler Lateral kortikospinal yollar ve medulla spinalis on motor noronlar.n.n dejenerasyonu ID:13t129 49.ALZHE.MER HASTALI.I . En s.k demans nedenidir. . 21. kromozomla ili.kili/ApoE4 bozuk . En buyuk risk faktoru ya.lanmad.r . Sulcuslar ve ventrikuller geni.lemi., gyruslar daralm..t.r . Mikroskobik bulgular. senil plaklar, norofi briller yumaklar, H.RANO cisimcikleri ve amiloid plaklar . Noronlarda yayg.n azalma ve asetil kolin eksikli.i tipiktir . .lk yak.n bellek bozulur. . Demans.n di.er nedenleri ekarte edilerek tan. konur . Kesin tan.s. klinik ve biopsi ile konur 50: PER.FER.K NOROPAT.LER 1. Akut motor paralizi: Guillain Barre, porfi ri, difteri, hepatik, uremik, diabetik ve toksik (talyum). 2. Subakut sensorimotor - Simetrik: Alkol, pellegra, B 12 eksikli.i, a..r metal, solvent (arsenik, kur.un, civa) ilaclar (INAH, etambutol, dapson, disulfi ram, streptomisin), uremik, diabetik - Asimetrik: Diabet, lyme, sarkoidoz, vaskulitler (en s.k PAN), kollagen doku hastal.klar. 3. Kronik: - Akkiz: malign hastal.klar (Lenfoma, myeloma), kronik infl amatuar demyelinizan PNP (Guillain Barrenin kronik tipidir duzelme olmaz gittikce kotule.ir), kollajen doku hastal.klar. (Romatoid artrit, SLE, PAN), amiloid, metabolik bozukluklar (DM, hipotroidi), lepra - Herediter: Peroneal muskuler atrofi (charcot-marietooth), dejerine sottas (Hipertrofi k PNP), refsum hastal..., mitokondriyel hastal.klar. BAZI ONEML. B.LG.LER . En s.k polinoropati nedeni diabettir . Diabet kraniyellerden en s.k 3. kraniyel siniri tutar. . Diabet en s.k distral simetrik eldiven corap tarz. PNP yapar. . Kur.un en s.k radyal sinir tutulumu yapar . B12 eksikli.i I. ve II. motor noron bulgular.na neden olur. . Her turlu noropati yapan hastal.k diabettir. . Romatoid artrit en s.k kompresyon noropatisi yapar. . Leprada ve dejerine sottasta periferik sinirlerde hipertrofi vard.r. HALK SA.LI.I 51. Vaka kontrol ara.t.rmas. . En s.k tercih edilen ara.t.rma, retrospektif yap.l.r. . Sonuctan nedene gidi. var. Yani cal..maya ba.larken hastal... bildi.imiz, biterken etkeni bildi.imiz ara.t.rmad.r. . Sacede tahmini rolatif risk hesaplanabilir. Hastal.k (+) Hastal.k (-) Etken (+) A B Etken (-) C D . Tahmini rolatif risk: A*D / B*C . Latent donemi uzun, toplumda seyrek gorulen hastal.klarda secilir. . Taraf tutma en onemli dezavantaj.d.r. 52. Kesitsel ara.t.rma . Toplum taramas. . Cal..man.n yap.ld... zaman kesiti onemlidir. Oncesi ve sonras. yoktur. . Sadece prevalans bulunur. . Prevalans: Var olan hasta say.s. / toplum say.s. 53. Kohort ara.t.rmas. . Prospektif ara.t.rma . Cal..maya ba.larken etkenin bilindi.i cal..ma bitirken hastal...n bulundu.u ara.t.rma yontemi . .nsidans hesaplan.r: yeni vaka say.s./ risk alt.ndaki toplum . Etken (+) grubun insidans. etken (-) grubun insidans.na bolunerek rolatif risk, c.kar.larak atfedilen risk bulunur. . Rolatif risk= 1 ise iki grup aras. fark yoktur, > 1 ise etken hastal... art.rm..t.r, < 1 ise etkene maruz kalma hastal... azaltm..t.r. . Toplumda s.k gorulen latent donemi k.sa hastal.klar da secilen ar.t.rma yontemidir. BAZI ONEML. B.LG.LER 149 www.tusdata.com . Prospektif olmas. nedeniyle para ve hasta takibi onemli dezavantajlard.r 54. Retrospektif kohort . Cal..maya ba.larken etkenin bilindi.i cal..ma bitirken hastal...n bulundu.u ara.t.rma yontemi . Kohortdan tek fark. cal..may. kay.tlardan uzerinden, ya.anm.. gecmi.den ileri do.ru yapmakt.r 55. Olum h.zlar.nda dikkat edilecek nokta sorunun bizden ne istedi.idir. 56. Fatalite h.z.: X hastal...ndan olenler / X hastal...na yakalananlar 57. Mortalite h.z.: X hastal...ndan olenler/ y.l ortas. nufus 58. Ortanca (median) de.er verilen liste kucukten buyu.e do.ru s.ralan.r. Tek de.erde ortadaki, cift de.erde ortaya gelen iki de.erin ortalamas. al.n.r. Tepe de.eri en cok tekrar eden de.erdir. Orn: 2 cocuk 6 ya..nda, 3 cocuk 8 ya..nda, bir cocuk 10 ya..nda, 2 cocuk 12 ya..nda ise liste: 6,6,8,8,8,10 ,12,12 .eklinde olup ortanca:8, tepe de.eri ise : 8 dir. 59. Duyarl.l.k ve ozgulluk yeni bir testi bilinen yontemlerle (mr, bt, alt.n standart test vb) kar..la.t.rma icin yap.l.r Diabetik (+) Diabetik (-) Yeni test (+) 20 8 Tan. test (-) 12 22 Duyarl.l.k : 20 / 32, yanl.. pozitif ki.i say.s. : 8 Ozgulluk : 22 / 30, yanl.. negatif ki.i say. :12 Do.ruluk oran.: 42 / 62 Pozitif kestirim de.eri : 20 / 28 Negatif kestirim de.eri : 22/ 34 Tutarl.l.k: test sonuclar.n.n tekrar eden testlerde benzer c.kmas.d.r. 60. Uluslar aras. bildirimi zorunlu hastal.klar . Cicek . Epidemik Tifus . Sar. humma . Veba . Ku. gribi 61. Kohort cal..mas. ileriye donuktur. .nsidans hesaplan.r. Daha pahal. ve uzun zaman al.r. Kay.tlar geriye do.ru taranarak yap.l.yorsa retrospektif kohort denir. 62. Bir testin duyarl.l... (sensitivitesi) etken (+) hastalar/ tum hastalar, ozgullu.u (spesifitesi) etken (-) sa.lamlar/ tum sa.lamlar .eklinde hesaplan.r. UNUTMAYINcc duyarl.l.k gercek hasta demektir, gercek hastalar duyarl.d.r, hipo.efkatemidedirler, .efkat infuzyonu gerekir J 63.Vaka-kontrol ara.t.rmalar.nda sonuctan nedene do.ru gidilirken;kohort ve retrospektif kohortta nedenden sonuca do.ru gidilir. 64. .nsidans, belirli bir sure icinde, bir hastal..a ait yeni vaka say.s.n.n, o toplumdaki risk alt.ndaki nufusa bolunmesi ile elde edilen h.zd.r. Prevelans: Belirli bir toplumda, belirli bir zaman diliminde aktif olarak bulunan hastal.k say.s.n.n o toplumdaki risk alt.ndaki nufusa bolunmesi ile elde edilen bir h.zd.r. Surveyans: Hastal...n ortaya c.kmas. ve yay.lmas. ile ilgili tum konularda ve hastal...n onlenmesine yonelik surekli bir izleme cal..mas.d.r. Toplanan veriler duzenlenerek, bir rapor haz.rlan.r, yerel sa.l.k orgutune ve i.birli.i yap.lacak kurulu.lara iletilir. Endemik: Bir enfeksiyon etkeninin ya da bir hastal...n, belirli bir co.raf.k alanda surekli gorulmesidir. Epidemik: Beklenenden, fazla say.da vaka olmas.d.r. Salg.n kelimesi ile e.anlaml.d.r. KULAK BURUN BO.AZ 65. Herpes Zoster Otikus (Ramsey-hunt send) . Varicella zoster virus . Facial sinir genikulat ganliyon latent 150 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com . Vezikuler dokuntuler, a.r. yanma . Fasial paralizi . Diabetik hastada s.k 66. Akut otitis media . Etyoloji: tuba ostaki obstruksiyonu . S. Pnomoni en s.k etken . Rekurrent akut otit nedenlerinde altta yatan tuba ve nazofarenks hastal.klar. du.unmek gerekir. . En s.k komplikasyonu mastoiditttir. . En s.k intrakranial komplikasyonu menenjit . Lateral sinus trombusunde hastan.n titremeyle yuselen ate.i (bacakl. ate.) olur. Tan. BT ile konulur. . Tedavide topikal ajanlar (kulak damla) kullan.lmaz 67. Efuzyonlu otitis mediada . Orta kulakta bakteriel enfeksiyon olmadan a.r., ate. olmadan goblet hucre art...na ba.l. s.v. toplanmas. . En s.k neden tuba ostaki obstruksiyonu . Cocuklarda i.itme azl...n.n en s.k nedeni . Tedavide antibiyotik, tubay. acmak icin dekonjestan, adenoidektomi ve zara ventilasyon tupu uygulamas. . Tup en s.k anterior inferior kadrandan uygulan.r 68. Timpanik membran epitelinin s.kl.kla zar.n superiorundan (attik) retrakte olarak orta.a kula.a gecmesine, orta kulakta ve mastoid kemik icinde skuamoz epitelyum bulunmas.na kolesteatom denilir. 69. BPPV (pozisyonel vertigo) en s.k posterior semisirkuler kanalda olur. ..itme normaldir. Kulak .ikayeti yoktur. Tek tan. dix-hallpike manevras.nda (barany testi) . Latent periyodu olan . Rotatuar karakterde . Yorularak sonlanan nistagmus olmas. Tedavide ilac verilmez, epley manevras. yap.l.r 70. Vestibuler norinitte . Gecirilmi. USYE hikayesi . .iddetli ba. donmesi . Spontan nistagmus varl... . ..itme normal, kulak .ikayeti yok 71. Meniere hastal... (endolenfatik hidrops) . Endolenfatik s.v. art... neden olur . Tan.: VaK.T - Vertigo - Kulakta dolgunluk - ..itme kayb. - Tinnitus 72. BPPV, vestibuler norinit ve meniere s.kl.kla tek kula.. etkiler. BPPV ve vestibuler norinit 3-4 hafta icinde iyile.irken, meniere kronik tekrarlay.c. hastal.k vard.r 73. Otoskleroz hastal... . En s.k oval pencereden ba.lar . Etyolojide en onemli faktorler - Otozomal dominant - Gebelikte h.zl. ilerleme - K.zam.k virusu . Oval pencereyi tutan otosklerozda iletim tipi i.itme kayb., kohleay. tutan otosklerozda sinirsel tip i.itme kayb. vard.r. . Parakuzi: gurultulu ortamda daha iyi duyma . Akustik refl eks testi (-), negatif . Schwartz i.areti (promontuar.n uzerinden yans.yan k.rm.z rofl e) . Vaka sorusu: progressif ilerleyen i.itme kayb., zar sa.lam, parakuzi var, akustik refl eks testi negatif 74. Serebellopontin ko.e tumorleri . % 90 akustik norinom+ menengiom . 5-6-7-8-9-10-11 (12 gecmez !) 75. Akustik norinom . En s.k ko.e tumoru . Yava. buyume . .lk ve en s.k bulgusu tek tarafl . i.itme kayb.d.r . Tan. Godolinyumlu MR . Vaka: tek tarafl . i.itme kayb. olan olan yava. progresyon gosteren kranial sinir tutulumlar. 76. WEBER testi . orta hatta a normal . sinirsel kay.p a sa.lam tarafa . .letim tipi kay.pta a hasta kula.a 77. R.NNE test . Sadece iletim tipi kayb. gosterir . rinne (+) a normal. . Rinne (-) a .letim tipi kay.p 78. Ani i.itme kayb. . En s.k idiopatik . Kabakulak virusu . Yuksek sese maruz kalma unutulmamal.d.r 79. Adenoidektomi ve tonsillektomide en onemli kontrendikasyon yar.k damak d.r. Bu cocuklar opere olursa ortaya yar.k damak .ikayetleri: hipernasal konu.ma ve burundan s.v.lar.n gelmesi ortaya c.kar. 80. Adenoid hipertrofisinin en korkulan ve duzelmeyen komplikasyonu pulmoner arter bas.nc.n.n artmas.na ba.l. olu.an kor pulmonaledir. 81. Nazofaringeal anjiofi brom . Tekrarlayan burun kanamas. olan genc erkek hasta . Kad.nlarda OLMAZ . 30-35 ya.dan sonra OLMAZ . Puberte bitiminde gerilemeye ba.lar 82. Nazofarenks Ca da en s.k bulgu i.itme kayb. (efuzyonlu otit) ve boyunda kitledir. Tedavi RT ve KT dir. Nazofarenkse yonelik cerrahi yap.lmaz 83. Larensk Ca . Supraglottik: a.r., boyuna s.k metastaz . Glottik: ses k.s.kl..., en iyi prognoz ve en iyi yerle.im . Subglottik: solunum s.k.nt.s., en kotu prognozlu olan 84. Adenoid kistik karsinom . Submandibuler ve minor tukruk bezlerinin en s.k malign tumorudur. . Perinoral invazyonaa.r. . S.k nuks gorulur. 85. Longitudinal k.r.k . % 80 . .T.K, . SN.K nadir . Fasyal paralizi % 30 86. Capraz k.r.klar . Sinirsel kay.p daha s.k . Vertigo . Paralizi % 50 87. Merkelson rosenthal sendromu: . yuzde odem, . fi ssurlu dil, . tekrarlayan fasiyal paralizi. 88. Bilateral paralizi: . Guillan-barre sendromu . Mobius sendromu . Sarkoidoz 89. UYKU APNE HASTALI.I . Gunduz bulgular. . Etyoloji: obezite . Tan. : PSG . Tedavi: CPAP tedavisi 90. Alerjik rinit tan.s.nda alt.n standart test prick testtir. 91. Otitin en s.k komplikasyonu mastoidit, en s.k intrakranial komplikasyonu menenjittir. 92. Kulakta dolgunluk,tinnitus,i.itme kayb. ve uykudan uyand.ran vertigo meniere hastal...n. du.undurur. 93. Otitin en s.k komplikasyonu mastoidit,en s.k intrakranial komplikasyonu menenjittir.Otit beyin absesinden olur!!! 94.Denge bozuklu.u, bulant., kusma, vertigo ve nistagmus .ikayeti ile gelen bir hastada mutlaka etyolojiye bak.n. E.er hastada USYE, gastroenterit hikayesi varsa tan. VEST.BULER NOR.T, hastada akut otitis media varsa tan. LAB.RENT.T, Dix-Hallpike BAZI ONEML. B.LG.LER 151 www.tusdata.com testi pozitif ise BEN.GN POZ.SYONEL PAROKS.SMAL VERT.GO, klini.inde parakuzi varsa OTOSKLEROZ, herhangi bir bulgu yada etyolojik faktor verilmemi.se MEN.ERE hastal...n. du.unun. 95.Farenks apselerinden peritonsiller ve parafarengeal abselerde trismus gorulurken;trismusun beklenmedi.i ve prevertebral bo.luk yoluyla mediastene ve retroperitona yay.l.m gosterebilen farenks absesi tipi retrofarengeal absedir. 96.Nazofarenks karsinomun (ozellikle anaplastik tipte) tedavisinde radyoterapi birincil tercih edilir. 97.Sinuzitin en s.k komplikasyonu periorbital selulittir. 98. Larinks tumorleri . En s.k gorulen glottik kanserlerdir, bunlar en iyi prognozlu tiptir. . En az gorulen subglottik kanserlerdir, bunlar en kotu prognozlu tiptir. Semptomlar: Supraglottik a a.r. glottik a ses k.s.kl... subglottik a stenozlar ve dispne 99. Schwannomay. gostermede en duyarl. yontem MRfd.r. 100. Tukruk bezi tumorleri ile ilgili en onemli cumleler . En s.k tumor parotisfte gorulur. . En s.k gorulen benign tumor pleomorfi k adenomdur. . En s.k gorulen malign tumor mukoepidermoid karsinomdur. . .leri ya.ta gorulen ve mitokondriden zengin olan tumor onkositomdur. . Perinoral invazyon yapabilen tukruk bezi tumoru adenoid kistik karsinomdur. . En s.k bilateral gorulen tukruk bezi tumoru Warthin tumorudur. 101. .c kulak kanal. lezyonlar. gostermek icin STENVERS pozisyonunda grafi cekilir. 102. Mastoid kemi.i gostermek icin SCHULLER grafi cekilir. GOZ HASTALIKLARI 103. Keratokonus . Kornea en s.k distrofi si-ektazi . Erken donemde kontakt lens, keratoplasti . myopi ile birliktelik 104. Hiperakut bakteriyel konjonktivit (akut purulan konjonktivit) . Neisseria gonore . yenido.an konjonktiviti . purulan ak.nt. 105. Yenido.an konjonktiviti . 1-2. gun --- kimyasal (AgNO3) . 2-4. gun----gonokoksik / HSV 106. Yenido.an.n inkluzyon konjonktiviti . C.trachomatis D-K . .ntrastoplazmik inkluzyon cisimcikleri . Folikul yap.s. gorulmez 107. Trahom . klamidya trachomatis . Enfeksiyoz korluklerin en s.k nedenidir . Pannus . Herbert cukurlar. (limbal bolgede cukurlar) . Arilt cizgileri (ust kapakta lineer skar) . Lenf follikulu 108. K.rm.z. goz sebepleri TUS . Keratitler . Konjunktivitler . .ridosiklit . Akut ac. kapanmas. glokomu 109. Faringokonjuktival ate. . Adenovirus tip 3 (en s.k), (TUS) . Yuzme havuzlar. 110. Herpes simplex konjuktiviti . Sadece primer enfeksiyonda olur . korneal dendritler (harita .eklinde) . konjuktiva ve korneada 111. Vernal keratokonjuktivit . Yaz ve bahar aylar.nda ortaya c.kar. . hipertrofi k papiller . kald.r.m ta.. manzaras. denir. . Horner taranta lekeleri . % 70-80 PPD + 112. Dev papiller konjuktivit: . kontakt lens kullananlar . Dev hipertrofi k papillalar 113. En s.k bakteriel keratita psodomonas 114. Ambliopi (goz tembelli.i) . En s.k neden .a..l.k . .kinci s.rada anizometropi 115. Konjenital katarakt . Galaktozemi a onlenebilir katarak . rubella, toksoplazmozis, kabakulak, retrolental fi broplazi, neonatal hipoglisemi ve hipokalsemi 116. Kortikosteroid kullan.m.n.n gozdeki komplikasyonlar. . Posterior subkapsuller katarakt . Sekonder katarakt . Bakteriyel ve fungal infeksiyonlar. . Glokom 117. lokokori . Retinoblastom a Yd da en s.k . Senil katarakt a eri.kinde en s.k 152 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 118. RET.NAL ARTER TIKANIKLI.I . Ani, a.r.s.z gorme kayb., ya.l. . Pupilla midriatik, . Retina beyaz bir renk alm..t.r, fovea k.rm.z. gorunur a Japon bayra.. 119. RET.NAL VEN TIKANIKLI.I . Kanamalar vard.r . Papilla odemlidir . Ven kal.nl... ve k.vr.mlar. artm..t.r . Yumu.ak eksuda vard.r . En fazla temporal kadranda gorulur 120. H.PERTANS.F RET.NOPAT. . arteriollerde daralmad.r. . Venuller normal capta 121. Diabetik retinopati . arter-ven- kapiler . mikroanevrizmalar 122. Ani a.r.s.z gorme kayb.na u.rayan diabetik hastada vitroz hemoraji 123. RET.N.ST.S P.GMENTOSA . Tup gorme . Sonra gece gormesi bozulur 124. Retina Dekolman. . Sensoriyel retinan.n pigment epitelinden ayr.lmas.d.r. . En s.k myoplarda . Fotopsi (...k cakmas.) . Sinek ucu.mas. (fl oaters) 125. Retinoblastom . osteosarkom birlite gorulebilir . Cocukluk en s.k malign goz tumoru 126. Primer glokom . En s.k primer glokom gorulur . Ba. a.r.s., gorme bulan.kl..., k.rma kusurunda de.i.iklik . Retina sinir lifl eri atrofi . Parasantral skotom . Optik cukurda art.. . PGF2 alfa a latanoprost 127. Ac. kapanmas. glokomu . .ridokorneal ac.n.n kapanmas. . Midriatikler (atropin) kontrendike . Myotikler (pilokarpin) verilir 128. OPT.K NEVR.T . papillit - optik disk hiperemisi - ant optik noropati . retrobulbar nevrit - optik disk normal - doktor gormez hasta gormez 129. Uvea tumorleri . En s.k malign melanom gorulur . En s.k koroid yerle.imimli 130.Adenovirus ve difteri psodomembranoz konjonktivit etkenleridir. 131. Ani, a.r.s.z gorme kayb.yla gelen hastada fundus soluk ve japon bayra.. gorunumu varsa tan. santral retinal arter t.kan.kl...,yayg.n hemoraji varsa tan. santral retinal ven t.kan.kl...,fundus normalse tan. retrobulber norittir. 132. Kontakt lens kullananlarda paraziter keratit etkeni acantomoeba,bakteriyel etken pseudomonast.r. 133..ridosiklit klini.inde gozde a.r., hiperemi, lakrimasyon, fotofobi ve gorme azalmas. vard.r. Biyomikroskobik muayenede keratik presipitatlar, KOEPPE ve BUSACCA nodulleri, hipopiyon ve sine.i formasyonu bulunabilir. Tedavide esas olan steroiddir ayn. zamanda goz midriyatik ajanlarla dilate edilmelidir. 134. Farenks apselerinden peritonsiller ve parafarengeal abselerde trismus gorulurken;trismusun beklenmedi.i ve prevertebral bo.luk yoluyla mediastene ve retroperitona yay.l.m gosterebilen farenks absesi tipi retrofarengeal absedir. 135.Adenoid kistik karsinom perinoral invazyon yapar. Bu ozelli.i nedeniyle .iddetli a.r. olu.turur ve sinir boyunca ilerleyebilir. 136.Weber normalde orta hattad.r. Sinirsel tip kay.pta sa.lam kula.a, iletim tipi kay.pta hasta kula.a lateralize olur. 137.En iyi prognozlu konjunktivit dev papiller konjunktivittir. En kotu prognozlu konjunktivit atopik konjunktivittir. 138.Konjenital glokom aniridi ile beraber gorulebilir. (en s.k) Baitalmus (megalokornea) konjenital glokomda gorulur. ORTOPED. 139. OSTEOMYEL.T . En s.k uzun kemiklerin metafi zini tutar . En s.k septik artrit komplikasyonuna yol acan femur ust uc osteomyelitidir . Her ya.ta en s.k etken S. Aureus . 3-5 gunde rad.bulgu yok, tan. S.NT.GRAF. . Grafi de .lk bulgu yumu.ak doku .i.li.i . cocukta Ewing sarcoma ile kar...r!!! . Periost alt.ndaki olu kemik: sekestr . Yeni kemik yap.m. olu kemi.i sarar (involukrum) . Kemik icinde enfeksiyon kavitesi, etraf. sklerotik kemikle sar.l.d.r (Brodie absesi) . Uzun tubuler kemik diafi zinde skleroz ve meduller kanalda kapanma izlenir (Garrefnin sklerozan OM) . Kronik osteomyelit: cilde fi stulize, akan sinusler 140. Gonokok artriti . akut gonokokkal uretriti takiben . poliartikuler Artrit . en s.k diz, el bile.i ve ayak bileklerini tutar . Poliatrit .eklinde ba.lar monoartrit olur. 141. KEM.K TUMORLER. . En s.k primer kemik tumoru multipl myelom . En s.k benign: Osteokondrom . Enkondrom: El-ayak kemiklerinde . Kondroblastom, Epifi zde, tbc. ile kar...r . Osteoid osteoma: Nidus formasyonu (Cevresi sklerotik, ortas. radyolusen lezyon), aspirinle gecen a.r. . Osteoblastoma: nidus formasyonu ver ancak aspirine cevap vermez . Osteosarkom: 20-30 ya. erkek hasta, cok .iddetli a.r., radyolojide codman ucgeni var. . Ewing Tumoru: a.r. .i.lik, k.zar.kl.k gibi enfeksiyon bulgular. oldu.undan osteomyelit ile kar...r. 142. YA. EMBOL.S. BAZI ONEML. B.LG.LER 153 www.tusdata.com . Uzun kemik k.r.klar. . Respiratuar yetmezlik (PaO2<60,paCO2 >55) 143. Kompartman sendromu . .lk bulgu kas iskemisine ba.l. geli.en .iddetli a.r. . Bas.nc artt.kca buyuk arterlerin ak.m.da durur ve periferde arteryal yetmezli.in 5 P bulgusu olu.ur . 5 P: pain, paralizi, palority, paralizi, parestezi . Volkmann iskemik kontraktru: kaslardaki iskeminin nekroza ve kontrakture gitmesi, en s.k humerus suprakondiler k.r.klar.nda olur. .lk bulgu kaslar.n iskemik a.r.s. iken, en onemli bulgu distal nabz.n olmamas.d.r 144. Myozitis ossifi kans: kas.n icindce metaplazik kemik dokusu olu.mas., grafi de kalsifi kasyonlar 145. Femur ba.. aseptik nekrozlar.n.n sebeplerinde steroid, DKC hiperabduksiyon alc.s., orak hucreli anemi, gaucher hastal..., perthes hastal... 146. Monteggia k.r.kl. c.k... . Ulna k.r... + radius ba.. c.k... 147. Galeazzi k.r.kl. c.k... . Radius alt 1/3 k.r.k + alt radioulnar c.k.k 148. Sudeck atrofi si (refl eks sempatik distrofi ) Norolojik disfonksiyon Akut evre (0-3 ay): - a.r., .i.lik, .s. art..., normal grafi , hiperhidroz Subakut evre: - A.r. artar, siyanoz, kuru cilt, osteopeni Kronik evre: (12 ay-) - A.r. azalm.., fi brozis, kuru cilt, ileri osteopeni . Noktasal osteopeni, benekli osteoporoz 149. Noropatik artropati . Duyusal innervasyon bozuk . .leri osteoartrit - En s.k nedeni Diabet - Tabes dorsalis . A.r.s.z, .i., destruksiyona u.ram.. eklem, osteomyelitle kar...r 150. Osteoartritte direk grafi de osteoskleroz,romatoid artritte ise osteoporoz vard.r 151. Cok h.zl. buyumesi nedeniyle deri kanserleriyle kar..an benign deri lezyonu keratoakantomdur. 152. Do.u.tan kalca c.k... tan.s. olan bir cocukta y.llar boyu devam eden bulgu abduksiyon k.s.tl.l...d.r. 153. Diafi ze yerle.en tumor Ewing sarkomu, epifi ze yerle.en tumorler kondroblastom ve dev hucreli tumor, di.er tumorler ise metafi z yerle.imlidir. 154.Do.u.tan kalca c.k... tan.s.nda direkt grafi 3 aydan sonra kullan.l.r ve en hassas bulgu Shenton Menard hatt.n.n bozulmas.d.r. 155. Akut septik artrit en s.k KALCA EKLEM.NDE gorulur ve en s.k etken STAF. AUREUS'tur. 156. BAZI KEM.K PATOLOJ.LER.NDE PRAT.K AYIRICI TANI @ Genc hasta, metafi z, diz cevresi malign tm...osteosarkom Ya.l. hasta govde-pelvis kemikleri malign............................... kondrosarkom Genc hasta metafi z kanamal. litik lezyon ............anevrizmal kemik kisti Orta ya. hasta epifiz kanamal. litik lezyon ...dev hucreli kemik tm (osteoklastom) Nidus ; <2cm, uzun kemik, aspirinle a.r.s. gecen..... osteoid osteom Nidus ; >2cm. vertebra ....................................osteoblastom 157.Do.u.tan kalca c.k... femur ba..n.n asetabulumda bulunmamas. durumudur. Klinik bulgular ya.la birlikte de.i.im gosterebilir. Do.umsal kalca c.k... etyoloji . Herediter faktorler . Ligament laksitesi . .ntrauterin malpozisyon (makat geli.) . Cevresel faktorler: Kundaklama . K.z cocuk Radyolojik tan.: . femur ba.. osifi kasyonu gecikir . Shenton-Menard hatt. (En hassas yontem) Yenido.an doneminde; 1- Eklem laksitesi 2- Abduksiyon k.s.tl.l... 3- Ortolani testi pozitifl i.i 4- Barlow testi pozitifl i.i Sut Cocu.unda: 1- Pili asimetrisi; Uyluk deri pilileride asimetri vard.r. 2- Galeazzi-Allis bulgusu (Cetvel belirtisi): Kalca ve diz fl exiyonda iken bir diz a.a..da kal.r (TEK TARAFLI DKCfde onemlidir). 3- Gec yurume 4- Ayakta durmada gecikme 5- Bir bacakta k.sal.k 6- Piston arazi: Yuruyen Cocukta: 1- Pelvis one c.k.kt.r ve lumbal lordoz artm..t.r. 2- Osteoartrite sekonder a.r. ve hareket k.s.tl.l... 3- Trendelenburg araz. Do.umdan itibaren kalcalarda abduksiyon k.s.tl.l... surekli devam eder. Yenido.an donemi bulgular. . Eklem laksitesi . Abduksiyon k.s.tl.l... (TUS) . Ortolani (+), Barlow (+) Sut cocu.unda: . Pili asimetrisi . Galeazzi- Allis bulgusu(cetvel bulgusu) . Gec yurumeAyakta durmada gecikme . Bir bacakta k.sal.k(galeazzi-cetvel) . Piston araz. Tedavi . Kalcan.n abduksiyonu (TUS) . 1,5 ya..na kadar pelvipedal alc.-abduksiyon cihaz. . Hiperabduksiyon alc.s. femur ba.. aseptik nekrozu . Operasyon s.n.r. 18 ay BEY.N CERRAH.S. 158. Hidrosefali ex vacuo, Alzheimer vb hastal.klarda gorulen yalanc. hidrosefali gorunumu, KIBAS olmaz 159. Normal bas.cl. hidrosefali . Adams hakim sendromu . Triad., yurume bozuklu.u, mental de.i.iklikler= demans, idrar inkontinans. . Kortikal atrofi olmadan ventrikul dilatasyon . Papil odem YOK 154 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 160. Kafa ici bas.nc art... sendromu- KIBAS . Kafa icin kan, BOS, kitle art... bas.nc. art.r.r. . en s.k bulgu ba. a.r.s. iken kusma ve papil odem triad. 161. Papil odem, sekonder optik atrofi ye yol acar 162. Subfalxian herniasyon . Ant. Serebral arter 163. Tonsiller herniasyon . Ani .uur kayb., solunum kayb., . En s.k serebellar tm 164. Unkal herniasyon . En s.k herniasyon . Tek tarafl . ,3 kranial sinir felci . Hemipleji . Post. Serebral arter 165. Pseudotumor serebri . Tumor yok, bening intrakraniyel HT . KIBAS klini.i . En s.k nedeni OBEZ.TE . Kesin tan., LP de bas.nc 200 mmHg ustunde 166. Kraniosinostoz (suturun erken kapanmas.) . Brakicephalia Bilateral koronal sutur . Skaphosefalia Sagital sutur 167. Subaraknoid Kanama . Anevrizma a eri.kinde . En s.k ant komunikan arter anevrizmas., ikinci s.rada posterior komunikan arter anevrizmas. . A-V malformasyon a cocukta . .iddetli ba.a.r.s., ense sertli.i . Tan. s.ras.: BT, LP, Anjiografi . LP de ksantokromi gorunumu 168. *** SAK .n en korkulan komplikasyon: tekrar kanama 169. EP.DURAL HEMATOM . A. Meningea media . En acil hematom . Lucid interval . Cerrahi burr-hole 170. Subdural hematom . Kopru venlerin y.rt.lmas. . Kafa travmalar.ndan sonra en s.k ortaya c.kan kitle efekti . Alzheimer ve beyin geli.imi az,riskli 171. Kronik subdural hematom . Ya.l. ve alkoliklerde s.k . Neomembran . Travma sonras. norolojik bulgular 172. Eri.kinde en s.k primer beyin tumoru glioblastome multiforme, ikinci s.rada menengiom 173. Cocukta en s.k primer beyin tumoru astrositom,ikinci medulloblastom 174. BOS yolu ile metastaz yapan beyin tumorleri; ependimom ve medulloblastom 175. Primer beyin lenfomas. . .mmunsuprese, A.DS . B hucre, yuksek grade . Pozitif EBV PCR 176. Spinal kord tumorleri (intradural intramedullar) . Astrositom . Ependimom 177. Maraljia parestetika . N cutaneus femoris lateralis . .nguinal bolgede s.k...r . Kilolu kad.nlar 178. En s.k primer beyin tumoru astrositomdur. 179. Epidural hematomun etyolojisinde temporal bolgeye al.nan kafa travmas. rol oynar. Arteria meningea media y.rt.lmas. sonucunda temporal bolgeye arteryel kanama olur. Tan.da ilk yap.lacak diagnostik yontem BT dir. 180. Gianuzzi yar.maylar. submandibular bezlerde (mikst bez) gorulur. 181. En s.k gorulen beyin tumoru metastaz, primer ise astrositom, gebeli.in kontrendike oldu.u tumor menengiomad.r. 182. Hidrosefali s.n.fl amas.na dikkat.!!!!!! E.er komminikan (Non- obstruktif) hidrosefali deniliyorsa menenjit, tbc, sarkoidoz, SAK gibi periferde yap...kl.klar yapan BAZI ONEML. B.LG.LER 155 www.tusdata.com hastal.klar. du.unun. E.er Non-kominikan (obstruktif) hidrosefali deniliyorsa tumor, abse, hematom, anevrizma,Dandy Walker malformasyonu yada Arnold Chiori sendromu gibi t.kan.kl.k yapan hastal.klar. du.unun. D.KKATcc.. Hidrosefali ex vacuo Alzheimer hastal...nda gorulen hidrosefali tipidir ve K.BAS gorulmezc.. 183. Beyin metastazlar. s.kl.kla a. cerebri media da..l.mnda yerle.en en cok da akci.er ve sonra meme kanserinden gelen cok say.da kitle .eklinde gorulur.Tek bir kitle .eklinde beyin metastaz.ndan bahsediliyorsa,akla Renal Cell Ca gelmelidir. 184. BOS yoluyla yay.l.m gosteren iki tumor ependimom ve medulloblastomdur. 185. Medullablastom en radyosensitif tumordur. Menenjiom ostrojen, progesteron reseptoru icerdi.i icin hamilelik kontrendikedir. Renal cell Ca genelde tek metastaz yapar. 186.Beyin Tumorlerinden En Radyosensitif Olanlar.: . Menenjiom . Germ hucreli tumor . Medulloblastom 187.Cluster (kume tipi) ba.a.r.s. lakrimasyon ve rinore ve gozde k.zarmayla prezente olur. 188.Disk Seviyesine gore belirti ve bulgular C4-C5 (%1) - C5fin rootu etkilenir - Deltoid zay.fl ar - Omuzda a.r. C5-C6 (%20) - C6fn.n rootu etkilenir - Biceps refl eksi zay.fl ar - Onkol fl eksiyonu zay.fl ar - Kol, on kol ve ba.parmakta a.r. C7-T1 (%12) - C8fin rootu s.k...r - .ntrinsik el kaslar. zay.fl ar - Orta ve i.aret parma..nda a.r. L3-L4 (%5) - L4 sinir koku s.k...r - Pateller refl eks zay.fl ar - Quadriceps zay.fl ar - Malleolus medialis uzerinde duyu kayb. olur - Uyluk anteriorunda a.r. olur L4-L5 (%45) - L5 sinir koku bas.s. - m. extensor hallucis longus ve m. tibialis anterior zay.fl ar (Du.uk ayak) - Ba.parmak uzerinde orumcek a.. tarz.nda duyu azalmas. - Bacak lateralinde a.r. L5-S1 (%50) - S1 sinir koku bas.s.. - Ayak bile.i a.il refl eksi zay.fl ar - Ayak plantar fl eksiyonu zay.fl ar - Ayak lateralinde duyu kayb. - Alt ekstremite posteriorda a.r. DERMATOLOJ. 189. PAPULLU SKUAMLI HASTALIKLAR 1. Psoriazis 2. Lichen planus 3. Parapsoriazis 4. Pitriazis rosea 190. T.rnak psoriazis 191. Onikolizis, pitting bulgusu (yuksuk t.rnak) 192. T.rnak mantar. ile kar...r 193. PUVA (psorolen+UV-A ) . Katarakta neden olur 194. L.KEN PLANUS . Wickham strialar. liken planusda gorulen en s.k el ve ayak bile.i fl eksor yuzlerinde mor renkli, ka..nt.l. lezyonlard.r. . Deri, t.rnak ve mukoza, glans . lenfosit band=likenoid band . Testere di.i gorunumu . Civatte hucreleri . A..z ici lezyonlardan SCC geli.ebilir 195. Pitriazis Rosea . Govde, kol ve bacakta . Herald-madalyon plak . Yakal.k tarz. skuamlar 196. Subkorneal bul . Nikolsky + . Ritter hastal... . Pemfi gus foliacus . Miliaria crystalina . .mpetigo herpetiformis 197. .ntraepidermal bul . Nikolsky + . HSV . Zona . Pemfi gus vulgaris . Miliaria rubra . Akut egzema 198. Supepidermal bul . Nikolsky . . Bulloz pemfi goid . Steven johnson sendromu . Dermatitis herpetiformis . Lineer Ig A . Herpes gestasyonalis 199. Pemfi gus vegetans . Erozyonlar.n uzerinde vejetasyon . .nguinal ve aksiller bolge 200. Pemfi gus foliacus . Subkorneal yerle.imli bul . Mukozalar. tutmaz 201. Paraneoplastik pemfi gus . Target lezyon, Stomatit, konjuktivit 202. Sikatrisyel (mukozal) pemfi goid . Mukozalar. tutan, skar b.rakan pemfi goid 203. dermatitis herpetiformis (duhring hastal...) . Grup halinde . herpetiform bul . Mukoza tutulumu nadir . Colyak hastal...yla ili.kili (kanda endomisyal Ig A yuksek) . Subepidermal bul . Dermal papillarda IgA birikimi . Dapson kullan.l.r (lepradaki gibi) . Steroide cevap yok 204. Eritema multiforme . HSV, M. Pnomoni s.k etken . Target -hedef- lezyon, .ris lezyon . MAJOR: steven johnson sendromu, subepidermal bul yapar 205. Toksik epidermal nekrozis, iyatrojenik nikolsky pozitifl i.ine neden olur 206. .MPET.GO KONTAG.OZA . Beta hemolitik streptokok . Bal sar.s. krut 207. Erizipel: B hemolitik streptokok, S.n.rlar. keskin, kabar.k, cilt alt. lenfatikleri tutmaz 208. Selulit . B hemolitik streptokok, s.n.rlar. belirgin de.il, ciltten kabar.k de.il 156 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 209. Eritrazma . Corynebacterium minitissinum . Koltuk alt., meme alt., kas.kta . Wood .....nda kiremit k.rm.z.s. 210. Mikrosporium: sac-deri 211. Trikophyton: sac-deri-t.rnak 212. Epidermophyton: deri-t.rnak 213. Tinea cruris . Genc erkeklerde kas.k mantar. 214. Tinea pedis . Ayn. ortamda ya.ayan genc orta ya. erkek 215. Tinea kapitis . Cocuklarda kafa derisinde 216. Tinea inkognito . Uygunsuz topikal steroid kullan.m. 217. Tinea versikolor . Etken M.furfur . Tala. belirtisi . Wood .....nda sar.-ye.il fl oresein 218. FAVUS (Kal.c. kellik) . T: schoenleini etkendir . Kal.c. skar . Kal.c. kellik 219. Molluscum contagiosum 220. Pox virus etken, bula..c., gobekli papul 221. BEN.GN DER. TUMORLER. . Seboreik keratoz 222. Keratoakantom: h.zl. buyur, 4-6 ay icinde spontan geriler, mikroskopik ve makroskopik olarak SCC ile kar...r 223. Aktinik keratoz: En s.k premalign lezyon, en s.k alt dudakta yerle.ir 224. BAZAL CELL Ca . Beyazda en s.k deri Ca . Metastaz yapmaz . Rodent ulser, ulsere giden damarlar 225. Malign melanom clark evrelemesi 1- Epidermis icinde 2- Papiller dermise ula.m.. 3- Papiller dermisi doldurmu. 4- Retikuler dermiste 5- Subkutan dokuya invaze olmu. 226. BEHCET . Tan. kriterleri 1. Oral aft 2. Genital ulser 3. Goz lezyonlar. 4. Deri lezyonlar. 5. Paterji testinin pozitifl i.i 227. Akne vulgaris: Komedon 228. Akne rozasea: ya.l. hasta, gul renginde akne, rinophyma geli.ebilir 229. deri tbc: lupus vulgaris , en s.k yuzde yerle.ir, diascopy testi tan.sal 230. Scrofuloderma: lenf bezi tbc 231. Atopik dermatit 1) Pruritus, Ka..nt. 2) Erken ya.ta ba.lang.c 3) Tipik morfolojik da..l.m 4) Eri.kinde fl eksural, infantda fasial ve ekstansor da..l.m 5) kronik, tekrarlay.c. 6) Atopik aile oykusu 232. El - Ayak - A..z hastal... . Coxsackie A 16 233. Bazal membrana kar.. antikor: Bulloz pemfi goidde, Tala. belirtisi: Tinea versicolordad.r. 234. Kas.n kas.l.p gev.eyememesi ile karakterize, kellik, katarakt ve testis bozuklu.unun e.lik etti.i kas distrofi si myotonik distrofi dir. 235. Bazal membrana kar.. antikor bulloz pemfigoiddedir, akantoliz, tzank, nikolski negatiftir. 236.Pemfi gus vulgariste akantoliz +, tzank +, subepidermal bul +, Nikolski + tir. P. Vejetans si.il benzeri ve k.vr.m yerlerini tutarken P. Foliaceus mukozay. tutmayan en iyi prognozlu pemfi gus tipidir. 237. Ozellikle kontakt lens kullananlarda gorulen,vernal konjunktivite benzer hipertrofi k papiller yap.lar olu.turan oldukca iyi prognozlu bir alerjik konjunktivit Dev papiller konjunktivittir. 238. Psoriazis en s.k tinea enfeksiyonu ile kar...r. Mukozalar. tutmaz 239. Dermatitis herpetiformis tipik olarak steroid tedavisine cevap vermez. Dapson kullan.lmal.d.r 240. Apoptotik cisimcikler: Hepatit B a Concuilman Liken planus a Civatte 241. Leischmaniafn.n elementer lezyonu tuberkuldur. 242. Xeroderma pigmentosumda UVfye hassas endonukleaz aktivitesi eksiktir. 243. Malign melanomda prognostik faktorler . Vertikal tutulum duzeyi . Anatomik lokalizasyon: ekstremitelerde yerle.enleri govde ve yuze gore daha iyi . Ulserasyon . Cinsiyet: Kad.nlar daha iyi prognozlu . Histolojik tip M. melanom icin gEnhler . En cok gorulen tip superfi cial M. melanom. . En iyi prognoz akral lentiginoz M. melanom . En kotu prognoz noduler M. melanom . El ici veya ayak taban.nda en cok gorulen akral lentiginoz M. melanomdur. 244. Tzanck testinin tan.da kullan.ld... hastal.klar: . Herpes simpleks . Pemfi gus (akantolizi gosterir) 245. Seboreik dermatit: Etyolojisinde hormonal etkinin rol oynayabilece.i du.unulmektedir. . Staz dermatiti: Kronik venoz yetersizlik sonucu bacak distalinde hemosiderin cokmesine ba.l. olarak geli.ir. . Norodermatit (Liken simpleks Kronikus): Gorunur hicbir bulgu olmaks.z.n hastan.n ka..nt. duymas. ve kronik ka..nmaya ba.l. likenifi kasyonla olu.ur. . Kontakt dermatit: Gecikmi. tip a..r. duyarl.l.k sonucu olu.ur. (Tip IV) 246.PSOR.AZ.S . Epidermal turnover suresi 28 gunden 5-6 gune du.mu.tur. . Hiperproliferatif papulosquamoz deri hastal...d.r. . Travma alanlar.nda lezyonlar.n ortaya c.kmas.na KOEBNER FENOMEN. denir. . Dermisdeki infl amasyon alanlar.n.n epidermis icine ilerlemesi ile MUNRO M.KROAPSELER. olu.ur . Skuamlar kaz.nd...nda ortay c.kan MUM LEKES. belirtisi patognomoniktir. . Skuamlar kald.r.l...nda olu.an kucuk kanama odaklar.na AUSP.TZ belirtisi denir. Patognomonik de.ildir. . En s.k tipi psoriazis vulgaris BAZI ONEML. B.LG.LER 157 www.tusdata.com . Gebelerde gorulen genaralize pustuler formuna .MPET.GO HERPET.FORM.S denir . GUTTAT PSOR.AZ.S beta hemolitik streptokok enfeksiyonundan sonra gorulur. . Psoriazis vulgaris: en s.k tipi . Guttat psoriazis: damla .eklinde kucuk dokuntulerle karakterize, 7-14 ya. ,B-hem. Streptokok enfeksiyonu hikayesi . .mpetigo herpetiformis - Gebelerde gorulen pustuler psoriazis . Artropatik psoriazis - Artiritis mutilans (destruktif seyreden formu) . PARAPSOR.AZ.S - T lenfositler mevcut, plak tipi parapsoriazisin mukozis fungoidese (derinin T hucreli lenfomas.) donu.ebilir. 247. PEMF.GUS . .ntraepidermal bullerle karakterize deri ve mukozalar. tutan otoimmun hastal.k . Desmozomlara kar.. geli.en IgG otoantikorlar . Pemfi gus vulgaris en s.k gorulen formudur. - Akantoliz (+) - .ntraepidermal bul (+) - Nikolsky (+) - Tzank testi (+) - Ba.lang.c s.kl.kla a..z icinde BULLOZ PEMF.GO.D . Ekstremite fl eksor yuzlerinde gergin kolay patlamayan bullerle karakterizedir. . Buller subepidermal yerle.imlidir . Bazal membran boyunca lineer IgG depolanmas. vard.r - Akontoliz (-) - Nikolsky (-) - Tzank (-) PS.K.YATR. 248. ..ZOFREN. Pozitif semptomlar . Dezorganizasyon . (du.unce, afekt, davran..) . S anr. . (deluzyon) . Varsan. . (halusinasyon) . katatoni Negatif semptomlar . Zevk alamama.anhedoni . .steksizlik . Affektif kuntle.me . Du.unce fakirle.mesi . Konu.ma sure ve iceri.inde azalma . Toplumdan geri cekme . Ozbak.mda azalma - Paranoid: u Gec ya.,sistematik sanr. u *en s.k tip - Hebefrenik (disorganize): u Erken ya., non-sistematik sanr., u Cocuksuluk - Katatonik: u EKT* u motor bozukluklarla karakterizedir - Ayr..mam.. u *2.s.k tip 249. ..ZOFREN.DE .Y. PROGNOST.K FAKTORLER . .leri ya.ta ba.lama . Akut ba.lang.c . Evli, .yi aile deste.i . Aile hikayesi yok---ailede .izofren yok . + semptomlar . Norolojik defi sit yok . Ailede ve kendinde affektif hastal.k hikayesi---mani, depresyon . Paranoid ve katotonik tip 250. ..ZOFREN.DE KOTU PROGNOST. K FAKTORLER . Genc ya. . Sinsi ba.lang.c . Bekar-bo.anm.. . Ailede .izofreni . (-) semptomlar (kunt,ice kapan.kc) . Norolojik belirti . S.k relaps ve ileti.imsiz . Ayr..mam.. ve desorganize tip 251. Affektif bozukluklar . Depresyon . Mani . Mani-depresyon (bipolar bozukluk) . Siklotimi a hafi f mani + hafi f depresyon . Distimi . hafi f depresyon - En az 2 y.l devam etmeli 252. EKT . Major depresyon .Ana endikasyon . Katatonik .izofreni* . Mani, anoreksia . Hamile depresyon hastalar. . Fobide verilemez 158 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com 253. EKT en onemli yan etkisi . Ante-retrograd amnezi 254. Lityumun . Toksisite ilk bulgua konfuzyon . En s.k yan etki a tremor 255. Gebede teratojen . Bebekte hipotermi ve fl oppy baby sendromu (hipotoni ve siyanoz) . Ebstein anomalisia malforme trikuspit kapak + septal defekt 256. NEVROZLAR: anksiyete ve somatoform bozukluklar 257. ANKS.YETE BOZUKLUKLARI: . Panik atak.agorofobili ve agorofobisiz . Fobi--- ozgul ve sosyal . OKB . posttravmatik stres bozuklu.u . Yayg.n anksiyete bozuklu.u . Akut stres bozuklu.u SOMATOFORM BOZUKLUKLAR . Somatizasyon bozuklu.u . Histeri konversiyon, . hipokondriyazis, . psikojenik a.r. . Beden dismorfi k bozuklu.u 258. Panik atak . % 50 hastada Mitral valv prolapsusu . Obsesif-kompulsif bozukluk: durtu bozuklular. ve tourette sendrmu (tik hastal...) ile ili.kili 259. Deliryumun demansdan en onemli fark. konfuzyon, bilinc bulan.kl... olmas.d.r 260. Deliryum tremens: . Alkol kesilmesine ba.l. olu.an demans, tedavide bol s.v., tiamin vitamini, karbonhidrats.z beslenme 261. Wernicke a akut tablo . Ataksi . Nistagmus . Oftalmoplesi 262. Korsakov akronik . Amnezi . Konfobulasyon 263. Anoreksia Nevroza: . Ba.ar.l., depresyon e.lik eder 264. Bulumia nervoza: . Engellenemeyen yeme duygusu . Ba.ar.l. ki.iler . Depresif ozellik yok 265. Durtu (.mpuls) Kontrol Bozukluklar.: engellenemeyen durtuler var. OKB ile cok yak.n ili.kilidir. 1. Patolojik kumar 2. Kleptomani 3. Piromani: ate. yakma durtusu 4. Trikotillomani: sac yolma durtusu 5. Aral.kl. patlay.c. bozukluk 6. Kompulsif sat.n alma 266. YAPAY BOZUKLUK (munchausen sendromu) . Belirtiler hasta taraf.ndan olu.turulur . Amac t.bbi, cerrahi, destek alma . Kazanc- ekonomik fayda YOK . Bilincli hareket ama motivasyon bilinc d..., bellek bozuklu.u olmaz . Bak.mverenin yapay bozuklu.u: benzer durum, en s.k annelerde gorulur 267. Simulasyon- Temaruz: Fayda sa.lamak amacl. rapor, istirahat almak icin olu.turulan hastal.k 268. Mani ve depresyon .izofrenide iyi prognoz gostergesidir. 269. Nevrozda temel olay anksiyete bozuklu.udur. Nevrozlar : panik atak, posttravmatik stres bozuklu.u, obsesif kompulsif bozukluk, fobi, hipokondriazis, histeri, konversiyon, psikojenik a.r.d.r. 270.Nevrotik anksiyete bozukluklar.ndan Obsesif Kompulsif Bozuklukta en s.k kontrolcu ve temizlik du.kunu tipler ile kar..la..l.r ve tedavide en cok kullan.lan ilac klomipramindir. 271.Siklotimi: Hafif depresyon+hipomanik epizod vard.r. Semptomlar en az 2 y.l olmal.d.r. Distimi: Major depresyondan daha az .iddetli olan cokkun duygu durumla karakterize hastal.kt.r. Bu durum en az 2 y.ld.r var olmal.d.r. 272: ELEKTROKONVULS.F TEDAV. (EKT) . Beyinden k.sa sureli (<1sn) du.uk .iddetli (<0,8A) elektrik ak.m. gecirilerek yap.l.r. . Etki mekanizmas. bilinmemektedir. . Etkili olmas. icin k.sa sureli jeneralize tekrarlayan nobetler olmal.d.r. . Anestezili veya anestezisiz yap.labilir. Endikasyonlar. . Major depresyon (ana endikasyon) . Katatonik .izofreni . Mani . .laclara cevaps.zl.k . .laclar.n kontrendike oldu.u durumlar . Hamile depresyon hastalar. Kontrendikasyonlar . Genel anestezi kontrendikasyonlar. . Kafa ici bas.nc. art.ran kitle . 2 hafta icinde gecirilmi. myokard infarktusu . .iddetli osteoporoz (anestezisiz ise) . Ate., aritmi ve .iddetli hipertansiyon Yan etkiler . Antero ve retrograd amnezi (major) . Unutkanl.k . Ba.a.r.s., kas a.r.s. . Aritmi . K.r.k ve c.k.klar (anestezisinde) . EKT 5-10 seansta en etkili duzeye gelir. . Amnezi ortalama 4-6 haftada duzelir. ID:13i 043 UROLOJ. 273. Matrix ta..: protein ta.. tumor p.ht. ile kar...r 274. Oksalat ta..: en s.k emilim tipi oksaluri ye ba.l.. Kronik diare ile seyreden durumlarda olur. Tedavide a..zdan kalsiyum verilmesi ve oksalat.n k.s.tlanmas. vard.r 275. Ta. inhibitorleri . Sitrat . Sulfat . Magnezyum . Florur 276. KALS.YUM TA.LARI . En s.k ta. % 85 . Hipositraturi, hiperurikozuri . Hiperoksalaturi 277. Goruntuleme . Direk grafi . BT . Retrograd pyelografi . USG . MR FAYDASIZ BAZI ONEML. B.LG.LER 159 www.tusdata.com 278. selim prostat hipertrofi si: Ya., ve endokrin kontrol, en s.k transizyonel zondan geli.ir. Noduller ( stroma+ epitelyum) buyume mevcut. Tedavi: fenoksibenzamin, prozasin, cerrahi tedavi TUR-P ameliyat.d.r. 279. Prostat Kanseri: etyolojide ya., ya.l. beslenme, sigara, alkelen pil, kadmiyum 280. Prostat kanserinde gleason gradeleme sistemi . En s.k : prime derece, ikinci sekonder . Toplam 2-10 aras. skor verilir . 4+3 daha kotu, 3+4 de gore 281. Kemik met: lomber vertebra 282. Denonvillier fasyas. nedeni ile rektum tutulumu cok nadir. 283. PSA art.ranlar . BPH . Uretra enstrumantasyonu . Enfeksiyon, prostatit . Masaj, enfarktus 284. Metastatik hast: . Androjen blokaj.: . Or.iektomi, LHRH agonistleri . Adenom: en s.k, en iyi huylu 285. RENAL HUCREL. KARS.NOM . En s.k malign tm, Proksimal renal tubuler epitel, adenocarsinom . En s.k alt tipi berrak hucreli Ca Evrelemede Robson evrelemesi kullan.l.r. 1- parankimde s.n.rl. 2- gerato facias. icinde 3a-renal ven- VC. 3b-bolgesel lenf 3c-damar+lenf 4a- kom.u organlar, kolon ,pankreas 4b- uzak metastaz 286. Stauffer sendromu . Metastaz olmadan hepatik disfonksiyon . Hipoalbuminemi, PT uzamas. . ALP art..., ate., kilo kayb. . G-MCSF art... sebep olur. 287. Uriner tbc en s.k kad.n ve erkekte bobrekleri tutar Genital tbc erkekte en s.k epididimi tutar. Skrotuma fi stulizasyon genital tbc icin onemli kliniktir. 288. Mesanenin Anomalileri . Ekstrofi vezika - Epispadias, Adenokarsinom - Urakus: u adenokarsinom 289. TBC en s.k akci.eri,sonra lenf nodunu,sonra bobrekleri tutar. 290. Mesanede en s.k tranzisyonel hucreli karsinom gorulur. Ta., schistozoma enfeksiyonunda ve kronik irritasyonda skuamoz hucreli karsinom insidans. artar. A.r.s.z p.ht.l. hematuri ile gelir. En onemli prognostik faktor kas invazyonudur. 291.Urik asit, ksantin ve matriks ta.lar. direkt uriner grafi de gorulmezken, sistin, struvit ve kalsiyum ta.lar. gorunur. 292. Vezikouretral refl unun en s.k nedeni trigondaki anatomik zay.fl .k, tan.sal yontem voiding sistouretrografi ve tedavide kullan.lan yontem ureteroneosistostomidir. 293.Urik asit,ksantin ve matriks ta.lar. direkt uriner sistem grafi sinde gorulemezlerken(Non-opak);Sistin ve Ca-fosfat ta.lar. ESWLfye direnc gosterirler. 294. Wilmsfe e.lik eden en s.k anomali anirididir. Wilmsfe e.lik eden en s.k sistem anomalisi genitouriner sistem anomalisidir. Bunlardan da en s.k hipospadias gorulur. 295. Mesane tumorunden .uphelendi.inde ilk yap.lacak USG, kesin tan. ise sistoskopi ile konur. 296. Testis buyumesinin en s.k nedeni hidroseldir. 297. Kriptor.idizm ile ili.kisi olmayan testis tumoru Leydig hucreli tumorudur. 298. Seminomla ilgili gEnhler: . En s.k gorulen germ hucreli testis tumorudur. . En s.k bilateral gorulen germ hucreli testis tumorudur. . En radyosensitif testis tumorudur. . Ya.l.larda gorulen formuna gspermatositik seminomh denir. 160 TUS KAMPI KAPANI. HED.YES. www.tusdata.com F.Z.K TEDAV. 299. fi bromyalji: nedeni belirlenemeyen a.r.lar, radyoloji ve laboratuar normalken tan. fi zik muayene ile konulur. Tedavi: Trisiklik antidepresanlar kullan.l.r. 300. Polimyaljia Romatika . Sedim yuksek, kronik a.r.lardan yak.nan hasta, steroide cevap iyi, temporal arterit ile birlikte 301. Tenovajinitler (Stenozan Tenosinovit): . De Quervain Hastal...: - Abduktor Pollicis Longus ve Extansor Pollicis Brevis tendonlar.nda geli.ir. - Finkelstein Testi (+)ftir. 302. Lateral Epikondilit (Tenisci Dirse.i) 303. Medial Epikondilit (Golfcu Dirse.i) 304. FES (fonksiyonel elektriksel stimulasyon): . Ust motor lezyonu . Alt motor noron sa.lam . MS, Hemipleji c. 305. TENS (transkutanoz elektrik sinir stimulasyonu): analjezi amacl. yap.l.r. 306. Bambu kam... vertebra, kare vertebra ankilozan spondilittedir. 307. Psodogutta en s.k diz, gutta en s.k 1. metatarsofalengeal eklem tutulur. 308.Trombositoz, eozinofi li, kad.n cinsiyet, romatoid nodul, IgA tipi RF +, ekstraartrikuler tutulum romatoid artritin kotu prognostik faktorudur. 309. Romatoid artritte sinoviumdan ba.layan infl amasyon soz konusu iken;osteoartrit noninfl amatuard.r ve k.k.rdaktan ba.layan dejenerasyon vard.r. 310.Temporal arteritin en onemli ve ilk bulgusu ani ba.layan ba. a.r.s.d.r. A.r. ci.neme s.ras.nda artar. Temporal arterler sosis gibi .i. ve a.r.l.d.r. Tan. biyopsi ile konur. Biyopside segmenter tutulum tipiktir. Granulomatoz panarterit saptan.r. Korkulan komplikasyonu korluktur. Bu yuzden biyopsiyi beklemeden yuksek doz steroid vermek gerekir. Polimyalji romatika proksimal kaslar. tutar. Kaslarda tutukluk ve a.r. vard.r. Fakat kas gucu normaldir. Sedim yuksektir. Du.uk doz steroid tedavisine dramatik yan.t verir. Takayasu 40 ya. alt. bayanlarda gorulur. En cok subklavian arteri tutar. Ekstremiteler aras.nda bas.nc fark. tipiktir. Tan.da anjiografi en guvenilir tan. yontemidir. Tedavide steroid birinci tercihtir Lokositoklastik vaskulit hepatit B, streptokok, tuberkuloz, parvovirus, aspirin, sulfonamidler, penisilinler, SLE kriyoglobulinemi gibi hastal.klarda gorulur. En ozgun bulgusu palpabl purpurad.r. Henoch-Schonlein purpuras. purototipidir. Tum vaskulitlerin tan.s. biyopsi ile konur. Trombosit say. ve fonksiyonlar. normaldir PAN klasik ve mikroskobik olarak ikiye ayr.l.r. Akci.er tutulumu ve P ANCA pozitifl i.i mikroskobik PANfa ozgundur. Testis tutulumu, HBsAg pozitifl i.i ise klasik PANfa ozgundur. PANfda en s.k tutulan yer bobrektir ve bobrekte de en s.k arcuat arteri tutar. En s.k olum nedeni de bobrek yetmezli.idir. Yeti.kinlerde koroner vaskulitin en s.k nedenidir. Mononoritis multiplekse en fazla neden olan vaskulittir. Wegener Granulomatozu: 40 ya. civar.nda, her iki cinste e.it oranda gorulur. Kucuk capl. arter ve venlerin granulomatoz vaskulitidir. 1. Akci.er bulgular. (% 97): Oksuruk, kanl. balgam, nefes darl... ve go.us a.r.s. vard.r. Akci.er grafi sinde granulamatoz lezyonlar en s.kt.r. Bas.ya ba.l. atelektaziye neden olabilir. Plevral efuzyon geli.ebilir. Tek veya multipl kaviter lezyonlar gorulur. Bu yuzden tuberkulozu taklit eder. 2. Ust solunum yolu bulgular.: Tekrarlayan otit ve sinuzite neden olur. 3. Bobrek bulgular.: Fokal-segmental glomerulonefritte neden olur. Wegenerde tan. ve tedaviyi izlemde c-ANCA (anti-proteinaz 3 antikoru) kullan.l.r. COCUK CERRAH.S. 311. Zamanlama . Kapiler hemanjiom . Yar.k dudak a 6 .hafta . Yar.k damak a 6-8 ayl.k . Hidrosel a 3. haftada kaybolur. Cerrahisi 18 aydan sonra . .nguinal herni a elektif .artlarda hemen . Umblikal herni a co.u spontan kapan.r . 2 ya.tan sonra hala defekt varsa op . .nmemi. testis a 1 ya.. bekle, HCG yap, inmezse ameliyat et . Hipospadias a 1-2 ya. aras. . Epispadias a 1-2 ya. . Hipospadias ve epispadias sunnet yap.lmaz. 312. Kosta altlar.nda centiklenme ve 3 belirtisi aort koarktasyonundad.r. 313.Omfaloselde gobek normal yerinde de.ildir, ek anomali s.kl... % 70ftir, gastro.iziste ise gobek normal yerinde, ek anomali s.kl... cok du.uktur. 314.Hipertrofi k pilor stenozunda do.u.tan sonra 3-6 hafta icinda f..k.r.r tarzda safras.z kusma gorulur. Cocukta turgortonus kaybolmu., dehidrate olmu.tur. Metabolik bozukluk hipokalemik, hipokloremik metabolik alkalozdur. Olive (zeytin) belirtisi patognomoniktir ve tan.s. USG ile konulur. Tedavide ploromyotomi yap.l.r. 315.Konjenital diafragma hernilerinin en s.k gorulen tipi Bochdalek tipi herniler olup bunlarda defekt sol posterolat eraldedir,oldukca nadir gorulen Morgagni tipinde ise defekt retrosternal yerle.imlidir. 316. Cocukluk ca..nda orbitan.n en s.k gorulen mezen.im kokenli tumoru rabdomyosarkomdur. 317.Akut bat.n.n 2 ya..ndan kucuklerde en s.k nedeni invaginasyondur. 318. Konjenital diyafragma hernisi olan cocuklarda maske ile ventilasyon yap.lmaz.

Kitabı indirmek için tıkla:
tus-icin-onemli-bilgiler-tusdata.pdf